Châm Ngôn 6
1 Hỡi con, nếu con có bảo lãnh cho kẻ lân cận mình, Nếu con giao tay mình vì người ngoại,
My son, if thou have become surety for thy neighbor, if thou have struck thy hands for a stranger,
2 Thì con đã bị lời miệng mình trói buộc, Mắc phải lời của miệng con.
thou are snared with the words of thy mouth, thou are taken with the words of thy mouth.
3 Hỡi con, bởi vì con đã sa vào tay kẻ lân cận con, Hỡi làm điều nầy và giải cứu mình con: Hãy đi hạ mình xuống, nài xin người lân cận con;
Do this now, my son, and deliver thyself, since thou have come into the hand of thy neighbor. Go, humble thyself, and importune thy neighbor.
4 Chớ để cho hai mắt con ngủ, Hoặc mí mắt con chợp lại;
Do not give sleep to thine eyes, nor slumber to thine eyelids.
5 Hãy giải cứu mình khỏi người như con hoàng dương thoát khỏi tay thợ săn, Như con chim thoát khỏi tay kẻ đánh rập.
Deliver thyself as a roe from the hand, and as a bird from the hand of the fowler.
6 Hỡi kẻ biếng nhác, hãy đi đến loài kiến; Khá xem xét cách ăn ở nó mà học khôn ngoan.
Go to the ant, thou sluggard. Consider her ways, and be wise.
7 Tuy nó không có hoặc quan tướng, Hoặc quan cai đốc, hay là quan trấn,
Which, having no chief, overseer, or ruler,
8 Thì nó cũng biết sắm sửa lương phạn mình trong lúc mùa hè, Và thâu trữ vật thực nó trong khi mùa gặt.
provides her bread in the summer, and gathers her food in the harvest.
9 Hỡi kẻ biếng nhác, ngươi sẽ nằm cho đến chừng nào? Bao giờ ngươi sẽ ngủ thức dậy?
How long will thou sleep, O sluggard? When will thou arise out of thy sleep?
10 Ngủ một chút, chợp mắt một chút, Khoanh tay nằm một chút,
A little sleep, a little slumber, a little folding of the hands to sleep,
11 Thì sự nghèo khổ của ngươi sẽ đến như kẻ đi rảo, Và sự thiếu thốn của ngươi tới như người cầm binh khí.
so thy poverty shall come as a robber, and thy want as an armed man.
12 Người nào đi đứng có miệng giả dối, Là một kẻ vô loại, một người gian ác;
A worthless person, a man of iniquity, is he who walks with a perverse mouth,
13 Hắn liếc con mắt, dùng chân mình bày ý, Và lấy ngón tay mình ra dấu;
who winks with his eyes, who speaks with his feet, who makes signs with his fingers,
14 Trong lòng hắn vẫn có sự gian tà; Nó toan mưu ác luôn luôn, Và gieo sự tranh cạnh.
in whose heart is perverseness, who devises evil continually, who sows discord.
15 Bới cớ ấy, tai họa sẽ xảy đến nó thình lình; Bỗng chúc nó bị bại hoại, không phương thế chữa được.
Therefore his calamity shall come suddenly. Suddenly he shall be broken, and that without remedy.
16 Có sáu điều Đức Giê-hô-va ghét, Và bảy điều Ngài lấy làm gớm ghiếc:
There are six things which Jehovah hates, yea, seven which are an abomination to him:
17 Con mắt kiêu ngạo, lưỡi dối trá, Tay làm đổ huyết vô tội
haughty eyes, a lying tongue, and hands that shed innocent blood,
18 Lòng toan những mưu ác, Chân vội vàng chạy đến sự dữ,
a heart that devises wicked purposes, feet that are swift in running to mischief,
19 Kẻ làm chứng gian và nói điều dối, Cùng kẻ gieo sự tranh cạnh trong vòng anh em.
a false witness who utters lies, and he who sows discord among brothers.
20 Hỡi con, hãy giữ lời răn bảo của cha, Chớ lìa bỏ các phép tắc của mẹ con.
My son, keep the commandment of thy father, and do not forsake the law of thy mother.
21 Khá ghi tạc nó nơi lòng con luôn luôn, Và đeo nó nơi cổ con.
Bind them continually upon thy heart. Tie them about thy neck.
22 Khi con đi, các lời đó sẽ dẫn dắt con; Lúc con ngủ, nó gìn giữ con; Và khi con thức dậy, thì nó sẽ trò chuyện với con.
When thou walk, it shall lead thee. When thou sleep, it shall watch over thee. And when thou awake, it shall talk with thee.
23 Vì điều răn là một cái đèn, luật pháp là ánh sáng, Và sự quở trách khuyên dạy là con đường sự sống,
For the commandment is a lamp, and the law is light, and reproofs of instruction are the way of life,
24 Đặng giữ con khỏi người đàn bà ác nghiệp, Và khỏi lưỡi dua nịnh của dâm phụ.
to keep thee from the evil woman, from the flattery of the stranger's tongue.
25 Lòng con chớ tham muốn sắc nó, Đừng để mình mắc phải mí mắt nó.
Do not lust after her beauty in thy heart, nor let her take thee with her eyelids.
26 Vì tại kỵ nữ có người nông nổi chỉ còn một miếng bánh mà thôi; Người dâm phụ vẫn lừa sẵn linh hồn quí báu.
For the price of a harlot is as much as a piece of bread, but the adulteress hunts for the precious life.
27 Há có người nào để lửa trong lòng mình, Mà áo người lại chẳng bị cháy sao?
Can a man take fire in his bosom, and his clothes not be burned?
28 Há có ai đi trên than lửa hực, Mà chân mình lại chẳng bị phồng chăng?
Or can a man walk upon hot coals, and his feet not be scorched?
29 Kẻ nào đi tới cùng vợ người lân cận mình cũng vậy; Phàm ai đụng đến nàng ắt chẳng được khỏi bị phạt.
So is he who goes in to his neighbor's wife. Whoever touches her shall not be unpunished.
30 Người ta chẳng khinh dị kẻ trộm, Nếu nó ăn cắp đặng phỉ lòng mình khi đói khát;
Men do not despise a thief, if he steals to satisfy himself when he is hungry.
31 Hễ nó bị bắt, chắc phải thường bồi gấp bảy lần; Nó sẽ nộp hết tài sản của nhà nó.
Yet if he is found, he shall restore sevenfold. He shall give all the substance of his house.
32 Kẻ nào phạm tội ngoại tình với người đàn bà, tất vô tâm vô trí: Ai làm như vậy, khiến cho linh hồn mình bị hư mất.
He who commits adultery with a woman is void of understanding. He who would destroy his own soul does it.
33 Người ấy sẽ bị thương tích và khinh bỉ, Sự sỉ nhục người sẽ chẳng bôi mất đi;
Wounds and dishonor he shall get, and his reproach shall not be wiped away.
34 Vì sự ghen ghét là điều giận dữ của người nam, Trong ngày báo thù, người không dung thứ;
For jealousy is a man's fury, and he will not spare in the day of vengeance.
35 Người sẽ chẳng nhận giá đền tội nào hết, Mặc dầu con gia tăng của lễ, người cũng không đặng phỉ ý đâu.
He will not regard any ransom, nor will he be satisfied, though thou give many gifts.
