Công Vụ Các Sứ đồ 19
1 Trong khi A-bô-lô ở thành Cô-rinh-tô, Phao-lô đã đi khắp những miền trên, rồi xuống thành Ê-phê-sô, gặp một vài người môn đồ ở đó.
Abolose da Golidia moilai ganodini esalea, Bolo da Gala: isia amola Falidia, amo soge ganodini lalu. E da Efesase moilaiga doaga: loba, Yesu Ea fa: no bobogesu fi dunu mogili ba: i.
2 Người hỏi rằng: Từ khi anh em tin, có lãnh được Đức Thánh Linh chăng! Trả lời rằng: Chúng tôi cũng chưa nghe có Đức Thánh Linh nào. Người lại hỏi: Vậy thì anh em đã chịu phép báp-tem nào?
E da ilima amane adole ba: i, “Dilia Gode Ea hou lalegaguiba: le, dilia dogo ganodini Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala da aligila sa: ibela: ?” Be ilia da bu adole i, “Ninia da Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala da esalebe hamedafa nabi!”
3 Trả lời rằng: Phép báp-tem của Giăng.
Bolo da bu adole ba: i, “Dilia ba: bodaise hamoi amo ea bai da adi baila: ?” Ilia da bu adole i, “Ninia Yone Ba: bodaise ea olelei, amo hanoga fane salasu hou bai hamomusa: gini hamoi!”
4 Phao-lô bèn nói rằng: Giăng đã làm phép báp-tem về sự ăn năn tội, mà truyền dân phải tin Đấng sẽ đến sau mình, nghĩa là tin Đức Chúa Jêsus.
Bolo da bu adole i, “Yone da dunu ilia wadela: i hou dawa: beba: le, sinidigima: ne, fane salasu hou hamoi. Be e da Isala: ili dunuma amane olelei, ‘Nama fa: no misunu Dunu ea hou dafawaneyale dawa: ma. Yesu Gelesu Ea hou lalegaguma!’”
5 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn chịu phép báp-tem nhân danh Đức Chúa Jêsus.
Amo sia: nababeba: le, ilia da Hina Gode Yesu Ea Dioba: le hanoga fane sanasi dagoi.
6 Sau khi Phao-lô đã đặt tay lên, thì có Đức Thánh Linh giáng trên chúng, cho nói tiếng ngoại quốc và lời tiên tri.
Bolo da ea lobo ili da: iya ligisili, Gode Ea A: silibu Hadigidafa Gala da ilia dogo ganodini aligila sa: i. Amalalu, ilia sia: hisu hisu amoga sia: nanu, amola Gode Ea Sia: olelesu.
7 Cộng hết thảy độ mười hai người.
Dunu fagoyale gala agoane hamoi.
8 Phao-lô vào nhà hội, và trong ba tháng giảng luận một cách dạn dĩ ở đó; giải bày những điều về nước Đức Chúa Trời mà khuyên dỗ các kẻ nghe mình.
Amalalu, oubi udiana amoga, Bolo da sinagoge diasu ganodini, dunu huluane Gode Hinadafa Hou noga: le dafawaneyale dawa: ma: ne, e da ilima gilisili sia: dasu.
9 Song vì có mấy người cứng lòng, từ chối không tin, gièm chê đạo Chúa trước mặt dân chúng, thì người phân rẽ họ mà nhóm các môn đồ riêng ra, và dạy dỗ hằng ngày trong trường học Ti-ra-nu.
Be mogili ilia odagi igiwane hamoiba: le, dafawaneyale hame dawa: i. Dunu huluane ilia midadi, ilia Hina Gode Ea Logo Ahoasu amoma lasogole sia: i. Amaiba: le, Bolo da ili fisili asili, Yesu Ea fa: no bobogesu dunu oule asili, eso huluane e amola ili da Daila: nase olelesu diasu amo ganodini sia: dasu.
10 Việc đó cứ luôn hai năm, đến nỗi mọi người ở trong cõi A-si, hoặc người Giu-đa hay là người Gờ-réc, đều nghe đạo Chúa.
Amo hou da ode aduna amoga hamosu. Amaiba: le, dunu huluane, Yu dunu amola Dienadaile dunu A: isia soge amo ganodini esalu, ilia da Hina Gode Ea Sia: nabi dagoi.
11 Đức Chúa Trời lại dùng tay Phao-lô làm các phép lạ khác thường,
Gode da Bolo ea loboga musa: hame ba: su gasa bagade hou hamonanu.
12 đến nỗi người ta lấy khăn và áo đã bận vào mình người mà để trên các kẻ đau yếu; thì họ được lành bịnh, và được cứu khỏi quỉ dữ.
Eno dunu da Bolo ea finimu doga: su amola hawa: hamosu abula, amo ema lale, gaguli asili, oloi dunu digili ba: ma: ne gaguli asi. Oloi da digili ba: beba: le, ilia oloi da uhi amola eno Fio liligi ilia dogo ganodini sa: i galea da fadegale fasi.
13 Bấy giờ có mấy thầy trừ quỉ là người Giu-đa đi từ nơi nầy sang chỗ kia, mạo kêu danh Đức Chúa Jêsus trên những kẻ bị quỉ dữ ám, rằng: Ta nhân Đức Chúa Jêsus nầy, là Đấng mà Phao-lô giảng, để truyền khiến chúng bay.
Eno Yu dunu ilia da Fio liligi fadegale fasisu dawa: dunu, ilia amola Hina Gode Yesu Ea Dioba: le amo hou hamomusa: dawa: i galu. Ilia Fio a: silibu amoma amane sia: i, “Dilia! Yesu, amo Ea hou Bolo da olelesa, amo Ea Dioba: le fadegale fasima!”
14 Các kẻ làm việc đó là bảy con trai của Sê-va, tức là một người trong bọn thầy tế lễ cả Giu-đa.
Yu gobele salasu Hina dunu ea dio amo Sifa, amo ea dunu mano fesuale gala da agoane hamonanebe ba: i.
15 Song quỉ dữ đáp lại rằng: Ta biết Đức Chúa Jêsus, và rõ Phao-lô là ai; nhưng các ngươi là kẻ nào?
Be wadela: i a: silibu da ilima bu adole i, “Na da Yesu dawa: ! Amola na da Bolo dawa: ! Be Dilia! Dilia da nowala: ?”
16 Người bị quỉ dữ ám bèn sấn vào chúng, thắng được hai người trong bọn và hành hạ dữ lắm, đến nỗi phải trần truồng và bị thương, trốn ra khỏi nhà.
Amalalu doulasi dunu (amo ea dogo ganodini Fio liligi aligila sa: i) e da gasa bagade ilima doagala: le, ili huluane fananu, sefasi. Ea da ili da: i fa: gili, ili abula gadelale fadegale, sefasili, ilia diasu fisili, da: i nabadowane hobea: i.
17 Phàm người Giu-đa và người Gờ-réc nào ở tại thành Ê-phê-sô đều biết việc đó, thì sợ hãi, và danh Đức Chúa Jêsus được tôn trọng.
Yu dunu amola Dienadaile dunu, Efesase moilai ganodini esalu, amo sia: nababeba: le beda: i bagade ba: i. Ilia Hina Yesu Gelesu amo Ea Dio nodone dawa: i.
18 Phần nhiều kẻ đã tin, đến xưng tội và tỏ ra việc mình đã làm.
Yesu Ea hou lalegagui dunu bagohame da misini, dunu huluane ba: ma: ne, ilia wadela: i hou hamoi olelelalu, fofada: i dagoi.
19 Có lắm người trước theo nghề phù phép đem sách vở mình đốt trước mặt thiên hạ; người ta tính giá sách đó, cộng là năm muôn đồng bạc.
Mogili da sema nabi hou amola wamuli dawa: su hou hamobeba: le, ilia amo hou olelesu buga gaguli misini, dunu huluane ba: ma: ne, laluga gobesi dagoi. Amo buga ea bidi lasu ilegei idili, amo da50,000 gina agoane ba: i.
20 Aáy vậy, nhờ quyền phép của Chúa, đạo bèn đồn ra, càng ngày càng được thắng.
Amaiba: le, Gode Ea hou da gasa bagadewane heda: i amola dunu bagohame soge huluane amo ganodini da Gode Ea sia: nabi.
21 Các việc đó rồi, Phao-lô toan đi ngang qua xứ Ma-xê-đoan và xứ A-chai, đặng đến thành Giê-ru-sa-lem. Người nói rằng: Khi ta đã thăm thành đó rồi, cũng phải thăm thành Rô-ma nữa.
Amo hou dagoloba, Bolo da Ma: sidounia soge amola Aga: ia soge, baligili, Yelusaleme moilai bai bagade amoga masusa: dawa: i galu. E amane sia: i, “Yelusaleme moilai bai bagade ba: lalu, na da Louma moilai bai bagade ba: la masunu.”
22 Người bèn sai hai người giúp đỡ mình là Ti-mô-thê và Ê-rát sang xứ Ma-xê-đoan, song chính người còn ở lại trong cõi A-si ít lâu nữa.
Amaiba: le, Bolo da ea fidisu dunu aduna amo Dimodi amola Ila: sadase, Ma: sidounia sogega asunasi. E da bu A: isia soge ganodini eno hawa: hamomusa: dawa: i galu.
23 Lúc đó, có sự loạn lớn sanh ra vì cớ đạo Tin Lành.
Amo esoga, Efesase moilai ganodini dunu ilia Hina Yesu Gelesu amo ea Logoga ahoabeba: le, gegesu da doaga: i.
24 Một người thợ bạc kia, tên là Đê-mê-triu, vốn dùng bạc làm khám nữ thần Đi-anh, sinh nhiều lợi cho thợ làm công,
Dunu afae ea dio amo Demidaliase da silifa amoga liligi hamosu. Efesase moilai ganodini, debolo diasu amo ganodini dunu ilia uda ogogosu ‘gode’ liligi ea dio amo Adema: se, ema nodone sia: ne gadosu. Amo debolo diasu defele, Demidaliase da debolo diasu fonobahadi silifaga hamone, dunuma bidi labeba: le, ea hawa: hamosu dunu da muni bagade lasu.
25 bèn nhóm những thợ đó và kẻ đồng nghiệp lại, mà nói rằng: Hỡi bạn ta, các ngươi biết sự thạnh lợi chúng ta sanh bởi nghề nầy:
Amaiba: le ea hawa: hamosu dunu amola eno agoaiwane hawa: hamosu dunu, e sia: beba: le fofada: musa: gilisili, e da ilima amane sia: i, “Defea! Dilia huluane dawa: Ninia amo hawa: hamobeba: le muni bagade laha.
26 các ngươi lại thấy và nghe nói, không những tại thành Ê-phê-sô thôi, gần suốt hết cõi A-si nữa, rằng tên Phao-lô nầy đã khuyên dỗ và trở lòng nhiều người, mà nói rằng các thần bởi tay người ta làm ra chẳng phải là chúa.
Be dilisu da amo dunu Bolo ea wali hawa: hamonanebe ba: sa. Ninia loboga hamoi liligi da ogogosu ‘gode’ e da sia: daha. Dunu bagohame Efesase moilaiga amola A: isia soge amo ganodini, amo Bolo ea sia: nababeba: le, dafawaneyale dawa: sa.
27 Chúng ta chẳng những sợ nghề nghiệp mình phải bị gièm chê, lại cũng e rằng đền thờ của đại nữ thần Đi-anh bị khinh dể nữa, và nữ thần ta bị tiêu diệt về sự vinh hiển mà cõi A-si cùng cả thế giới đều tôn kính chăng.
Amaiba: le, ninia hawa: hamosu amoma dunu ilia da lasogole sia: sa: besa: le, na beda: i. Be amo fawane hame. Be ninia uda ‘gode’ Adema: se (A: isia dunu huluane amola osobo bagade fi dunu huluane, da ema nodone sia: ne gadosa) amo amola ea debolo diasu amola amoga dunu ilia lasogole sia: beba: le, amo da hamedei dafai liligi agoane ba: mu!”
28 Chúng nghe bấy nhiêu lời, bèn nỗi giận lắm, cất tiếng kêu rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô!
Dunu bagohame gilisi amo sia: nababeba: le, ougi bagade ba: i. Ilia ha: giwane ha lale amane wele sia: i, “Efesase ‘gode’ Adema: se da bagadedafa!”
29 Cả thành thảy đều rối loạn; chúng đồng lòng đến rạp hát, kéo theo mình Gai-út, A-ri-tạc, là người Ma-xê-đoan, bạn đồng đi với Phao-lô.
Dunu huluane Efesase moilai ganodini amo sia: nababeba: le, halalalu. Ha lai gilisi dunu ilia Ma: sidounia dunu amo ela dio amo Ga: iase amola A: lisadagase, (ela da Bolo amola gilisili ahoasu) amo ilia gasawane gagulaligili, hehenane, moilai dunu ilia gilisisu diasu amoga hiouginana asi.
30 Phao-lô muốn chính mình ra mặt trước dân chúng, nhưng môn đồ chẳng cho.
Bolo da amo dunu gilisisu ilia midadi fofada: musa: dawa: i galu. Be Yesu Ea fa: no bobogesu dunu da ea masunu logo hedofai.
31 Cũng có mấy quan lớn ở xứ A-si, là bạn hữu người, sai đến xin người chớ đi tới rạp hát.
Mogili gamane fofada: su dunu, Boloma asigi dunu, ilia amola Bolo da gilisisu amoga mae masa: ne ema ha: giwane adole ima: ne, sia: adole iasi.
32 Người thì reo lên thể nầy, kẻ thì la lên thể khác; vì trong hội om sòm, phần nhiều người cũng không biết vì cớ nào mình nhóm lại.
Be dunu gilisisu amo ganodini wili gala: su agoane ba: i. Mogili da liligi afadafa halasu, eno da liligi eno bagade wesu. Dunu bagohame da ilia gilisi da abuliba: le gilisibayale, hame dawa: beba: le, udigili halasu.
33 Chúng bèn kéo A-léc-xan-đơ từ trong đám đông ra, và người Giu-đa xô người ra đứng trước; người bèn lấy tay ra dấu, muốn nói cùng dân chúng để binh vực bọn mình.
Yu dunu da gilisisu midadi, dunu ea dio amo A: legesa: nede amo asunasiba: le, e da amo gegesu bai hamoyale, mogili ilia dawa: i galu. A: legesa: nede da dunu huluane ouiya: ma: ne ea loboga welalu, e da hi hou gaga: musa: , sia: sa: imusa: dawa: i galu.
34 Nhưng vừa khi đoàn dân nhận người là người Giu-đa, thì kêu rập lên ước trong hai giờ, rằng: Lớn thay là nữ thần Đi-anh của người Ê-phê-sô.
Be A: legesa: nede da Yu dunu amo ilia da ba: beba: le, ilia huluane gilisili bagadewane welalu amane, “Efesase ‘gode’ Adema: se da bagadedafa!”
35 Bấy giờ, có người thơ ký thành phố dẹp yên đoàn dân, nói rằng: Hỡi người Ê-phê-sô, há có ai chẳng biết thành Ê-phê-sô là kẻ canh giữ đền thờ nữ thần lớn Đi-anh và tượng thần ấy đã từ trên trời giáng xuống sao?
Halalalu, amalalu moilai sia: dedesu dunu da sia: beba: le, olofosu da doaga: i. E amane sia: i, “Na fi Efesase dunu! Ninia Efesase dunu fi da Adema: se Bagadedafa amo ea debolo amola sema igi da muagado misini, ninima doaga: i amola amo da ninia ouligisa, dunu huluanedafa dawa:
36 Bởi điều đó thật chối cãi chẳng nỗi, nên các ngươi khá ở yên, đừng làm sự gì vội vã.
Amo sia: da moloidafa. Dunu da ‘Amo sia: da ogogosa’ amo sia: mu da hamedei. Amaiba: le, ougi yolesili, olofoma. Udigili wili gala: su mae hamoma.
37 Vì những tên mà các ngươi đã kéo đến đây, chẳng phải mắc tội hoặc phạm đến của thánh, hay là lộng ngôn với nữ thần chúng ta đâu.
Amo dunu dilia waha hiouginana misi da debolo diasu liligi hame wamolasu. Ilia Adema: sema hame lasogole sia: su. Be dilia amo udigili gagulaligili hiouginana misi.
38 Vậy, nếu Đê-mê-triu và các thợ làm công ở với người có cần kiện cáo ai, thì đã có ngày xử đoán và quan trấn thủ; mặc họ kiện cáo nhau.
Demidaliase amola ea hawa: hamosu dunu, da nowa dunuma fofada: musa: dawa: sea, defea, ninia da fofada: su dunu gala amola fofada: su eso ilegei dagoi. Ilia da fofada: su diasuga ilima fofada: mu da defea galu.
39 Ví bằng các ngươi có nài việc khác nữa, thì khá quyết định việc đó trong hội đồng theo phép.
Be dilia eno liligi fofada: musa: dawa: sea, dilia gamane ea sema defele, moilai fofada: su dunu gilisili hahamoma.
40 Vì e cho chúng ta bị hạch về sự dấy loạn xảy ra ngày hôm nay, không thể tìm lẽ nào để binh vực sự nhóm họp nầy.
Be wali udigili wili gala: beba: le, gamane da ninima sia: sa: besa: le, yolema! Amo gegesu da bai hamedafa gala. Gamane da ninima adole ba: sea, ninia da bai olelemusa: logo hogoi helele, hame ba: mu.”
41 Người nói bấy nhiêu lời, bèn cho chúng về.
Amo sia: nanu, e da dunu gilisi huluane amo muguluma: ne sia: i.
