< Proverbs 4 >
1 Listen, sons, to a father's instruction. Pay attention and know understanding;
Dinggin ninyo, mga anak ko, ang turo ng ama, at makinig kayo upang matuto ng kaunawaan:
2 for I give you sound learning. Do not forsake my law.
Sapagka't bibigyan ko kayo ng mabuting aral; huwag ninyong bayaan ang aking kautusan.
3 For I was a son to my father, tender and an only child in the sight of my mother.
Sapagka't ako'y anak sa aking ama, malumanay at bugtong sa paningin ng aking ina.
4 He taught me, and said to me: "Let your heart retain my words. Keep my commandments, and live.
At tinuruan niya ako, at nagsabi sa akin: Pigilan ng iyong puso ang aking mga salita; ingatan mo ang aking mga utos, at mabuhay ka:
5 Get wisdom. Get understanding. Do not forget, neither swerve from the words of my mouth.
Magtamo ka ng karunungan, magtamo ka ng kaunawaan; huwag mong kalimutan, ni humiwalay man sa mga salita ng aking bibig:
6 Do not forsake her, and she will preserve you. Love her, and she will keep you.
Huwag mo siyang pabayaan at iingatan ka niya; ibigin mo siya at iingatan ka niya.
7 Wisdom is supreme. Get wisdom. Yes, though it costs all your possessions, get understanding.
Karunungan ay pinaka pangulong bagay; kaya't kunin mo ang karunungan: Oo, sa lahat mong kukunin ay kunin mo ang unawa.
8 Esteem her, and she will exalt you. She will bring you to honor, when you embrace her.
Iyong ibunyi siya, at kaniyang itataas ka: kaniyang dadalhin ka sa karangalan, pagka iyong niyakap siya.
9 She will give to your head a garland of grace. She will deliver a crown of splendor to you."
Siya'y magbibigay sa iyong ulo ng pugong na biyaya: isang putong ng kagandahan ay kaniyang ibibigay sa iyo.
10 Listen, my son, and receive my sayings. The years of your life will be many.
Dinggin mo, Oh anak ko, at iyong tanggapin ang aking mga sinasabi; at ang mga taon ng iyong buhay ay magiging marami.
11 I have taught you in the way of wisdom. I have led you in straight paths.
Aking itinuro ka sa daan ng karunungan; aking pinatnubayan ka sa landas ng katuwiran.
12 When you go, your steps will not be hampered. When you run, you will not stumble.
Pagka ikaw ay yumayaon hindi magigipit ang iyong mga hakbang; at kung ikaw ay tumatakbo, hindi ka matitisod.
13 Take firm hold of instruction. Do not let her go. Keep her, for she is your life.
Hawakan mong mahigpit ang turo; huwag mong bitawan: iyong ingatan; sapagka't siya'y iyong buhay.
14 Do not enter into the path of the wicked. Do not walk in the way of evil men.
Huwag kang pumasok sa landas ng masama, at huwag kang lumakad ng lakad ng mga masasamang tao.
15 Avoid it, and do not pass by it. Turn from it, and pass on.
Ilagan mo, huwag mong daanan; likuan mo, at magpatuloy ka.
16 For they do not sleep, unless they do evil. Their sleep is taken away, unless they make someone fall.
Sapagka't hindi sila nangatutulog, malibang sila'y nakagawa ng kasamaan; at ang kanilang tulog ay napapawi, malibang sila'y makapagpabuwal.
17 For they eat the bread of wickedness, and drink the wine of violence.
Sapagka't sila'y nagsisikain ng tinapay ng kasamaan, at nagsisiinom ng alak ng karahasan.
18 But the path of the righteous is like a shining light, that shines brighter and brighter until the full day.
Nguni't ang landas ng matuwid ay parang maliyab na liwanag, na sumisilang ng higit at higit sa sakdal na araw.
19 The way of the wicked is like darkness. They do not know what they stumble over.
Ang lakad ng masama ay parang kadiliman: Hindi nila nalalaman kung ano ang kanilang kinatitisuran.
20 My son, attend to my words. Turn your ear to my sayings.
Anak ko, makinig ka sa aking mga salita; ikiling mo ang iyong pakinig sa aking mga sabi.
21 Let them not depart from your eyes. Keep them in the midst of your heart.
Huwag mangahiwalay sa iyong mga mata; Ingatan mo sa kaibuturan ng iyong puso.
22 For they are life to him who finds them, and health to all of his body.
Sapagka't buhay sa nangakakasumpong, at kagalingan sa buo nilang katawan.
23 Guard your heart with all diligence, for out of it is the wellspring of life.
Ingatan mo ang iyong puso ng buong sikap; sapagka't dinadaluyan ng buhay,
24 Put away from yourself a perverse mouth. Put corrupt lips far from you.
Ihiwalay mo sa iyo ang masamang bibig, at ang mga suwail na labi ay ilayo mo sa iyo.
25 Let your eyes look straight ahead. Fix your gaze directly before you.
Tuminging matuwid ang iyong mga mata, at ang iyong mga talukap-mata ay tuminging matuwid sa harap mo.
26 Make the path of your feet level. Let all of your ways be established.
Papanatagin mo ang landas ng iyong mga paa, at mangatatag ang lahat ng iyong lakad.
27 Do not turn to the right hand nor to the left. Remove your foot from evil.
Huwag kang lumiko sa kanan o sa kaliwa man: ihiwalay mo ang iyong paa sa kasamaan.