Châm Ngôn 30

1 Lời của A-gu-rơ, con trai Gia-kê, Châm ngôn mà người ấy nói ra cho Y-thi-ên và U-canh.

سخنان آگور پسر یاکه، شامل این پیام است: خدایا، خسته‌ام؛ ای خدا، خسته و درمانده‌ام.

2 Quả thật ta là ngu muội hơn ai hết, Ta không có thông sáng bằng một người.

من نادان‌ترینِ آدمیان هستم و عاری از شعور بشری.

3 Ta không học được sự khôn ngoan, Và chẳng có được sự tri thức của Đấng Thánh.

حکمتی در من نیست و شناختی از خدا ندارم.

4 Ai đã lên trời, rồi lại xuống? Ai đã góp gió trong lòng tay mình? Ai đã bọc nước trong áo mình? Ai lập các giới hạn của đất? Danh người là chi, và tên con trai người là gì? Nếu ngươi biết, hãy nói đi.

آن کیست که آسمان و زمین را زیر پا می‌گذارد؟ آن کیست که باد را در دست خود نگه می‌دارد و آبها را در ردای خود می‌پیچد؟ آن کیست که حدود زمین را برقرار کرده است؟ نامش چیست و پسرش چه نام دارد؟ اگر می‌دانی بگو!

5 Các lời của Đức Chúa Trời đều đã thét luyện: Ngài là cái thuẫn đỡ cho người nương cậy nơi Ngài.

سخنان خدا تمام پاک و مبراست. او مانند یک سپر از تمام کسانی که به او پناه می‌برند محافظت می‌کند.

6 Chớ thêm chi vào các lời Ngài. E Ngài quở trách ngươi, và ngươi bị cầm nói dối chăng.

به سخنان او چیزی اضافه نکن، مبادا تو را توبیخ نماید و تو دروغگو قلمداد شوی.

7 Tôi có cầu Chúa hai điều; Xin chớ từ chối trước khi tôi thác:

ای خدا، قبل از آنکه بمیرم دو چیز از تو می‌طلبم:

8 Xin dan xa khỏi tôi sự lường gạt và lời dối trá; Chớ cho tôi nghèo khổ, hoặc sự giàu sang; Hãy nuôi tôi đủ vật thực cần dùng,

مرا از دروغ گفتن حفظ کن و مرا نه تهیدست بگردان و نه ثروتمند، بلکه روزی مرا به من بده؛

9 E khi no đủ, tôi từ chối Chúa, Mà rằng: Đức Giê-hô-va là ai? Và lại kẻo e tôi bị nghèo khổ, ăn trộm cắp, Và làm ô danh của Đức Chúa Trời tôi chăng.

چون اگر ثروتمند شوم ممکن است تو را انکار کنم و بگویم: «خداوند کیست؟» و اگر تهیدست گردم امکان دارد دزدی کنم و نام تو را بی‌حرمت نمایم.

10 Chớ phao vu kẻ tôi tớ cho chủ nó, E nó rủa sả ngươi, và ngươi mắc tội chăng.

هرگز از کسی نزد کارفرمایش بدگویی نکن، مبادا به نفرین او گرفتار شوی.

11 Có một dòng dõi rủa sả cha mình, Cũng không chúc phước cho mẹ mình.

هستند کسانی که پدر و مادر خود را نفرین می‌کنند.

12 Có một dòng dõi tư tưởng mình thánh sạch, Song chưa được rửa sạch nhơ bẩn mình.

هستند کسانی که خود را پاک می‌دانند در حالی که به گناه آلوده‌اند.

13 Có một dòng dõi bộ mặt kiêu hãnh thay, Mí mắt giương cao dường nào!

هستند کسانی که از نگاهشان کبر و غرور می‌بارد،

14 Có một dòng dõi nanh tợ gươm, Hàm răng như dao, Đặng cắn xé những người khó khăn khỏi đất, Và những kẻ nghèo khổ khỏi loài người.

هستند کسانی که دندانهای خود را تیز می‌کنند تا به جان مردم فقیر بیفتند و آنها را ببلعند.

15 Con đỉa có hai con gái, nói rằng: Hãy cho! hãy cho! Có ba sự chẳng hề no đủ, Và bốn điều chẳng nói rằng: Thôi, đủ!

زالو را دو دختر است که فریاد می‌کشند: «بده! بده!» سه چیز هست که هرگز سیر نمی‌شوند، بلکه چهار چیز، که نمی‌گویند: «بس است!»:

16 Tức là âm phủ, người đàn bà son sẻ, Đất không no đủ nước, Và lửa mà chẳng hề nói: Đủ rồi! (Sheol h7585)

دنیای مردگان، رحم نازا، زمین بی‌آب، آتش مشتعل. (Sheol h7585)

17 Con mắt nhạo báng cha mình, Khinh sự vâng lời đối với mẹ mình, Các con quạ của trũng sẽ móc mắt ấy, Và các chim ưng con sẽ ăn nó đi.

کسی که پدر خود را مسخره کند و مادرش را تحقیر نماید، کلاغها چشمانش را از کاسه در می‌آورند و لاشخورها بدنش را می‌خورند.

18 Có ba việc lấy làm diệu kỳ cho ta, Và bốn điều mà ta chẳng biết được:

سه چیز برای من بسیار عجیبند، بلکه چهار چیز که من آنها را نمی‌فهمم:

19 Là đường chim ưng bay trên trời; Lối con rắn bò trên hòn đá; Lằn tàu chạy giữa biển, Và đường người nam giao hợp với người nữ.

پرواز عقاب در آسمان، خزیدن مار روی صخره، عبور کشتی از دریا، و راهِ مرد با دختر جوان.

20 Tánh nết người kỵ nữ cũng vậy: Nàng ăn, rồi nàng lau miệng, Và nói rằng: Tôi có phạm tội ác đâu.

همچنین است راه زن بدکاره که می‌خورَد و دهانش را پاک می‌کند و می‌گوید: «کار بدی نکردم.»

21 Có ba vật làm cho trái đất rúng động, Và bốn điều, nó chẳng chịu nổi được:

سه چیز است که زمین را می‌لرزاند، بلکه چهار چیز که زمین تاب تحملش را ندارد:

22 Là tôi tớ khi được tức vị vua; Kẻ ngu muội khi được no nê đồ ăn;

برده‌ای که پادشاه شود، احمقی که سیر و توانگر گردد،

23 Người đàn bà đáng ghét khi lấy chồng, Và con đòi khi kế nghiệp bà chủ mình.

زن بداخلاقی که شوهر کرده باشد، و کنیزی که جای بانوی خود را بگیرد.

24 Có bốn vật nhỏ mọn trên trái đất, Song vốn rất khôn ngoan:

چهار چیز است بر زمین که بسیار کوچک اما بی‌اندازه دانا هستند:

25 Con kiến dầu là loại yếu hèn, Lo sắm sẵn vật thực mình trong mùa hạ;

مورچه‌ها که ضعیف هستند ولی برای زمستان خوراک ذخیره می‌کنند،

26 Con thỏ rừng dầu là loại không sức lực, Đóng cư sở mình trong hòn đá;

گورکنها که ناتوانند اما در میان صخره‌ها برای خود لانه می‌سازند،

27 Loài cào cào dầu không có vua chúa, Bay ra có từng đám;

ملخها که رهبری ندارند ولی در دسته‌های منظم حرکت می‌کنند،

28 Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được, Vẫn ở trong đền vua.

و مارمولکها که می‌توان آنها را در دست گرفت، اما حتی به کاخ پادشاهان نیز راه می‌یابند.

29 Có ba vật điệu đi tốt đẹp, Và bốn vật nước bước xem sang trọng:

سه چیز است که راه رفتنشان باوقار است، بلکه چهار چیز که با متانت می‌خرامند:

30 Sư tử, mạnh hơn hết trong các loài vật, Chẳng lui lại trước mặt loài nào cả;

شیر که سلطان حیوانات است و از هیچ چیز نمی‌ترسد،

31 Con ngựa hăng thắng tử tế, con dê đực, Và vua không ai đối địch được.

طاووس، بز نر، و پادشاهی که سپاهیانش همراه او هستند.

32 Nếu ngươi có làm ngu dại mà tự cao kiêu ngạo, Và nếu ngươi có ác tưởng, hãy đặt tay che miệng mình.

اگر از روی حماقت مغرور شده‌ای و اگر نقشه‌های پلید در سر پرورانده‌ای، به خود بیا و از این کارت دست بکش.

33 Vì ép sữa làm ra mỡ sữa, Và đánh đập lỗ mũi bèn làm cho phun máu; Cũng vậy trêu chọn giận sanh ra điều tranh cạnh.

از زدن شیر، کره به دست می‌آید؛ از ضربه زدن به دماغ خون جاری می‌شود؛ و از برانگیختن خشم، نزاع درمی‌گیرد.