Acts 23
1 Polo wusungimina tala batu ba lukutukunu lu minyadi ayi wuba kamba: —A bakhomba ziama! Nate lumbu kiaki, mu ntima wukambu bila ndidiatidi va meso ma Nzambi!
Nake Paũlũ agĩkũũrĩra athuuri a Kĩama kĩu maitho akĩmeera atĩrĩ, “Ariũ a Baba, nĩndungatĩire Ngai ndĩ na thamiri ĩtarĩ ũcuuke nginya mũthenya wa ũmũthĩ.”
2 Vayi Ananiasi, Pfumu banganga Nzambi wuvana lutumunu kuidi bobo baba bafikama ayi Polo mu kumbeta va munu.
Nake Anania mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene, agĩatha andũ arĩa maarũgamĩte hakuhĩ na Paũlũ mamũringe kanua.
3 Vayi Polo wunkamba: —A ngeyo baka kivindu phembi! Nzambi wela kubeta! Vuandidi vovo mu diambu wutsambisa boso buididi Mina. Vayi weti bundulamuina bu weti tuma ti bambeta!
Hĩndĩ ĩyo Paũlũ akĩmwĩra atĩrĩ, “Wee rũthingo rũrũ rũhakĩtwo mũnyũ mwerũ, we nĩwe ũkũringwo nĩ Ngai! Ũikarĩte hau ũnduĩre ciira kũringana na watho, no wee ũkaregana na watho, ũgaathana atĩ ningwo!”
4 Batu bobo bafikama va bela Polo bakamba: —A ngeyo, wulembo fingi pfumu banganga Nzambi e?
Nao andũ arĩa maarũgamĩte hakuhĩ na Paũlũ makĩmũũria atĩrĩ, “Anga nĩũkũũmĩrĩria kũruma mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene?”
5 Polo wuvutula: —A Zikhomba! Ndisi zaba ko ti niandi pfumu banganga Nzambi, bila disonama ti: kadi yolukila mambimbi mu diambu di Pfumu yi dikanda diaku.
Nake Paũlũ akĩmacookeria atĩrĩ, “Ariũ a Baba, ndikũmenyete atĩ ũcio nĩwe mũthĩnjĩri-Ngai ũrĩa mũnene; nĩgũkorwo nĩ kwandĩkĩtwo atĩrĩ: ‘Ndũkanaarie ũũru igũrũ rĩa mũnene wa andũ anyu.’”
6 Bosi Polo bu kazaba ti ndambu yi batu bankaka mu bawu baba Basaduse bosi bankaka Bafalisi, buna wuyamikina muna khati lukutukunu lu minyadi: —A bakhomba, minu ndidi Mfalisi, muana Mfalisi. Bila ndinsambusulubuabu mu diambu ndieti tula diana mu mfulukulu yi batu bafua!
Na rĩrĩ, Paũlũ aamenya atĩ amwe ao maarĩ Asadukai, na arĩa angĩ Afarisai, akĩanĩrĩra Kĩama-inĩ kĩu, akiuga atĩrĩ, “Ariũ a Baba, niĩ ndĩ Mũfarisai, na njiarĩtwo nĩ Mũfarisai. Ndĩraciirithio nĩ ũndũ wa kĩĩrĩgĩrĩro gĩakwa gĩa kũriũkio kwa arĩa akuũ.”
7 Bu kamana tuba bobo, ziphaka zingolo zibua va khatitsika Bafalile ayi Basaduse. Nkangu wuvasuka.
Rĩrĩa oigire ũguo, gũkĩgĩa na ngarari gatagatĩ ka Afarisai na Asadukai, nakĩo kĩũngano kĩu gĩkĩamũkana.
8 Bila Basaduse bawu beti tuba ti kuisi ko mfulukulu yi batu bafua ayi kuisi ko kadi zimbasi ayi kuisi ko ziphevi. Vayi Bafalisi beti wilukila mambu moso momo.
(Asadukai moigaga gũtirĩ ũriũkio, na gũtirĩ araika, o na kana maroho, no Afarisai nĩmetĩkĩtie maũndũ macio mothe.)
9 Biyoko biwombo bibua. Minsoniki minkaka mi Bafalisi mitelama ayi mituba: —Tuisi mona ko kadi diambu dimosi di mbimbi mu mutu wawu. Bilathangu zinkaka mbasi voti pheve yi nyolukila e?
Gũkĩgĩa na ngũĩ nene, nao arutani a watho amwe arĩa maarĩ Afarisai makĩrũgama na makĩaria megũmĩire mũno, makiuga atĩrĩ, “Ithuĩ tũtirona ũũru wa mũndũ ũyũ. Ĩ kũngĩkorwo nĩ roho kana mũraika ũmwarĩirie?”
10 Ziphaka bu zisabila ngolo, pfumu masodi wutumisa nkangu wumasodi mu diambu mabotula Polo va khatitsika lukutukunu ayi mannata ku ka bila tsisi kamona mu diambu bobo baba mu lukutukunu bedi vonda Polo.
Nacio ngarari ikĩneneha mũno, o nginya mũnene wa mbũtũ akĩigua guoya nĩkuona ta Paũlũ angĩtarũrangwo tũcunjĩ nĩo. Agĩatha mbũtũ cia thigari ciikũrũke, imweherie harĩo na hinya, na imũtware nyũmba ya thigari.
11 Mu builu bulanda, Pfumu wutelama va ndambu vaba Polo ayi wunkamba: —Bika wuba bukhafi! Bila banga bu wuthelimini kimbangi ku Yelusalemi buawu fueti kuthelimina kimbangi ku Loma.
Ũtukũ ũrĩa warũmĩrĩire, Mwathani akĩrũgama hakuhĩ na Paũlũ, akĩmwĩra atĩrĩ, “Wĩyũmĩrĩrie! O ũguo ũheanĩte ũhoro wakwa gũkũ Jerusalemu, noguo ũkaũheana kũu Roma.”
12 Buisi bu bukia Bayuda bakutakana; bayendila Polo manenga. Bavanga tsila ti balendi dia voti nua ko nate bamvonda Polo.
Rũciinĩ rũrũ rũngĩ, Ayahudi makĩgĩa na ndundu na makĩĩhĩta mwĩhĩtwa matikaarĩe kana manyue matooragĩte Paũlũ.
13 Thalu yi batu banyendila manenga baba vioka makumaya.
Andũ arĩa maathugundĩte ndundu ĩyo maarĩ makĩria ya mĩrongo ĩna.
14 Buna bayenda kuidi bapfumu banganga Nzambi ayi kuidi bakulutu, bakamba: —Beto tuvengi tsila ti tulendi bimba kadi kima ko nate tumvonda Polo.
Magĩthiĩ kũrĩ athĩnjĩri-Ngai arĩa anene na athuuri makĩmeera atĩrĩ, “Ithuĩ nĩtwĩhĩtĩte mwĩhĩtwa wa kwaga kũrĩa kĩndũ kana kũnyua nginya tũũrage Paũlũ.
15 Buabu, beno va kimosi ayi batu ba lukutukunu lu minyadi lulubulapfumu masodi muingi kalunatina Polo; lusia ti banga beno lueka buelatala mambu madi mu nitu andi lueka buela kunsambisa. Buna beto tukubimini mu diamu di kumvonda tuamina katula kuaku!
Na rĩrĩ, inyuĩ mũrĩ hamwe na Kĩama gĩa Athuuri ũriai mũnene wa mbũtũ amũrehe mbere yanyu, mwĩtuĩte ta mũrenda gũtuĩria wega ũhoro wa ciira wake. Ithuĩ nĩtwĩhaarĩirie kũmũũraga atanakinya haha.”
16 Vayi muana wu khomba yi nketo yi Polo wuwa lufiefi lu ntambu beni, buna wuyenda ayi wukota kuna ka ki masodi, wulubula Polo.
No rĩrĩa mwanake wa mwarĩ wa nyina na Paũlũ aaiguire ũhoro wa ithugunda rĩu, agĩthiĩ nyũmba ya thigari akĩĩra Paũlũ.
17 Buna Polo wutumisa nkulutu wumosi wu masodi, wunkamba: —Nata muana ditoko diodi kuidi Pfumu masodi bila diambu didi yandi di kunkamba.
Hĩndĩ ĩyo Paũlũ agĩĩta ũmwe wa anene a thigari igana rĩmwe, akĩmwĩra atĩrĩ, “Twara mwanake ũyũ kũrĩ mũnene wa mbũtũ; arĩ na ũndũ arenda kũmwĩra.”
18 Nkulutu beni wunnata kuidi pfumu masodi ayi wunkamba ti: —A mueni, Polo diodio didi mu nloko, niandi wuthumisini ayi wukhembi ti ndinata ditoko diadi kuidi ngeyo bila diambu didi yandi dikukamba.
Nĩ ũndũ ũcio mũnene ũcio akĩmuoya, akĩmũtwara kũrĩ mũnene wa mbũtũ. Mũnene ũcio wa thigari igana rĩmwe akĩmwĩra atĩrĩ, “Paũlũ, ũrĩa muohe nĩandũmanĩire anjĩĩra ndeehe mwanake ũyũ kũrĩ we tondũ arĩ na ũndũ arenda gũkwĩra.”
19 Pfumu masodi wusimba muana ditoko beni mu koko, wunnata valutengo bosi wunyuvula: —A diambu mbi tidi kukhamba e?
Mũnene ũcio wa mbũtũ akĩnyiita mwanake ũcio guoko, akĩmũtwara keeheri-inĩ, akĩmũũria atĩrĩ, “Nĩ atĩa ũrenda kũnjĩĩra?”
20 Niandi wumvutudila: —Bayuda bawizini mu kuleba muingi mbazi wunata Polo va ntualalukutukunu lu minyadi; banga ti batidi buela kunsambisa diaka.
Nake mwanake ũcio akĩmũcookeria atĩrĩ, “Ayahudi nĩmaiguanĩire makũũrie ũmarehere Paũlũ nĩguo arũgame mbere ya kĩama rũciũ, metuĩte ta marenda gũtuĩria ũhoro wake wega.
21 Vayi ngeyo kadi kuba wila. Bila viokila makumaya ma batu bela ku nlekila ntambu, balembo mfiedi. Bavengingi tsila ti balendi dia voti nua ko nate bamvondidi. Nzebi ti buabu baboso bameni kubama, balembo vingila tsilꞌaku.
Ndũgetĩkĩre ũguo marenda, tondũ andũ makĩria ya mĩrongo ĩna ao mamuoheirie njĩra-inĩ. Nĩmehĩtĩte mwĩhĩtwa wa kwaga kũrĩa kana kũnyua nginya mamũũrage. Na rĩrĩ, nĩmehaarĩirie, metereire wĩtĩkĩre ihooya rĩao.”
22 Pfumu masodi wuvutula muana ditoko, wunkamba: —Kadi kamba kadi mutu wumosi ti ngeyo wundubudi mu nsamu wowo.
Nake mũnene ũcio wa mbũtũ akĩĩra mwanake ũcio athiĩ, na akĩmũkaania, akĩmwĩra atĩrĩ, “Ndũkeere mũndũ o na ũrĩkũ atĩ nĩũnginyĩirie ũhoro ũcio.”
23 Bosi pfumu masodi wutumisa bakulutu buadi ba masodi, wuba kamba: —Kubikanu zikhama zizole zi masodi ayi kubikanu lusambudi lu masodi mandiatilanga mu ziphunda ayi zikhama zizole zi masodi mannuaninangamu madionga mu diambu luenda ku Sezale va thangu yivua yi builu.
Mũnene ũcio wa mbũtũ agĩcooka agĩĩta anene aake eerĩ a thigari igana rĩmwe akĩmaatha atĩrĩ, “Haarĩriai gĩkundi gĩa thigari magana meerĩ, na thigari mĩrongo mũgwanja iria ithiiaga ihaicĩte mbarathi, na thigari magana meerĩ iria ithiiaga ikuuĩte matimũ, nĩguo mathiĩ Kaisarea thaa ithatũ cia ũtukũ.
24 Kubikanu phunda mu diambu di Polo muingi katula bumboti kuidi nyadi Felikisi.
Na ningĩ mũhaarĩrie mbarathi cia gũkuua Paũlũ atwarwo kũrĩ Felike ũrĩa barũthi hatarĩ na ũgwati.”
25 Bosi wunsonikina nkanda wawu:
Agĩcooka akĩandĩka marũa ũũ:
26 A mueni nyadi Felikisi, tambula mboti yibedi kuidi minu Klode Lisiasi.
Nĩ niĩ Kilaudio Lisia, Kũrĩ mũgaathe Barũthi Felike: Nĩndakũgeithia.
27 Bayuda bakanga mutu wawu, buna fioti kuandi fisiala nganu bamvonda. Ndivika totuka va kimosi ayi nkangu wu masodi ayi ndinkula bu ndizaba ti niandi muisi Loma.
Mũndũ ũyũ aranyiitĩtwo nĩ Ayahudi na mararĩ hakuhĩ kũmũũraga, no ndĩrathiĩ na thigari ciakwa ndĩramũthara, nĩgũkorwo nĩndĩramenyete atĩ nĩ raiya wa Roma.
28 Bosi bu ndizola zaba bila kioki bamfundila, ndinnata va ntuala lukutukunu luawu lu minyadi.
Nĩndĩrendaga kũmenya kĩrĩa maramũthitangagĩra, na nĩ ũndũ ũcio ndĩramũtwara Kĩama-inĩ kĩao.
29 Ndiyiza bakula ti bamfundila mu diambu di mambu matedi Mina miawu; kasi vanga diambu difueti kotila mutu mu nloko ko voti vondolo ko.
Ndĩrakora atĩ athitangĩirwo maũndũ makoniĩ watho wao, no hatirarĩ ũndũ acuukĩirwo ũngĩratũmire atuĩrwo kũũragwo kana kuohwo.
30 Vayi bu bandubudi mu diambu di mintambu miomi Bayuda batambidi mutu wawu, diawu mbakidi lukanu lukumfidisila kuidi ngeyo ayi bu khembingimimfundi miandi ti biza kambi bawu veka mambu mibeki mutu wawu.
Rĩrĩa ndĩramenyithirio atĩ kũraarĩ na ithugunda rĩa kũũraga mũndũ ũcio, ndĩramũtũma kũrĩ we o hĩndĩ ĩyo. Ndĩracooka ndĩraatha andũ acio mamũthitangĩte makũrehere thitango ĩrĩa mamũthitangĩire.
31 Landila zithumu zi batambula, muna builu masodi mabonga Polo ayimannata ku Antipatalisi.
Nĩ ũndũ ũcio thigari ikĩoya Paũlũ ũtukũ o ta ũrĩa ciaathĩtwo, ikĩmũtwara o nginya Antipatiri.
32 Mu nsuka, masodi mavutuka kuawu ku ka kiawu, mayekula Polo mu mioko mi bobo bannatanga ziphunda.
Naguo mũthenya ũyũ ũngĩ igĩtiga thigari iria ciathiiaga ihaicĩte mbarathi ithiĩ nake, nacio igĩcooka nyũmba ciao.
33 Bu batula ku Sezale, bavana nkanda kuidi nyadi, ayi bammonisa Polo.
Thigari icio cia mbarathi ciakinya Kaisarea, ikĩnengera barũthi marũa na ikĩneana Paũlũ kũrĩ we.
34 Nyadi bu kamana tanga nkanda ayi bu kamana yuvula keni Polo muisi zunga mbi ayi bu kazaba ti niandi muisi Silisi,
Nake barũthi aathoma marũa, akĩũria kũrĩa Paũlũ oimĩte. Rĩrĩa aamenyire atĩ oimĩte Kilikia,
35 buna wunkamba: —Ndiela kusambisa nate mimfundi miaku miela kuiza! Bosi wuvana lutumunu muingi bantula mu nzo yi Elode.
akĩmwĩra atĩrĩ, “Ngaathikĩrĩria ciira waku andũ arĩa magũthitangĩte mooka.” Agĩcooka agĩathana Paũlũ aikare arangĩrĩtwo kũu nyũmba-inĩ ya ũthamaki ya Herode.
