Acts 2
1 Lumbu ki Pantekoti bu kidedakana, babo bakutakana va kimosi.
Ilipofika siku ya Pentekoste, wote walikuwa pamoja sehemu moja.
2 Zimbukila biyoko bingolo biba ku diyilu banga vuka ki ngolo, bimana wasa mu nzo yoso yi baba.
Ghafla ikatokea muungurumo kutoka mbinguni kama upepo mkali. ukaijaza nyumba yote walimokuwa wameketi.
3 Bosi minlaki mi mbazu mivasuka, miba monikina, mitelama va mbata mintu miawu.
Hapo zikawatokea ndimi, kama ndimi za moto zimegawanyika, zikawa juu yao kila mmoja wao.
4 Batu boso bamana wala mu Pheve Yinlongo; ayi batona yolukazimbembo bankaka, boso Pheve Yinlongo kaba kuba yolukisila.
Wao wote wakajazwa na Roho Mtakatifu na wakaanza kusema kwa lugha zingine, kama vile Roho alivyowajalia kusema.
5 Bayuda bawombo baba kinzikanga Mina mi Nzambi baba mu zitsi zioso zi ntoto bayiza ku Yelusalemi.
Sasa walikuwapo wayahudi waliokuwa wanaishi Yerusalemu, wacha Mungu, kutoka kila taifa chini ya mbingu.
6 Biyoko bina bu bitembakana, nkangu wu batu wukutakana ayi wusimina mu mona ti kadika mutu wulembo wa mu mbembo andi.
Ngurumo hizi ziliposikiwa, kundi la watu likaja pamoja na wakiwa na wasiwasi kwa sababu kila mtu aliwasikia wakiongea kwa lugha yake mwenyewe.
7 Basimina buwombo ayi bakiyuvula bawu na bawu: —Tala, batu boso bobo bantuba basi ko basi Ngalili e?
waliduwaa na kushangazwa, wao walisema, “Kweli, hawa wote wanaoongea siyo Wagalilaya?
8 Vayi buevi, beto boso, tulembo wila kadika mutu mu yandi mbembo, yoyi kabutukila e?
Kwa nini sisi tunawasikia, kila mmoja katika lugha tulizozaliwa nazo?
9 Bila vava vadi basi Palitesi, basi Medesi, basi Elami, ayi beto tumvuandanga mu Mezopotami, basi Yuda, basi Kapadose, basi Ponti, basi Azi,
Waparthia na Wamedi na Waelamu, na hao waishio Mesopotamia, Uyahudi, na Kapadokia, na katika Ponto na Asia,
10 basi Filizi, basi Pamfili, basi Ezipite, basi zunga ki Libi kioki kifikimini ayi Silene, bosi beto basi Loma, tumvuandanga vava;
katika Frigia, Pamfilia, katika Misri, na sehemu ya Libya hata Kirene, na wageni kutoka Rumi,
11 Bayuda ayi banzenza bankaka zikituka Bayuda, basi Kelete, basi Alabi; tulembo kuba wi balembo samuna mambu manneni ma Nzambi.
Wayahudi na waongofu, Wakrete na Waarabu, tunawasikia wakizungumza katika lugha zetu kuhusu kazi za uweza wa Mungu.”
12 Babo basimina ayi bayuvasana: “Diambu diadi mbi dinsundula e?”
Wote walikuwa wameduwaa na kutatanishwa; walisemezana wao kwa wao, “Hii ina maana gani?”
13 Vayi bankaka baba nseva, batuba: “A beno keti vinu bakololo!”
Lakini wengine walidhihaki wakisema, “Hawa wamejazwa kwa mvinyo mpya.”
14 Bosi Piela wutelama ayi kumi mvuala wumosi, wuvumbula mbembo, wuba kamba: —Beno basi Yuda ayi beno boso lumvuandanga mu Yelusalemi, bika luzaba diambu diadi ayi luteka matu mu mambu mama.
Lakini Petro akasimama pamoja na wale kumi na mmoja, akapaza sauti, akawaambia, “Watu wa Yudea na wote mnaoishi hapa Yerusalemu, hili lijulikane kwenu, sikilizeni kwa makini maneno yangu.
15 Batu baba basi kolo vinu ko banga bu lulembo yindudila bila tukidi kueto mu thangu yi vua yi nsuka.
Watu hawa hawajalewa kama mnavyodhani, sababu saa hizi ni asubuhi saa tatu.
16 Vayi mambu mama mawu mambu mabikula mbikudi Yoweli:
Lakini hili lilikuwa limesemwa kupitia kwa nabii Yoeli:
17 Nzambi wutuba ti: Tala mambu mela ba mu bilumbu bi tsuka: ndiela dukula Pheve ama Yinlongo mu batu boso, bana beno babakala ayi babaketo bela bikula, bamatoko meno mela mona zitsongolo, bosi biboba bieno biela lota zindozi.
Itakuwa katika siku za mwisho; Mungu asema, nitamwaga Roho wangu kwa watu wote. Wana wenu na binti zenu watatoa unabii, vijana wenu wataona maono, na wazee wenu wataota ndoto.
18 Nyinga, mu bilumbu bina, ndiela dukula Pheve ama Yinlongo mu bisadi biama, bibaketo ayi bi babakala ayi bela bikula;
Vilevile juu ya watumishi wangu na watumishi wangu wa kike katika siku hizo, nitamwaga Roho wangu, nao watatabiri.
19 Ndiela vanga bikumu mu matuti, mu diyilu. Ndiela monisa bidimbu va mbata ntoto: Menga, mbazu ayi muisi;
Nitaonesha maajabu juu angani na ishara chini duniani, damu, moto, na mafusho ya moshi.
20 thangu yela kituka tombi, bosi ngondi yela kituka menga. Mawu mambu mela monika tuamina lumbu ki Pfumu, lumbu kinneni ayi ki nkembo;
Na jua litabadilishwa kuwa giza na mwezi kuwa damu, kabla haijaja siku kuu na ya ajabu ya Bwana.
21 ayi buela, woso mutu wela tela dizina di Pfumu wela vuka.
itakuwa ya kwamba kila mmoja ambaye huliitia jina la Bwana ataokoka.'
22 A beno basi Iseli, wanu mambu mama: Yesu muisi Nazaleti, mutu wowo Nzambi kalumonisa ayi kakikinina va meso meno mu bikumu, mu mambu manneni ayi mu bidimbu biobi Nzambi kavangila mu mioko miandi va khatitsikꞌeno, banga kuandi bu luzebi buawu
Watu wa Israeli, sikieni maneno haya: Yesu wa Nazareti, mwanadamu aliyethibitishwa na Mungu kwenu kwa matendo ya uweza na maajabu, na ishara ambazo Mungu kupitia Yeye katikati yenu, kama ninyi wenyewe mnavyojua-
23 baluyekudila niandi boso bubela mayindu ma Nzambi ayi boso bubela lukanu lukakikanina. Beno lumbanda va dikulusi ayi lumvondisa mu mioko mi bankua masumu.
Kwa sababu ya mpango uliokusudiwa tangu mwanzo, na maarifa ya Mungu, alitolewa, na ninyi, kwa mikono ya watu wahalifu, mlimsulibisha na kumuua,
24 Nzambi wumfulukisa ayi wunkula mu mianga mi lufua bila lufua lusia ba kadi lulendo ko mu kunsimbidila.
ambaye Mungu alimwinua, akauondoa uchungu wa mauti kwake, kwasababu haikuwezekana kwake kumilikiwa na huo.
25 Bila Davidi wutuba mu diambu diandi: Minu ndimona mu zithangu zioso Pfumu ku ntualꞌama. Bila widi va koko kuama ku lubakala muingi ndibika nikunu.
Hivyo Daudi anasema kuhusu yeye, 'Nilimwona Bwana daima mbele ya uso wangu, yeye yuko mkono wangu wa kulia hivyo basi sitasogezwa.
26 Diawu ntimꞌama wumona monina khini ayi ludimi luama lumona moni khini ayi nitu ama yela vundila mu diana dioso.
Kwa hiyo moyo wangu ulikuwa na furaha na ulimi wangu ulifurahishwa. Pia mwili wangu utaishi katika ujasiri.
27 Bila wulendi yekula ko muelꞌama wusiala ku tsi yi bafua, ayi wulendi kikinina ko ti nitu yi kisadi kiaku kinlongo yi bola. (Hadēs g86)
Hutaiacha nafsi yangu iende kuzimu, wala hutaruhusu Mtakatifu wako kuona uozo. (Hadēs g86)
28 Ngeyo wumbonisa zinzila zi luzingu. Bosi wela ku mbonisa khini yiwombo bu wela kumbengudila thalu aku.
Wewe umedhihirisha kwangu njia za uzima; utanifanya nijae furaha mbele ya uso wako.'
29 A bakhomba ziama, bika ndilukamba mu kambu memata mu diambudi nkulu eto Davidi, niandi wufua ayi wuziku. Ziami kiandi kidinate lumbu kiaki.
Ndugu, ninaweza kuzungumza kwenu kwa ujasiri kuhusu baba yetu Daudi: yeye alikufa na akazikwa, na kaburi lake liko pamoja nasi hata hivi leo.
30 Bu kaba mbikudi, ayi bu kazaba ti Nzambi wunlevila ndefi ti wela vuandisa va kundu kiandi ki kipfumu mutu wowo wela totukila mu nkunꞌandi,
Hivyo, alikuwa nabii na alijua kuwa Mungu alishaapa kwa kiapo kwake, kwamba ataweka mmoja katika uzao wake kwenye kiti cha enzi.
31 buna niandi wukimuena ayi wuyolukila mfulukulu yi Klisto. Wutuba ti: kasia yekolo ko mu tsi yi bafua ayi nitu andi yisia bola ko. (Hadēs g86)
Aliliona hili mapema, na akasema kuhusu ufufuo wa Kristo, 'wala alikuwa hakuachwa kuzimu, wala mwili wake haukuoza.' (Hadēs g86)
32 Yesu beni, Nzambi wumfulukisa. Beto boso tuidi bambangi mu diambu diodi.
Huyu Yesu - Mungu alimfufua, ambaye sisi wote ni mashahidi.
33 Bosi wutombolo mu diambu di vuanda va koko ku lubakala ku Nzambi, ayi, wutambula kuidi Tata Pheve Yinlongo yivanunu tsila; buna niandi wutembikisa mambu lulembo moni ayi lulembo wi.
Kwa hiyo, akiwa ameinuliwa katika mkono wa kuume wa Mungu, na akiwa amepokea ahadi ya Roho Mtakatifu kutoka kwa Baba, yeye amemimina hii ahadi, ambaye ninyi mnaona na kusikia.
34 Bila Davidi kasia kuenda ku Diyilu ko, vayi niandi veka wutuba: Pfumu wukamba kuidi Pfumuꞌama: Vuandila va koko kuama ku lubakala,
Kwani Daudi hakupaa kwenda mbinguni, lakini anasema, 'BWANA alisema kwa Bwana wangu,
35 nate ndiela mana tula bambeni ziaku zioso ku tsi malu maku!
“keti mkono wangu wa kulia, mpaka nitakapowafanya adui zako kigoda kwa ajili ya miguu yako.
36 Bika Iseli dioso dizaba mu bukiedika ti Yesu beni diodi lubanda va dikulusi Nzambi wunkitudi Pfumu ayi Klisto!
Kwa hiyo nyumba yote ya Israeli na ijue kwa hakika kwamba Mungu amemfanya Yeye kuwa Bwana na Kristo, huyu Yesu ambaye mlimsulibisha.”
37 Bu bawa mambu mama, mintima miawu miluala; diawu bayuvudila Piela va kimosi ayi bamvuala bankaka: —A bakhomba, a mbi tuvanga e?
Sasa waliposikia hivyo, wakachomwa katika mioyo yao, wakamwambia Petro na mitume wengine, “Ndugu, tufanyeje?”
38 Piela wuba vutudila: —Lubalula mavanga! Bika kadika mutu mu beno kabotama mu dizina di Yesu Klisto mu diambu di ndemvokolo yi masumu. Buna luela tambula dikaba di Pheve Yinlongo.
Na Petro akawaambia, “Tubuni na Mbatizwe, kila mmoja wenu, katika jina la Yesu Kristo kwa ajili ya msamaha wa dhambi zenu, na mtapokea zawadi ya Roho Mtakatifu.
39 Bila tsila beni yidi mu diambu dieno, mu diambu di bana beno ayi mu diambu di baboso badi thama, babo bobo Pfumu eto Nzambi kela tela mbila.
Kwani kwenu ni ahadi na kwa watoto wenu na kwa wale wote walioko mbali, watu wengi kwa kadri Bwana Mungu wetu atakavyowaita.”
40 Piela wubuela kuba kamba diaka mambu mawombo muingi bawilukila ayi wuba kindisa ti: —Bika lukivukisa mu tsungi yayi yi mbimbi.
Kwa maneno mengi alishuhudia na kuwasihi; alisema, “Jiokoeni mtoke katika kizazi hiki kiovu.”
41 Babo bobo bawilukila mambu ma Piela babotama. Mu lumbu kina nduka-nduka mili tatu zi batu zi buelama.
Ndipo wakayapokea maneno yake na wakabatizwa, hapo wakaongezeka katika siku hiyo kama nafsi elfu tatu.
42 Buna bazingila ngolo mu landakananga malongi ma bamvuala, ayi mu kithuadi, mu ndiwulu dipha ayi mu zitsambulu.
Wakaendelea katika mafundisho ya mitume na ushirikiano, katika kuumega mkate na katika maombi.
43 Baboso bamona boma; bamvuala bavanga mambu manneni ayi bikumu.
Hofu ikaja juu ya kila nafsi, na maajabu mengi na ishara zikafanyika kupitia mitume.
44 Batu boso bawilukila baba kalanga va buangu kimosi ayi batula bima bioso mu kithuadi.
Wote walioamini walikuwa pamoja na kuwa na vitu vyao kwa pamoja,
45 Baba sumbisanga mintoto miawu ayi bima biawu ayi baba kabulanga kuidi batu babo boso bubela minkiza mi kadika mutu.
na waliuza vitu na milki zao na kugawanya kwa wote kulingana na hitaji la kila mmoja.
46 Bilumbu bioso, mu kithuadi kimosi baba kutakananga mu Nzo Nzambi, baba dianga mapha mu zinzo ziawu, baba dianga bidia biawu mu khini ayi mu kukikulula koso.
Hivyo siku baada ya siku waliendelea wakiwa na lengo moja katika hekalu, na walimega mkate kwenye kaya, na walishiriki chakula kwa furaha na unyenyekevu wa moyo;
47 Baba kembisanga Nzambi ayi batu boso baba zola. Kadika lumbu Pfumu wuba kuba buelanga batu bobo baba mvukanga.
walimsifu Mungu na wakiwa na kibali na watu wote. Bwana aliwaongeza siku kwa siku ambao walikuwa wakiokolewa.
