Psalms 78
1 Nkunga Asafi. A batu bama, wanu malongi mama! Dimbanu mambu ma munu ama.
| משכיל לאסף האזינה עמי תורתי הטו אזנכם לאמרי פי׃ |
2 Ndiela zibula munu ama mu tuba zingana ayi ndiela samuna mambu ma suama, mambu makhulu;
| אפתחה במשל פי אביעה חידות מני קדם׃ |
3 momo tuwa ayi momo tuzaba ayi momo bakulu beto batukamba;
| אשר שמענו ונדעם ואבותינו ספרו לנו׃ |
4 Tulendi masuekila ko bana bawu; tuela samuna kuidi tsungi yinkuiza mavanga ma Yave mafueti zitusu, lulendo luandi ayi matsiminanga momo kavanga.
| לא נכחד מבניהם לדור אחרון מספרים תהלות יהוה ועזוזו ונפלאותיו אשר עשה׃ |
5 Wuvana zithumunu mu diambu di Yakobi. Wukubika Mina mu Iseli, ayi wutumina bakulu beto muingi bamilonga kuidi bana bawu;
| ויקם עדות ביעקב ותורה שם בישראל אשר צוה את אבותינו להודיעם לבניהם׃ |
6 buna tsungi yinkuiza, yela zaba mawu buela bana bobo babutuki ko ayi bawu mamvawu mu thangu awu bela yolukila bana bawu;
| למען ידעו דור אחרון בנים יולדו יקמו ויספרו לבניהם׃ |
7 buna bela tula diana diawu mu Nzambi, ayi balendi zimbakana mavanga mandi ko, vayi bela keba zithumunu ziandi;
| וישימו באלהים כסלם ולא ישכחו מעללי אל ומצותיו ינצרו׃ |
8 Balendi ba banga bakulu bawu ko; tsungi yikambulu bulemvo, ayi tsungi yi matingu; bobo mintima misia ba mifuana ko kuidi Nzambi bobo pheve yisia yikuikama kuidi Nzambi ko.
| ולא יהיו כאבותם דור סורר ומרה דור לא הכין לבו ולא נאמנה את אל רוחו׃ |
9 Batu ba Efalayimi bobo baba ayi mimbasa, bavutuka ku mbusa mu lumbu ki mvita.
| בני אפרים נושקי רומי קשת הפכו ביום קרב׃ |
10 Basi keba ko Nguizani yi Nzambi, ayi bamanga zingila boso buididi Mina miandi.
| לא שמרו ברית אלהים ובתורתו מאנו ללכת׃ |
11 Bazimbakana momo kavanga; matsiminanga momo kabamonisa.
| וישכחו עלילותיו ונפלאותיו אשר הראם׃ |
12 Wuvanga bikumu va ntuala bakulu bawu mu tsi yi Ezipite; mu zunga ki Tsowani.
| נגד אבותם עשה פלא בארץ מצרים שדה צען׃ |
13 Wuvasa mbu ayi wuba viokila muawu; wutelimisa nlangu dio ngui banga baka.
| בקע ים ויעבירם ויצב מים כמו נד׃ |
14 Wuba diatisa mu dituti va muini, ayi mu kiezila ki mbazu va builu bu mvimba.
| וינחם בענן יומם וכל הלילה באור אש׃ |
15 Wubasa matadi mu dikanga, ayi wuba vana nlangu wuwombo banga mbu;
| יבקע צרים במדבר וישק כתהמות רבה׃ |
16 Wutotula mimvuila minlangu mu ditadi ayi wukumbisa minlangu banga minlangu minneni.
| ויוצא נוזלים מסלע ויורד כנהרות מים׃ |
17 Vayi babuela tatamana sumuka diaka va ntualꞌandi; batinguna Nzambi Yizangama mu dikanga.
| ויוסיפו עוד לחטא לו למרות עליון בציה׃ |
18 Batota Nzambi mu luzolo lungolo, mu lombanga mu kingolo bidia biobi batomba.
| וינסו אל בלבבם לשאל אכל לנפשם׃ |
19 Batubidila Nzambi batuba: “Nzambi beki kuandi bu kubikila meza mu dikanga e?
| וידברו באלהים אמרו היוכל אל לערך שלחן במדבר׃ |
20 Bu kabula ditadi dingolo, mbadi nlangu wutotuka ayi mimvuila mikumba mu buwombo vayi buna wulendi kuandi kutuvana bidia e? Wulendi kuandi kubika zimbizi mu diambu di batu bandi e?”
| הן הכה צור ויזובו מים ונחלים ישטפו הגם לחם יוכל תת אם יכין שאר לעמו׃ |
21 Yave bu kaba wa, wufuema ngolo, mbazu andi yilema mu diambu di Yakobi ayi miangu miandi mibuila Iseli.
| לכן שמע יהוה ויתעבר ואש נשקה ביעקב וגם אף עלה בישראל׃ |
22 Bila basia wilukila Nzambi ko, voti basia tula diana diawu mu khudulu andi ko.
| כי לא האמינו באלהים ולא בטחו בישועתו׃ |
23 Muaki wuvana lutumunu kuidi matuti ma yilu ayi wuzibula mielo mi diyilu;
| ויצו שחקים ממעל ודלתי שמים פתח׃ |
24 Wunokisa mana mu diambu di batu muingi badia; wuba vana zitheti zi diyilu.
| וימטר עליהם מן לאכל ודגן שמים נתן למו׃ |
25 Batu badia dipha di zimbasi; wuba fidisila bidia bioso biobi balenda dia.
| לחם אבירים אכל איש צידה שלח להם לשבע׃ |
26 Wuvevumuna phemo yi Esite mu diyilu. Wudiata ku ntuala phemo yi Sude mu lulendo luandi.
| יסע קדים בשמים וינהג בעזו תימן׃ |
27 Wuba nokisila zimbizi banga mbungi-mbungi; zinuni zieti dumuka banga nzielo yi mbu.
| וימטר עליהם כעפר שאר וכחול ימים עוף כנף׃ |
28 Wuba buisila biawu va khatitsika ka kiawu; muyenda zinzo ziawu zioso zingoto.
| ויפל בקרב מחנהו סביב למשכנתיו׃ |
29 Badia nate bayukuta kuwombo; ayi wuba vana biobi baleba mu kingolo.
| ויאכלו וישבעו מאד ותאותם יבא להם׃ |
30 Tuamina batamba bidia biobi baleba mu kingolo mbusa, buela bikidi mu miunu miawu.
| לא זרו מתאותם עוד אכלם בפיהם׃ |
31 Nganzi yi Nzambi yi babuila; wuvonda bobo baluta ba zinitu zingolo mu bawu; wuvonda bana ba matoko ma Iseli.
| ואף אלהים עלה בהם ויהרג במשמניהם ובחורי ישראל הכריע׃ |
32 Ka diambu ko mambu moso momo, batatamana vola masumu ka diambu ko matsiminanga mandi, basia wilukila ko.
| בכל זאת חטאו עוד ולא האמינו בנפלאותיו׃ |
33 Buna wumanisa bilumbu biawu mu phamba ayi mimvu miawu mu tsisi.
| ויכל בהבל ימיהם ושנותם בבהלה׃ |
34 Kadika khumbu kaba kuba vondanga, tombanga baba kuntombanga, balukanga nsualu-nsualu diaka kuidi niandi.
| אם הרגם ודרשוהו ושבו ושחרו אל׃ |
35 Batebuka moyo ti Nzambi niandi wuba dibanga diawu ayi Nzambi Yizangama niandi nkudi awu.
| ויזכרו כי אלהים צורם ואל עליון גאלם׃ |
36 Vayi buna bankamba mambu ma lueki mu miunu miawu bamvuna mu ludimi luawu.
| ויפתוהו בפיהם ובלשונם יכזבו לו׃ |
37 Mintima miawu misia ba mifuana kuidi niandi ko basia ba bakuikama ko mu Nguizani andi.
| ולבם לא נכון עמו ולא נאמנו בבריתו׃ |
38 Vayi niandi wuba nkua kiadi wuba lemvukila mambimbi mawu kasia babunga ko thangu ka thangu wudekula nganzi andi ayi kasia totula ko miangu miandi mioso.
| והוא רחום יכפר עון ולא ישחית והרבה להשיב אפו ולא יעיר כל חמתו׃ |
39 Wutebuka moyo ti baba minsuni kaka; phemo yeti vioka yoyi yilendi vutuka ko. Ayi wulendi buela vutuka ko.
| ויזכר כי בשר המה רוח הולך ולא ישוב׃ |
40 Zikhumbu ziwombo bantingunina mu dikanga, ayi bansoka mu bibuangu bikambulu batu.
| כמה ימרוהו במדבר יעציבוהו בישימון׃ |
41 Khumbu ka khumbu baba vutukilanga diaka tota Nzambi; bafuemisa mutu wunlongo wu Iseli kiadi.
| וישובו וינסו אל וקדוש ישראל התוו׃ |
42 Basia tebukila ko moyo lulendo luandi mu lumbu kioki kaba kula mu mioko mi mutu wuba yamisa;
| לא זכרו את ידו יום אשר פדם מני צר׃ |
43 mu lumbu kamonisa bidimbu bi bikumu biandi mu Ezipite, mambu mandi matsiminanga mu ndambu tsi yi Tsowani
| אשר שם במצרים אתותיו ומופתיו בשדה צען׃ |
44 wukitula minlangu miawu menga; basia buela baka bumina mu mimvuila mi minlangu miawu.
| ויהפך לדם יאריהם ונזליהם בל ישתיון׃ |
45 Wufidisa nkangu zinzinzi ziozi zibadia ayi zinguanga ziozi zi babunga.
| ישלח בהם ערב ויאכלם וצפרדע ותשחיתם׃ |
46 Wavana mimbutu miawu mu zitsola kuidi binzienzi biobi basala kuidi makhoko.
| ויתן לחסיל יבולם ויגיעם לארבה׃ |
47 Wumana bunga zindima ziawu zi vinu mu mvula yi matadi ayi minti miawu mi sikomole mu kiozi ki ngolo,
| יהרג בברד גפנם ושקמותם בחנמל׃ |
48 wuyekula bibulu biawu kuidi mvula yi matadi ayi minkangu mi mamemi mawu kuidi lusiemo.
| ויסגר לברד בעירם ומקניהם לרשפים׃ |
49 Wuba fidisila nganzi andi yi mbazu, miangu miandi mi ngolo khakumusu, kimbeni weti bunga
| ישלח בם חרון אפו עברה וזעם וצרה משלחת מלאכי רעים׃ |
50 Wukubika nsolo mu diambu di nganzi andi kasia kuba tanina ko mu lufua; vayi wuba yekula mu minsongo;
| יפלס נתיב לאפו לא חשך ממות נפשם וחיתם לדבר הסגיר׃ |
51 Wuvonda bana boso batheti bababakala ba Ezipiti mimbutu mitheti mi zingolo mu zinzo zi ngoto zi Hami.
| ויך כל בכור במצרים ראשית אונים באהלי חם׃ |
52 Vayi wutotula batu bandi banga mamemi; wuba tuadisa banga nkangu wu bibulu mu dikanga.
| ויסע כצאן עמו וינהגם כעדר במדבר׃ |
53 Wuba diatisila mu luvovomo; diawu basia mona tsisi ko ayi mbu wumina bambeni ziawu.
| וינחם לבטח ולא פחדו ואת אויביהם כסה הים׃ |
54 Buna wuba kotisa mu yenda tsi andi yinlongo; ku tsi yi mongo wowo koko kuandi ku lubakala kukibakila.
| ויביאם אל גבול קדשו הר זה קנתה ימינו׃ |
55 Wukuka makanda ku ntualꞌawu; ayi wuba kabudila mintoto miawu banga kiuka wuvuandisa makanda ma Iseli mu zinzo ziawu.
| ויגרש מפניהם גוים ויפילם בחבל נחלה וישכן באהליהם שבטי ישראל׃ |
56 Vayi batota Nzambi ayi batinguna Nzambi Yizangama; basia keba zinzengolo ziandi ko.
| וינסו וימרו את אלהים עליון ועדותיו לא שמרו׃ |
57 Banga madisa mawu basia ba bafuana ko ayi basia ba minu ko balendi tudulu diana ko banga wuvenga.
| ויסגו ויבגדו כאבותם נהפכו כקשת רמיה׃ |
58 Bamfuemisa mu bibuangu biawu bizangama balemisa kiphala kiandi mu bitumba biawu
| ויכעיסוהו בבמותם ובפסיליהם יקניאוהו׃ |
59 Nzambi bu kawa, buna wufuema ngolo wutumbu loza mvimba Iseli.
| שמע אלהים ויתעבר וימאס מאד בישראל׃ |
60 Wuyekula, nzo ngoto mbuabununu yi Silo; nzo yoyo mu kakivuandisa;
| ויטש משכן שלו אהל שכן באדם׃ |
61 Wufidisa kesi yi lulendo luandi mu buvika, ayi kiezila kiandi mu mioko mi mbeni.
| ויתן לשבי עזו ותפארתו ביד צר׃ |
62 Wuyekula batu bandi mu sabala, wufuemina ngolo kiuka kiandi.
| ויסגר לחרב עמו ובנחלתו התעבר׃ |
63 Mbazu yi zinisa bamatoko mawu, ayi bandumba ziawu ziozi zisia zaba babakala ko zisia baka ko minkunga mi makuela ko.
| בחוריו אכלה אש ובתולתיו לא הוללו׃ |
64 Zinganga ziawu zinzambi zimana fuila mu sabala ayi mafuola mawu masia baka bu didila ko.
| כהניו בחרב נפלו ואלמנתיו לא תבכינה׃ |
65 Buna Yave wukotuka banga mutu wuba wuleka, banga mutu kotukidi mu diambu di vinu kakololo.
| ויקץ כישן אדני כגבור מתרונן מיין׃ |
66 Wuvutula bambeni bandi ku manima; wuzifuisa zitsoni ka zisukanga ko.
| ויך צריו אחור חרפת עולם נתן למו׃ |
67 Buna wuloza zinzo zi ngoto zi Zozefi, kasia sobula ko dikanda di Efalayimi;
| וימאס באהל יוסף ובשבט אפרים לא בחר׃ |
68 Vayi wusobula dikanda di Yuda, mongo wu Sioni, wowo kazola.
| ויבחר את שבט יהודה את הר ציון אשר אהב׃ |
69 Wutunga buangu kiandi kinlongo banga bibuangu bizangama, banga ntoto wowo kakubika mu zithangu zioso zi kazimani.
| ויבן כמו רמים מקדשו כארץ יסדה לעולם׃ |
70 Wusobula Davidi kisadi kiandi ayi wumbonga mu ziphangu zi mamemi,
| ויבחר בדוד עבדו ויקחהו ממכלאת צאן׃ |
71 Wumbongila vana vaba mamemi momo kaba sunga mu diambu di kaba nsungi wu batu bandi Yakobi, wu Iseli kiuka kiandi.
| מאחר עלות הביאו לרעות ביעקב עמו ובישראל נחלתו׃ |
72 Buna Davidi wuba nsungi awu mu ntima wufuana ayi wuba diatisila mu koko ku diela.
| וירעם כתם לבבו ובתבונות כפיו ינחם׃ |
