Giô-sua 11
1 Vừa khi Gia-bin, vua Hát-so, đã hay các sự này, bèn sai sứ giả đến cùng Giô-báp, vua Ma-đôn, đến cùng Sim-rôn, vua Aïc-sáp,
When King Jabin of Hazor [city] heard [about all those things that had happened], he sent messages to Jobab, the king of Madon [city], to the king of Shimron [city], and to the king of Acshaph [city], [requesting them to send their armies to come and help him fight against the Israelis].
2 cùng các vua ở miền bắc, hoặc ở trên núi, trong đồng, miền nam Ki-nê-rết, xứ thấp, hay là trên các nơi cao Đô-rơ về phía tây.
He also sent messages to the kings in the northern hilly area and to the kings in the Jordan [River] Valley, south of Galilee [Lake] and in the western hills. He sent a message to the king of Naphoth-Dor [in the west]
3 Lại sai đến cùng dân Ca-na-an ở về phía đông và về phía tây, cùng dân A-mô-rít, dân Hê-tít, dân Phê-rê-sít, dân Giê-bu-sít ở trong núi, và đến cùng dân Hê-vít ở nơi chân núi Hẹt-môn, trong xứ Mích-ba.
and to the kings of the Canaan people-group in the eastern and western parts of the land. He sent messages to the Amor people-group and the Heth people-group and the Periz people-group and the Jebus people-group who lived in the hilly area. He also sent a message to the Hiv people-group who lived below Hermon [Mountain] in the Mizpah area.
4 Các vua này với hết thảy quân lính mình bèn kéo ra, một dân đông vô số, như cát nơi bờ biển, có ngựa và xe theo rất nhiều.
So the armies of all those kings gathered together, bringing their horses and chariots. [There seemed to be] [HYP] as many soldiers as grains of sand on the seashore.
5 Hết thảy các vua này đã hẹn nhau đến đóng trại chung gần nước Mê-rôm, đặng giao chiến cùng Y-sơ-ra-ên.
All of those kings [and their armies] gathered together at Merom Pond, [and they set up their tents there]. Then they made plans to fight against the Israelis.
6 Nhưng Đức Giê-hô-va phán cùng Giô-suê rằng: Chớ sợ, vì ngày mai tại giờ này, ta sẽ phó hết thảy chúng nó bị chết trước mặt Y-sơ-ra-ên; ngươi sẽ cắt nhượng ngựa, và đốt các xe cộ chúng nó nơi lửa.
Then Yahweh said to Joshua, “Do not be afraid of them, because at this time tomorrow I will enable your men to defeat them. Your men must also cripple their horses and burn their chariots.”
7 Vậy, Giô-suê và hết thảy chiến sĩ người lập tức đi đến, xông vào chúng nó gần nước Mê-rôm,
So Joshua and his army traveled to Merom Pond and attacked their enemies (by surprise/before they were ready to fight).
8 và Đức Giê-hô-va phó chúng nó vào tay Y-sơ-ra-ên. Giô-suê và hết thảy chiến sĩ đánh đuổi theo chúng nó cho đến Si-đôn lớn, cho đến Mít-rê-phốt-Ma-im, và đến trũng Mích-va về phía đông, chẳng để thoát khỏi một ai hết.
Yahweh enabled the Israelis to defeat them. They pursued them to Sidon [city in the far north], and to Misrephoth-Maim [in the northwest], and to Mizpah Valley in the northeast. The Israelis fought them until (they were all dead/there were no survivors).
9 Giô-suê làm cho chúng nó y như Đức Giê-hô-va đã phán dặn người, cắt nhượng ngựa, và đốt xe cộ của chúng nó nơi lửa.
Then Joshua and his men did what Yahweh told them to do: They crippled their enemies’ horses and burned their chariots.
10 Trong một lúc đó, khi trở về, Giô-suê lấy Hát-so, và dùng gươm giết vua nó; Hát-so xưa vốn là kinh đô của các nước này.
The king of Hazor had ruled the people of all the kingdoms whose armies had fought against the Israelis. So Joshua’s army went back to Hazor and captured that city and killed their king.
11 Giô-suê và quân lính dùng lưỡi gươm giết hết thảy người ở trong thành, chẳng còn lại vật chi có hơi thở, và người phóng hỏa thành Hát-so.
They killed everyone in Hazor; (they did not spare anyone/no one was left alive) [DOU]. Then they burned the city.
12 Giô-suê cũng bắt các vua nầy, dùng lưỡi gươm giết đi, và chiếm các thành của họ mà diệt đi, y như Môi-se tôi tớ của Đức Giê-hô-va, đã truyền dặn.
Joshua’s army captured all of those cities and killed all of their kings. They did that like Moses, the man who served Yahweh [well], had commanded them to do.
13 Nhưng Y-sơ-ra-ên không đốt một thành nào ở trên gò nỗng, trừ ra Hát-so, mà Giô-suê đã đốt.
Joshua’s men burned Hazor [city], but they did not burn any of the other cities that were built on small hills.
14 Dân Y-sơ-ra-ên đoạt lấy về phần mình hết hảy hóa tài và hết thảy súc vật của các thành này; nhưng dùng lưỡi gươm giết mọi loài người cho đến chừng đã diệt hết, chẳng còn để lại vật nào có hơi thở.
The Israelis took for themselves the animals that they found in those cities and everything else [that was valuable] [DOU]. But they killed all the people.
15 Mạng lịnh mà Đức Giê-hô-va đã truyền cho Môi-se, tôi tớ Ngài, thì Môi-se đã truyền lại cho Giô-suê, và Giô-suê làm theo phàm điều gì Đức Giê-hô-va phán dặng Môi-se, Giô-suê không bỏ sót gì hết.
[Many years before], Yahweh had told Moses to do that, and then Moses told Joshua to do it. So Joshua did everything that Yahweh had commanded Moses to do.
16 Vậy, Giô-suê chiếm lấy cả xứ này, nào núi, nào cả miền nam, nào toàn xứ Gô-sen, nào đất thấp và đồng bằng, nào núi Y-sơ-ra-ên cùng xứ thấp nó,
Joshua’s [army] defeated all the people who were living in that land. They took control over the hilly area and the area in the southern part of Canaan, all the area of Goshen, the western foothills, and the Jordan [River] Valley. They took control over all the mountains in Israel and all the hills near the mountains.
17 từ phía núi trụi mọc lên phía Sê-i-rơ cho đến Ba-anh-Gát trong trũng Li-ban, tại chân núi Hẹt-môn. Người bắt hết thảy vua các miền đó, đánh và giết đi.
They took control of all the land from Halak Mountain [in the south] up to the Seir [hilly area] as far as Baal-Gaal in Lebanon Valley [in the north], at the bottom of Hermon Mountain. They captured all the kings of those areas and killed them.
18 Giô-suê đánh giặc cùng các vua này lâu ngày.
Joshua’s men fought against those groups for many years.
19 Chẳng có một thành nào lập hòa cùng dân Y-sơ-ra-ên, trừ ra dân Hê-vít ở tại Ga-ba-ôn. Dân Y-sơ-ra-ên nhờ giặc giã mà chiếm lấy hết thảy.
There was only one group that made a peace agreement with the Israelis; they were the people of the Hiv people-group who lived in Gibeon. The Israelis captured all the other towns in battles.
20 Vì Đức Giê-hô-va để cho lòng các vua ấy cố chấp mà chinh chiến cùng Y-sơ-ra-ên, hầu cho họ bị diệt đi, không được thương xót, y như Đức Giê-hô-va đã phán dặn Môi-se.
Yahweh caused the people in all those other groups to be stubborn [IDM], with the result that they fought against the Israeli army, and the Israelis killed them all. They were not merciful to any of them. That is what Yahweh had commanded Moses to do.
21 Trong lúc đó, Giô-suê đi trừ diệt dân A-na-kim, nào ở trong núi, ở Hếp-rôn, ở Đê-bia, ở A-náp, hay là ở trên khắp núi Giu-đa và núi Y-sơ-ra-ên; Giô-suê tận diệt chúng nó luôn với các thành của họ.
Joshua’s army also fought the Anak people-group who lived in the hills near Hebron, Debir, and Anah [cities]. They also fought against the people who lived in the hilly area of Judah and Israel, and they killed all of those people and destroyed their cities.
22 Chẳng còn người A-na-kim nào trong xứ Y-sơ-ra-ên, chỉ ở tại Ga-xa, Gát, và Aùch-đốt thì có.
As a result, there were no descendants of Anak who remained alive in Israel. Only a few remained alive in Gaza, Gath, and Ashdod [cities].
23 Vậy, Giô-suê chiếm cả xứ, y như Đức Giê-hô-va đã phán dặn Môi-se, và ban xứ cho Y-sơ-ra-ên làm sản nghiệp, tùy sự chia phân từng chi phái. Bấy giờ, xứ được bình tịnh, không còn giặc giã.
Joshua’s army took control of all the land, just as Yahweh [long ago] had told Moses to do. Yahweh gave the land to the Israelis, because he had promised to give it to them. Then Joshua divided the land among the Israeli tribes. After that, there was (peace/no more battles) in the land.
