Gióp 38
1 Bấy giờ, từ giữa cơn gió trốt, Đức Chúa Trời đáp cùng Gióp rằng:
Then Yahweh spoke to Job from inside a great windstorm. He said to him,
2 Kẻ nầy là ai dám dùng các lời không tri thức, Mà làm cho mờ ám các mưu định ta?
“(Who are you to question what I plan to do?/You have no right/authority to question what I plan to do.) [RHQ] You are speaking ignorantly!
3 Khá thắt lưng người như kẻ dõng sĩ; Ta sẽ hỏi ngươi, ngươi sẽ chỉ dạy cho ta!
I want to ask you [some] questions, so, just like men prepare themselves for a difficult task [MET], prepare to answer my questions.
4 Khi ta đặt nền trái đất, thì ngươi ở đâu? Nếu ngươi thông sáng, hãy tỏ bày đi.
(“Where were you/Were you there with me) [long ago] when I (laid the foundations of/created) the earth? Since you know so much, tell me [where you were at that time].
5 Ai đã định độ lượng nó, Và giăng dây mực trên nó, ngươi có biết chăng?
Do you know how I decided how large the earth would be? Do you know who stretched a measuring tape around the earth? Surely [since you think that you know so much, ] you should know that!
6 Nền nó đặt trên chi? Ai có trồng hòn đá góc của nó?
What supports the pillars on which the earth rests? When the stars [that shine early] in the morning sang together, and someone put in place the stone that causes the earth to stay in its place, and all the angels shouted joyfully [when they saw that happening], who laid that cornerstone? [Did you?]
7 Trong khi ấy các sao mai đồng hát hòa nhau, Và các con trai Đức Chúa Trời cất tiếng reo mừng.
8 Vả lại, khi biển bể bờ và cất ra khỏi lòng đất, Ai đã lấy các cửa mà ngăn đóng nó lại?
“When the seas poured forth from inside the earth, who prevented the water from flooding over the land?
9 Khi ấy ta ban cho nó mây làm áo xống, Lấy tăm tối làm khăn vấn của nó;
It was I, [not you, ] who caused clouds to come over the seas and caused it to become very dark [under those clouds].
10 Ta định giới hạn cho nó, Đặt then chốt và cửa của nó,
I set limits for the seas, and I put barriers [so that the water would not come over the land].
11 Mà rằng: Mầy đến đây, chớ không đi xa nữa, Các lượn sóng kiêu ngạo mầy phải dừng lại tại đây!
[I pointed to the shore] and said to the water, ‘I permit you to come up to here, but I do not permit you to come any farther. Your powerful waves must stop there!’
12 Từ khi ngươi sanh, ngươi há có sai khiến buổi sáng, Và phân định chỗ cho hừng đông,
“Job, have you [ever] commanded the morning [to begin]? Have you [ever] told the dawn to start a new day?
13 Để nó chiếu đến bốn bề trái đất, Và đuổi rảy kẻ gian ác khỏi nó chăng?
Have you [ever] told the dawn to spread out over the whole earth, with the result that wicked people run away from the light?
14 Trái đất biến hình như đất sét dưới dấu ấn, Và mọi vật hiện ra trau giồi như bằng áo.
When it becomes light after the dawn, the hills and the valleys become clear like the folds in a cloth.
15 Sự sáng đã cất khỏi kẻ ác, Cánh tay chúng nó giơ lên, đã bị gãy rồi.
When it becomes daylight, the wicked do not have the darkness [that they like]; [in the daylight] they no longer are able to raise up their arms, ready to hurt people.
16 Chớ thì ngươi có thấu đến nguồn của biển sao? Há có bước dưới đáy của vực sâu chăng?
“[Job, ] have you traveled to the springs [in the bottom of the ocean] from which the water in the seas comes? Have you investigated/explored the very bottom of the oceans?
17 Cửa âm phủ há có bày ra trước mặt ngươi chớ? Có thấy các cửa của bóng sự chết chăng?
Has someone shown you the gates to the place where dead people are, the gates to the place where it is very dark?
18 Lằn mắt ngươi có thấu đến nơi khoan khoát mênh mông của đất chăng? Nếu ngươi biết các điều đó, hãy nói đi.
Do you know how big the earth is? Tell me, if you know all these things!
19 Con đường dẫn đến nơi ở của ánh sáng là đâu? Còn nơi của tối tăm thì ở đâu?
“Where is the road to the place where light comes from? And [can you tell me] where darkness lives?
20 Chớ thì ngươi có thế dẫn nó lại vào địa giới nó sao? Có biết các đường lối của nhà nó ở chăng?
Can take me to its home? Do you know where the road is that goes there?
21 Không sai, người biết mà! Vì ngươi đã sanh trước khi ấy, Số ngày ngươi lấy làm nhiều thay
I am sure that you know these things, because you [talk as though you] were born before the time when all things were created; you [must] be very old!
22 Ngươi có vào các kho tuyết chăng? Có thấy nơi chứa mưa đá,
“Have you entered the place where I store the snow and the place where I keep the hail?
23 Mà ta đã để dành cho thì hoạn nạn, Cho ngày chiến trận và giặc giã chăng?
I store the snow and the hail [in order that I can use them to help my people] when [they have] troubles, in times when [they are fighting] wars [DOU].
24 Aùnh sáng phân ra bởi đường nào, Và gió đông theo lối nào mà thổi ra trên đất?
And where is the road to the place from which I cause the lightning to flash? Where is the place from where the east wind begins to blow over all the earth?
25 Ai đào kinh cho nước mưa chảy, Phóng đường cho chớp nhoáng của sấm sét,
Who created the channels in which the rain comes down from the sky? Who makes the roads for the thunder/lightning?
26 Để mưa xuống đất bỏ hoang, Và trên đồng vắng không có người ở;
Who causes rain to fall in the desert, in places where no one lives?
27 Đặng tưới đất hoang vu, mong quạnh, Và làm cho các chồi cây cỏ mọc lên?
Who sends the rain that gives moisture/water to areas where nothing has grown, with the result that grass begins to grow again?
28 Mưa có cha chăng? Ai sanh các giọt sương ra?
Does the rain have a father? Does the dew [also] have a father?
29 Nước đá ra bởi lòng của ai? Ai đẻ ra sương móc của trời?
And from whose womb does ice come [in the (winter/cold season)]? Who gives birth to the frost that comes down from the sky?
30 Nước đông lại như đá, rồi ẩn bí, Và mặt vực sâu trở thành cứng.
[In the winter, ] the water [freezes and] becomes hard, like a rock, and the surface of lakes becomes frozen.
31 Ngươi có thế riết các dây chằng Sao rua lại, Và tách các xiềng Sao cầy ra chăng?
“[Job], can you fasten the chains that hold the stars together in clusters/groups in the sky?
32 Ngươi có thế làm cho các cung Huỳnh đạo ra theo thì, Và dẫn đường cho Bắc đẩu với các sao theo nó chăng?
Can you tell the stars when they should shine? Can you guide [the stars in the groups in the northern sky whose names are] the Big Bear and the Little Bear?
33 Ngươi có biết luật của các từng trời sao? Có thể lập chủ quyền nó dưới đất chăng?
Do you know the laws that the stars must obey? Can you cause those same laws to rule [everything here] on the earth?
34 Ngươi có thế cất tiếng mình la lên cùng mây, Khiến cho mưa tuôn xuống thân ngươi chăng?
“Can you shout to the clouds and cause rain to pour down on you?
35 Ngươi có thế thả chớp nhoáng ra, Để nó đi, và đáp với ngươi rằng: Thưa, chúng tôi đây?
Can you cause flashes of lightning to come down and strike where you want it to strike? Do those flashes say to you, ‘Where do you want us to strike next?’
36 Ai có đặt khôn ngoan trong lòng, Và ban sự thông sáng cho trí não?
Who enables the clouds to know when they should cause rain to fall?
37 Ai nhờ sự khôn ngoan mà đếm được các mây? Khi bụi đất chảy như loài kim tan ra,
And who is skilled/wise enough to be able to count the clouds? Who can tilt the jugs of water in the sky [to cause the rain to fall],
38 Và các cục đất dính lại nhau, Ai nghiêng đổ những bình nước của các từng trời?
with the result that the dry ground becomes hard as the dry (clods/lumps of soil) [become wet and] stick together?
39 Há có phải ngươi săn mồi cho sư tử cái, Và làm cho sư tử con đói được no sao?
“When a lioness and her cubs crouch in their dens or hide in a thicket, [waiting for some animal to pass by that they can kill, ] can you find animals for a lioness to kill so that [she and] her cubs can [eat the meat and] not be hungry any more?
40 Khi mẹ con sư tử nằm phục nơi hang, Khi rình trong bụi-rậm nó,
41 Ai sắm đồ ăn cho quạ, Khi con nhỏ nó kêu la cùng Đức Chúa Trời, Và bay đi đây đó không đồ ăn?
Who provides dead animals for crows, when the baby crows are calling out to me [for food], [when they are so weak] because of their lack of food [that] they (stagger around/can hardly stand up) [in their nests]?”
