Proverbs 30
1 The words of Agur, the son of Jakeh, even his prophecy; the inspired utterance of the man to Ithiel, even to Ithiel and Ucal.
Te są słowa Agóra, syna Jakiego, i zebranie mów tegoż męża do Ityjela, do Ityjela i Uchala.
2 Truly I am more stupid than any man; There is not in me the understanding of a man.
Zaistem jest głupszy nad innych, a rozumu człowieczego nie mam.
3 I have not learned wisdom, Nor have I gained the knowledge of the Most Holy.
I nie nauczyłem się mądrości, a umiejętności świętych nie umiem.
4 Who hath gone up into heaven and come down? Who hath gathered the wind in his fists? Who hath bound up the waters in a garment? Who hath established all the ends of the earth? What is his name, and what his son's name, if thou knowest?
Któż wstąpił na niebo, i zasię zstąpił? któż zgromadził wiatr do garści swych? Któż zagarnął wody do szaty swej? któż utwierdził wszystkie kończyny ziemi? Cóż za imię jego? i co za imię syna jego? Wieszże?
5 Every word of God is pure; A shield is he to them that put their trust in him.
Wszelka mowa Boża jest czysta; on jest tarczą tym, którzy ufają w nim.
6 Add not to his words, Lest he rebuke thee, and thou be found a liar.
Nie przydawaj do słów jego, aby cię nie karał, a byłbyś znaleziony w kłamstwie.
7 Two things do I ask of thee; Withhold them not from me, before I die!
Dwóch rzecz żądam od ciebie, nie odmawiajże mi pierwej niż umrę.
8 Remove far from me falsehood and lies; Give me neither poverty nor riches; Feed me with the food which is needful for me;
Marność i słowo kłamliwe oddal odemnie; ubóstwa i bogactwa nie dawaj mi; żyw mię tylko pokarmem według potrzeby mojej;
9 Lest I be full, and deny thee, And say, “Who is the LORD?” Or lest I be poor, and steal, And violate the name of my God.
Abym snać nasyconym będąc nie zaprzał się ciebie, i nie rzekł: Któż jest Pan? Albo zubożawszy żebym nie kradł, i nie brał nadaremno imienia Boga mego.
10 Talk not against a servant to his master, Lest he curse thee, and thou suffer for it.
Nie podwodź na sługę przed Panem jego, być snać nie złorzeczył, a ty abyś nie zgrzeszył.
11 There is a class of men that curse their fathers, And do not bless their mothers.
Jest rodzaj, który ojcu swemu złorzeczy, a matce swojej nie błogosławi.
12 There is a class who are pure in their own eyes, And yet are not washed from their filthiness.
Jest rodzaj, który się zda sobie być czystym, choć od plugastwa swego nie jest omyty.
13 There is a class, —O how lofty are their eyes, And how are their eyelids lifted up!
Jest rodzaj, którego są wyniosłe oczy, i powieki jego wywyższone są.
14 There is a class, whose teeth are swords, And their jaw-teeth knives, To devour the poor from off the earth, And the needy from among men.
Jest rodzaj, którego zęby są jako miecze, a trzonowe zęby jego jako noże na pożarcie ubogich na ziemi, a nędzników między ludźmi.
15 The vampire hath two daughters; “Give! give!” [[is their cry.]] There are three things which are never satisfied; Yea, four which say not, “Enough!”
Pijawka ma dwie córki, które mówią: Przynieś, przynieś. Trzy rzeczy są, które nie bywają nasycone, owszem cztery, które nie mówią: Dosyć.
16 The underworld, and the barren womb; The earth, which is not satiated with water, And fire, which never saith, “It is enough!” (Sheol h7585)
Grób, i żywot niepłodny, ziemia też nie bywa nasycona wodą, a ogień nie mówi: Dosyć. (Sheol h7585)
17 The eye that mocketh at a father, And scorneth to obey a mother, The ravens of the valley shall pick it out, And the young eagles shall eat it.
Oko, które się naśmiewa z ojca, i wzgardza posłuszeństwem macierzyńskiem, wykłują kruki u potoków, i orlęta je wyjedzą.
18 These three things are too wonderful for me; Yea, there are four which I understand not:
Te trzy rzeczy są ukryte przedemną, owszem cztery, których nie wiem:
19 The track of an eagle in the air, The track of a serpent upon a rock, The track of a ship in the midst of the sea, And the track of a man with a maid.
Drogi orlej na powietrzu, drogi wężowej na skale, drogi okrętowej w pośród morza, i drogi mężowej z panną.
20 Such is the way of an adulterous woman; She eateth, and wipeth her mouth, And saith, “I have done nothing wrong.”
Takać jest droga niewiasty cudzołożącej: je, a uciera usta swoje, i mówi: Nie popełniłam złego uczynku.
21 Under three things is the earth disquieted; Yea, under four it cannot bear up:
Dla trzech rzeczy porusza się ziemia, owszem dla czterech, których znieść nie może:
22 Under a servant when he becometh a king, And a fool when he is filled with bread;
Dla sługi, kiedy panuje, i dla głupiego, kiedy się nasyci chleba;
23 Under an odious woman when she becometh a wife, And a handmaid when she becometh heir to her mistress.
Dla przemierzłej niewiasty, kiedy za mąż idzie, i dla dziewki, kiedy dziedziczy po pani swojej.
24 There are four things which are small upon the earth, Yet are they wise, instructed in wisdom.
Teć są cztery rzeczy najmniejsze na ziemi, wszakże są mędrsze nad mędrców:
25 The ants are a people not strong, Yet they prepare in the summer their food.
Mrówki, huf słaby, które sobie jednak w lecie gotują pokarm swój;
26 The conies are a feeble people, Yet do they make their houses in the rocks.
Króliki, twór słaby, którzy jednak budują w skale dom swój;
27 The locusts have no king, Yet do they all go forth in bands.
Szarańcze króla nie mają, a wszakże wszystkie hufami wychodzą;
28 The lizard seizeth with its hands, And is in king's palaces.
Pająk rękoma robi, a bywa w pałacach królewskich.
29 These three have a graceful step; Yea, four are graceful in their walk:
Te trzy rzeczy są, które wspaniale chodzą, owszem cztery, które zmężyle chodzą:
30 The lion, the hero among beasts, Which turneth not back for any;
Lew najmocniejszy między zwierzętami, który przed nikim nie ustępuje:
31 The loin-girded war-horse, the he-goat, And a king who cannot be withstood.
Koń na biodrach przepasany, i kozieł, i król, przeciw któremu żaden nie powstaje.
32 If thou hast been foolish in lifting thyself up, And hast meditated evil, Put thy hand on thy mouth!
Jeźliś głupio uczynił, gdyś się wynosił, albo jeźliś źle myślił, połóżże rękę na usta.
33 For, as the pressing of milk bringeth forth cheese, And as the pressing of the nose bringeth forth blood, So the pressing of anger bringeth forth strife.
Kto tłucze śmietanę, wybija masło; a kto bardzo nos wyciera, wyciska krew; tak kto wzbudza gniew, wszczyna zwadę.
