Châm Ngôn 3
1 Hỡi con, chớ quên sự khuyên dạy ta, Lòng con khá giữ các mạng lịnh ta;
My son, mine instruction, do not thou forget, and, my commandment, let thy heart observe;
2 Vì nó sẽ thêm cho con lâu ngày, Số năm mạng sống, và sự bình an.
For, length of days and years of life, and blessedness, shall they add to thee.
3 Sự nhơn từ và sự chơn thật, chớ để lìa bỏ con; Hãy đeo nó vào cổ, ghi nó nơi bia lòng con;
Lovingkindness and faithfulness, let them not forsake thee, —bind them, upon thy neck, write them upon the tablet of thy heart:
4 Như vậy, trước mặt Ðức Chúa Trời và loài người Con sẽ được ơn và có sự khôn ngoan thật.
So find thou favour and good repute, in the eyes of God and man.
5 Hãy hết lòng tin cậy Ðức Giê-hô-va, Chớ nương cậy nơi sự thông sáng của con;
Trust thou in Yahweh, with all thy heart, and, unto thine own understanding, do not lean:
6 Phàm trong các việc làm của con, khá nhận biết Ngài, Thì Ngài sẽ chỉ dẫn các nẻo của con.
In all thy ways, acknowledge him, and, he, will make straight thy paths.
7 Chớ khôn ngoan theo mắt mình; Hãy kính sợ Ðức Giê-hô-va, và lìa khỏi sự ác:
Do not become wise in thine own eyes, revere Yahweh, and avoid evil:
8 Như vậy, cuống rốn con sẽ được mạnh khỏe, Và xương cốt con được mát mẻ.
Healing, shall it be to thy body, and refreshing, to thy bones.
9 Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con, Mà tôn vinh Ðức Giê-hô-va;
Honour thou Yahweh, with thy substance, and with the firstfruit of all thine increase;
10 Vậy, các vựa lẫm con sẽ đầy dư dật, Và những thùng của con sẽ tràn rượu mới.
So shall thy storehouses be filled with plenty, and, with new wine, shall thy vats overflow.
11 Hỡi con, chớ khinh điều sửa phạt của Ðức Giê-hô-va, Chớ hiềm lòng khi Ngài quở trách;
The, chastening of Yahweh, my son, do not reject, nor loathe his rebuke;
12 Vì Ðức Giê-hô-va yêu thương ai thì trách phạt nấy. Như một người cha đối cùng con trai yêu dấu mình.
For, whom Yahweh loveth, he correcteth, he causeth pain to the son in whom he delighteth.
13 Người nào tìm đặng sự khôn ngoan, Và được sự thông sáng, có phước thay!
How happy the man who hath found wisdom, and the man who draweth forth understanding,
14 Vì thà được nó hơn là được tiền bạc, Hoa lợi nó sanh ra tốt hơn vàng ròng.
For better is her merchandise, than the merchandise of silver, yea, than gold, her increase;
15 Sự khôn ngoan quí báu hơn châu ngọc, Chẳng một bửu vật nào con ưa thích mà sánh kịp nó được.
More precious, is she, than corals, yea, none of thy delightful things, doth equal her:
16 Tay hữu nó cầm sự trường thọ, Còn trong tay tả, có sự giàu có và vinh hiển.
Length of days, is in her right hand, in her left, are riches and honour;
17 Các nẻo nó vốn là nẻo khoái lạc, Và các lối nó cả điều bình an.
Her ways, are ways of pleasantness, and, all her paths, are peace;
18 Nó là cây sự sống cho ai nắm lấy nó; Người nào cầm giữ nó đều được phước hạnh.
A tree of life, is she, to them who secure her, —and, they who hold her fast, are every one to be pronounced happy.
19 Ðức Giê-hô-va dùng sự khôn ngoan lập nên trái đất; Nhờ sự thông sáng mà sắp đặt các từng trời.
Yahweh, in wisdom, founded the earth, establishing the heavens with understanding;
20 Do sự hiểu biết Ngài các vực sâu mở ra, Và mây đặt ra sương móc.
By his knowledge, the resounding deeps were burst open, and, the skies, drop down dew.
21 Hỡi con, khá gìn giữ sự khôn ngoan thật và sự dẽ dặt, Chớ để nó lìa xa mắt con;
My son, let them not depart from thine eyes, guard thou counsel, and purpose:
22 Thì nó sẽ là sự sống của linh hồn con, Và như đồ trang sức cho cổ con.
So shall they become life to thy soul, and an adorning to thy neck;
23 Con sẽ bước đi vững vàng trong đường con, Và chơn con không vấp ngã.
Then, shalt thou walk securely in thy way, and, thy foot, shall not stumble;
24 Khi con nằm, chẳng có điều sợ hãi; Phải, con sẽ nằm được ngủ ngon giấc.
When thou sittest down, thou shalt have no dread, yea thou shalt lie down, and sweet shall be thy sleep.
25 Chớ sợ sự kinh khiếp xảy đến thình lình, Cũng đừng kinh hãi lúc sự tàn hại giáng trên kẻ ác;
Be not thou afraid of sudden dread, nor of the desolation of the lawless, when it cometh.
26 Vì Ðức Giê-hô-va là nơi nương cậy của con, Ngài sẽ gìn giữ chơn con khỏi mắc bẫy.
For, Yahweh, will be in all thy ways, and will keep thy foot from the snare.
27 Chớ từ chối làm lành cho kẻ nào xứng đáng, Miễn là tay con có quyền làm điều ấy.
Withhold not good from them who ask it, when it is in power of thy hand to do it:
28 Nhược bằng con có tại nơi con vật kẻ lân cận cầu xin, thì chớ nói với người rằng: Hãy đi và trở lại, ngày mai ta sẽ cho ngươi.
Do not say to thy neighbour, Go and come again, and to-morrow I will give, when thou hast it by thee.
29 Chớ lập mưu hại kẻ lân cận con, Vì người ăn ở bình yên bên con.
Devise not against thy neighbour an injury, seeing that, he, dwelleth securely by thee.
30 Nếu không có làm điều hại cho con, Chớ tranh giành vô cớ với ai.
Contend not with a man without cause, if he hath dealt thee no wrong.
31 Chớ phân bì với kẻ hung dữ, Cũng đừng chọn lối nào của hắn;
Do not thou envy the man of violence, neither choose thou any of his ways;
32 Vì Ðức Giê-hô-va gớm ghiếc kẻ gian tà; Nhưng kết tình bậu bạn cùng người ngay thẳng.
For, an abomination to Yahweh, is the tortuous man, but, with the upright, he is intimate.
33 Sự rủa sả của Ðức Giê-hô-va giáng trên nhà kẻ ác. Song Ngài ban phước cho chỗ ở của người công bình.
The curse of Yahweh, is in the house of the lawless one, but, the home of the righteous, he blesseth.
34 Quả thật Ngài nhạo báng kẻ hay nhạo báng; Nhưng Ngài ban ơn cho người khiêm nhường.
Though at scoffers he scoffeth, yet, to the humbled, he granteth favour.
35 Người khôn ngoan sẽ hưởng được sự vinh hiển; Còn sự thăng lên của kẻ ngu dại sẽ ra điều hổ thẹn.
Honour, shall the wise inherit, —but, as for dullards, shame shall carry them away.
