Châm Ngôn 31
1 Lời của vua Lê-mu-ên, Các châm ngôn mà mẹ người dạy cho người.
Palabras de Lemuel rey: la profecía con que le enseñó su madre.
2 Hỡi con ta sẽ nói gì? Hỡi con của thai ta, ta phải nói chi? Hỡi con của sự khấn nguyện ta, ta nên nói điều gì với con?
¿Qué, hijo mío? ¿Y qué, hijo de mi vientre? ¿y qué, hijo de mis deseos?
3 Chớ phó sức lực con cho người đàn bà, Đừng ở theo con đường gây cho vua chúa bị bại hoại.
No des a las mujeres tu fuerza, ni tus caminos, que es para destruir a los reyes.
4 Hỡi Lê-mu-ên, chẳng xứng hiệp cho các vua, Chẳng xứng hiệp cho các vua uống rượu, Hay là cho các quan trưởng nói rằng: Vật uống say ở đâu?
No es de los reyes, o! Lemuel, no es de los reyes beber vino, ni de los príncipes la cerveza:
5 E chúng uống, quên luật pháp, Và làm hư sự xét đoán của người khốn khổ chăng.
Porque no beban, y olviden la ley; y perviertan el derecho de todos los hijos afligidos.
6 Hãy ban vật uống say cho người gần chết, Và rượu cho người có lòng bị cay đắng:
Dad la cerveza al que perece, y el vino a los de amargo ánimo.
7 Họ hãy uống, và quên nỗi nghèo khổ mình, Chẳng nhớ đến điều cực nhọc của mình nữa.
Beban, y olvídense de su necesidad, y de su miseria no se acuerden más.
8 Hãy mở miệng mình binh kẻ câm, Và duyên cớ của các người bị để bỏ.
Abre tu boca por el mudo, en el juicio de todos los hijos de muerte.
9 Khá mở miệng con, xét đoán cách công bình, Và phân xử phải nghĩa cho người buồn thảm và nghèo nàn.
Abre tu boca, juzga justicia, y el derecho del pobre, y del menesteroso.
10 Một người nữ tài đức ai sẽ tìm được? Giá trị nàng trổi hơn châu ngọc.
¿Mujer valiente quién la hallará? porque su valor luengamente pasa al de las piedras preciosas.
11 Lòng người chồng tin cậy nơi nàng, Người sẽ chẳng thiếu huê lợi.
El corazón de su marido está en ella confiado, y de despojo no tendrá necesidad.
12 Trọn đời nàng làm cho chồng được ích lợi, Chớ chẳng hề sự tổn hại.
Dárle ha bien, y no mal, todos los días de su vida.
13 Nàng lo tìm lông chiên và gai sợi, Lạc ý lấy tay mình mà làm công việc.
Buscó lana y lino; y de voluntad trabajó con sus manos.
14 Nàng giống như các chiếc tàu buôn bán, ỳ từ chỗ xa chở bánh mình về.
Fue como navío de mercader, que trae su pan de lejos.
15 Nàng thức dậy khi trời còn tối, Phát vật thực cho người nhà mình, Và cắt công việc cho các tớ gái mình.
Levantóse aun de noche; y dio comida a su familia; y ración a sus criadas.
16 Nàng tưởng đến một đồng ruộng, bèn mua nó được; Nhờ hoa lợi của hai tay mình, nàng trồng một vườn nho.
Consideró la heredad, y compróla; y plantó viña del fruto de sus manos.
17 Nàng thắt lưng bằng sức lực, Và làm hai cánh tay mình ra mạnh mẽ.
Ciñó sus lomos de fortaleza, y esforzó sus brazos.
18 Nàng cảm thấy công việc mình được ích lợi; Ban đêm đèn nàng chẳng tắt.
Gustó que era buena su granjería; su candela no se apagó de noche.
19 Nàng đặt tay vào con quay, Và các ngón tay nàng cầm con cúi.
Aplicó sus manos al huso; y sus manos trataron la rueca.
20 Nàng mở đưa tay ra giúp kẻ khó khăn, Giơ tay mình lên tiếp người nghèo khổ.
Su mano extendió al pobre; y al menesteroso extendió sus manos.
21 Nàng không sợ người nhà mình bị giá tuyết, Vì cả nhà đều mặc áo bằng lông chiên đỏ sặm.
No tendrá temor de la nieve por su familia, porque toda su familia está vestida de ropas dobladas.
22 Nàng làm lấy những chăn mền; Aùo xống nàng đều bằng vải gai mịn màu đỏ điều.
Ella se hizo tapices: de lino fino y púrpura es su vestido.
23 Tại nơi cửa thành chồng nàng được chúng biết, Khi ngồi chung với các trưởng lão của xứ.
Conocido es su marido en las puertas, cuando se asienta con los ancianos de la tierra.
24 Nàng chế áo lót và bán nó; Cũng giao đai lưng cho con buôn.
Hizo telas, y vendió; y dio cintas al mercader.
25 Nàng mặc lấy sức lực và oai phong, Và khi tưởng đến buổi sau, bèn vui cười.
Fortaleza y hermosura es su vestido; y en el día postrero reirá.
26 Nàng mở miệng ra cách khôn ngoan, Phép tắc nhân từ ở nơi lưỡi nàng.
Abrió su boca con sabiduría; y la ley de clemencia está en su boca.
27 Nàng coi sóc đường lối của nhà mình, Không hề ăn bánh của sự biếng nhác.
Considera los caminos de su casa; y no comió el pan de balde.
28 Con cái nàng chổi dậy, chúc nàng được phước; Chồng nàng cũng chổi dậy, và khen ngợi nàng rằng:
Levantáronse sus hijos, y llamáronla bienaventurada; y su marido también la alabó.
29 Có nhiều người con gái làm lụng cách tài đức, Nhưng nàng trổi hơn hết thảy.
Muchas mujeres hicieron riquezas, mas tú las sobrepujaste a todas.
30 Duyên là giả dối, sắc lại hư không; Nhưng người nữ nào kính sợ Đức Giê-hô-va sẽ được khen ngợi.
Engañosa es la gracia, y vana la hermosura: la mujer que teme a Jehová, esa será alabada.
31 Hãy ban cho nàng bông trái của tay nàng; Khá để các công việc nàng ngợi khen nàng tại trong cửa thành.
Dádla del fruto de sus manos; y alábenla en las puertas sus hechos.
