Proverbs 19
1 Better [is] the poor walking in his integrity, Than the perverse [in] his lips—who [is] a fool.
Thà nghèo mà sống đời thanh bạch, còn hơn giàu lại sống cách bất lương.
2 Also, without knowledge the soul [is] not good, And the hasty in feet is sinning.
Hăng say mà vô ý thức; cũng hỏng việc như người quá vội vàng.
3 The folly of man perverts his way, And his heart is angry against YHWH.
Đường lối người hư hỏng bởi sự ngu dại mình, nhưng nó lại u mê oán hận Chúa Hằng Hữu.
4 Wealth adds many friends, And the poor is separated from his neighbor.
Khi giàu có thu hút nhiều bè bạn; lúc khốn cùng, bạn thân cũng lánh xa.
5 A false witness is not acquitted, Whoever breathes out lies is not delivered.
Nhân chứng gian chắc chắn mang hình phạt, người dối gạt không sao thoát lưới trời.
6 Many beg the face of the noble, And all have made friendship to a man of gifts.
Bậc cao quý được lắm người cầu cạnh; ai cũng ưa làm bạn với người hay ban tặng.
7 All the brothers of the poor have hated him, Surely his friends have also been far from him, He is pursuing words—they are not!
Khi nghèo ngặt, ruột thịt còn xa lánh; Huống hồ chi là bè bạn thân sơ! Muốn xin họ rủ chút lòng thương, họ tránh đâu mất, tìm hoài không ra.
8 Whoever is getting heart is loving his soul, He is keeping understanding to find good.
Người khôn ngoan yêu mến linh hồn mình; người thông sáng tìm được nhiều phước hạnh.
9 A false witness is not acquitted, And whoever breathes out lies perishes.
Nhân chứng gian lãnh hình phạt chắc chắn, người dối trá bị tiêu diệt chẳng sai.
10 Luxury is not fitting for a fool, Much less for a servant to rule among princes.
Người ngu dại sống giàu sang không thích hợp khác nào nô lệ cại trị các hoàng tử!
11 The wisdom of a man has deferred his anger, And his glory [is] to pass over transgression.
Người khôn ngoan kiềm hãm cơn giận dữ; người khoan dung thường được tiếng ngợi khen.
12 The wrath of a king [is] a growl as of a young lion, And his goodwill as dew on the herb.
Khi giận dữ, vua nạt nộ như sư tử rống, còn ân huệ vua đổ như sương móc trên đồng xanh.
13 A foolish son [is] a calamity to his father, And the contentions of a wife [are] a continual dropping.
Con ngỗ nghịch là tai họa cho cha; vợ mè nheo như nhà dột cho chồng.
14 House and wealth [are] the inheritance of fathers, And an understanding wife [is] from YHWH.
Tài sản do cha ông để lại, nhưng vợ hiền, Chúa Hằng Hữu ban cho.
15 Sloth causes deep sleep to fall, And an indolent soul hungers.
Vì làm biếng mà người ta mê ngủ, người lười nhác sẽ bị đói khát.
16 Whoever is keeping the command is keeping his soul, Whoever is despising His ways dies.
Ai giữ điều răn, giữ lấy linh hồn mình; ai bỏ đường Chúa chọn lấy cảnh diệt vong.
17 Whoever is lending [to] YHWH is favoring the poor, And He repays his deed to him.
Ai giúp người nghèo, tức cho Chúa Hằng Hữu vay mượn— và được Ngài ban thưởng chẳng sai!
18 Discipline your son, for there is hope, And do not lift up your soul to put him to death.
Sửa dạy con khi còn hy vọng. Đừng để con sa chốn diệt vong.
19 A man of great wrath is bearing punishment, For if you deliver, yet again you add.
Người nóng tính sẽ mang hậu họa. Ai giúp người, còn phải giúp kiên trì.
20 Hear counsel and receive instruction, So that you are wise in your latter end.
Biết nghe lời khuyên răn chỉ giáo, sẽ khôn ngoan suốt cả cuộc đời.
21 The purposes in a man’s heart [are] many, And the counsel of YHWH—it stands.
Lòng con người lo bày mưu tính kế, nhưng Chúa Hằng Hữu định thành bại của người.
22 The desirableness of a man [is] his kindness, And the poor [is] better than a liar.
Nhân hậu khiến mọi người mến phục. Thà chịu nghèo còn hơn sống gian ngoa.
23 The fear of YHWH [is] to life, And he remains satisfied—he is not charged with evil.
Kính sợ Chúa Hằng Hữu là nguồn sự sống, làm thỏa lòng và ngăn cản họa tai.
24 The slothful has hidden his hand in a dish, Even to his mouth he does not bring it back.
Người biếng nhác đặt tay mình vào đĩa, nhưng rồi thôi, không đưa lên miệng mình.
25 Strike a scorner, and the simple acts prudently, And give reproof to the intelligent, He understands knowledge.
Trừng phạt người nhạo báng, người chân chất sẽ học khôn; trách cứ người thông sáng, sự thông sáng người gia tăng.
26 Whoever is spoiling a father causes a mother to flee, A son causing shame, and bringing confusion.
Hành hung cha và xô đuổi mẹ, gây xấu hổ và sỉ nhục gia đình.
27 Cease, my son, to hear instruction—To err from sayings of knowledge.
Con ơi, chớ nên nghe tà thuyết, để con không lạc lối lầm đường.
28 A worthless witness scorns judgment, And the mouth of the wicked swallows iniquity.
Nhân chứng gian nhạo cười công lý; miệng ác nhân ăn nuốt tội ô.
29 Judgments have been prepared for scorners, And stripes for the back of fools!
Hình phạt để dành cho người nhạo báng, roi vọt sắm sẵn cho người khùng điên.
