< Châm Ngôn 13 >
1 Con khôn ngoan nghe sự khuyên dạy của cha; Song kẻ nhạo báng không khứng nghe lời quở trách.
A wise son heeds his father’s discipline, but a mocker does not listen to rebuke.
2 Nhờ bông trái của miệng mình, người hưởng lấy sự lành; Còn linh hồn kẻ gian ác sẽ ăn điều cường bạo.
From the fruit of his lips a man enjoys good things, but the desire of the faithless is violence.
3 Kẻ canh giữ miệng mình, giữ được mạng sống mình; Nhưng kẻ nào hở môi quá, bèn bị bại hoại.
He who guards his mouth protects his life, but the one who opens his lips invites his own ruin.
4 Lòng kẻ biếng nhác mong ước, mà chẳng có chi hết; Còn lòng người siêng năng sẽ được no nê.
The slacker craves yet has nothing, but the soul of the diligent is fully satisfied.
5 Người công bình ghét lời dối trá; Song kẻ hung ác đáng gớm ghê và bị hổ thẹn.
The righteous hate falsehood, but the wicked bring shame and disgrace.
6 Sự công bình bảo hộ người ăn ở ngay thẳng; Nhưng sự gian ác đánh đổ kẻ phạm tội.
Righteousness guards the man of integrity, but wickedness undermines the sinner.
7 Có kẻ làm bộ giàu, mà chẳng có gì hết; Cũng có người làm bộ nghèo, lại có của cải nhiều.
One pretends to be rich, but has nothing; another pretends to be poor, yet has great wealth.
8 Giá chuộc mạng sống loài người, ấy là của cải mình; Còn kẻ nghèo chẳng hề nghe lời hăm dọa.
Riches may ransom a man’s life, but a poor man hears no threat.
9 Sự sáng của kẻ lành soi rạng ngời; Nhưng đèn kẻ ác lại bị tắt đi.
The light of the righteous shines brightly, but the lamp of the wicked is extinguished.
10 Sự kiêu ngạo chỉ sanh ra điều cãi lộn; Còn sự khôn ngoan ở với người chịu lời khuyên dạy.
Arrogance leads only to strife, but wisdom is with the well-advised.
11 Hoạch tài ắt phải hao bớt; Còn ai lấy tay thâu góp sẽ được thêm của nhiều lên.
Dishonest wealth will dwindle, but what is earned through hard work will be multiplied.
12 Sự trông cậy trì hoãn khiến lòng bị đau đớn; Nhưng khi sự ước ao được thành, thì giống như một cây sự sống.
Hope deferred makes the heart sick, but desire fulfilled is a tree of life.
13 Kẻ nào khinh lời dạy, ắt bị hư bại; Còn ai kính sợ giới mạng, nấy được ban thưởng.
He who despises instruction will pay the penalty, but the one who respects a command will be rewarded.
14 Sự dạy dỗ của người khôn ngoan vốn một nguồn sự sống, Đặng khiến người ta tránh khỏi bẫy sự chết.
The teaching of the wise is a fountain of life, turning one from the snares of death.
15 Sự thông sáng thật được ân điển; Song con đường kẻ phạm tội lấy làm khốn cực thay.
Good understanding wins favor, but the way of the faithless is difficult.
16 Phàm người khôn khéo làm việc cứ theo sự hiểu biết; Nhưng kẻ ngu muội bày tỏ ra sự điên dại mình.
Every prudent man acts with knowledge, but a fool displays his folly.
17 Sứ giả gian ác sa vào tai họa; Còn khâm sai trung tín khác nào thuốc hay.
A wicked messenger falls into trouble, but a faithful envoy brings healing.
18 Ai chối sự khuyên dạy sẽ bị nghèo khổ và sỉ nhục; Nhưng kẻ nào nhận tiếp lời quở trách sẽ được tôn trọng.
Poverty and shame come to him who ignores discipline, but whoever heeds correction is honored.
19 Sự ước ao mà được thành lấy làm êm dịu cho linh hồn; Còn lìa bỏ điều dữ, quả là sự gớm ghiếc cho kẻ ngu muội.
Desire fulfilled is sweet to the soul, but turning from evil is detestable to fools.
20 Ai giao tiếp với người khôn ngoan, trở nên khôn ngoan; Nhưng kẻ làm bạn với bọn điên dại sẽ bị tàn hại.
He who walks with the wise will become wise, but the companion of fools will be destroyed.
21 Tai họa đuổi theo kẻ có tội; Còn phước lành là phần thưởng của người công bình.
Disaster pursues sinners, but prosperity is the reward of the righteous.
22 Người lành lưu truyền gia sản cho con cháu mình; Song của cải kẻ có tội dành cho người công bình.
A good man leaves an inheritance to his children’s children, but the sinner’s wealth is passed to the righteous.
23 Chỗ người nghèo khai phá sanh nhiều lương thực; Nhưng có kẻ bị tiêu mất tại vì thiếu sự công bình;
Abundant food is in the fallow ground of the poor, but without justice it is swept away.
24 Người nào kiêng roi vọt ghét con trai mình; Song ai thương con ắt cần lo sửa trị nó.
He who spares the rod hates his son, but he who loves him disciplines him diligently.
25 Người công bình ăn cho phỉ dạ mình; Còn bụng kẻ ác bị đói.
A righteous man eats to his heart’s content, but the stomach of the wicked is empty.