Proverbs 26
1 Like snow in summer and rain when the grain is being cut, so honour is not natural for the foolish.
Jako śnieg w lecie, i jako deszcz we żniwa; tak głupiemu nie przystoi chwała.
2 As the sparrow in her wandering and the swallow in her flight, so the curse does not come without a cause.
Jako się ptak tam i sam tuła, i jako jaskółka lata: tak przeklęstwo niezasłużone nie przyjdzie.
3 A whip for the horse, a mouth-bit for the ass, and a rod for the back of the foolish.
Bicz na konia, ogłów na osła, a kij potrzebny jest na grzbiet głupiego.
4 Do not give to the foolish man a foolish answer, or you will be like him.
Nie odpowiadaj głupiemu według głupstwa jego, abyś mu i ty nie był podobny.
5 Give a foolish man a foolish answer, or he will seem wise to himself.
Odpowiedz głupiemu według głupstwa jego, aby się sobie nie zdał być mądrym.
6 He who sends news by the hand of a foolish man is cutting off his feet and drinking in damage.
Jakoby nogi obciął, tak się bezprawia dopuszcza, kto się głupiemu poselstwa powierza.
7 The legs of one who has no power of walking are hanging loose; so is a wise saying in the mouth of the foolish.
Jako nierówne są golenie u chromego: tak jest powieść w ustach głupich.
8 Giving honour to a foolish man is like attempting to keep a stone fixed in a cord.
Jako kiedy kto przywiązuje kamień drogi do procy: tak czyni ten, który uczciwość głupiemu wyrządza.
9 Like a thorn which goes up into the hand of a man overcome by drink, so is a wise saying in the mouth of a foolish man.
Jako ciernie, gdy się dostaną w rękę pijanego: tak przypowieść jest w ustach głupich.
10 Like an archer wounding all who go by, is a foolish man overcome by drink.
Wielki Pan stworzył wszystko, a daje zapłatę głupiemu, daje także zapłatę przestępcom.
11 Like a dog going back to the food which he has not been able to keep down, is the foolish man doing his foolish acts over again.
Jako pies wraca się do zwrócenia swego: tak głupi powtarza głupstwo swoje.
12 Have you seen a man who seems to himself to be wise? There is more hope for the foolish than for him.
Ujrzyszli człowieka, co się sobie zda być mądrym, nadzieja o głupim lepsza jest, niżeli o nim.
13 The hater of work says, There is a lion in the way; a lion is in the streets.
Leniwy mówi: lew na drodze, lew na ulicach.
14 A door is turned on its pillar, and the hater of work on his bed.
Jako się drzwi obracają na zawiasach swoich: tak leniwiec na łóżku swojem.
15 The hater of work puts his hand deep into the basin: lifting it again to his mouth is a weariness to him.
Leniwiec rękę kryje do zanadrzy swych, a ciężko mu jej podnosić do ust swoich.
16 The hater of work seems to himself wiser than seven men who are able to give an answer with good sense.
Leniwiec zda się sobie być mędrszym, niżeli siedm odpowiadających z rozsądkiem.
17 He who gets mixed up in a fight which is not his business, is like one who takes a dog by the ears while it is going by.
Jakoby też psa za uszy łapał, kto się mimo idąc w cudzą zwadę wdaje.
18 As one who is off his head sends about flaming sticks and arrows of death,
Jako szalony wypuszcza iskry i strzały śmiertelne:
19 So is the man who gets the better of his neighbour by deceit, and says, Am I not doing so in sport?
Tak jest każdy, który podchodzi przyjaciela swego, a mówi: Azam ja nie żartował?
20 Without wood, the fire goes out; and where there is no secret talk, argument is ended.
Gdy niestaje drew, gaśnie ogień; tak gdy nie będzie klatecznika, ucichnie zwada.
21 Like breath on coals and wood on fire, so a man given to argument gets a fight started.
Jako węgiel martwy służy do rozniecenia, i drwa do ognia; tak człowiek swarliwy do rozniecenia zwady.
22 The words of one who says evil of his neighbour secretly are like sweet food, they go down into the inner parts of the stomach.
Słowa obmówcy są jako słowa zranionych; a wszakże przenikają do wnętrzności żywota.
23 Smooth lips and an evil heart are like a vessel of earth plated with silver waste.
Wargi nieprzyjacielskie i serce złe są jako srebrna piana, którą polewają naczynie gliniane.
24 With his lips the hater makes things seem what they are not, but deceit is stored up inside him;
Ten, co kogo nienawidzi, za inszego się udaje wargami swemi; ale w sercu swojem myśli o zdradzie.
25 When he says fair words, have no belief in him; for in his heart are seven evils:
Gdyć się ochotnym mową swą ukazuje, nie wierz mu: bo siedmioraka obrzydliwość jest w sercu jego.
26 Though his hate is covered with deceit, his sin will be seen openly before the meeting of the people.
Nienawiść zdradliwie bywa pokryta; ale odkryta bywa złość jej w zgromadzeniu.
27 He who makes a hole in the earth will himself go falling into it: and on him by whom a stone is rolled the stone will come back again.
Kto drugiemu dół kopie, wpada weń; a kto kamień toczy, na niego się obraca.
28 A false tongue has hate for those who have clean hearts, and a smooth mouth is a cause of falling.
Człowiek języka kłamliwego ma utrapienie w nienawiści, a usta łagodne przywodzą do upadku.
