< Mark 10 >
1 He arose from there and came into the borders of Judea and beyond the Jordan. Multitudes came together to him again. As he usually did, he was again teaching them.
Si Jesus mibiya sa maong dapit ug miadto sa rehiyon sa Judea ug sa lugar nga tabok sa Suba sa Jordan, ug ang panon sa katawhan miadto kaniya pag-usab. Siya nanudlo kanila pag-usab, sama sa iyang nabatasan nga pagabuhaton.
2 Pharisees came to him testing him, and asked him, “Is it lawful for a man to divorce his wife?”
Ang mga Pariseo miadto kaniya ug nangutana, “Uyon ba kini sa balaod alang sa usa ka bana nga mobulag sa iyang asawa?” Kini nga pangutana aron pagsulay kaniya.
3 He answered, “What did Moses command you?”
Siya mitubag, “Unsa man ang gisugo ni Moises kaninyo?”
4 They said, “Moses allowed a certificate of divorce to be written, and to divorce her.”
Sila miingon, “Si Moises nagtugot sa usa ka tawo nga mosulat ug usa ka pagpamatuod sa panagbulag ug unya ipadala siya palayo.”
5 But Jesus said to them, “For your hardness of heart, he wrote you this commandment.
“Kini tungod sa inyong gahi nga mga kasingkasing siya nagsulat kaninyo niining balaod,” Si Jesus miingon ngadto kanila.
6 But from the beginning of the creation, God made them male and female.
“Apan gikan sa sinugdanan sa kabuhatan, 'Ang Dios nagbuhat kanila lalaki ug babaye.'
7 For this cause a man will leave his father and mother, and will join to his wife,
'Kay mao kini ang hinungdan nga ang lalaki mobiya sa iyang amahan ug inahan ug makigtipon sa iyang asawa,
8 and the two will become one flesh, so that they are no longer two, but one flesh.
ug ang duha mahimong usa na ka unod. Busa dili na sila magpabilin nga duha, apan usa na ka unod.'
9 What therefore God has joined together, let no man separate.”
Busa kung unsa ang gihiusa sa Dios, dili pagabulagon sa tawo.”
10 In the house, his disciples asked him again about the same matter.
Sa dihang sila didto na sa balay, ang mga disipulo nangutana kaniya pag-usab mahitungod niini.
11 He said to them, “Whoever divorces his wife and marries another commits adultery against her.
Siya miingon ngadto kanila, “Kinsa kadtong mobulag sa iyang asawa ug makigminyo sa lain nga babaye nakapanapaw batok kaniya.
12 If a woman herself divorces her husband and marries another, she commits adultery.”
Ug kung siya mobulag sa iyang bana ug makigminyo sa lain nga lalaki, siya nakapanapaw.”
13 They were bringing to him little children, that he should touch them, but the disciples rebuked those who were bringing them.
Ang mga tawo nagdala sa ilang gagmay nga mga bata ngadto kaniya aron siya makahimo sa paghikap kanila, apan ang mga disipulo nagbadlong kanila.
14 But when Jesus saw it, he was moved with indignation and said to them, “Allow the little children to come to me! Don’t forbid them, for God’s Kingdom belongs to such as these.
Sa dihang nakita kini ni Jesus, siya nasuko kanila, ug miingon ngadto kanila, “Tugoti ang gagmay nga mga bata nga mopaduol kanako, ug ayaw sila pugngi, tungod kay ang gingharian sa Dios iya sa sama kanila.
15 Most certainly I tell you, whoever will not receive God’s Kingdom like a little child, he will in no way enter into it.”
Sa pagkatinuod ako moingon kaninyo, kinsa kadtong dili modawat sa gingharian sa Dios sama sa usa ka bata dili gayod makasulod niini.”
16 He took them in his arms and blessed them, laying his hands on them.
Unya siya mikuha ug mga bata ngadto sa iyang mga bukton ug gipanalanginan sila samtang iyang gibutang ang iyang mga kamot ngadto kanila.
17 As he was going out into the way, one ran to him, knelt before him, and asked him, “Good Teacher, what shall I do that I may inherit eternal life?” (aiōnios )
Samtang siya nagsugod sa iyang panaw, usa ka tawo migukod ngadto kaniya ug miluhod sa iyang atubangan, ug nangutana, “Maayong Magtutudlo, unsa ang angay nakong buhaton aron mapanunod ang kinabuhing walay kataposan?” (aiōnios )
18 Jesus said to him, “Why do you call me good? No one is good except one—God.
Ug si Jesus miingon, “Nganong gitawag mo man ako nga maayo? Walay bisan usa nga maayo, gawas lamang sa Dios.
19 You know the commandments: ‘Do not murder,’ ‘Do not commit adultery,’ ‘Do not steal,’ ‘Do not give false testimony,’ ‘Do not defraud,’ ‘Honour your father and mother.’”
Ikaw nasayod sa mga sugo: Ayaw pagpatay, ayaw panapaw, ayaw pangawat, ayaw pagsaksi ug mga bakak, ayaw panglimbong, tahora ang imong amahan ug inahan.'”
20 He said to him, “Teacher, I have observed all these things from my youth.”
Ang tawo miingon, “Magtutudlo, kining tanan nga mga butang akong gituman gikan sa panahon sa akong pagkabatan-on.”
21 Jesus looking at him loved him, and said to him, “One thing you lack. Go, sell whatever you have and give to the poor, and you will have treasure in heaven; and come, follow me, taking up the cross.”
Si Jesus mitan-aw kaniya ug gihigugma siya. Siya miingon ngadto kaniya, “Usa ka butang ang imong kulang. Ikaw kinahanglan ibaligya ang tanan nga anaa kanimo ug ihatag kini ngadto sa mga kabos, ug ikaw adunay bahandi sa langit. Unya balik, sunod kanako.”
22 But his face fell at that saying, and he went away sorrowful, for he was one who had great possessions.
Apan kini nga mga pamahayag, siya nawad-an ug kadasig; siya nagmasulub-on ug milakaw palayo, tungod siya adunay daghang mga katigayonan.
23 Jesus looked around and said to his disciples, “How difficult it is for those who have riches to enter into God’s Kingdom!”
Si Jesus mitan-aw sa palibot ug miingon ngadto sa iyang mga disipulo, “Lisod gayod kini alang niadtong mga dato nga mosulod sa gingharian sa Dios!”
24 The disciples were amazed at his words. But Jesus answered again, “Children, how hard it is for those who trust in riches to enter into God’s Kingdom!
Ang mga disipulo nahibulong sa iyang gipamulong. Apan si Jesus miingon ngadto kanila pag-usab, “Mga anak, lisod gayod ang pagsulod didto sa gingharian sa Dios!
25 It is easier for a camel to go through a needle’s eye than for a rich man to enter into God’s Kingdom.”
Mas sayon alang sa usa ka kamelyo nga moagi sa bangag sa dagom, kay sa niadtong tawo nga dato sa pagsulod sa gingharian sa Dios.”
26 They were exceedingly astonished, saying to him, “Then who can be saved?”
Sila nahibulong pag-ayo ug miingon sa matag-usa, “Unya kinsa ra man ang maluwas?”
27 Jesus, looking at them, said, “With men it is impossible, but not with God, for all things are possible with God.”
Si Jesus nagtan-aw kanila ug miingon, “Sa mga tawo dili kini mahimo, apan mahimo sa Dios. Kay ang tanang butang mahimo sa Dios.”
28 Peter began to tell him, “Behold, we have left all and have followed you.”
Si Pedro misugod sa pagsulti kaniya, “Hinuon, gibiyaan namo ang tanang butang ug misunod kanimo.”
29 Jesus said, “Most certainly I tell you, there is no one who has left house, or brothers, or sisters, or father, or mother, or wife, or children, or land, for my sake, and for the sake of the Good News,
Si Jesus miingon, “Sa pagkatinuod ako mosulti kaninyo, walay usa nga mobiya sa iyang balay, o mga igsoong lalaki, o mga igsoong babaye, o inahan, o amahan, o mga anak, o kayutaan, alang kanako, ug alang sa ebanghelyo
30 but he will receive one hundred times more now in this time: houses, brothers, sisters, mothers, children, and land, with persecutions; and in the age to come eternal life. (aiōn , aiōnios )
nga dili makadawat ug ginatos ka pilo sama sa ania karon niining kalibotana, mga balay, ug mga igsoong lalaki, mga igsoong babaye, mga inahan, ug mga anak, ug kayutaan, uban sa mga paglutos, ug ang kalibotan nga umaabot, kinabuhing walay kataposan. (aiōn , aiōnios )
31 But many who are first will be last, and the last first.”
Apan daghan ang nahiuna nga maulahi, ug ang maulahi mahiuna.”
32 They were on the way, going up to Jerusalem; and Jesus was going in front of them, and they were amazed; and those who followed were afraid. He again took the twelve, and began to tell them the things that were going to happen to him.
Sila naglakaw sa dalan patungas ngadto sa Jerusalem, ug si Jesus nag-una kanila. Ang mga disipulo natingala, ug ang mga nagsunod kaniya nangahadlok. Unya gidala ni Jesus ang Napulog Duha ngadto sa daplin pag-usab ug nagsugod sa pagsulti kanila kung unsa ang umaabot nga mahitabo ngadto kaniya:
33 “Behold, we are going up to Jerusalem. The Son of Man will be delivered to the chief priests and the scribes. They will condemn him to death, and will deliver him to the Gentiles.
“Tan-awa, motungas kita ngadto sa Jerusalem, unya ang Anak sa Tawo itugyan ngadto sa mga pangulong pari ug sa mga eskriba. Sila ang magahukom kaniya ngadto sa kamatayon ug itugyan siya ngadto sa mga Gentil.
34 They will mock him, spit on him, scourge him, and kill him. On the third day he will rise again.”
Sila magbugalbugal kaniya, lud-an siya, latigohon siya, ug itugyan siya ngadto sa kamatayon. Apan human sa tulo ka adlaw siya mabanhaw.”
35 James and John, the sons of Zebedee, came near to him, saying, “Teacher, we want you to do for us whatever we will ask.”
Si Santiago ug si Juan, mga anak nga lalaki ni Zebede, miduol kaniya ug miingon, “Magtutudlo, buot namo nga magbuhat ka alang kanamo bisan unsa nga among pangayoon kanimo.”
36 He said to them, “What do you want me to do for you?”
Siya miingon ngadto kanila, “Unsa ang buot ninyo nga akong buhaton alang kaninyo?”
37 They said to him, “Grant to us that we may sit, one at your right hand and one at your left hand, in your glory.”
Sila miingon, 'Tugoti kami nga molingkod uban kanimo sa imong himaya, ang usa sa imong tuo nga kamot ug ang usa sa imong wala.”
38 But Jesus said to them, “You don’t know what you are asking. Are you able to drink the cup that I drink, and to be baptised with the baptism that I am baptised with?”
Apan si Jesus mitubag ngadto kanila, “Wala kamo masayod kung unsa ang inyong gipangayo. Makahimo ba kamo sa pag-inom sa kopa nga akong paga-imnan o makalahutay sa bawtismo nga ibawtismo kanako?”
39 They said to him, “We are able.” Jesus said to them, “You shall indeed drink the cup that I drink, and you shall be baptised with the baptism that I am baptised with;
Sila miingon ngadto kaniya, “Makahimo kami.” Si Jesus miingon ngadto kanila, “Ang kopa nga akong paga-imnan, makainom kamo. Ug ang bawtismo nga ibawtismo kanako, makalahutay kamo.
40 but to sit at my right hand and at my left hand is not mine to give, but for whom it has been prepared.”
Apan kinsa kadtong molingkod sa akong tuo nga kamot o sa akong wala nga kamot dili ako ang magahatag, apan kini alang niadtong mga giandaman.”
41 When the ten heard it, they began to be indignant towards James and John.
Sa dihang ang ubang napulo ka disipulo nakadungog mahitungod niini, sila nagsugod ug kasuko pag-ayo ngadto kang Santiago ug Juan.
42 Jesus summoned them and said to them, “You know that they who are recognised as rulers over the nations lord it over them, and their great ones exercise authority over them.
Si Jesus nagtawag kanila ngadto kaniya ug miingon, “Kamo nasayod nga kadtong giisip nga magmamando sa mga Gentil maoy maghari kanila, ug ang ilang bililhon nga mga tawo naggamit sa katungod ngadto kanila.
43 But it shall not be so amongst you, but whoever wants to become great amongst you shall be your servant.
Apan dili kini maoy pamaagi nganha kaninyo. Kinsa kadtong nangandoy nga mahimong labing dako nganha kaninyo kinahanglan mahimo ninyong sulugoon,
44 Whoever of you wants to become first amongst you shall be bondservant of all.
ug kinsa kadtong nangandoy nga mahimong labaw nganha kaninyo kinahanglan mahimong ulipon sa tanan.
45 For the Son of Man also came not to be served but to serve, and to give his life as a ransom for many.”
Kay ang Anak sa Tawo wala moanhi aron alagaran, apan sa pag-alagad, ug motugyan sa iyang kinabuhi ingon nga usa ka lukat alang sa kadaghanan.”
46 They came to Jericho. As he went out from Jericho with his disciples and a great multitude, the son of Timaeus, Bartimaeus, a blind beggar, was sitting by the road.
Sila miabot ngadto sa Jerico. Samtang siya mibiya sa Jerico uban ang iyang mga disipulo ug ang usa ka dakong panon sa katawhan, adunay usa ka tawo didto nga gipanganlan ug Bartimeos (siya anak nga lalaki ni Timeos), usa ka buta nga makikilimos nga naglingkod daplin sa dalan.
47 When he heard that it was Jesus the Nazarene, he began to cry out and say, “Jesus, you son of David, have mercy on me!”
Sa dihang siya nakadungog kang Jesus nga Nasareno nga nagpadulong na, siya nagsugod ug singgit ug miingon, “Jesus, Anak ni David, kaloy-i intawon ako!”
48 Many rebuked him, that he should be quiet, but he cried out much more, “You son of David, have mercy on me!”
Daghan ang nagbadlong sa buta nga tawo, nagsulti kaniya nga maghilom. Apan siya misinggit ug kusog pa gayod, “Anak ni David, kaloy-i intawon ako!”
49 Jesus stood still and said, “Call him.” They called the blind man, saying to him, “Cheer up! Get up. He is calling you!”
Si Jesus mihunong ug nagsugo nga siya tawgon. Sila nagtawag sa buta nga tawo, nga nag-ingon, “Pagmaisog! Tindog! Siya nagtawag kanimo”
50 He, casting away his cloak, sprang up, and came to Jesus.
Iyang gilabay sa daplin ang iyang kupo, mikalit ug tindog, ug mipaduol kang Jesus.
51 Jesus asked him, “What do you want me to do for you?” The blind man said to him, “Rabboni, that I may see again.”
Si Jesus mitubag kaniya ug miingon, “Unsa ang buot nimo nga akong buhaton alang kanimo?” Ang buta nga tawo miingon, “Rabbi, buot nako nga makadawat sa akong panan-aw.”
52 Jesus said to him, “Go your way. Your faith has made you well.” Immediately he received his sight and followed Jesus on the way.
Si Jesus miingon, “Lakaw. Ang imong pagtuo ang nakaayo kanimo.” Dihadiha dayon siya nakadawat sa iyang panan-aw, ug misunod kaniya didto sa dalan samtang siya nagpadayon sa paglakaw.