Châm Ngôn 13
1 Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
A wise son hears his father's instruction, but a mocker will not listen to rebuke.
2 Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
From the fruit of his mouth a person enjoys good things, but the appetite of the treacherous is for violence.
3 Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
The one who guards his mouth protects his life, but the one who opens wide his lips will ruin himself.
4 Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
The appetite of lazy people craves but gets nothing, but the appetite of diligent people will be richly satisfied.
5 Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
The righteous person hates lies, but a wicked person makes himself repugnant, and he does what is shameful.
6 Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
Righteousness protects those who are faultless in their path, but wickedness turns away those who commit sin.
7 Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
There is someone who enriches himself, but has nothing at all, and there is someone who gives everything away, yet is truly wealthy.
8 Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
The ransom of a rich man's life is his wealth, but a poor person does not hear a threat.
9 Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
The light of righteous people rejoices, but the lamp of wicked people will be put out.
10 Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
Pride only breeds conflict, but for those who listen to good advice there is wisdom.
11 Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
Wealth dwindles away when there is too much vanity, but the one who makes money by working with his hand will make his money grow.
12 Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
When hope is postponed, it breaks the heart, but a longing fulfilled is a tree of life.
13 Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
Whoever despises instruction brings destruction on himself, but he who respects the commandment will be rewarded.
14 Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
The teaching of a wise person is a fountain of life, turning you away from the snares of death.
15 Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
Good insight wins favor, but the way of the treacherous is never-ending.
16 Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
Prudent people act out of knowledge in every decision, but a fool parades his folly.
17 Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
A wicked messenger falls into trouble, but a faithful envoy brings reconciliation.
18 Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
The one who ignores instruction will have poverty and shame, but honor will come to him who learns from correction.
19 Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
A longing realized is sweet to the appetite, but fools hate to turn away from evil.
20 Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
Walk with wise people and you will be wise, but the companion of fools will suffer harm.
21 Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
Disaster runs after sinners, but righteous people are rewarded with good.
22 Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
A good person leaves an inheritance for his grandchildren, but a sinner's wealth is stored up for the righteous person.
23 Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
An unplowed field owned by the poor could produce much food, but it is swept away by injustice.
24 Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
The one who does not discipline his son hates him, but one who loves his son is careful to instruct him.
25 Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.
The righteous person eats until he satisfies his appetite, but the stomach of the wicked is always hungry.
