Gióp 28
1 Bạc có mỏ để người ta đào lấy nó, Và vàng có nơi người ta luyện nó.
“Surely there is a mine for silver, and a place for gold which they refine.
2 Sắt từ nơi đất lấy ra, Đá đúc chảy ra mà lấy được đồng.
Iron is taken out of the earth, and copper is smelted out of the ore.
3 Loài người làm tan tăm tối, Dò xét đến cùng tột, Hòn đá ở nơi âm ẩm tối tăm đen kịch.
Man sets an end to darkness, and searches out, to the furthest bound, the stones of obscurity and of thick darkness.
4 Người ta đào mỏ xa chỗ loài người ở trên thế, Tại trong nơi vắng vẻ không chân người đi đến; Chúng bị treo và đòng đưa xa cách loài người,
He breaks open a shaft away from where people live. They are forgotten by the foot. They hang far from men, they swing back and forth.
5 Đất sanh ra lương thực, Còn ở bên dưới nó dường như bị lửa xao lộn.
As for the earth, out of it comes bread. Underneath it is turned up as it were by fire.
6 Các đá nó là chỗ có ngọc bích, Người ta tìm được mạt vàng tại đó.
Sapphires come from its rocks. It has dust of gold.
7 Chim ăn mồi chẳng biết đường lối nầy; Mắt chim ưng không tìm nó ra được;
That path no bird of prey knows, neither has the falcon’s eye seen it.
8 Thú dữ không hề bước trên nó, Sư tử chẳng có đi ngang qua đó.
The proud animals have not trodden it, nor has the fierce lion passed by there.
9 Loài người tra tay trên hòn đá cứng, Đánh đổ các núi từ nơi nền của nó.
He puts his hand on the flinty rock, and he overturns the mountains by the roots.
10 Người đục hang trong hòn đá, Mắt nó tìm được mọi bửu vật ở trong.
He cuts out channels amongst the rocks. His eye sees every precious thing.
11 Người ngăn nước sông để chẳng rịnh ra; Đem ra sáng điều chi ẩn bí.
He binds the streams that they don’t trickle. The thing that is hidden he brings out to light.
12 Còn sự khôn ngoan tìm được ở đâu? Tại nơi nào có sự thông sáng?
“But where will wisdom be found? Where is the place of understanding?
13 Người ta chẳng biết được giá trị nó; Nó không ở tại trên đất của loài sống.
Man doesn’t know its price, and it isn’t found in the land of the living.
14 Vực sâu rằng: Nó chẳng có trong tôi, Và biển rằng: Nó không ở cùng tôi.
The deep says, ‘It isn’t in me.’ The sea says, ‘It isn’t with me.’
15 Chẳng dùng vàng ròng đổi lấy nó đặng, Cũng không hề cân bạc mà mua được nó.
It can’t be gotten for gold, neither will silver be weighed for its price.
16 Người ta không đánh giá nó với vàng Ô-phia, Hoặc với ngọc hồng mã não hay là với ngọc bích.
It can’t be valued with the gold of Ophir, with the precious onyx, or the sapphire.
17 Chẳng sánh nó được với vàng hay là pha lê, Cũng không đổi nó để lấy khí dụng bằng vàng ròng.
Gold and glass can’t equal it, neither will it be exchanged for jewels of fine gold.
18 Còn san hô và thủy tinh, thì chẳng cần nói đến; Giá trị sự khôn ngoan thật cao hơn châu báu.
No mention will be made of coral or of crystal. Yes, the price of wisdom is above rubies.
19 Ngọc sắc vàng Ê-thi-ô-bi nào sánh cùng nó được đâu; Cũng không hề đánh giá nó với vàng ròng.
The topaz of Ethiopia will not equal it. It won’t be valued with pure gold.
20 Vậy thì sự khôn ngoan ở đâu đến? Sự thông sáng ở tại nơi nào?
Where then does wisdom come from? Where is the place of understanding?
21 Nó vẫn giấu khuất mắt các loài sống. Và tránh ẩn các chim trời.
Seeing it is hidden from the eyes of all living, and kept close from the birds of the sky.
22 Chốn trầm luân và sự chết nói rằng: Lỗ tai chúng tôi có nghe tiếng đồn về nó.
Destruction and Death say, ‘We have heard a rumour of it with our ears.’
23 Đức Chúa Trời thông hiểu con đường nó, Và rõ biết chỗ ở của nó.
“God understands its way, and he knows its place.
24 Vì Ngài nhìn thấu tận các đầu thế gian, Và thấy rõ khắp thiên hạ.
For he looks to the ends of the earth, and sees under the whole sky.
25 Khi Ngài định sức nặng cho gió, độ lượng cho các nước,
He establishes the force of the wind. Yes, he measures out the waters by measure.
26 Định luật lệ cho mưa, Và lập đường lối cho chớp và sấm.
When he made a decree for the rain, and a way for the lightning of the thunder,
27 Bấy giờ Ngài thấy sự khôn ngoan, và bày tỏ nó ra, Ngài lập nó và dò xét nó nữa;
then he saw it, and declared it. He established it, yes, and searched it out.
28 Đoạn, phán với loài người rằng: Kính sợ Chúa, ấy là sự khôn ngoan; Tránh khỏi điều ác, ấy là sự thông sáng.
To man he said, ‘Behold, the fear of the Lord, that is wisdom. To depart from evil is understanding.’”
