Proverbs 16
1 Unto man belong the resolves of the heart; but from the Lord cometh the expression of the tongue.
Człowiek sporządza myśli serca swego; ale od Pana jest odpowiedź języka.
2 Every one of the ways of a man is pure in his own eyes; but the Lord measureth the spirits.
Wszystkie drogi człowiecze zdadzą się być czyste przed oczyma jego; ale Pan jest, który waży serca.
3 Commit unto the Lord thy works, and thy plans will be firmly established.
Włóż na Pana sprawy twe, a będą utwierdzone zamysły twoje.
4 Every thing hath the Lord wrought for its destined end; yes, even the wicked for the day of unhappiness.
Pan dla siebie samego wszystko sprawił, nawet i niezbożnika na dzień zły.
5 An abomination of the Lord is every one that is proud of heart: the hand [of God] being against [his] hand, he shall not go unpunished.
Obrzydliwością jest Panu każdy wyniosłego serca; który choć sobie innych na pomoc weźmie, nie ujdzie pomsty.
6 Through kindness and truth is iniquity atoned for; and by the fear of the Lord [men] depart from evil.
Miłosierdziem i prawdą oczyszczona bywa nieprawość, a w bojaźni Pańskiej odstępujemy od złego.
7 When the Lord receiveth in favor a man's ways, he maketh even his enemies to be at peace with him.
Gdy się podobają Panu drogi człowieka, i nieprzyjaciół jego do zgody z nim przywodzi.
8 Better is a little with righteousness, than great incomes through injustice.
Lepsza jest trocha z sprawiedliwością, niż wiele dochodów niesprawiedliwych.
9 A man's heart deviseth his way; but the Lord directeth firmly his steps.
Serce człowiecze rozrządza drogi swe; ale Pan sprawuje kroki jego.
10 There should be a wise sentence on the lips of the king: his mouth should never commit a trespass in judging.
Sprawiedliwy rozsądek jest w wargach królewskich; w sądzie nie błądzą usta jego.
11 A just balance and scales belong to the Lord: his work are all the weights in the bag.
Waga i szale są ustawą Pańską, a wszystkie gwichty sprawiedliwe w worku są za sprawą jego.
12 It should be an abomination to kings to commit wickedness; for through righteousness [alone] can a throne be established.
Obrzydliwością jest królom czynić niezbożność; bo sprawiedliwością stolica umocniona bywa.
13 Righteous lips [should obtain] the favor of kings; and him that speaketh uprightly should they love.
Przyjemne są królom wargi sprawiedliwe, a szczerych w mowie miłują.
14 The fury of a king is like the messengers of death; but a wise man will appease it.
Gniew królewski jest posłem śmierci; ale mąż mądry ubłaga go.
15 In the light of the king's countenance there is life; and his favor is as a cloud of the latter rain.
W jasności twarzy królewskiej jest żywot, a łaska jego jest jako obłok z deszczem późnym.
16 How much better is it to obtain wisdom than gold! and to obtain understanding is preferable to silver!
Daleko lepiej jest nabyć mądrości, niżeli złota najczystszego; a nabyć roztropności lepiej, niż srebra.
17 The highway of the upright is to depart from evil: he preserveth his soul that watcheth his way.
Gościniec uprzejmych jest odstąpić od złego; strzeże duszy swej, kto strzeże drogi swojej.
18 Before downfall [goeth] pride, and before stumbling, haughtiness of spirit.
Przed zginieniem przychodzi pycha, a przed upadkiem wyniosłość ducha.
19 Better is it to be of a humble spirit with the lowly, than to divide spoil with the proud.
Lepiej jest być uniżonego ducha z pokornymi, niżeli dzielić korzyści z pysznymi.
20 He that reflecteth on a matter wisely will find happiness; and whoso trusteth in the Lord—happiness attend him!
Kto ma wzgląd na słowa, znajduje dobre; a kto ufa w Panu, błogosławiony jest.
21 The wise in heart is called a man of understanding; and the sweetness of the lips increaseth information.
Kto jest mądrego serca, słynie rozumnym, a słodkość warg przydaje nauki.
22 Intelligence is a source of life unto its possessor; but the correction of fools is folly.
Zdrój żywota jest roztropność tym, którzy ją mają; ale umiejętność głupich jest głupstwem.
23 The heart of the wise maketh his mouth intelligent, and upon his lips he increaseth information.
Serce mądrego roztropnie sprawuje usta swoje, a wargami swemi przydaje nauki.
24 [Like] the droppings of honey are pleasant sayings, sweet to the soul, and healing to the bones.
Powieści wdzięczne są jako plastr miodu, słodkością duszy, a lekarstwem kościom.
25 There is many a way which seemeth even before a man, but its end are the ways unto death.
Zda się podczas droga być prosta człowiekowi; wszakże dokończenie jej pewna droga na śmierć.
26 The desire of the laborer laboreth for him; for his mouth imposeth it on him.
Człowiek pracowity pracuje sobie; bo go pobudzają usta jego.
27 An ungodly man diggeth up mischief, and on his lips there is as it were a scathing fire.
Człowiek niezbożny wykopuje złe, a w wargach jego jako ogień pałający.
28 A perverse man scattereth strife; and a whisperer separateth confident friends.
Mąż przewrotny rozsiewa zwady, a klatecznik rozłącza przyjaciół.
29 The man of violence misleadeth his neighbor, and maketh him go on a way which is not good.
Mąż okrutny przewabia bliźniego swego, i wprowadza go na drogę niedobrą.
30 He shutteth his eyes to devise perverse things: when he compresseth his lips then hath he fully resolved on evil.
Kto mruga oczyma swemi, zmyśla przewrotności; a kto rucha wargami swemi, broi złe.
31 An ornamental crown is the hoary head, on the way of righteousness can it be found.
Koroną chwały jest sędziwość; znajduje się na drodze sprawiedliwości.
32 One that is slow to anger is better than a hero; and he that ruleth his spirit, than the conqueror of a city.
Lepszy jest nierychły do gniewu, niżeli mocarz; a kto panuje sercu swemu, lepszy jest, niżeli ten, co dobył miasta.
33 In the lap the lot is cast: but from the Lord cometh the whole of its decision.
Los na łono rzucają; ale od Pana jest wszystko rozrządzenie jego.
