路加福音 1
1 提阿非罗大人哪，有好些人提笔作书，述说在我们中间所成就的事，是照传道的人从起初亲眼看见又传给我们的。
Biingi bakatola mulimu wakubikka antoomwe zintu zyakazuzikizigwa akati kesu,
mbuli mbuzyakayinzigwa kizosika kulindiswe abaabo kuzwa chiindi bakali bakamboni alubo kabali bala bejwi.
3 这些事我既从起头都详细考察了，就定意要按着次序写给你，
Chakabaanga nchibotu kulindime ambebo - nkaambo ndakachita mfunkununo izulide aatala azeezyo zyakachitika kuzwa kumatalikilo - kuti ndikulembele lugwalo, webo nomusongo Tiofilasi.
4 使你知道所学之道都是确实的。
Kuti uzibe choonzyo aatala azintu nzuwakayiisigwa.
5 当犹太王希律的时候，亚比雅班里有一个祭司，名叫撒迦利亚；他妻子是亚伦的后人，名叫伊利莎白。
Mumazuba aHelodi mwami waku Judiya, kwakali umwi mupaizi wakalikutegwa Zekaliya, wakali kwakulubazu lwa Abija. Mukayintu wakwe Elizabeti alubo wakali walunyungu lwa Aaloni.
6 他们二人在 神面前都是义人，遵行主的一切诫命礼仪，没有可指摘的，
Bakaliluleme boonse kunembo lya Leza, kabalemeka milawu yoonse anzyatalide Mwami.
7 只是没有孩子；因为伊利莎白不生育，两个人又年纪老迈了。
Pesi tebakalikwe mwana pe nkaambo Elizabetji wakali ngomwa, alubo bakali bachembaala boonse mulechi chiindi.
8 撒迦利亚按班次在 神面前供祭司的职分，
Lino kwakasika aachiindi Zekkaliya mpakali mubuliwo bwa Leza, kalikuchita milimu ya bupayizi mbuli mumabambe aakwe.
9 照祭司的规矩掣签，得进主殿烧香。
Mbuli munzila yachiyanza yakusala mupayizi utabeleke, wakali wasaligwa achisolo kuti anjile muchikombelo cha Leza kuti akatente tununkilizyo.
10 烧香的时候，众百姓在外面祷告。
Choonse chibunga chabantu chakali kukomba aanze kuhola eelyo tununkilizyo nitwakali kutentwa.
11 有主的使者站在香坛的右边，向他显现。
Mungelo wa Mwami wakalibonia kuli nguwe alimwi wakayima kubbazu lyakululyo lyachipayililo,
12 撒迦利亚看见，就惊慌害怕。
Zekaliya, naakamubona wakateketa nkaambo kuyoowa kwakamujata.
13 天使对他说：“撒迦利亚，不要害怕，因为你的祈祷已经被听见了。你的妻子伊利莎白要给你生一个儿子，你要给他起名叫约翰。
Pesi mungelo wakati kulinguwe, “Utayoowi, Zekaliya, nkaambo nkombyo yako yamvwika. Mukako Elizabetki ulakuzyalila mwana mulombe. Uzomuuzika kuti ngu Joni
14 你必欢喜快乐；有许多人因他出世，也必喜乐。
Uyooba aakukondwa akusekelela, alubo banji bayoobotelwa akuzyalwa kwakwe.
15 他在主面前将要为大，淡酒浓酒都不喝，从母腹里就被圣灵充满了。
Nkaambo uyooba mupati kubusyu bwa Mwami. atazonywi wayini na zinywigwa zilula, alubo unozwide Muuya Uusalala kuzwa mwida lyabanyina.
16 他要使许多以色列人回转，归于主—他们的 神。
Biingi bana ba Izilayili bayobweeda ku Mwami Leza wabo.
17 他必有以利亚的心志能力，行在主的前面，叫为父的心转向儿女，叫悖逆的人转从义人的智慧，又为主预备合用的百姓。”
Uzoya kunembo lya Mwami mumuuya amumanguzu aa Elija. Uzoochita eezi kuti azosandule myoyo yamataata kuti ibweede kubana babo, kuchitila kuti batalemeki mulawu bazoyende mubusongo bwabaluleme - kuchitila kubambila Mwami bantu babambilidwe nguwe.”
18 撒迦利亚对天使说：“我凭着什么可知道这事呢？我已经老了，我的妻子也年纪老迈了。”
Zekaliya wakati kumungelo.”Ndilaziziba biyeni eezi? Nkaambo ndachembaala abanangu bachembaala.”
19 天使回答说：“我是站在 神面前的加百列，奉差而来对你说话，将这好信息报给你。
Mungelo wakamusandula wati kulinguwe, “Ndime Gabbuliyeli, wiima mububewo bwa Leza. Ndatumwa kuti ndizowambule aanduwe, ndikweetele majwi mabotu aaya.
20 到了时候，这话必然应验；只因你不信，你必哑巴，不能说话，直到这事成就的日子。”
Langa, uyowumuna, tokoyokonzya kwaambula pe, kuyosika zikachitike zintu eezi. Eezi zyachitika nkaambo taakwe niwasyoma majwi aangu, ayoozuzikizigwa muchiindi cheelede.”
21 百姓等候撒迦利亚，诧异他许久在殿里。
Lino bantu bakalikulinda Zekaliya, bakagamba kuti nkaambonzi naatola chiindi chilamfu chiloobu kachili muchikombelo.
22 及至他出来，不能和他们说话，他们就知道他在殿里见了异象；因为他直向他们打手式，竟成了哑巴。
Pesi naakazwida aanze takachili kukonzya pe kwaambula. Bakakubona kuti wakabona chilengaano nakali muchikombelo. Wakalikwaambuula katondeeka biyo muchuumunizi.
23 他供职的日子已满，就回家去了。
Chiindi chakumana kwamulimu wakwe nichakasika wakabweeda kung'anda yakwe.
24 这些日子以后，他的妻子伊利莎白怀了孕，就隐藏了五个月，
Musule lyamazuba aaya, mukayintu wakwe Elizabeti wakajata da. Wakalisisa kwamyeezi musanu. Wakaamba kuti,
25 说：“主在眷顾我的日子，这样看待我，要把我在人间的羞耻除掉。”
“Eechi nchaandichitila Mwami naakandilanga wandimvwida luzyalo kuti andigwisye mawuse kunembo lyabantu.
26 到了第六个月，天使加百列奉 神的差遣往加利利的一座城去（这城名叫拿撒勒），
Mumweezi wamusanu awumwi, mungelo Gabbuliyeli wakatumwa kuzwa kuli Leza kuya kudpolopo lyaku Galilii litegwa Nazaleta,
27 到一个童女那里，是已经许配大卫家的一个人，名叫约瑟。童女的名字叫马利亚；
kuya kuli nakalindu wakatangidwe kumwaalumi wakalikutegwa Jozefu. Wakali walunyungu lwa Devidi, alubo pzina lyamusimbi lyakali Meli.
28 天使进去，对她说：“蒙大恩的女子，我问你安，主和你同在了！”
Wakasika kulinguwe wati, “Wapona iwe noopedwe luzyalo lupati. Mwami uli aayebo.”
29 马利亚因这话就很惊慌，又反复思想这样问安是什么意思。
Pesi wakanyonga kapati amajwi aamungelo alwimwi wakagamba kuti nkujuzigwa kulibiyeni ooku.
30 天使对她说：“马利亚，不要怕！你在 神面前已经蒙恩了。
Mungelo wakati kulinguwe, “Utayoowi, Meli, nkaambo wajana luzyalo kuli Leza.
31 你要怀孕生子，可以给他起名叫耶稣。
Langa uzoojata da uzoozyale mwana mulombe. uzomuuzika zina lyakuti, 'Jesu'.
32 他要为大，称为至高者的儿子；主 神要把他祖大卫的位给他。
Unooli mupati alubo unoyitwa kuti Mwana wa Simajulu. Mwami Leza uyomupa chuuno chabwami bwa syanyinakulu Devidi.
Uzooyendelezya ng'anda ya Jakobo mane kukabe kutamani, alimwi bwami bwakwe tabukozoomana pe. (aiōn g165)
34 马利亚对天使说：“我没有出嫁，怎么有这事呢？”
Meli wakati kumungelo, “Ziyoochitika biyeni eezi nkaambo nsinaziba mwaalumi pe?”
35 天使回答说：“圣灵要临到你身上，至高者的能力要荫庇你，因此所要生的圣者必称为 神的儿子。
Mungelo wakatgi kulinguwe, “Muuya Uusalala uzoosika kulinduwe, alubo nguzu zya Simalelo zizoosika alinduwe. Aboobo ooyo uusalala uutazozyalwe uzootegwa Mwana wa Leza.
36 况且你的亲戚伊利莎白，在年老的时候也怀了男胎，就是那素来称为不生育的，现在有孕六个月了。
Langa munakwenu Elizabeti ulaada lyamwana mulombe mubuchembele bwakwe, lino wanba mumweezi wamusanu awumwi, ooyo wakalikutegwa ningomwa.
37 因为，出于 神的话，没有一句不带能力的。”
Nkaambo taakwe chimukachila pe Leza.
38 马利亚说：“我是主的使女，情愿照你的话成就在我身上。”天使就离开她去了。
Meli wakati, “Langa ndimulanda waMwami, azibe kulindime mbuli majwi aako.” Mpawo mungelo wakamusiya.
39 那时候，马利亚起身，急忙往山地里去，来到犹大的一座城；
Mpawo mumazuba aayo Meli wakanyamnpuka watgozya kubusena bwazilundu, kudolopo lya Judiya.
40 进了撒迦利亚的家，问伊利莎白安。
Wakanjila mung'anda ya Zekaliya wakujuzya Elizabeti.
41 伊利莎白一听马利亚问安，所怀的胎就在腹里跳动。伊利莎白且被圣灵充满，
Aawo Elizabeti naakamvwa kujuzya kwa Meli, mwana wakali mwida lyakwe wakasotoka, mpawo Elizabeti wakazuzigwa aMuuya Uusalala.
42 高声喊着说：“你在妇女中是有福的！你所怀的胎也是有福的！
Wakoompolola ajwi pati wati, “Ulilongezezegwe iwe akati kabamwi banakazi, alubo ulilongezezegwe muchelo weda lyako.
43 我主的母到我这里来，这是从哪里得的呢？
Nkamboonzi nikchachitika kuti banyina aMwami wangu basike kulindime?
44 因为你问安的声音一入我耳，我腹里的胎就欢喜跳动。
Nkaambo langa, majwi aako akundijuzya naanjila mumatwi aangu mwana uulimwida lyangu wasotoka alukondo.
45 这相信的女子是有福的！因为主对她所说的话都要应验。”
Aboobo ulilongezezegwe ooyo uuyoosyoma kuti kuyooba kuzuzikizigwa kwazintu eezi nzyaakambilwa kuzwa kuMwami.”
46 马利亚说： 我心尊主为大；
Meli wakati moyo wangu ulalumbayizya Mwami,
47 我灵以 神我的救主为乐；
alubo muuya wangu ulalumbayizya Leza mufutuli wangu.
48 因为他顾念他使女的卑微； 从今以后， 万代要称我有福。
Nkaambo wakalanga chiimo chaansi chamulanda wakwe. Nkaambo amulange, kuzwa lino mazyalane woonse ayondiijta kutghi ndili longezezegwe.
49 那有权能的，为我成就了大事； 他的名为圣。
Nkaambo ooyo wandichitila zintu zipati, alimwi zina lyakwe lilasalala.
50 他怜悯敬畏他的人， 直到世世代代。
Luzyalo lwakwe luyoozulila kuzwa kuzyalane kuya kulilimbi zyalane kuli aabo bamuyoowa.
51 他用膀臂施展大能； 那狂傲的人正心里妄想就被他赶散了。
Wakatondeezya nguzu ejanza lyakwe; wakasansaanya aabo balisumpula aatala amizeezzo yamyoyo yabo.
52 他叫有权柄的失位， 叫卑贱的升高；
Wakagwisya bana babaami kuzwa kuzyuno zyaabo alimwi wakasumpula aabo bali aachiimo chilaansi.
53 叫饥饿的得饱美食， 叫富足的空手回去。
Wakakutya basinzala azintu zibotu, pesi bavubi wakabaanda kabatakwe chintu.
54 他扶助了他的仆人以色列，
Wakapa lugwasya kuli Izilayeli mulanda wakwe, kuti ayeeye kutondeezya luse
(mbuli mbakaamba kuli basikale besu) kuli Abraham alunyungu lwakwe.” (aiōn g165)
56 马利亚和伊利莎白同住，约有三个月，就回家去了。
Meli wakakkala a Elizabeti kwamyeezi yotatwe mpawo wabweda kung'anda yakwe.
57 伊利莎白的产期到了，就生了一个儿子。
Lino chakasikachiindi chakuti Elizabeti atumbuke aboobo wakatumbuka mwana mulombe.
58 邻里亲族听见主向她大施怜悯，就和她一同欢乐。
Basimabambanwa antoomwe abasinzubo zyakwe bakamvwa kuti Leza wakamutondeezya luzyalo, mpawo bakabotelwa aamwi anguwe.
59 到了第八日，他们来要给孩子行割礼，并要照他父亲的名字叫他撒迦利亚。
Mpawo mubuzuba bwamusanu aatatu bakasika kuzopalula mwana. Bakalikuyanda kumuuzika kuti “Zekaliya” zina lyawisi.
60 他母亲说：“不可！要叫他约翰。”
Pesi banyina bakasandula bati “Pe. ulayitwa kuti ngu Joni.”
61 他们说：“你亲族中没有叫这名字的。”
Bakati kulinguwe, taakwe pe kuluzubo lwesu loonse ulazina eeli.”
62 他们就向他父亲打手式，问他要叫这孩子什么名字。
Mpawo bakaambuula awisi anzila yakutondeeka kababuzya kuti uyanda kuti mwana awuzikwe zina lili.
63 他要了一块写字的板，就写上，说：“他的名字是约翰。”他们便都希奇。
Wisi wakakumbila aakulembela, mpawo wakalemba kuti, “Izina lyakwe ngu Joni.” Boonse zyakabagambya eezi.
64 撒迦利亚的口立时开了，舌头也舒展了，就说出话来，称颂 神。
Mpawaawo mulomo wakwe wakajulika mpawo lulimi lwakwe lwakaangunuka. Wakaambula akulumbayizya Leza.
65 周围居住的人都惧怕；这一切的事就传遍了犹太的山地。
Kuoyoowa kwakabasikila boonse bakalikukkala afwiifwi ambabo. Impuwo yoonse eeyi yakazula kumalundu achisi cha Judiya.
66 凡听见的人都将这事放在心里，说：“这个孩子将来怎么样呢？因为有主与他同在。”
Boonse bakazimwa bakazibamba mumyoyo yabo, kabati, “Ooyu mwana uzooba nyamaanzi?” Nkaambo kuboko kwa Leza kwakali aanguwe.
67 他父亲撒迦利亚被圣灵充满了，就预言说：
Wisi Zekaliya wakazula Muuya Uusalala mpawo wakasinsima, kati,
68 主—以色列的 神是应当称颂的！ 因他眷顾他的百姓，为他们施行救赎，
“Atembawulwe Mwami, Leza wa Izilayeli, nkaambo wasika kuzogwasya alimwi weeta lufuko kubantu bakwe.
69 在他仆人大卫家中， 为我们兴起了拯救的角，
Wakatunyampwida lwija lwalufutuko mung'anda yamulanda wakwe Devidi,
mbuli mbakaambula amilomo yabasinsimi bakwe basalala bakale. (aiōn g165)
71 拯救我们脱离仇敌 和一切恨我们之人的手，
Ulatufutula kuzwa kulibasinkondoma akulibaabo batusulide.
72 向我们列祖施怜悯， 记念他的圣约—
Uzoochita eezi mukutondezya luzyalo kumataata esu akuyeeya chizuminano chakwe chisalala,
73 就是他对我们祖宗亚伯拉罕所起的誓—
chikonke nchaakachita kuli Abbulahamu taatesu.
74 叫我们既从仇敌手中被救出来，
Wakakonka kuti swe, nitwakafutgulwa kuzwa kumaanza abasinkondoma, tuzomubelekele kaututayoowi pe,
75 就可以终身在他面前， 坦然无惧地用圣洁、公义事奉他。
mubusalali amubululami kunembo lyakwe mumazuba esu woonse.
76 孩子啊！你要称为至高者的先知； 因为你要行在主的前面， 预备他的道路，
Iyii, anduwe, nomwana, uzoyitwa kuba musinsimi waSimajulu, nkaambo uzoyhinda kunembo lya Mwami koyabubamba nzila, kobambila bantu mukusika kwakwe,
77 叫他的百姓因罪得赦， 就知道救恩。
kupa luzibo lwalufutuko kubantu bakwe akulekelelwa kwazibi zyabo.
78 因我们 神怜悯的心肠， 叫清晨的日光从高天临到我们，
Eezi zizoochitika nkaambo kaluzyalo lwa Leza wesu, nkambo mukuyozwa kwazuba uzoosika kuzotugwasya,
79 要照亮坐在黑暗中死荫里的人， 把我们的脚引到平安的路上。
likabamunikile bakkede mumudima amumweenzule walufu. Uyoochita eezi kuti akazulwide mawulu eesu munzila yaluumuno.”
80 那孩子渐渐长大，心灵强健，住在旷野，直到他显明在以色列人面前的日子。
Lino mwana wakakomena wasima mumuuya, alimwi wakakkala munkanda kuyoosika buzuba mbwakalitodeezya kuli Izirayeli.
