Lu-ca 11
1 Có một ngày, Đức Chúa Jêsus cầu nguyện ở nơi kia. Khi cầu nguyện xong, một môn đồ thưa Ngài rằng: Lạy Chúa, xin dạy chúng tôi cầu nguyện, cũng như Giăng đã dạy môn đồ mình.
Once Jesus was praying in a certain place. When he finished, one of his disciples asked him, “Lord, please teach us to pray, just as John taught his disciples.”
2 Ngài phán rằng: Khi các ngươi cầu nguyện, hãy nói: Lạy Cha! danh Cha được thánh; nước Cha được đến;
Jesus told them, “When you pray, say, ‘Father, let your name be honored as holy. May your kingdom come.
3 xin cho chúng tôi ngày nào đủ bánh ngày ấy;
Give us every day the food we need.
4 xin tha tội chúng tôi, vì chúng tôi cũng tha kẻ mích lòng mình; và xin chớ đem chúng tôi vào sự cám dỗ!
Forgive us our sins, just as we forgive everyone who sins against us. Keep us from temptation.’”
5 Đoạn, Ngài phán cùng môn đồ rằng: Nếu một người trong các ngươi có bạn hữu, nửa đêm đến nói rằng: Bạn ơi, cho tôi mượn ba cái bánh,
Jesus went on to tell them, “Say you have a friend and you go to him in the middle of the night and ask, ‘My friend, lend me three loaves of bread
6 vì người bạn tôi đi đường mới tới, tôi không có chi đãi người.
because a friend of mine has come to visit me, and I don't have any food to give him.’
7 Nếu người kia ở trong nhà trả lời rằng: Đừng khuấy rối tôi, cửa đóng rồi, con cái và tôi đã đi ngủ, không dậy được mà lấy bánh cho anh;
Your friend in the house might reply, ‘Don't bother me—I've already locked the door, and I and my children have gone to bed. I can't get up to give you anything now.’
8 ta nói cùng các ngươi, dầu người ấy không chịu dậy cho bánh vì là bạn mình, nhưng vì cớ người kia làm rộn, sẽ dậy và cho người đủ sự cần dùng.
I tell you, even though he refuses to get up and give you anything, despite you being his friend, if you are persistent, your friend will get up and give you everything you need.
9 Ta lại nói cùng các ngươi: Hãy xin, sẽ ban cho; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ cửa, sẽ mở cho.
I tell you: ask, and you shall receive; seek, and you shall find; knock, and the door shall be opened to you.
10 Vì hễ ai xin thì được, ai tìm thì gặp, và sẽ mở cửa cho ai gõ.
For everyone who asks, receives; and everyone who seeks, finds; and to everyone who knocks the door will be opened.
11 Trong các ngươi có ai làm cha, khi con mình xin bánh mà cho đá chăng? Hay là xin cá, mà cho rắn thay vì cá chăng?
Which of you fathers, if your son asks for a fish, would give him a snake instead?
12 Hay là xin trứng, mà cho bò cạp chăng?
Or if he asks for an egg, would you give him a scorpion?
13 Vậy nếu các ngươi là người xấu, còn biết cho con cái mình vật tốt thay, huống chi Cha các ngươi ở trên trời lại chẳng ban Đức Thánh Linh cho người xin Ngài!
So if you, even though you are evil, still know to give good gifts to your children, how much more will the heavenly Father give the Holy Spirit to those who ask him?”
14 Đức Chúa Jêsus đuổi một quỉ câm; khi quỉ ra khỏi, người câm liền nói được. Dân chúng đều lấy làm lạ;
Jesus was driving out a demon that had made a man dumb. When the demon had left, the man who was dumb spoke, and the crowds were amazed.
15 song có mấy kẻ nói rằng: Người nầy nhờ Bê-ên-xê-bun là chúa quỉ mà trừ quỉ.
But some of them said, “He is driving out demons using the power of Beelzebub, the ruler of demons.”
16 Kẻ khác muốn thử Ngài, thì xin Ngài một dấu lạ từ trời xuống.
Others were trying to test Jesus by demanding a miraculous sign from heaven.
17 Đức Chúa Jêsus biết ý tưởng họ, bèn phán rằng: Nước nào tự chia rẽ nhau thì tan hoang, nhà nào tự chia rẽ nhau thì đổ xuống.
Jesus knew what they were thinking and said, “Any kingdom divided against itself will be destroyed. A family divided against itself will fall.
18 Vậy, nếu quỉ Sa-tan tự chia rẽ nhau, thì nước nó còn sao được, vì các ngươi nói ta nhờ Bê-ê-xê-bun mà trừ quỉ?
If Satan is divided against himself, how can his kingdom stand? You say that I cast out demons using the power of Beelzebub.
19 Nếu ta nhờ Bê-ên-xê-bun mà trừ quỉ, thì con các ngươi nhờ ai mà trừ quỉ? Bởi vậy, chính con các ngươi sẽ làm quan án các ngươi.
But if I drive out demons by the power of Beelzebub, by whose power do your own people drive them out? They themselves will condemn you as wrong!
20 Nhưng nếu ta cậy ngón tay Đức Chúa Trời mà trừ quỉ, thì nước Đức Chúa Trời đã đến nơi các ngươi rồi.
However, if I am driving out demons by the power of God, then this proves God's kingdom has arrived. It's right here among you!
21 Khi một người mạnh sức cầm khí giới giữ cửa nhà mình, thì của cải nó vững vàng.
When a strong man who is fully armed guards his house, all he owns is safe.
22 Nhưng có người khác mạnh hơn đến thắng được, thì cướp lấy khí giới người kia đã nhờ cậy, và phân phát sạch của cải.
But if a stronger man comes and defeats him, taking from him all his weapons that he depended on, then he can carry off all his possessions.
23 Phàm ai không theo ta, thì nghịch cùng ta, ai không thâu hiệp với ta, thì tan lạc.
Anyone who is not with me is against me, and anyone who doesn't build together with me is breaking it all apart.
24 Khi tà ma đã ra khỏi một người, thì đi dông dài các nơi khô khan để kiếm chỗ nghỉ. Kiếm không được, thì nó nói rằng: Ta sẽ trở về nhà ta là nơi ta mới ra khỏi.
When an evil spirit leaves someone, it goes through the desert looking for a place to stay. When it doesn't find anywhere, it says, ‘I'll return to the house I left.’
25 Nó trở về, thấy nhà quét sạch và dọn dẹp tử tế,
When it returns, it finds its old home is swept and tidy.
26 bèn đi rủ bảy quỉ khác dữ hơn mình vào nhà mà ở; vậy số phận người nầy lại khốn khổ hơn phen trước.
So it goes and finds seven other spirits more evil than itself, and they go in and live there. In the end that man is worse off than before.”
27 Đức Chúa Jêsus đang phán những điều ấy, có một người đàn bà ở giữa dân chúng cất tiếng thưa rằng: Phước cho dạ đã mang Ngài và vú đã cho Ngài bú!
As he was speaking, a woman in the crowd called out, “Blessed is the womb from where you came and the breasts that nursed you.”
28 Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Những kẻ nghe và giữ lời Đức Chúa Trời còn có phước hơn!
But Jesus said, “Even more blessed are those who hear God's word, and follow what it says.”
29 Khi dân chúng nhóm lại đông lắm, Đức Chúa Jêsus phán rằng: Dòng dõi nầy là dòng dõi độc ác; họ xin một dấu lạ, song sẽ không cho dấu lạ nào khác hơn dấu lạ của Giô-na.
As people crowded around him, Jesus began telling them, “This is an evil generation for it's looking for some miraculous sign, but no sign will be given to it except the sign of Jonah.
30 Vì Giô-na là dấu lạ cho dân thành Ni-ni-ve, thì cũng một thể ấy, Con người sẽ là dấu lạ cho dòng dõi nầy.
In the same way that Jonah was a sign to the people of Nineveh, so will the Son of man be a sign to this generation.
31 Đến ngày phán xét, nữ hoàng Nam phương sẽ đứng dậy với người của dòng dõi nầy và lên án họ, vì người từ nơi đầu cùng đất đến nghe lời khôn ngoan vua Sa-lô-môn, mà nầy, ở đây có Đấng hơn vua Sa-lô-môn!
The queen of the south will rise in the judgment together with the people of this generation and will condemn them, for she came from the ends of the earth to hear Solomon's wisdom, and now there is someone greater than Solomon here!
32 Đến ngày phán xét, dân thành Ni-ni-ve sẽ đứng dậy với người của dòng dõi nầy và lên án họ, vì dân ấy đã nghe lời Giô-na giảng dạy và ăn năn; mà nầy, ở đây có Đấng hơn Giô-na.
The people of Nineveh rise in the judgment together with this generation, and will condemn it, for they repented when they heard Jonah's message, and now there's someone greater than Jonah here!
33 Không ai thắp đèn mà để chỗ khuất hay là dưới thùng, nhưng để trên chân đèn, hầu cho kẻ vào được thấy sáng.
No one lights a lamp and then hides it or places it under a bowl. No, you put it on a lamp stand so that those who come into the house can see the light.
34 Mắt là đèn của thân thể; nếu mắt ngươi sõi sàng, cả thân thể ngươi được sáng láng; song nếu mắt ngươi xấu, thân thể ngươi phải tối tăm.
Your eye is the light for your body. When your eye is good, your whole body is full of light. But when your eye is bad, your body is in the dark.
35 Aáy vậy, hãy coi chừng kẻo sự sáng trong mình ngươi hóa ra sự tối chăng.
So make sure the light you have in you is not actually darkness.
36 Nếu cả thân thể ngươi sáng láng, không có phần nào tối tăm, thì sẽ được sáng hết thảy, cũng như khi có cái đèn soi sáng cho ngươi vậy.
If your whole body is full of light, with no areas of darkness, then it will be completely illuminated, just as a bright lamp gives you light.”
37 Đức Chúa Jêsus đang phán, có một người Pha-ri-si mời Ngài về nhà dùng bữa. Ngài vào ngồi bàn.
After Jesus had finished speaking, a Pharisee invited him to come and eat with him. So Jesus went and sat down to a meal.
38 Người Pha-ri-si thấy Ngài không rửa trước bữa ăn, thì lấy làm lạ.
The Pharisee was surprised that Jesus didn't wash his hands before eating as ceremonially required.
39 Nhưng Chúa phán rằng: Hỡi các ngươi là người Pha-ri-si, các ngươi rửa sạch bề ngoài chén và mâm, song bề trong đầy sự trộm cướp và điều dữ.
So the Lord told him, “You Pharisees clean the outside of the cup and the dish, but inside you're full of greed and wickedness.
40 Hỡi kẻ dại dột! Đấng đã làm nên bề ngoài, há không làm nên bề trong nữa sao?
You're so foolish! Don't you think the one who made the outside made the inside as well?
41 Thà các ngươi lấy của mình có mà bố thí, thì mọi điều sẽ sạch cho các ngươi.
If, acting from within, you do acts of kindness to others, then everything will be clean to you.
42 Song khốn cho các ngươi, người Pha-ri-si, vì các ngươi nộp một phần mười về bạc hà, hồi hương, cùng mọi thứ rau, còn sự công bình và sự kính mến Đức Chúa Trời, thì các ngươi bỏ qua! Aáy là các việc phải làm, mà cũng không nên bỏ qua các việc khác.
Shame on you Pharisees! You pay tithe on herbs and plants, but you neglect justice and the love of God. You need to pay attention to the latter, while not leaving the former things undone.
43 Khốn cho các ngươi, người Pha-ri-si, vì các ngươi ưa ngôi cao nhất trong nhà hội, và thích người ta chào mình giữa chợ!
Shame on you Pharisees! You love to have the best seats in the synagogues, and to be greeted with respect when you go to the markets.
44 Khốn cho các ngươi, vì các ngươi giống như mả loạn, người ta bước lên trên mà không biết!
Shame on you! You are like unmarked graves that people walk over without knowing.”
45 Một thầy dạy luật bèn cất tiếng nói rằng: Thưa thầy, thầy nói vậy cũng làm sỉ nhục chúng tôi.
One of the experts in religious law reacted, saying, “Teacher, when you talk like this, you're insulting us too!”
46 Đức Chúa Jêsus đáp rằng: Khốn cho các ngươi nữa, là thầy dạy luật, vì các ngươi chất cho người ta gánh nặng khó mang, mà tự mình thì không động ngón tay đến!
Jesus replied, “Shame on you lawyers too! You place burdens on people that are too hard to carry, but you don't lift a finger to help them.
47 Khốn cho các ngươi, vì các ngươi xây mồ mả các đấng tiên tri mà tổ phụ mình đã giết!
Shame on you! You build memorial tombs to honor the prophets, but it was your own fathers who killed them in the first place!
48 Như vậy, các ngươi làm chứng và ưng thuận việc tổ phụ mình đã làm; vì họ đã giết các đấng tiên tri, còn các ngươi lại xây mồ cho.
By doing this you are witnesses showing that you agree with what your fathers did. They killed the prophets, and you build their tombs!
49 Vậy nên, sự khôn ngoan của Đức Chúa Trời đã phán rằng: Ta sẽ sai đấng tiên tri và sứ đồ đến cùng chúng nó; chúng nó sẽ giết kẻ nầy, bắt bớ kẻ kia,
This is why God in his wisdom said, ‘I will send them prophets and apostles; some they will kill, and others they will persecute.’
50 hầu cho huyết mọi đấng tiên tri đổ ra từ khi sáng thế, cứ dòng dõi nầy mà đòi,
Consequently, this generation will be held accountable for the blood of all the prophets shed from the beginning of the world,
51 là từ huyết A-bên cho đến huyết Xa-cha-ri đã bị giết giữa khoảng bàn thờ và đền thờ; phải, ta nói cùng các ngươi, sẽ cứ dòng dõi nầy mà đòi huyết ấy.
from the blood of Abel right up to the blood of Zachariah who was killed between the altar and the sanctuary. Yes, I tell you, this generation will be held accountable for all of it.
52 Khốn cho các ngươi, là thầy dạy luật, vì các ngươi đã đoạt lấy chìa khóa của sự biết, chính mình không vào, mà người khác muốn vào, lại ngăn cấm không cho!
Shame on you lawyers! You have removed the key of knowledge. You didn't go in yourselves, and you prevented others from going in too.”
53 Khi Đức Chúa Jêsus ra khỏi đó rồi, các thầy thông giáo và người Pha-ri-si bèn ra sức ép Ngài dữ tợn, lấy nhiều câu hỏi khêu chọc Ngài,
As Jesus was leaving, the religious teachers and the Pharisees began to attack him aggressively, asking questions to provoke him.
54 và lập mưu để bắt bẻ lời nào từ miệng Ngài nói ra.
They were hoping to catch him out, trying to get him to say something they could use against him.
