< Proverbs 20 >
1 Wine turns you into a mocker, alcohol makes you aggressive; you're stupid to be deceived by drink.
De wijn is een spotter, de sterke drank is woelachtig; al wie daarin dwaalt, zal niet wijs zijn.
2 When a king gets terribly angry, he sounds like a roaring lion; anyone who makes him furious is liable to be killed.
De schrik des konings is als het brullen eens jongen leeuws; die zich tegen hem vergramt, zondigt tegen zijn ziel.
3 Avoiding conflict is the proper thing to do, but stupid people are quick to argue.
Het is eer voor een man, van twist af te blijven; maar ieder dwaas zal er zich in mengen.
4 Slackers don't sow when they should, so when harvest comes they don't have anything.
Om den winter zal de luiaard niet ploegen; daarom zal hij bedelen in den oogst, maar er zal niet zijn.
5 Discovering what someone is planning in their mind is like looking at deep water, but a person who has understanding will find out.
De raad in het hart eens mans is als diepe wateren; maar een man van verstand zal dien uithalen.
6 Many people tell you they're loyal, but can you find someone really trustworthy?
Elk van de menigte der mensen roept zijn weldadigheid uit; maar wie zal een recht trouwen man vinden?
7 Good people live honestly; how happy are their children if they follow them.
De rechtvaardige wandelt steeds in zijn oprechtheid; welgelukzalig zijn zijn kinderen na hem.
8 When a king sits in judgment he recognizes all that isn't right.
Een koning, zittende op den troon des gerichts, verstrooit alle kwaad met zijn ogen.
9 Who can claim, “I've made sure my conscience is clean; I've purified myself from sin”?
Wie kan zeggen: Ik heb mijn hart gezuiverd, ik ben rein van mijn zonde?
10 The Lord hates both dishonest weights and dishonest measures.
Tweeerlei weegsteen, tweeerlei efa is den HEERE een gruwel, ja die beide.
11 Even children reveal what they're like by what they do, whether their actions are good and right.
Een jongen zal ook door zijn handelingen zich bekend maken, of zijn werk zuiver, en of het recht zal wezen.
12 The Lord made our ears to hear and our eyes to see.
Een horend oor, en een ziend oog heeft de HEERE gemaakt, ja, die beide.
13 If you love sleeping you'll become poor. Wake up and get busy, and you'll have plenty to eat.
Heb den slaap niet lief, opdat gij niet arm wordt; open uw ogen, verzadig u met brood.
14 “It's really rubbish,” says the one buying, but afterwards goes and boasts to others about making a good deal.
Het is kwaad, het is kwaad! zal de koper zeggen; maar als hij weggegaan is, dan zal hij zich beroemen.
15 There's gold and plenty of expensive gemstones, but talking sense is a more valuable jewel.
Goud is er, en menigte van robijnen; maar de lippen de wetenschap zijn een kostelijk kleinood.
16 If someone guarantees a stranger's debt with their cloak, be sure to take it! Make sure you have whatever is pledged to foreigners!
Als iemand voor een vreemde borg geworden is, neem zijn kleed; en pand hem voor de onbekenden.
17 Food you get by cheating may taste sweet, but afterwards it will be like a mouthful of gravel.
Het brood der leugen is den mens zoet; maar daarna zal zijn mond vol van zandsteentjes worden.
18 With sound advice, plans are successful; if you're going to war, make sure you have good guidance.
Elke gedachte wordt door raad bevestigd, daarom voer oorlog met wijze raadslagen.
19 A gossip goes around revealing secrets; stay away from people who talk a lot.
Die als een achterklapper wandelt, openbaart het heimelijke; vermeng u dan niet met hem, die met zijn lippen verlokt.
20 Anyone who curses their father or mother will have their light put out and end in utter darkness.
Wie zijn vader of zijn moeder vloekt, diens lamp zal uitgeblust worden in zwarte duisternis.
21 Wealth gained too soon won't do you any good in the end.
Als een erfenis in het eerste verhaast wordt, zo zal haar laatste niet gezegend worden.
22 Don't say, “I'll get you back for doing me wrong.” Leave it to the Lord, and he'll help you.
Zeg niet: Ik zal het kwaad vergelden; wacht op den HEERE, en Hij zal u verlossen.
23 The Lord hates incorrect weights; using dishonest scales is wrong.
Tweeerlei weegsteen is den HEERE een gruwel, en de bedriegelijke weegschaal is niet goed.
24 The Lord shows us the way to go, so how would we decide for ourselves?
De treden des mans zijn van den HEERE; hoe zou dan een mens zijn weg verstaan?
25 It's a mistake to make a promise to God and then have second thoughts about it later.
Het is een strik des mensen, dat hij het heilige verslindt, en na gedane geloften, onderzoek te doen.
26 A wise king separates out the wicked by winnowing and punishes them by threshing.
Een wijs koning verstrooit de goddelozen, en hij brengt het rad over hen.
27 The Lord's light shines on the conscience, revealing our deepest thoughts.
De ziel des mensen is een lamp des HEEREN, doorzoekende al de binnenkameren des buiks.
28 Trustworthy love and faithfulness keep a king safe; trustworthy love supports his rule.
Weldadigheid en waarheid bewaren den koning; en door weldadigheid ondersteunt hij zijn troon.
29 Young men value their strength, but the old value even more the wisdom that comes with gray hair.
Der jongelingen sieraad is hun kracht, en der ouden heerlijkheid is de grijsheid.
30 Wounds and blows clean away what's evil; beatings clean what's deep down inside.
Gezwellen der wonde zijn in den boze een zuivering, mitsgaders de slagen van het binnenste des buiks.