< Proverbs 15 >
1 A soft answer turns back fury, And a grievous word raises up anger.
Yumuşak yanıt gazabı yatıştırır, Oysa yaralayıcı söz öfkeyi alevlendirir.
2 The tongue of the wise makes knowledge good, And the mouth of fools utters folly.
Bilgenin dili bilgiyi iyi kullanır, Akılsızın ağzındansa ahmaklık akar.
3 The eyes of YHWH are in every place, Watching the evil and the good.
RAB'bin gözü her yerde olanı görür, Kötüleri de iyileri de gözler.
4 A healed tongue [is] a tree of life, And perverseness in it—a breach in the spirit.
Okşayıcı dil yaşam verir, Çarpık dilse ruhu yaralar.
5 A fool despises the instruction of his father, And whoever is regarding reproof is prudent.
Ahmak babasının uyarılarını küçümser, İhtiyatlı kişi azara kulak verir.
6 Abundant strength [is in] the house of the righteous, And in the increase of the wicked—trouble.
Doğru kişinin evi büyük hazine gibidir, Kötünün geliriyse sıkıntı kaynağıdır.
7 The lips of the wise scatter knowledge, And the heart of fools [is] not right.
Bilgelerin dudakları bilgi yayar, Ama akılsızların yüreği öyle değildir.
8 The sacrifice of the wicked [is] an abomination to YHWH, And the prayer of the upright [is] His delight.
RAB kötülerin kurbanından iğrenir, Ama doğruların duası O'nu hoşnut eder.
9 The way of the wicked [is] an abomination to YHWH, And He loves whoever is pursuing righteousness.
RAB kötü kişinin yolundan iğrenir, Doğruluğun ardından gideni sever.
10 Discipline [is] grievous to him who is forsaking the path, Whoever is hating reproof dies.
Yoldan sapan şiddetle cezalandırılır Ve azarlanmaktan nefret eden ölüme gider.
11 Sheol and destruction [are] before YHWH, Surely also the hearts of the sons of men. (Sheol )
RAB, ölüm ve yıkım diyarında olup biteni bilir, Nerde kaldı ki insanın yüreği! (Sheol )
12 A scorner does not love his reprover, He does not go to the wise.
Alaycı kişi azarlanmaktan hoşlanmaz, Bilgelere gidip danışmaz.
13 A joyful heart makes the face glad, And the spirit is struck by grief of heart.
Mutlu yürek yüzü neşelendirir, Acılı yürek ruhu ezer.
14 The heart of the intelligent seeks knowledge, And the mouth of fools enjoys folly.
Akıllı yürek bilgi arar, Akılsızın ağzıysa ahmaklıkla beslenir.
15 All the days of the afflicted [are] evil, And gladness of heart [is] a perpetual banquet.
Mazlumun bütün günleri sıkıntı doludur, Mutlu bir yürekse sahibine sürekli ziyafettir.
16 Better [is] a little with the fear of YHWH, Than much treasure, and tumult with it.
Yoksul olup RAB'den korkmak, Zengin olup kaygı içinde yaşamaktan yeğdir.
17 Better [is] an allowance of green herbs and love there, Than a fatted ox, and hatred with it.
Sevgi dolu bir ortamdaki sebze yemeği, Nefret dolu bir ortamdaki besili danadan yeğdir.
18 A man of fury stirs up contention, And the slow to anger appeases strife.
Huysuz kişi çekişme yaratır, Sabırlı kişi kavgayı yatıştırır.
19 The way of the slothful [is] as a hedge of briers, And the path of the upright is raised up.
Tembelin yolu dikenli çit gibidir, Doğrunun yoluysa ana caddeye benzer.
20 A wise son makes a father glad. And a foolish man is despising his mother.
Bilge çocuk babasını sevindirir, Akılsız çocuksa annesini küçümser.
21 Folly is joy to one lacking heart, And a man of intelligence directs [his] going.
Sağduyudan yoksun kişi ahmaklığıyla sevinir, Ama akıllı insan dürüst bir yaşam sürer.
22 The making void of purposes [is] without counsel, And in a multitude of counselors it is established.
Karşılıklı danışılmazsa tasarılar boşa çıkar, Danışmanların çokluğuyla başarıya ulaşılır.
23 Joy [is] to a man in the answer of his mouth, And a word in its season—how good!
Uygun yanıt sahibini mutlu eder, Yerinde söylenen söz ne güzeldir!
24 A path of life [is] on high for the wise, To turn aside from Sheol beneath. (Sheol )
Sağduyulu kişi yukarıya, yaşama giden yoldadır, Bu da ölüler diyarına inmesini önler. (Sheol )
25 YHWH pulls down the house of the proud, And He sets up the border of the widow.
RAB kibirlinin evini yıkar, Dul kadının sınırını korur.
26 Thoughts of wickedness [are] an abomination to YHWH, And sayings of pleasantness [are] pure.
RAB kötünün tasarılarından iğrenir, Temiz düşüncelerden hoşnut kalır.
27 A dishonest gainer is troubling his house, And whoever is hating gifts lives.
Kazanca düşkün kişi kendi evine sıkıntı verir, Rüşvetten nefret edense rahat yaşar.
28 The heart of the righteous meditates to answer, And the mouth of the wicked utters evil things.
Doğru kişinin aklı yanıtını iyi tartar, Kötünün ağzı kötülük saçar.
29 YHWH [is] far from the wicked, And He hears the prayer of the righteous.
RAB kötülerden uzak durur, Oysa doğruların duasını duyar.
30 The light of the eyes makes the heart glad, A good report makes the bone fat.
Gülen gözler yüreği sevindirir, İyi haber bedeni ferahlatır.
31 An ear that is hearing the reproof of life Lodges among the wise.
Yaşam veren uyarıları dinleyen, Bilgeler arasında konaklar.
32 Whoever is refusing instruction is despising his soul, And whoever is hearing reproof Is getting understanding.
Terbiyeden kaçan kendine zarar verir, Azara kulak verense sağduyu kazanır.
33 The fear of YHWH [is] the instruction of wisdom, And humility [is] before honor!
RAB korkusu bilgelik öğretir, Alçakgönüllülük de onurun önkoşuludur.