II Các Vua 23
1 Vua bèn sai người nhóm hiệp hết thảy những trưởng lão Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.
O rei enviou, e eles reuniram a ele todos os anciãos de Judá e de Jerusalém.
2 Đoạn, vua đi lên đền thờ Đức Giê-hô-va, có hết thảy người Giu-đa, cả dân cư Giê-ru-sa-lem, những thầy tế lễ, đấng tiên tri, cùng cả dân sự, vô luận nhỏ lớn, đều đi theo người. Người đọc cho chúng nghe các lời của sách giao ước, mà người ta đã tìm được trong đền thờ của Đức Giê-hô-va.
O rei subiu à casa de Javé, e com ele todos os homens de Judá e todos os habitantes de Jerusalém - com os sacerdotes, os profetas e todo o povo, tanto pequeno como grande; e leu em suas audiências todas as palavras do livro do pacto que foi encontrado na casa de Javé.
3 Vua đứng trên tòa, lập giao ước trước mặt Đức Giê-hô-va, hứa đi theo Đức Giê-hô-va, hết lòng hết ý gìn giữ những điều răn, chứng cớ, và luật lệ của Ngài, và làm hoàn thành lời giao ước đã chép trong sách này. Cả dân sự đều ưng lời giao ước ấy.
O rei ficou ao lado da coluna e fez um pacto perante Iavé para caminhar depois de Iavé e guardar seus mandamentos, seus testemunhos e seus estatutos com todo o seu coração e toda a sua alma, para confirmar as palavras deste pacto que foram escritas neste livro; e todo o povo concordou com o pacto.
4 Vua bèn truyền lịnh cho thầy tế lễ thượng phẩm Hinh-kia, cho mấy thầy phó tế, và các người giữ cửa đền thờ, cất khỏi đền thờ của Đức Giê-hô-va hết thảy những khí giới người ta làm đặng cúng thờ Ba-anh, Aùt-tạt-tê, và cả cơ binh trên trời. Người bảo thiêu các vật đó ngoài Giê-ru-sa-lem, trong đồng ruộng Xết-rôn, rồi đem tro nó đến Bê-tên.
O rei ordenou a Hilquias, o sumo sacerdote, e aos sacerdotes da segunda ordem, e aos guardas do umbral, que tirassem do templo de Javé todos os vasos que foram feitos para Baal, para o Asherah, e para todo o exército do céu; e ele os queimou fora de Jerusalém nos campos do Cedron, e levou suas cinzas para Betel.
5 Người cũng đuổi những thầy cả của các tà thần mà những vua Giu-đa đã lập, đặng xông hương trên các nơi cao trong những thành Giu-đa và tại các nơi chung quanh Giê-ru-sa-lem; cũng đuổi đi những thầy cả dâng hương cho Ba-anh, cho mặt trời, mặt trăng, hu”nh đạo, và cả cơ binh trên trời.
Ele se livrou dos sacerdotes idólatras que os reis de Judá tinham ordenado para queimar incenso nos lugares altos das cidades de Judá e nos lugares ao redor de Jerusalém; aqueles que também queimavam incenso para Baal, para o sol, para a lua, para os planetas, e para todo o exército do céu.
6 Người cất hình tượng Aùt-tạt-tê khỏi đền thờ của Đức Giê-hô-va, đem nó ra ngoài Giê-ru-sa-lem, đến khe Xết-rôn, thiêu đốt nó tại đó và nghiền ra tro, rồi rải tro ấy trên mồ của thường dân.
Ele trouxe o Asherah da casa de Iavé, fora de Jerusalém, para o riacho Kidron, e o queimou no riacho Kidron, e o espancou até o pó, e lançou seu pó sobre os túmulos do povo comum.
7 Người lại phá những phòng của bợm vĩ gian ở trong đền thờ của Đức Giê-hô-va, là nơi đó người nữ dệt những trại cho Aùt-tạt-tê.
Ele quebrou as casas das prostitutas do santuário masculino que estavam na casa de Yahweh, onde as mulheres teceram enforcamentos para o Asherah.
8 Người cũng đòi đến hết thảy những thầy tế lễ ở các thành Giu-đa, làm ô uế những nơi cao mà chúng nó có xông hương, từ Ghê-ba cho đến Bê-e-Sê-ba; lại phá những bàn thờ lập tại cửa thành, tức tại cửa Giô-suê, quan cai thành, ở về phía bên tả, khi vào cửa thành.
Ele trouxe todos os sacerdotes para fora das cidades de Judá, e sujou os altos lugares onde os sacerdotes tinham queimado incenso, de Geba a Beersheba; e derrubou os altos lugares dos portões que estavam na entrada do portão de Josué, o governador da cidade, que estavam à esquerda de um homem no portão da cidade.
9 Song, những người đã làm thầy tế lễ các nơi cao, thì chẳng được lên đến bàn thờ của Đức Giê-hô-va tại Giê-ru-sa-lem; song họ ăn bánh không men với anh em mình.
No entanto, os sacerdotes dos altos não subiram ao altar de Javé em Jerusalém, mas comeram pães ázimos entre seus irmãos.
10 Người cũng làm ô uế Tô-phết tại trong trũng con cái Hi-nôm, hầu cho từ rày về sau, không ai được đưa con trai hay là con gái mình qua lửa cho Mo-lóc.
Ele contaminou Topheth, que fica no vale dos filhos de Hinnom, para que nenhum homem pudesse fazer seu filho ou sua filha passar pelo fogo para Molech.
11 Người trừ bỏ những con ngựa các vua Giu-đa dâng cho mặt trời, ở nơi cửa vào đền Đức Giê-hô-va, tại nơi công đường của quan hoạn Nê-than-Mê-léc, trong hành lang của đền thờ; còn những xe của mặt trời, thì người thiêu đốt.
Ele tirou os cavalos que os reis de Judá tinham dedicado ao sol, na entrada da casa de Yahweh, pelo quarto de Nathan Melech, o oficial que estava na corte; e ele queimou as carruagens do sol com fogo.
12 Vua Giô-si-a cũng phá những bàn thờ mà các vua Giu-đa đã cất trên nóc nhà lầu của vua A-cha; lại những bàn thờ mà Ma-na-se có dựng lên trong hai hành lang của đền thờ Đức Giê-hô-va, thì người đập bể, cất khỏi chỗ, và rải bụi nát nó trong khe Xết-rôn.
O rei quebrou os altares que estavam no telhado da sala superior de Ahaz, que os reis de Judá tinham feito, e os altares que Manassés tinha feito nas duas cortes da casa de Yahweh, e os derrubou dali, e jogou seu pó no riacho Kidron.
13 Vua cũng làm ô uế những nơi cao ở tại trước Giê-ru-sa-lem, bên phía hữu núi Tà-tịch, là những nơi cao mà Sa-lô-môn, vua Y-sơ-ra-ên, đã cất lên để cùng thờ Aùt-tạt-tê, thần tượng quái gở của dân Si-đôn, Kê-mốt, thần tượng quái gở của dân Mô-áp, và Minh-cô, thần tượng gớm ghiếc của dân Am-môn.
O rei profanou os lugares altos que estavam diante de Jerusalém, que estavam à direita da montanha da corrupção, que Salomão, rei de Israel, tinha construído para Astoreth a abominação dos sidônios, e para Chemosh a abominação dos moabitas, e para Milcom a abominação dos filhos de Amon.
14 Người bẻ gãy các trụ thờ, đánh đổ các hình tượng Aùt-tạt-tê, và chất đầy hài cốt tại chỗ nó đã đứng.
Ele quebrou em pedaços os pilares, cortou os postes de Asherah e encheu seus lugares com ossos de homens.
15 Lại, người phá bàn thờ tại Bê-tên, và nơi cao mà Giê-rô-bô-am, con trai Nê-bát, đã lập, tức là người đó gây cho Y-sơ-ra-ên phạm tội; người phá bàn thờ ấy, thiêu đốt nơi cao, và cán nghiền thành ra tro bụi; cũng thiêu đốt tượng Aùt-tạt-tê.
Além disso, o altar que estava em Betel e o lugar alto que Jeroboão, filho de Nebat, que fez Israel pecar, tinha feito, mesmo aquele altar e o lugar alto que ele quebrou; e ele queimou o lugar alto e bateu nele até o pó, e queimou o Asherah.
16 Giô-si-a xây lại chợt thấy những mồ mả ở trên núi; người bèn sai lấy hài cốt ở trong những mồ mả ấy, rồi thiêu nó trên bàn thờ, làm cho bàn thờ bị ô uế, y như lời của Đức Giê-hô-va, mà người của Đức Chúa Trời đã báo cáo trước.
Enquanto Josias se transformava, ele espiou os túmulos que estavam lá na montanha; e enviou, e tirou os ossos dos túmulos, e os queimou sobre o altar, e o contaminou, segundo a palavra de Javé que o homem de Deus proclamou, que proclamou estas coisas.
17 Đoạn, vua hỏi rằng: Bia ta thấy đó là chi? Các người thành ấy đáp rằng: Aáy là mồ mả của người Đức Chúa Trời ở Giu-đa, đến báo cáo trước về những việc mà vua đã làm cho bàn thờ tại Bê-tên.
Então ele disse: “Que monumento é esse que eu vejo?”. Os homens da cidade lhe disseram: “É o túmulo do homem de Deus que veio de Judá e proclamou estas coisas que você fez contra o altar de Betel”.
18 Người tiếp: Hãy để hài cốt ấy bình yên, chớ ai dời đi. Vậy, chúng chẳng dời hài cốt của người, cùng hài cốt của đấng tiên tri ở Sa-ma-ri mà ra.
Ele disse: “Deixe-o estar! Que ninguém lhe mexa os ossos”. Então eles deixaram seus ossos em paz, com os ossos do profeta que saiu de Samaria.
19 Giô-si-a cũng dỡ hết thảy chùa miễu của các nơi cao ở tại trong thành Sa-ma-ri, mà các vua Y-sơ-ra-ên đã lập đặng chọc giận Đức Giê-hô-va, phá hủy các nhà đó như đã làm trong Bê-tên.
Todas as casas também dos lugares altos que estavam nas cidades de Samaria, que os reis de Israel tinham feito para provocar a ira de Iavé, Josias tirou, e fez a eles de acordo com todos os atos que ele tinha feito em Betel.
20 Người giết tại trên bàn thờ những thầy cả của các nơi cao, và thiêu hài cốt ở trên. Đoạn, người trở về Giê-ru-sa-lem.
Ele matou todos os sacerdotes dos altos que estavam ali, nos altares, e queimou ossos de homens sobre eles; e retornou a Jerusalém.
21 Vua bèn truyền lịnh cho cả dân sự rằng: Hãy giữ lễ Vượt qua cho Giê-hô-va Đức Chúa Trời của các ngươi, tùy theo các lời đã chép trong sách giao ước.
O rei ordenou a todo o povo, dizendo: “Guardai a Páscoa para Javé vosso Deus, como está escrito neste livro do convênio”.
22 Trong lúc các quan xét đã xét đoán Y-sơ-ra-ên, hoặc trong đời các vua Y-sơ-ra-ên và vua Giu-đa, thật chẳng hề có giữ một lễ Vượt qua nào
Certamente não foi celebrada tal Páscoa desde os dias dos juízes que julgavam Israel, nem em todos os dias dos reis de Israel, nem dos reis de Judá;
23 giống như lễ Vượt qua giữ cho Đức Giê-hô-va tại Giê-ru-sa-lem, nhằm năm thứ mười tám đời vua Giô-si-a.
mas no décimo oitavo ano do rei Josias, esta Páscoa foi celebrada a Iavé em Jerusalém.
24 Giô-si-a cũng trừ diệt những đồng cốt và thầy bói, những thê-ra-phim, và hình tượng, cùng hết thảy sự gớm ghiếc thấy trong xứ Giu-đa và tại Giê-ru-sa-lem, đặng làm theo các lời luật pháp đã chép trong sách mà thầy tế lễ Hinh-kia đã tìm đặng trong đền thờ của Đức Giê-hô-va.
Além disso, Josias removeu aqueles que tinham espíritos familiares, os feiticeiros e os terafins, e os ídolos, e todas as abominações que foram vistas na terra de Judá e em Jerusalém, para confirmar as palavras da lei que estavam escritas no livro que Hilquias, o sacerdote, encontrou na casa de Yahweh.
25 Trước Giô-si-a, chẳng có một vua nào hết lòng, hết ý, hết sức mình, mà tríu mến Đức Giê-hô-va, làm theo trọn vẹn luật pháp của Môi-se; và sau người cũng chẳng có thấy ai giống như người nữa.
Não houve rei como ele antes dele, que se voltou para Javé com todo o seu coração, com toda a sua alma e com todo o seu poder, de acordo com toda a lei de Moisés; e não houve rei como ele que se levantou depois dele.
26 Dầu vậy Đức Giê-hô-va không nguôi cơn giận nóng và mạnh mà Ngài nổi lên cùng Giu-đa, vì cớ các tội trọng của Ma-na-se trêu chọc Ngài.
Notwithstanding, Javé não se voltou da ferocidade de sua grande ira, com a qual sua ira ardia contra Judá, por causa de toda a provocação com que Manassés o havia provocado.
27 Vả, Đức Giê-hô-va có phán rằng: Ta sẽ cất Giu-đa khỏi mặt ta như ta đã cất Y-sơ-ra-ên đi, và ta sẽ trừ bỏ thành Giê-ru-sa-lem mà ta đã chọn, và đền thờ mà ta phán về nó rằng: Danh ta sẽ ngự tại đó.
Javé disse: “Eu também tirarei Judá da minha vista, como tirei Israel; e rejeitarei esta cidade que escolhi, até Jerusalém, e a casa da qual eu disse: 'Meu nome estará lá'”.
28 Các chuyện khác của Giô-si-a, những công việc người làm, điều chép trong sử ký về các vua Giu-đa.
Agora o resto dos atos de Josias, e tudo o que ele fez, não estão escritos no livro das crônicas dos reis de Judá?
29 Trong đời Giô-si-a, Pha-ra-ôn Nê-cô, vua Ê-díp-tô, đi lên sông Ơ-phơ-rát, hãm đánh vua A-si-ri. Giô-si-a bèn đi ngữ người. Nhưng Pha-ra-ôn vừa khi gặp người, bèn giết đi tại Mê-ghi-đô.
Em seus dias, o Faraó Neco, rei do Egito, subiu contra o rei da Assíria até o rio Eufrates; e o rei Josias foi contra ele, mas o Faraó Neco o matou em Megido quando o viu.
30 Từ Mê-ghi-đô, các tôi tớ chở thây người trên xe về Giê-ru-sa-lem, rồi chôn người tại trong mồ mả người. Dân của xứ chọn Giô-a-cha, con trai Giô-si-a xức dầu cho người, và tôn người lên làm vua thế cho cha người.
Seus servos o levaram morto em uma carruagem de Megido, o levaram para Jerusalém e o sepultaram em sua própria tumba. O povo da terra tomou Jeoacaz, filho de Josias, e o ungiram, e o fizeram rei no lugar de seu pai.
31 Giô-a-cha được hai mươi ba tuổi khi lên làm vua; người cai trị ba tháng tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Ha-mu-ta, con gái của Giê-rê-mi ở Líp-na.
Jehoahaz tinha vinte e três anos de idade quando começou a reinar; e reinou três meses em Jerusalém. O nome de sua mãe era Hamutal, filha de Jeremias de Libnah.
32 Người làm điều ác trước mặt Đức Giê-hô-va, theo trọn gương của các tổ phụ mình đã làm.
Ele fez o que era mau aos olhos de Iavé, de acordo com tudo o que seus pais tinham feito.
33 Pha-ra-ôn Nê-cô bắt giam người tại Ríp-la, trong xứ Ha-mát, hầu cho người không cai trị tại Giê-ru-sa-lem nữa. Lại, người bắt xứ tiến cống một trăm ta lâng bạc và một ta lâng vàng.
O Faraó Neco o pôs em prisão em Ribla, na terra de Hamath, para que ele não reinasse em Jerusalém; e colocou a terra a um tributo de cem talentos de prata e um talento de ouro.
34 Đoạn, Pha-ra-ôn Nê-cô lập Ê-li-a-kim, con trai Giô-si-a, làm vua thế cho Giô-si-a, cha người, và cải tên người là Giê-hô-gia-kim. Còn Giô-a-cha bị bắt làm phu tù tại Ê-díp-tô, và người qua đời tại đó.
O Faraó Neco fez de Eliaquim o filho de Josias rei no lugar de seu pai, e mudou seu nome para Jeoiaquim; mas ele levou Jeoiaquim embora, e veio para o Egito e morreu lá.
35 Giê-hô-gia-kim nộp cho Pha-ra-ôn những bạc và vàng ấy. Nhưng để lo cho có số tiền Pha-ra-ôn đòi, thì người phải đánh thuế dân của xứ; người định thuế vàng bạc mỗi người phải giữ đóng; đoạn người giao hết cho Pha-ra-ôn Nê-cô.
Jehoiaquim deu a prata e o ouro ao Faraó; mas ele tributou a terra para dar o dinheiro de acordo com o mandamento do Faraó. Ele exigiu a prata e o ouro do povo da terra, de todos de acordo com sua avaliação, para dá-la ao Faraó Necoh.
36 Giê-hô-gia-kim được hai mươi lăm tuổi khi lên làm vua, và người cai trị mười một năm tại Giê-ru-sa-lem. Mẹ người tên là Xê-bụt-đa, con gái Phê-đa-gia ở Ru-ma.
Jehoiakim tinha vinte e cinco anos de idade quando começou a reinar, e reinou onze anos em Jerusalém. O nome de sua mãe era Zebidah, filha de Pedaías de Rumah.
37 Người làm điều ác tại trước mặt Đức Giê-hô-va, theo trọn gương các tổ phụ mình đã làm.
Ele fez o que era mau aos olhos de Iavé, de acordo com tudo o que seus pais haviam feito.
