Proverbs 6
1 My son, if thou have become surety for thy neighbour, —have struck for a stranger thy hands,
Synu mój! jeźlibyś ręczył za przyjaciela twego, a dałbyś obcemu rękę twoję:
2 Thou hast been snared by the sayings of thy mouth, —thou hast been caught by the sayings of thy mouth.
Usidliłeś się słowy ust twoich, pojmanyś mowami ust twoich.
3 Do this then, my son, and deliver thyself, When thou hast come into the hand of thy neighbour, Go, haste thee, and urge thy neighbour;
Przetoż uczyń tak, synu mój! a wyzwól się, gdyżeś wpadł w rękę przyjaciela twego; idźże, upokórz się, a nalegaj na przyjaciela twego.
4 Do not give sleep to thine eyes, or slumber to thine eyelashes;
Nie dawaj snu oczom twoim, ani drzemania powiekom twoim.
5 Deliver thyself, as a gazelle out of the hand, and as a bird, out of the hand of the fowler.
Wyrwij się jako łani z rąk myśliwca i jako ptak z ręki ptasznika.
6 Go to the ant, thou sluggard, observe her ways, and be wise;
Idź do mrówki, leniwcze! obacz drogi jej, a nabądź mądrości;
7 Which, having no harvest, scribe, or ruler,
Która, choć nie ma wodza, ani przełożonego, ani pana,
8 Prepareth, in the summer, her food, hath collected, in the harvest, her sustenance.
Przecież w lecie gotuje pokarm swój, a zgromadza w żniwa żywność swoję.
9 How long, O sluggard, wilt thou lie? how long ere thou rise from thy sleep?
Leniwcze! dokądże leżeć będziesz? kiedyż wstaniesz ze snu swego?
10 A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to rest: —
Trochę się prześpisz, trochę podrzemiesz, trochę złożysz ręce, abyś odpoczywał.
11 So shall come in, as a highwayman, thy poverty, and, thy want, as one armed with a shield.
A wtem ubóstwo twoje przyjdzie jako podróżny, a niedostatek twój, jako mąż zbrojny.
12 An abandoned man, a man of iniquity, [is he] who—goeth on in perversity of mouth;
Człowiek niepobożny, mąż złośliwy chodzi w przewrotności ust;
13 Winketh with his eyes, speaketh with his foot, pointeth with his fingers;
Mruga oczyma swemi, mówi nogami swemi, ukazuje palcami swemi;
14 [Hath] perverse things in his heart, deviseth mischief on every occasion, strifes, he sendeth forth.
Przewrotności są w sercu jego, myśli złe na każdy czas, a zwady rozsiewa.
15 For this cause, suddenly cometh his doom, in a moment, shall he be torn in pieces and there be no mending.
Przetoż prędko przyjdzie upadek jego; nagle skruszony będzie bez uleczenia.
16 These six things, doth Yahweh hate, yea, seven, are the abomination of his soul: —
Sześć jest rzeczy, których nienawidzi Pan, a siódma jest obrzydliwością duszy jego;
17 Eyes that are lofty, a tongue that is false, and hands shedding innocent blood;
Oczów wyniosłych, języka kłamliwego, i rąk wylewających krew niewinną;
18 A heart contriving iniquitous devices, feet hasting to run into mischief;
Serca, które knuje myśli złe; nóg, które się kwapią bieżeć ku złemu;
19 One that uttereth lies—a false witness, and one sending forth strifes between brethren.
Świadka fałszywego, który mówi kłamstwo, i tego, który sieje rosterki między braćmi.
20 Observe thou, my son, the commandment of thy father, and do not decline from the instruction of thy mother:
Strzeżże, synu mój! przykazania ojca twego, a nie opuszczaj nauki matki twojej.
21 Bind them upon thy heart continually, fasten them upon thy neck;
Wiążże je zawżdy u serca twego, a wieszaj je u szyi twojej.
22 When thou walkest abroad, it shall guide thee, when thou sleepest, it shall watch over thee, when thou wakest, it shall speak to thee:
Gdziekolwiek pójdziesz, poprowadzi cię; gdy, zaśniesz strzedz cię będzie, a gdy się ocucisz, rozmawiać z tobą będzie,
23 For, a lamp, is the commandment, and, the instruction, a light, and, the way of life, are the reproofs of correction:
(Bo przykazanie jest pochodnią, nauka światłością, a drogą żywota są karności ćwiczenia.)
24 To keep thee from the wicked woman, from the flattery of the tongue of her that is a stranger.
Aby cię strzegły od niewiasty złej, i od łagodnego języka niewiasty obcej.
25 Do not covet her beauty, in thy heart, neither let her take thee, by her eyelashes;
Nie pożądaj piękności jej w sercu twojem, a niech cię nie łowi powiekami swemi.
26 Because, for the sake of an impure woman, [a man may be brought] even to a cake of bread, —and, a man’s wife, for a precious soul, may hunt!
Albowiem dla niewiasty wszetecznej zubożeje człowiek aż do kęsa chleba; owszem żona cudzołożna drogą duszę łowi.
27 Can a man snatch up fire in his bosom, and, his clothes, not be burned?
Izaż może kto brać ogień do zanadrzy swoich, aby szaty jego nie zgorzały?
28 Or can a man walk upon hot coals, and, his feet, not be burned?
Izaż może kto chodzić po rozpalonym węglu, aby się nogi jego nie poparzyły?
29 So, he that goeth in unto his neighbour’s wife, no man shall be guiltless who toucheth her!
Tak kto wchodzi do żony bliźniego swego, nie będzie bez winy, ktokolwiek się jej dotknie.
30 Men despise not a thief, when he stealeth, to satisfy his appetite, because he is famished;
Nie kładą hańby na złodzieja, jeżliż co ukradnie, chcąc nasycić duszę swoję, będąc głodnym;
31 Yet, if found, he must pay back sevenfold, All the substance of his house, must he give:
Ale gdy go zastaną, nagradza siedmiorako, albo wszystkę majętność domu swego daje.
32 He that committeth adultery with a woman, lacketh sense, A destroyer of his own life, is he that doeth it;
Lecz cudzołożący z niewiastą głupi jest, a kto chce zatracić duszę swoję, ten to czyni.
33 Smiting and shame, shall he find, and, his reproach, shall not be wiped out;
Karanie i zelżywość odniesie, a hańba jego nie będzie zgładzona.
34 For, jealousy, is the rage of a man, nor will he spare, in the day of avenging;
Bo zawisna miłość jest zapalczywością męża, a nie sfolguje w dzień pomsty.
35 He will not look, at any ransom, neither will he consent, though thou increase the bribe.
Nie będzie miał względu na żaden okup, ani przyjmie, chociażby mu najwięcej darów dawano.
