Ma-thi-ơ 15
1 Bấy giờ, có mấy người Pha-ri-si và mấy thầy thông giáo từ thành Giê-ru-sa-lem đến gần Đức Chúa Jêsus, mà thưa rằng:
THEN came to Jesus scribes and Pharisees from Jerusalem, saying,
2 Sao môn đồ thầy phạm lời truyền khẩu của người xưa? Vì họ không rửa tay trước khi ăn.
Why do thy disciples transgress the tradition of the elders? for they wash not their hands when they eat bread?
3 Ngài đáp rằng: Còn các ngươi sao cũng vì cớ lời truyền khẩu mình mà phạm điều răn của Đức Chúa Trời?
And he answering said to them, And why do you transgress the command of God, by your tradition?
4 Vì Đức Chúa Trời đã truyền điều răn nầy: Phải hiếu kính cha mẹ ngươi; lại, điều nầy: Ai mắng nhiếc cha mẹ thì phải chết.
For God commanded, saying “Honour thy father and thy mother:” and, He that curseth father or mother, let him surely die.
5 Nhưng các ngươi lại nói rằng: Ai nói cùng cha mẹ rằng: Những điều mà tôi có thể giúp cha mẹ, đã dâng cho Đức Chúa Trời rồi, thì người ấy không cần phải hiếu kính cha mẹ.
But ye say, If any man declare to his father or mother, This is a devoted gift, which else might have been employed by me for thy advantage;
6 Như vậy, các ngươi đã vì lời truyền khẩu mình mà bỏ lời Đức Chúa Trời.
then he shall not with it honour his father and mother: so have ye vacated the command of God by your tradition.
7 Hỡi kẻ giả hình! Ê-sai đã nói tiên tri về các ngươi phải lắm, mà rằng:
Ye hypocrites, well hath Isaiah prophesied concerning you, saying,
8 Dân nầy lấy môi miếng thờ kính ta; Nhưng lòng chúng nó xa ta lắm.
This people draweth nigh to me with their mouths, and honoureth me with the lips, but their heart is far distant from me.
9 Sự chúng nó thờ lạy ta là vô ích, Vì chúng nó dạy theo những điều răn mà chỉ bởi người ta đặt ra.
But in vain do they worship me, teaching doctrines the commandments of men.
10 Đoạn, Ngài gọi đoàn dân đến, mà phán rằng: Hãy nghe, và hiểu.
And he called to him the multitude, and said unto them, Hear, and understand:
11 Chẳng phải điều chi vào miệng làm dơ dáy người; nhưng điều chi ở miệng ra, ấy mới là điều làm dơ dáy người vậy!
not that which goeth into the mouth defileth a man; but what cometh out of the mouth, that defileth the man.
12 Môn đồ bèn lại gần, mà thưa rằng: Thầy có hay rằng người Pha-ri-si nghe lời thầy nói mà phiền giận chăng?
Then his disciples approaching, said to him, Knowest thou how offended the Pharisees were at hearing that speech?
13 Ngài đáp rằng: Cây nào mà Cha ta trên trời không trồng, thì phải nhổ đi.
Then he answered and said, Every plant which my heavenly Father hath not planted shall be rooted up.
14 Hãy để vậy: đó là những kẻ mù làm người dẫn đưa; nếu kẻ mù dẫn đưa kẻ mù, thì cả hai sẽ cùng té xuống hố.
Leave them to themselves: they are blind leaders of the blind. But if the blind lead the blind, they will both fall into the pit.
15 Phi-e-rơ bèn cất tiếng thưa rằng: Xin thầy cắt nghĩa lời ví dụ ấy cho chúng tôi.
Then Peter answering said unto him, Explain to us this parable.
16 Đức Chúa Jêsus hỏi rằng: Các ngươi cũng còn chưa hiểu biết sao?
And Jesus said, Are ye also to this time destitute of intelligence?
17 Các ngươi chưa hiểu vật gì vào miệng thì đi thẳng xuống bụng, rồi phải bỏ ra nơi kín sao?
Do ye not observe, that every thing which entereth into the mouth passeth into the belly, and is ejected into the vault?
18 Song những điều bởi miệng mà ra là từ trong lòng, thì những điều đó làm dơ dáy người.
But the things which go forth out of the mouth, come out of the heart, and they are the things which defile a man:
19 Vì từ nơi lòng mà ra những ác tưởng, những tội giết người, tà dâm, dâm dục, trộm cướp, làm chứng dối, và lộng ngôn.
for out of the heart proceed wicked reasonings, murders, adulteries, whoredoms, thefts, false testimonies, blasphemies:
20 Aáy đó là những điều làm dơ dáy người; song sự ăn mà không rửa tay chẳng làm dơ dáy người đâu.
these are the things which defile a man: but to eat with unwashed hands doth not defile a man.
21 Đức Chúa Jêsus đi từ đó, vào bờ cõi thành Ty-rơ và thành Si-đôn.
And going forth thence, Jesus retired into the coasts of Tyre and Sidon.
22 Xảy có một người đàn bà xứ Ca-na-an, từ xứ ấy đến, mà kêu lên rằng: Lạy Chúa, là con cháu vua Đa-vít, xin thương xót tôi cùng! Con gái tôi mắc quỉ ám, khốn cực lắm.
And lo! a woman of Canaan coming out of these coasts, cried aloud, saying to him, Have mercy on me, Lord, Son of David: my daughter is a grievous demoniac.
23 Nhưng Ngài chẳng đáp một lời. Môn đồ bèn đến gần, cố nài xin rằng: Xin thầy truyền cho đàn bà ấy về, vì người kêu van ở đằng sau chúng ta.
But he replied not a word to her. Then his disciples came and intreated him, saying, Send her away; for she is crying aloud after us.
24 Ngài đáp rằng: Ta chịu sai đến đây, chỉ vì các con chiên lạc mất của nhà Y-sơ-ra-ên đó thôi.
But he said in reply, I am not sent, save only to the lost sheep of the house of Israel.
25 Song người đàn bà lại gần, lạy Ngài mà thưa rằng: Lạy Chúa, xin Chúa giúp tôi cùng!
Then she came, and worshiped him, saying, Lord, help me!
26 Ngài đáp rằng: Không nên lấy bánh của con cái mà quăng cho chó con ăn.
But he answering said, It is not proper to take the children’s bread and throw it to the dogs.
27 Người đàn bà lại thưa rằng: Lạy Chúa, thật như vậy, song mấy con chó con ăn những miếng bánh vụn trên bàn chủ nó rớt xuống.
And she said, True, Lord: yet even the dogs eat of the crumbs which fall from their master’s table.
28 Ngài bèn phán rằng: Hỡi đàn bà kia, ngươi có đức tin lớn; việc phải xảy ra theo ý ngươi muốn! Cũng một giờ đó, con gái người liền được lành.
Then Jesus answering said unto her, O woman, great is thy faith! be it unto thee even as thou desirest. And her daughter was cured from that hour.
29 Đức Chúa Jêsus từ đó đi đến gần biển Ga-li-lê; rồi lên trên núi mà ngồi.
And departing thence, Jesus went to the sea-side of Galilee; and ascending a mountain, he sat down there.
30 Bấy giờ có đoàn dân rất đông đến gần Ngài, đem theo những kẻ què, đui, câm, tàn tật và nhiều kẻ đau khác, để dưới chân Đức Chúa Jêsus, thì Ngài chữa cho họ được lành.
And great multitudes came to him, bringing with them the lame, blind, dumb, cripples, and many others, and cast them down at the feet of Jesus; and he cured them all:
31 Vậy, chúng thấy kẻ câm được nói, kẻ tàn tật được khỏi, kẻ què được đi, kẻ đui được sáng, thì lấy làm lạ lắm, đều ngợi khen Đức Chúa Trời của dân Y-sơ-ra-ên.
insomuch that the multitude marvelled when they saw the dumb speaking, the cripples sound, the lame walking, and the blind restored to sight: and they glorified the God of Israel.
32 Khi đó, Đức Chúa Jêsus gọi môn đồ đến mà phán rằng: Ta thương xót đoàn dân nầy; vì đã ba ngày ở cùng ta, bây giờ không có chi ăn hết. Ta không muốn để họ nhịn đói mà về, e phải mệt lủi dọc đường chăng.
Then Jesus calling his disciples, said, I have compassion on the multitude, for they have now continued with me three days, and have not any thing to eat: and send them away fasting I will not, lest they faint on the road.
33 Môn đồ thưa rằng: ỳ nơi đồng vắng nầy, ta há dễ kiếm đâu đủ bánh, đặng cho dân đông dường ấy ăn no nê sao?
And his disciples said unto him, Whence can we in the wilderness have loaves enough to satisfy the cravings of so great a multitude?
34 Ngài phán hỏi môn đồ rằng: Các ngươi có mấy cái bánh? Môn đồ thưa rằng: Có bảy cái bánh, cùng vài con cá.
And Jesus said unto them, How many loaves have ye? And they said, Seven, and a few small fishes.
35 Ngài bèn biểu dân chúng ngồi xuống đất.
And he commanded the multitude to sit down on the ground.
36 Đoạn Ngài lấy bảy cái bánh và cá; tạ ơn rồi, bẻ bánh ra đưa cho môn đồ, môn đồ phân phát cho dân chúng.
And taking the seven loaves and the fishes, he gave thanks, and brake, and gave to his disciples, and the disciples to the multitude.
37 Ai nấy ăn no cả, còn bánh thừa lượm được bảy giỏ đầy.
And they did all eat, and were filled: and took up a superabundance of fragments seven baskets full.
38 Số người ăn là bốn ngàn, không kể đàn bà con trẻ.
And they that had eaten were four thousand men, besides women and children.
39 Bấy giờ Ngài cho đoàn dân về, rồi xuống thuyền mà qua bờ cõi xứ Ma-ga-đan.
And dismissing the multitudes he went on board a vessel, and came into the coasts of Magdala.
