Giảng Sư 10
1 Con ruồi chết làm cho thúi dầu thơm của thợ hòa hương; cũng vậy, một chút điên dại làm nhẹ danh một người khôn ngoan sang trọng.
Gagoba: bogoi da gabusiga: manoma ganagu ganodini sali, amo huluane gaha hamomusa: dawa: Amola gagaoui hou fonobahadi da bagade dawa: su hou bagade amo wadela: lesimusa: dawa:
2 Trái tim của người khôn ở bên hữu; còn trái tim của kẻ dại ở bên tả.
Bagade dawa: su dunu da hi hou hamosea, moloidafa hou hamosa. Amola gagaoui dunu da hi hou hamosea, wadela: i hou fawane hamosa.
3 Lại khi kẻ dại đi đường, rõ ra là thiếu mất lẽ phải; nó nói cho mọi người rằng mình là kẻ dại.
Amomane, gagaoui dunu da degabo misi dunu logoa gousa: sea, ilia da ea gagaoui hou hedolo dawa: mu. E da hi hou hamobeba: le, dunu huluane ilima hi gagaoui hou olelesa.
4 Nếu người cai quản nổi giận cùng ngươi, chớ lìa khỏi chỗ mình; vì sự mềm mại ngăn ngừa được tội lỗi lớn.
Dia ouligisu dunu da dima ougi ba: sea, dia hawa: hamosu mae yolesima. Di da asabole esalea, dia bagade giadofai da gogolema: ne olofoi dagoi ba: mu.
5 Có một tai nạn ta đã thấy ở dưới mặt trời, như một sự lỗi lầm do quan trưởng phạm:
Na da giadofai hou afae osobo bagadega dialebe ba: i. Amo giadofasu ouligisu dunu da hamosa.
6 ấy là kẻ ngu muội được đặt ở nơi cao, còn người giàu lại ngồi chỗ thấp.
Ilia da gagaoui dunu amo ouligisu hawa: hamoma: ne ilegesa. Amola bagade gagui dunu yolesisa.
7 Ta đã thấy kẻ tôi tớ đi ngựa, còn quan trưởng đi bộ như tôi tớ vậy.
Na da udigili hawa: hamosu dunu hosiga fila heda: lebe ba: i. Amola hina bagade ea fi dunu udigili hawa: hamosu dunu agoane emoga ahoanebe ba: i.
8 Kẻ nào đào hầm sẽ sa xuống đó, còn kẻ phá vách tường phải bị rắn cắn.
Dia da uli dogonesisia, dina: amo ganodini sa: imu. Di da dobea fei gadelale dasea, sania da di gasomanu.
9 Ai lăn đá khỏi chỗ nó, sẽ bị thương; kẻ bửa củi có khi phải hiểm nghèo.
Di da igi gagoudasu sogebi hawa: hamosea, di da igiga se nabimu. Di da ifa oda hida: sea, di da amo hamonana, se nabimu.
10 Cái rìu lụt mà không mài lưỡi nó lại, ắt phải rán sức còng nhiều; nhưng sự khôn ngoan có ích đặng dẫn dắt.
Dia goaha: i da bahuai, amola di amo hame debesea, di da amoga hawa: bagade hamone helemu. Hidadea dia hawa: hamosu ilegemu da defea.
11 Nếu rắn cắn trước khi bị ếm chú, thì thầy ếm chú chẳng làm ích gì.
Di da asigi dawa: suga sania ouligimu da defea. Be sania da hidadea di gasonasea, amo da dia ouligisu hou wadela: lesimu.
12 Lời của miệng người khôn ngoan có ơn; nhưng môi của kẻ khờ dại lại nuốt lấy nó.
Dunu eno da bagade dawa: su dunu ea sia: beba: le, ema nodosa. Be gagaoui dunu ea sia: i liligi da ea hou wadela: lesisa.
13 Lời nói của miệng nó, khởi đầu là ngu dại, cuối cùng vẫn điên cuồng nguy hiểm.
E da ea sia: udigili hamedei agoane musa. Be ea sia: dagosu da doulasi dunu ea sia: agoane ba: sa.
14 Kẻ ngu muội hay nói nhiều lời; dầu vậy, người ta chẳng biết điều sẽ xảy đến; và ai là kẻ tỏ ra được cho nó sự sẽ có sau mình?
Gagaoui da gebewane mae yolesili sia: daha. Dunu afae da fa: no hedolo mabe hou hamedafa dawa: Amola ninia bogole fa: no hamomu, dunu huluane da adomu gogolei.
15 Công lao kẻ ngu muội làm cho mệt nhọc chúng nó, vì chẳng biết phải bắt đường nào đặng đi đến thành.
Di da bagade hawa: hamobeba: le, gufia: ne esalumu da defea hame. Gagaoui dunu amo da hi diasua buhagimu logo da hame dawa: , agoai dunu fawane da agoane hawa: hamosa.
16 Hỡi xứ, khốn thay cho mầy khi có vua còn thơ ấu, và các quan trưởng mầy ăn từ lúc buổi sáng.
Soge amo ea hina bagade da goi fawane, amola ea ouligisu dunu da daeya ganini hahabe lolo nabe fawane hamosa, amo soge da bidi hamosu ba: mu.
17 Hỡi xứ, phước cho mầy khi có vua là dòng cao sang, và các quan trưởng mầy ăn theo giờ xứng đáng, để bổ sức lại, chớ chẳng phải để đắm say!
Be soge amogawi ea hina bagade da hi asigi dawa: suga hawa: hamosa, amola ea ouligisu dunu da ilegesu defele ha: i naha amola ilia hou ouligisa amola feloale hame hamosa, amo soge da hahawane bagade gala.
18 Tại tay làm biếng nên rường nhà sụp; vì tay nhác nhớn nên nhà dột.
Dunu da hawa: hamomu higabeba: le, ea diasu figisu hame hahamosea, amo da dadadini, diasu amola da gelemu.
19 Người ta bày tiệc đặng vui chơi; rượu khiến cho đời vui; có tiền bạc thì ứng cho mọi sự.
Di da lolo nasea, hahawane ba: mu, amola waini hano nasea, hahawane ba: mu. Be muni hame galea, ha: i manu amola waini hano lamu da hamedei ba: mu.
20 Dầu trong tư tưởng ngươi cũng chớ nguyền rủa vua; dầu trong phòng ngủ ngươi cũng chớ rủa sả kẻ giàu có; vì chim trời sẽ đồn ra tiếng ngươi, và loài có cánh sẽ thuật việc ra.
Osobo bagade hina bagade amoma lalasogole mae sia: ma. Amola dia golabe sesei amo ganodini, bagade gagui dunu ilia houba: le amo mae lalasogole sia: ma. Bai sioga da amo sia: ilima mini asili, adosa: besa: le, mae sia: ma.
