Proverbs 27
1 Boast not thy selfe of to morowe: for thou knowest not what a day may bring forth.
Nie chlub się ze dnia jutrzejszego; bo nie wiesz, coć przyniesie dzień dzisiejszy.
2 Let another man prayse thee, and not thine owne mouth: a stranger, and not thine owne lips.
Niechaj cię kto inny chwali, a nie usta twoje; obcy, a nie wargi twoje.
3 A stone is heauie, and the sand weightie: but a fooles wrath is heauier then them both.
Ciężkić jest kamień, i piasek ważny; ale gniew głupiego cięższy, niż to oboje.
4 Anger is cruell, and wrath is raging: but who can stand before enuie?
Okrutnyć jest gniew, i nagła popędliwość; ale przed zazdrością któż się ostoi?
5 Open rebuke is better then secret loue.
Lepsza jest przymówka jawna, niżeli miłość skryta.
6 The wounds of a louer are faithful, and the kisses of an enemie are pleasant.
Lepsze są rany od przyjaciela, niż łagodne całowanie człowieka nienawidzącego.
7 The person that is full, despiseth an hony combe: but vnto the hungry soule euery bitter thing is sweete.
Dusza nasycona i plastr miodu podepcze; ale głodnej duszy i gorzkość wszelaka słodka.
8 As a bird that wandreth from her nest, so is a man that wandreth from his owne place.
Jako ptak odlatuje od gniazda swojego: tak człowiek odchodzi od miejsca swego.
9 As oyntment and perfume reioyce the heart, so doeth the sweetenes of a mans friend by hearty counsell.
Jako maść i kadzenie uwesela serce: tak słodkość przyjaciela uwesela więcej, niż własna rada.
10 Thine owne friend and thy fathers friend forsake thou not: neither enter into thy brothers house in the day of thy calamitie: for better is a neighbour that is neere, then a brother farre off.
Przyjaciela twego, i przyjaciela ojca twego nie opuszczaj, a do domu brata twego nie wchodź w dzień utrapienia twego; bo lepszy sąsiad bliski, niż brat daleki.
11 My sonne, be wise, and reioyce mine heart, that I may answere him that reprocheth me.
Bądź mądrym, synu mój! a uweselaj serce moje, abym miał co odpowiedzieć temu, któryby mi urągał.
12 A prudent man seeth the plague, and hideth himselfe: but the foolish goe on still, and are punished.
Ostrożny, upatrując złe, ukrywa się; ale prostak wprost idąc, w szkodę popada.
13 Take his garment that is surety for a stranger, and a pledge of him for the stranger.
Weźmij szatę tego, któryć ręczył za obcego; a od tego, który ręczył za cudzoziemkę, weźmij zastaw jego.
14 He that prayseth his friend with a loude voyce, rising earely in the morning, it shall be counted to him as a curse.
Temu, który przyjacielowi swemu wielkim głosem rano wstawając błogosławi, poczytane to będzie za przeklęstwo.
15 A continual dropping in the day of raine, and a contentious woman are alike.
Kapanie ustawiczne w dzień gwałtownego deszczu, i żona swarliwa są sobie podobni;
16 He that hideth her, hideth the winde, and she is as ye oyle in his right hand, that vttereth it selfe.
Kto ją kryje, kryje wiatr, a wonią wyda; jako olejek wonny w prawej ręce jego.
17 Yron sharpeneth yron, so doeth man sharpen the face of his friend.
Żelazo żelazem bywa naostrzone; tak mąż zaostrza oblicze przyjaciela swego.
18 He that keepeth the fig tree, shall eate the fruite thereof: so he that waiteth vpon his master, shall come to honour.
Kto strzeże drzewa figowego, pożywa owocu jego; także kto strzeże pana swego, uczczony będzie.
19 As in water face answereth to face, so the heart of man to man.
Jako się w wodzie twarz przeciwko twarzy ukazuje: tak serce człowiecze przeciw człowiekowi.
20 The graue and destruction can neuer be full, so the eyes of man can neuer be satisfied. (Sheol h7585)
Piekło i zatracenie nie mogą być nasycone; także i oczy ludzkie nasycić się nie mogą. (Sheol h7585)
21 As is the fining pot for siluer and the fornace for golde, so is euery man according to his dignitie.
Tygiel srebra a piec złota doświadcza, a człowieka wieść sławy jego.
22 Though thou shouldest bray a foole in a morter among wheate brayed with a pestell, yet will not his foolishnes depart from him.
Choćbyś głupiego i w stępie między krupami stąporem stłukł, nie odejdzie od niego głupstwo jego.
23 Be diligent to know ye state of thy flocke, and take heede to the heardes.
Doglądaj pilnie dobytku twego, a miej pieczę o trzodach twoich.
24 For riches remaine not alway, nor the crowne from generation to generation.
Boć nie na wieki trwa bogactwo, ani korona od narodu do narodu.
25 The hey discouereth it selfe, and the grasse appeareth, and the herbes of the mountaines are gathered.
Gdy wzrasta trawa, a ukazują się zioła, tedy z gór siano zbierają.
26 The lambes are for thy clothing, and the goates are the price of the fielde.
Owce będą na szaty twoje, a nagrodą polną kozły.
27 And let the milke of the goates be sufficient for thy foode, for the foode of thy familie, and for the sustenance of thy maydes.
Nadto dostatek mleka koziego na pokarm twój, na pokarm domu twego, i na pożywienie dziewek twoich.
