< Imbombo 20 >
1 Ye Sisile injughanjugha, uPaulo akavakemelile avavulanisivua na kuva kangasia inumbula.
Logo que tudo se acalmou, Paulo reuniu os irmãos e conversou com eles para animá-los. Depois, ele se despediu e foi para a Macedônia.
2 Kange akavalagha na kuvuka kuluta ku Makedonia. Umwene ye akilile ku kisina ikio alyale ikuvakangasia inumbula avitiki, pe akingila ku Yunani.
Ele viajou por aquela região, compartilhando muitas palavras de encorajamento com as pessoas que criam e, então, viajou para a Grécia.
3 Pa uluo umweene kuuti akale pala kunsiki ghwa mesi gha tatu, ikikosi kikavombilue kwakwa mwene nava Yahudi alyale pipi ku kyula kuku sila ija nyaja kuluta ku Shamu, pe akam'bula kugomoka kukila ku Makidonia.
Após ter ficado uma temporada de três meses lá e, exatamente quando estava próximo de sua viagem para a Síria, soube que os judeus estavam tramando contra ele. Assim, ele decidiu voltar pela Macedônia.
4 Vano valyale kiinu kimono nu mwene kuluta ku Asia valyale u Sopatro, umwana ghwa Pirho kuhuma ku Berea; u Aristario nu Sekundo, vooni kuhuma kuvitiki ava ku Thesalonike; u Gayo ughwa Derby; u Timotheo; Tikiko nu trofimo kuhuma ku Asia.
Ele teve como companheiros de viagem as seguintes pessoas: Sópatro, da cidade de Bereia, filho de Pirro, Aristarco e Segundo, de Tessalônica, Gaio de Derbe, Timóteo, Tíquico e Trófimo, da província da Ásia.
5 Looli avanhu valonguile pe valiale vikutughula ku Throa.
Eles seguiram na frente e esperaram por nós na cidade de Trôade.
6 Musila ija nyanja kuhuma ku Filipi mu fighono ifyaifya makate ghano naghakabikilue ikilule, mu fighono fihano tukavafikile ukuo ku Troa. Tulikalile ikuo mufighono ifya budika lubale.
Depois da Festa dos Pães sem Fermento, nós saímos de barco da cidade de Filipos e os encontramos cinco dias depois em Trôade, onde ficamos por uma semana.
7 Ikighono ikya kwanda ikya nyambaha, yetukong'anile palikimo kumenyula un'kate, u Paulo akajovile navitiki.
Era o primeiro dia da semana, e nós nos reunimos para partir o pão, enquanto Paulo falava para o povo. Ele estava planejando sair na manhã seguinte e, assim, continuou a falar até à meia-noite.
8 Akale ijova kuvuka pakilavo, pe akaghendelela kujova mukilo imbaha. Pe kulyale italaitala nyinga kukyimba ikya kukyanya kino tukakong'anile palikimo.
(O salão no andar superior, onde estávamos reunidos era iluminado por vários lampiões.)
9 Mulidilisha akikalile un'soleka jumo juno ilitavua lya mwene Utiko, juno kale ni tuulu imbaha. Kange u Paulo alyale idalikila mu nsiki u n'tali, unsoleka uju, akaghonelile, pe akaghua pasi kuhuma ku gholofa ija vutatu vakamwagha afuile.
Um jovem, chamado Êutico, estava sentado na janela e começou a se sentir muito sonolento. Enquanto Paulo continuava a falar, Êutico dormiu e caiu do terceiro andar. Quando eles o levantaram do chão, ele estava morto.
10 Looli u Paulo akika pasi, akagholosia jujuo mwene, akan'kola kange akaati. Kange akaati, “Namungakatalaghe, ulwakuva mwumi.”
Paulo desceu, inclinou-se sobre o corpo do rapaz e o abraçou. Paulo disse: “Não se preocupem! Ele está vivo.”
11 Kange pe akatogha ku gholofa na kumenyula un'kate, pe akalia. Ye ajovile navene kunsiki untali hadi palwakilo, pe akavuka.
Paulo subiu novamente para o salão, partiu o pão e o comeu junto com os outros que lá estavam. Ele continuou a conversar com eles até de madrugada e, depois, foi embora.
12 Vakantwala un'soleka jula alyale mwumi pe vakatengaana fiijo.
Eles levaram o jovem Êutico para casa vivo e bem e ficaram muito agradecidos por isso.
13 Usue jusue tukalongwile kuvulongolo pa Paulo ni meli nakuluta ku Aso, pano usue tukamwile kuntola u Paulo ukuo. Iki kyekino umwene jujuo alyalondile kuvomba, ulwakuuva akamwile kukla iisi jino jumile.
Nós fomos na frente e embarcamos para o porto de Assôs. Chegando lá, deveríamos esperar por Paulo, que tinha decidido viajar a pé.
14 Ye atufikile ukuo ku Aso, tukampakilatukampakila mu meli tkaluta ku Mitilene.
E ele, de fato, nos encontrou em Assôs. Ele embarcou, e todos fomos para a cidade de Mitilene.
15 Kange usue tukabukile kuhuma ukuo ikighono ikya vuvili tukafikile ulubale ulwa vuvili ulwa kiponge ku Kio. Ikighono kino kikwisa, tukafikile ku kiponge ikya Samo, ikighono kino kikwisa tukafikile kulikaja ilya Mileto.
Partindo dali, chegamos à ilha de Quios e, no dia seguinte, paramos por pouco tempo na ilha de Samos e, no dia seguinte, chegamos ao porto de Mileto.
16 Ulwakuva u Paulo alya lamuile ku kkyula kuhumila ku Efeso, ulwakuti nangatumilaghe nambe unsiki ghwene mu Asia; ulwakuva alyale ng'aning'ani ija kwangupa ku Yerusalemu vwimila uvwa kikulukulu ikya pentekoste, ndavule lukanoghiile kuvomba anala.
Paulo tinha planejado não parar em Éfeso, pois não queria se demorar na província da Ásia. Ele estava ansioso para chegar em Jerusalém a tempo do Dia de Pentecostes.
17 Kuhuma ku Mileto akomola avanhu kuluta ku Efeso pe akavakemele avaghogholo ava mu nyumba ija kufunyila.
De Mileto, Paulo enviou uma mensagem aos presbíteros da igreja de Éfeso.
18 Ye vafikile kwa mwene, akavavula, umue mwe veene mukagula ndavule ikighono ikya kwanda ye nisile apa pa Asia, ndavule nikale kulyumue ifighono fyooni.
Quando eles chegaram, Paulo lhes disse: “Vocês sabem como eu sempre me comportei enquanto estive com vocês, desde o primeiro dia em que eu cheguei na província da Ásia.
19 Nimbombile u Mutwa mu vukalo vwooni namahosi, nimumuko sino sinyaghile une ni gila ija va Yahudi.
Eu servi ao Senhor com humildade e lágrimas. Eu suportei os problemas e a tensão causados pelas conspirações dos judeus contra mim.
20 Mukagula kuuti nanikisighile kupulisia kulyumue ikinu kyoni kila kino kilyale kinofu. ndavule une nilyavavulanisie pa vuelu kange kuluuta inyumba ni nyumba.
No entanto, eu nunca deixei de ajudar vocês e de ensinar em público e também de casa em casa.
21 Mukaguka kuuti une nikaghendelile kukuvavula ava Yahudi nava Yunani mululato ulwa Nguluve nu lwitiko ulwa Mutwa ghwitu Yesu.
Eu disse, tanto aos judeus quanto aos gregos, que deviam se arrepender, buscar a Deus e terem fé em nosso Senhor Jesus Cristo.
22 Lino, lolagha, une, pano nikumwitika uMhepo u Mwmike kuuta ku Yerusalemu, nanikagula nambe agha ghano ghikunihumila une ukuo,
Agora, obedecendo ao Espírito, vou para Jerusalém, não sabendo o que irá acontecer comigo lá.
23 ulwakuva uMhepo u Mwimike ikunyolela une mulikaja kange ijova kuuti amanyololo ni mumuko fyefino fikunighula une.
Tudo o que sei é que, em toda a cidade que visito, o Espírito Santo me avisa que tanto a prisão quanto o sofrimento me acompanharão.
24 Looli une nanikasaghile kuuti uvukalo vwaango kusila jooni ija lutalaama lwango, neke nimale ulughendo lwango kumbombele inofu jino nilyupile kuhuma kwa Mutwa Yesu, kukwolela ilivangili lyalusungu lwa Nguluve.
Mas, não considero que a minha vida tenha um valor assim tão grande para mim. Pois, eu apenas quero completar a minha missão e o trabalho que o Senhor Jesus me deu de anunciar as boas novas da graça de Deus.
25 Lino, lolagha, nikagula kuuti mweeni vooni, mun'kate muvalamuvala muno nikalutile kuvadalikila uvutua, namungavwaghe kange vweni.
Agora, eu tenho certeza de uma coisa: de que vocês, para quem eu anunciei o Reino de Deus, não me verão novamente.
26 Ku uluo nikuvolela umusyughu iji, kuuti nisiila n'kole mudanda ija muunhu ghweni.
Assim, declaro a vocês, hoje, que eu não sou responsável caso alguém se perca.
27 Ulwakuva nanikasaghile kuuva pulisiia uvughane vwa Nguluve.
Eu não hesitei em contar a vocês tudo o que Deus queria que soubessem.
28 Mu uluo muve valoleli vwimila vwiinu jumue mwevene, nakukipugha kyooni kino uMhepo Mwimike avavikile umue kuva valoleli. Muve valoleli kudima ikipugha ikya Mutwa kino alyaghulile ni danda jamwene jujuo.
Cuidem-se e cuidem também de todo o rebanho que o Espírito Santo lhes deu para que o acompanhem e o guardem. Cuidem da igreja de Deus, a qual ele comprou com o sangue do seu próprio Filho.
29 Nikagula kuuti kuvuuka kulyune, ing'eve ing'ali sikwingila kulyumue, kange navangakisaghilaghe ikipugha.
Eu sei que, depois que eu for embora, lobos ferozes chegarão para atacá-los e irão espalhar o rebanho.
30 Nikagula kuuti kange mu vamo mulyumue jumue avaanhu vaamo vikwisa nakujova ghano mavivi, Neke kukuvakwesa avavulanisivua vavafwataghe avene.
Surgirão, dentro do seu próprio grupo, homens que irão torcer o que é certo e bom para conseguirem seguidores para eles mesmos.
31 Ku uluo muve maso. Mukumbukaghe kuuti amaka ghatatu nanikabuhilile kukuvavulanisia umuunhu ghweni mulyumue namahosi pakilo na pamwisi.
Então, cuidado! Não se esqueçam de que, por três anos, eu os ensinei por dias e noites, derramando lágrimas por vocês.
32 Lino une nikuvatola kwa Nguluve, na kulisio ilya lusungu lwa mwene, lino likuvanosia napikuvapela uluhombo palikimo aveene vooni vano vapakilue kwa Nguluve.
Agora, eu os deixo aos cuidados de Deus e com a mensagem de sua graça, ele que é capaz de fortalecê-los e de lhes dar a herança que pertence a todos os que se mantêm firmes com ele.
33 Nanikanoghilue indalama, sahabu, nambe amenda.
Eu nunca desejei a prata, o ouro ou as roupas de ninguém.
34 Mukagula jumue mwe veene kuutikuuti amavoko agha ghanipelile ifipelua fyango ne mwene kaange ifipelua ifyavala vano vakale palikimo nune.
Vocês sabem que eu trabalhei com minhas próprias mãos para suprir tudo o que eu e os que me acompanhavam precisávamos.
35 Mu aghuo ghooni nikavapelile ikihwani kino ndavule kinoghile kukuvatanga vano vasila ngufu isa kuvomba imbombo, ndavule jinoghile kukumbuka amasio gha Mutwa Yesu, amasio ghano ajovile umwene jujuo: “Kiba kuhumia kukila kukwupila.”
Em tudo o que fiz, mostrei-lhes que devemos trabalhar para ajudar os mais fracos, sempre nos lembrando das palavras do Senhor Jesus: ‘Há mais felicidade em dar do que em receber.’”
36 Ye ajovile anala, akafughama akifunya palikimo naveene.
Quando ele acabou de falar, ajoelhou-se e orou com todos eles.
37 Vooni vakalila fiiojo na pakumughwila u Paulo ku singo napikumunonela.
Eles todos choraram ao abraçá-lo e beijá-lo.
38 Vakakaalile fijo kughoni ulwakuva kila kino akajovile, kuuti navili kuvwagha kange uvweni vwa mwene. Kange vakamuhingilisie ku Merikebuni.
O que mais os entristeceu foi ele ter dito que eles nunca mais o veriam de novo. Então, eles o acompanharam até o navio.