< Proverbs 27 >
1 Don't boast about what you're going to do tomorrow, because you don't know what the day may bring.
Kada ka yi fariya a kan gobe gama ba san abin da ranar za tă kawo ba.
2 Let others praise you, not you yourself; someone else, not you personally.
Ka bar wani ya yabe ka, ba kai kanka ba; wani dabam, ba leɓunanka ba.
3 Stone may be heavy, and sand may weigh a lot, but the annoyance caused by stupid people is the biggest burden of all.
Dutse yana da nauyi yashi kuma wahala ce, amma tsokanar wawa ta fi su duka nauyi.
4 Fury may be fierce and cruel, anger may be a destructive flood, but who can withstand jealousy?
Fushi mugun abu ne mai hallakarwa, amma wa zai iya tsaya a gaban kishi?
5 Open criticism is better than hidden love.
Gara tsawatawar da ake yi a fili da ƙaunar da ake yi a ɓoye.
6 A friend's honest comments may hurt you, but an enemy's kisses are over the top.
Za a iya amince da rauni daga aboki, amma abokin gāba ko da ya sumbace ka kada ka sake da shi!
7 If you're full up, you can't face honey; but if you're starving, even bitter food tastes sweet.
Duk wanda ya ƙoshi da zuma, ba ya marmarinsa kuma amma wanda yake yunwa ko abin da yake da ɗaci ma zai ji shi da zaƙi.
8 Having to leave home is like a bird having to leave its nest.
Kamar tsuntsun da ya ɓace daga sheƙarsa haka yake da mutumin da ya bar gidansa.
9 Perfume and scented oils make you feel happy, but good advice from a friend is even better.
Man shafawa mai ƙanshi da kuma turare kan faranta zuciya, gaisuwar amini kuma takan fito daga shawarar kirki.
10 Don't give up on your friends or your family's friends. Don't go to a relative's house when you've got trouble. A friend nearby is more useful than a relative far away.
Kada ka manta da abokinka da kuma abokin mahaifinka, kuma kada ka tafi gidan ɗan’uwanka sa’ad da masifa ta same ka, gara ka je wurin maƙwabci na kusa da ka je wurin ɗan’uwan da yake da nisa.
11 My son, make me happy by being wise, so I can respond to anyone who criticizes me.
Ka zama mai hikima, ɗana, ka kuma faranta mini zuciya; zan iya amsa kowace irin suƙar da wani zai yi mini.
12 If you're sensible you see danger coming and get out of the way; but stupid people just keep going and suffer the consequences.
Mai basira kan hango hatsari ya kuma kauce, marar azanci zai yi ta kutsa kai ciki, daga baya ya yi da na sani.
13 If someone guarantees a stranger's debt with their cloak, be sure to take it! Make sure you have whatever is pledged to an immoral woman!
A karɓe rigunan wanda ya ɗauki lamunin baƙo; a riƙe shi jingina in ya yi shi don mace marar aminci.
14 If when you get up every morning you shout a loud hello to your neighbors, they will see that as a curse!
In mutum ya albarkaci maƙwabcinsa da murya mai ƙarfi da sassafe, za a ɗauka shi a matsayin la’ana.
15 An argumentative wife is as irritating as constant dripping on a rainy day.
Mace mai fitina kamar ɗiɗɗigar ruwa take ba ƙaƙƙautawa;
16 Trying to stop her is like trying to make the wind stop or trying to hold olive oil in your hand.
hana ta yana kamar yin ƙoƙari tsai da iska ne ko yin ƙoƙarin cafke mai a tafin hannunka.
17 An iron blade is sharpened with an iron tool, and one person's mind is sharpened by another's.
Kamar yadda ƙarfe kan wasa ƙarfe haka mutum kan koyi daga mutum.
18 Those who care for a fig tree eat its fruit, and those who care for their master are rewarded.
Duk wanda ya lura da itacen ɓaure, zai ci’ya’yansa, kuma duk wanda ya lura da maigidansa za a girmama shi.
19 Just as water reflects your face, your mind reflects who you really are.
Kamar yadda ruwa kan nuna yadda fuska take, haka zuciyar mutum kan nuna irin mutumin.
20 In the same way that the grave and destruction are never satisfied, human desire is never satisfied. (Sheol )
Mutuwa da Hallaka ba sa ƙoshi, haka idanun mutum ba sa ƙoshi da gani. (Sheol )
21 Just as a crucible tests silver, and a furnace tests gold, people are tested by the praise they receive.
Ana gwajin azurfa da kuma zinariya da wuta, amma akan gwada mutum ta wurin yabon da ya samu.
22 Even if you ground stupid people in a mortar, crushing them like grain with the pestle, you can't get rid of stupidity from them.
Ko da ka daka wawa a turmi, kana daka shi kamar hatsi da taɓarya, ba za ka fid da wauta daga gare shi ba.
23 You should know the condition of your flocks really well and take good care of your herds,
Ka tabbata ka san lafiyar garken tumakinka, ka mai da hankali ga garken shanunka;
24 for wealth doesn't last forever—is a crown passed down through all generations?
domin dukiya ba ta dawwama har abada, ba a kuma kasance da rawani daga tsara zuwa tsara.
25 Once the hay is cut, and the new growth begins, and fodder from the mountains is gathered,
Sa’ad da aka yanki ingirci sabon toho kuma ya bayyana aka kuma tattara ciyawa daga tuddai,
26 and the lambs have provided you wool to make clothing, and the sale of goats have paid for a field,
gashin raguna za su tanada maka tufafi, za ka iya sayi gonaki masu kyau da kuɗin awaki.
27 there'll be enough milk from your goats to feed you, your family, and your servant girls.
Za ka kasance da madarar awaki mai yawa don ka ciyar da kanka da kuma iyalinka ka kuma inganta bayinka mata.