< Hebrews 11 >
1 Minu kinsundula tula diana dingolo mu bima, biobi bi nsiwulungu diana ayi ayi kikinina ti wutambudi bima ka diambu ko bimonikini ko.
Ἔστιν δὲ πίστις ἐλπιζομένων ὑπόστασις, πραγμάτων ἔλεγχος οὐ βλεπομένων·
2 Mu diambu di minu bakulu batelomono kimbangi.
ἐν ταύτῃ γὰρ ἐμαρτυρήθησαν οἱ πρεσβύτεροι.
3 Mu diambu di minu tuzabidi ti nza yivangulu mu mbembo yi Nzambi, ayi, bima bioso biobi bieti monika bivangimina mu biobi kabi monikanga ko. (aiōn )
πίστει νοοῦμεν κατηρτίσθαι τοὺς αἰῶνας ῥήματι θεοῦ, εἰς τὸ μὴ ἐκ φαινομένων ⸂τὸ βλεπόμενον γεγονέναι. (aiōn )
4 Mu diambu di minu, Abeli wutambika kuidi Nzambi dikaba diyoko dilutidi dimboti viokila ditambika Kayini. Mu diambu di minu Nzambi kammonina mutu wusonga bu katelama niandi veka kimbangi ti wukikinina makaba mandi. Ayi mu diambu di minu Abeli wukidi yoluka diaka, ka diambu ko wufua kuandi.
Πίστει πλείονα θυσίαν Ἅβελ παρὰ Κάϊν προσήνεγκεν τῷ θεῷ, διʼ ἧς ἐμαρτυρήθη εἶναι δίκαιος, μαρτυροῦντος ἐπὶ τοῖς δώροις αὐτοῦ ⸂τοῦ θεοῦ, καὶ διʼ αὐτῆς ἀποθανὼν ἔτι ⸀λαλεῖ
5 Mu diambu di minu, Enoki wukatulu mu diambu kabika mona lufua. Basia kummona ko bila Nzambi wunkatula. Muaki tuamina kakatulu, bantelimina kimbangi kiaki: Niandi wumonisa Nzambi khini.
Πίστει Ἑνὼχ μετετέθη τοῦ μὴ ἰδεῖν θάνατον, καὶ οὐχ ηὑρίσκετο διότι μετέθηκεν αὐτὸν ὁ θεός· πρὸ γὰρ τῆς ⸀μεταθέσεωςμεμαρτύρηται εὐαρεστηκέναι τῷ θεῷ,
6 Muaki mutu kambulu minu kalendi monisa Nzambi khini ko. Bila bulutidi mboti ti woso mutu tidi fikama Nzambi kawilukila ti Nzambi widi ayi kafueti wilukila ti niandi wumfutanga batu boso bankuntombanga.
χωρὶς δὲ πίστεως ἀδύνατον εὐαρεστῆσαι, πιστεῦσαι γὰρ δεῖ τὸν προσερχόμενον τῷ θεῷ ὅτι ἔστιν καὶ τοῖς ἐκζητοῦσιν αὐτὸν μισθαποδότης γίνεται.
7 Mu diambu di minu, mu thangu Nzambi kalubula Nowa mu mambu momo katueni mona, wukinzika Nzambi ayi wutunga masuwa mu diambu di vukisa nzoꞌandi. Mu minu kiandi, wuzengila nza nkanu ayi wukituka mvingidi wu kiuka ki busonga kintotukilanga mu minu.
πίστει χρηματισθεὶς Νῶε περὶ τῶν μηδέπω βλεπομένων εὐλαβηθεὶς κατεσκεύασεν κιβωτὸν εἰς σωτηρίαν τοῦ οἴκου αὐτοῦ, διʼ ἧς κατέκρινεν τὸν κόσμον, καὶ τῆς κατὰ πίστιν δικαιοσύνης ἐγένετο κληρονόμος.
8 Mu diambu di minu, Abalahami wutumamana, bu katelo, mu kuenda ku tsi yoyi kafueti tambula banga kiuka; ka diambu ko kasia zaba ko kuevi kankuenda.
⸀Πίστεικαλούμενος Ἀβραὰμ ὑπήκουσεν ἐξελθεῖν εἰς ⸀τόπονὃν ἤμελλεν λαμβάνειν εἰς κληρονομίαν, καὶ ἐξῆλθεν μὴ ἐπιστάμενος ποῦ ἔρχεται.
9 Mu diambu di minu niandi wuzingila mu kinzenza mu tsi yi tsila; wuzingila mu zinzo zingoto va kimosi ayi Isaki ayi Yakobi; bobo baba mu tsila yimosi banga niandi.
πίστει παρῴκησεν εἰς γῆν τῆς ἐπαγγελίας ὡς ἀλλοτρίαν, ἐν σκηναῖς κατοικήσας μετὰ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ τῶν συγκληρονόμων τῆς ἐπαγγελίας τῆς αὐτῆς·
10 Bila niandi wuvingila divula didi zifundasio ziozi zilendi nikuka ko. Nzambi niandi nkubiki ayi ntungi wu divula beni.
ἐξεδέχετο γὰρ τὴν τοὺς θεμελίους ἔχουσαν πόλιν, ἧς τεχνίτης καὶ δημιουργὸς ὁ θεός.
11 Mu diambu di minu; Sala mamvandi, wubaka zingolo zi butila ka diambu ko mimvu mi butila mivioka; bila wumona ti mutu wowo wuvana tsila widi wukuikama.
πίστει καὶ ⸂αὐτῇ Σάρρᾳ δύναμιν εἰς καταβολὴν σπέρματος ἔλαβεν καὶ παρὰ καιρὸν ⸀ἡλικίας ἐπεὶ πιστὸν ἡγήσατο τὸν ἐπαγγειλάμενον·
12 Diawu mu mutu wumosi, mutu wowo wuyika nunu, wuba nduka mu fua, mu butukila nkuna wu batu bobo baviokidi zimbuetete zi Diyilu ayi baviokidi tsengisini yidi va disimu di mbu, yilendi baka bu tangulu ko.
διὸ καὶ ἀφʼ ἑνὸς ἐγεννήθησαν, καὶ ταῦτα νενεκρωμένου, καθὼς τὰ ἄστρα τοῦ οὐρανοῦ τῷ πλήθει καὶ ὡς ἡ ἄμμος ἡ παρὰ τὸ χεῖλος τῆς θαλάσσης ἡ ἀναρίθμητος.
13 Batu bobo bafuila mu minu mu kambu baka bima biobi baba vanina tsila, vayi bamona biawu ayi bavana biawu mboti buna bakidi thama ayi bawu veka bazaba ti badi banzenza ayi minkibi vava ntoto.
Κατὰ πίστιν ἀπέθανον οὗτοι πάντες, μὴ ⸀λαβόντεςτὰς ἐπαγγελίας, ἀλλὰ πόρρωθεν αὐτὰς ἰδόντες καὶ ἀσπασάμενοι, καὶ ὁμολογήσαντες ὅτι ξένοι καὶ παρεπίδημοί εἰσιν ἐπὶ τῆς γῆς.
14 Batu bantubila bobo bammonisa bumboti ti tsi awu veka bantomba.
οἱ γὰρ τοιαῦτα λέγοντες ἐμφανίζουσιν ὅτι πατρίδα ἐπιζητοῦσιν.
15 Bila enati beti yindula tsi yoyi batotukila nganu babaka diluaku di buela mu vutuka.
καὶ εἰ μὲν ἐκείνης ⸀μνημονεύουσινἀφʼ ἧς ⸀ἐξέβησαν εἶχον ἂν καιρὸν ἀνακάμψαι·
16 Vayi buabu tsi yi kitoko bantomba, tsi yi diyilu. Diawu Nzambi kamonanga tsoni ko ti bantedila Nzambi awu, bila wuba kubikila divula.
νῦν δὲ κρείττονος ὀρέγονται, τοῦτʼ ἔστιν ἐπουρανίου. διὸ οὐκ ἐπαισχύνεται αὐτοὺς ὁ θεὸς θεὸς ἐπικαλεῖσθαι αὐτῶν, ἡτοίμασεν γὰρ αὐτοῖς πόλιν.
17 Mu diambu di minu, Abalahami wutambika Isaki banga dikaba diyoko mu thangu Nzambi kantota. Niandi wutambula tsila vayi wuba wukubama mu tambika muanꞌandi wumosi kaka.
Πίστει προσενήνοχεν Ἀβραὰμ τὸν Ἰσαὰκ πειραζόμενος, καὶ τὸν μονογενῆ προσέφερεν ὁ τὰς ἐπαγγελίας ἀναδεξάμενος,
18 Ka diambu ko Nzambi wunkamba: Mu Isaki wela bakila nkuna.
πρὸς ὃν ἐλαλήθη ὅτι Ἐν Ἰσαὰκ κληθήσεταί σοι σπέρμα,
19 Abalahami wumona ti Nzambi beki lulendo lu fulukisila Isaki mu bafua. Bukiedika Abalahami wutambula Isaki bu bamfulukisa.
λογισάμενος ὅτι καὶ ἐκ νεκρῶν ἐγείρειν δυνατὸς ὁ θεός· ὅθεν αὐτὸν καὶ ἐν παραβολῇ ἐκομίσατο.
20 Mu diambu di minu, Isaki wusakumuna Yakobi ayi Esawu mu diambu di mambu momo mankuiza ku ntuala.
Πίστει ⸀καὶπερὶ μελλόντων εὐλόγησεν Ἰσαὰκ τὸν Ἰακὼβ καὶ τὸν Ἠσαῦ.
21 Mu diambu di minu, Yakobi, tuamina lufua luandi, wusakumuna kadika muana wu Zozefi ayi wusambila Nzambi bu kasingimina mutsongi ntiꞌandi.
πίστει Ἰακὼβ ἀποθνῄσκων ἕκαστον τῶν υἱῶν Ἰωσὴφ εὐλόγησεν, καὶ προσεκύνησεν ἐπὶ τὸ ἄκρον τῆς ῥάβδου αὐτοῦ.
22 Mu diambu di minu, Zozefi, bu kamona ti weka nduka fua, wuyolukila thotokolo yi bana ba Iseli mu tsi Ezipite ayi wuvana lutumunu mu diambu di mambu momo bafueti vanga mu mimvesi miandi.
πίστει Ἰωσὴφ τελευτῶν περὶ τῆς ἐξόδου τῶν υἱῶν Ἰσραὴλ ἐμνημόνευσεν, καὶ περὶ τῶν ὀστέων αὐτοῦ ἐνετείλατο.
23 Mu diambu di minu, bambuta ba Moyize basueka muanꞌawu mu tezo ki zingondi zitatu bila zimona ti muana wuba wukitoko ayi kadi tsisi zisia mona ko mu tinguna lutumunu lu ntinu.
Πίστει Μωϋσῆς γεννηθεὶς ἐκρύβη τρίμηνον ὑπὸ τῶν πατέρων αὐτοῦ, διότι εἶδον ἀστεῖον τὸ παιδίον καὶ οὐκ ἐφοβήθησαν τὸ διάταγμα τοῦ βασιλέως.
24 Mu diambu di minu, Moyize, bu kayunduka, wumanga kuandi tedolo muana wu muana wunketo wu Falawo.
πίστει Μωϋσῆς μέγας γενόμενος ἠρνήσατο λέγεσθαι υἱὸς θυγατρὸς Φαραώ,
25 Wumanga mona makhini mu ndambu thangu madi mu masumu vayi wuluta zola mona ziphasi va kimosi ayi batu ba Nzambi.
μᾶλλον ἑλόμενος συγκακουχεῖσθαι τῷ λαῷ τοῦ θεοῦ ἢ πρόσκαιρον ἔχειν ἁμαρτίας ἀπόλαυσιν,
26 Bila niandi wumona tsoni yoyi Klisto kafueti fua yidi kimvuama kinneni kiviokidi kioki ki Ezipite bila meso mandi maba ntadidila mfutu wowo widi ku ntuala.
μείζονα πλοῦτον ἡγησάμενος τῶν Αἰγύπτου θησαυρῶν τὸν ὀνειδισμὸν τοῦ Χριστοῦ, ἀπέβλεπεν γὰρ εἰς τὴν μισθαποδοσίαν.
27 Mu diambu di minu, niandi wubika Ezipite mu kambu mona zinganzi zi ntinu tsisi. Wuba wukinda, bila niandi wumona Nzambi yika yimonikanga ko.
πίστει κατέλιπεν Αἴγυπτον, μὴ φοβηθεὶς τὸν θυμὸν τοῦ βασιλέως, τὸν γὰρ ἀόρατον ὡς ὁρῶν ἐκαρτέρησεν.
28 Mu diambu di minu, niandi wukembila pasika ayi wudukula menga mu mielo mu diambu di mbasi yitumu mu bunga yibika bunga bana batheti ba bana ba Iseli.
πίστει πεποίηκεν τὸ πάσχα καὶ τὴν πρόσχυσιν τοῦ αἵματος, ἵνα μὴ ὁ ὀλοθρεύων τὰ πρωτότοκα θίγῃ αὐτῶν.
29 Mu diambu di minu, bana ba Iseli basabuka mbu wu mbuaki banga mu ntoto wuyuma. Vayi basi Ezipite bu bedi ka sabuka buna bamana diama.
Πίστει διέβησαν τὴν Ἐρυθρὰν Θάλασσαν ὡς διὰ ξηρᾶς ⸀γῆς ἧς πεῖραν λαβόντες οἱ Αἰγύπτιοι κατεπόθησαν.
30 Mu diambu di minu, bibaka bi Yeliko bi bua bana ba Iseli bu bazunga biawu tsambudi di bilumbu.
πίστει τὰ τείχη Ἰεριχὼ ⸀ἔπεσανκυκλωθέντα ἐπὶ ἑπτὰ ἡμέρας.
31 Mu diambu di minu, Lahabi, ka diambu ko wuba kuandi ndumba leta, wuvuka mu lufua va kimosi ayi batu bobo bamanga tumukina Nzambi, mu diambu kayakula bumboti batu batumu mu kinsueki mu tala Yeliko mu diela.
πίστει Ῥαὰβ ἡ πόρνη οὐ συναπώλετο τοῖς ἀπειθήσασιν, δεξαμένη τοὺς κατασκόπους μετʼ εἰρήνης.
32 A mambu mbi ndieka buela tuba e? Buna thangu mayiba yi fioti enati mfueti yolukila Ngedewoni, Balaki, Samisoni, Zefeti, Davidi, Samueli ayi mimbikudi.
Καὶ τί ἔτι λέγω; ἐπιλείψει ⸂με γὰρ διηγούμενον ὁ χρόνος περὶ Γεδεών, Βαράκ, ⸀Σαμψών Ἰεφθάε, Δαυίδ τε καὶ Σαμουὴλ καὶ τῶν προφητῶν,
33 Mu diambu di minu bawu babedisa mintinu, bavanga mambu ma busonga, batambula mambu momo baba vanina tsila; bakangisa miunu mi zikhosi;
οἳ διὰ πίστεως κατηγωνίσαντο βασιλείας, εἰργάσαντο δικαιοσύνην, ἐπέτυχον ἐπαγγελιῶν, ἔφραξαν στόματα λεόντων,
34 bazima lulendo lu zimbazu zingolo; bavuka bu bedi kavondo mu sabala; batambula zingolo ka diambu ko baba bavonga; bamonika binuani bingolo ku mvita; batinisa nkangu wu masodi ma banzenza.
ἔσβεσαν δύναμιν πυρός, ἔφυγον στόματα ⸀μαχαίρης ⸀ἐδυναμώθησανἀπὸ ἀσθενείας, ἐγενήθησαν ἰσχυροὶ ἐν πολέμῳ, παρεμβολὰς ἔκλιναν ἀλλοτρίων·
35 Mu diambu di minu kiawu baketo baba vutudila batu bawu bafua, mu mfulukulu. Muaki bankaka bayamusu ayi bamanga baba kula mu diambu di bazaba ti bela fuluka mu mfulukulu yi kitoko.
ἔλαβον γυναῖκες ἐξ ἀναστάσεως τοὺς νεκροὺς αὐτῶν· ἄλλοι δὲ ἐτυμπανίσθησαν, οὐ προσδεξάμενοι τὴν ἀπολύτρωσιν, ἵνα κρείττονος ἀναστάσεως τύχωσιν·
36 Bankaka basekonono, babeto bikoti, babakanga zisieni ayi bakotoso mu minloko.
ἕτεροι δὲ ἐμπαιγμῶν καὶ μαστίγων πεῖραν ἔλαβον, ἔτι δὲ δεσμῶν καὶ φυλακῆς·
37 Bankaka balozolo matadi, babasu mu bisi banga bu mbasulungu mabaya; bavondolo mu bisabala, bakituka mindiengidi, bamvuata minkanda mi mamemi ayi mi zikhombo. Bakambu mamo ayi bibioso, babamonisa ziphasi ayi bayamusu.
ἐλιθάσθησαν, ⸀ἐπρίσθησαν ἐν φόνῳ ⸀μαχαίρηςἀπέθανον, περιῆλθον ἐν μηλωταῖς, ἐν αἰγείοις δέρμασιν, ὑστερούμενοι, θλιβόμενοι, κακουχούμενοι,
38 Nza yisia ba yifuana mu diambu diawu ko. Badiengila mu makanga ayi mu miongo; mu zithadi ayi mu mabulu madi mu ntoto.
ὧν οὐκ ἦν ἄξιος ὁ κόσμος ⸀ἐπὶἐρημίαις πλανώμενοι καὶ ὄρεσι καὶ σπηλαίοις καὶ ταῖς ὀπαῖς τῆς γῆς·
39 Batu boso bobo, ka diambu ko batelomono kimbangi mu diambu di minu kiawu, vayi, kadi mutu kasia tambula ko bina biba vanunu tsila.
⸀καὶπάντες μαρτυρηθέντες διὰ τῆς πίστεως οὐκ ἐκομίσαντο τὴν ἐπαγγελίαν,
40 Bila Nzambi wutukubikila mambu ma kitoko, wuzola ti bakituka batu bafuana banga beto.
τοῦ θεοῦ περὶ ἡμῶν κρεῖττόν τι προβλεψαμένου, ἵνα μὴ χωρὶς ἡμῶν τελειωθῶσιν.