Châm Ngôn 28
1 Kẻ ác chạy trốn dầu không ai đuổi theo; Nhưng người công bình mãnh dõng như một sư tử.
The wicked have fled and there is no pursuer, And the righteous is confident as a young lion.
2 Tại vì xứ phạm tội ác nên có vua chúa nhiều; Nhưng nhờ người thông sáng có trí hiểu biết, Sự vững vàng của nước sẽ con lâu dài.
By the transgression of a land its heads are many, And by an understanding man, Who knows right—it is prolonged.
3 Người nghèo hiếp kẻ khó khăn, Khác nào trận mưa quét sạch thực vật.
A man—poor and oppressing the weak, [Is] a sweeping rain, and there is no bread.
4 Kẻ bỏ luật pháp ngợi khen kẻ ác; Còn người giữ luật pháp chiến đấu cùng chúng nó.
Those forsaking the Law praise the wicked, Those keeping the Law plead against them.
5 Kẻ buông mình vào sự ác chẳng hiểu sự công bình; Nhưng ai tìm cầu Ðức Giê-hô-va hiểu biết mọi sự.
Evil men do not understand judgment, And those seeking YHWH understand all.
6 Thà người nghèo khổ ăn ở cách thanh liêm, Còn hơn là kẻ giàu có theo đường tà vạy.
Better [is] the poor walking in his integrity, Than the perverse of ways who is rich.
7 Ai giữ luật pháp là con trai khôn ngoan; Còn ai kết bạn với kẻ hoang đàng làm hổ ngươi cho cha mình.
Whoever is keeping the Law is an intelligent son, And a friend of gluttons Causes his father to blush.
8 Kẻ nào nhờ lời và sự ăn lời quá phép mà làm cho của cải mình thêm lên, Tất chứa để dành của ấy cho người có lòng thương xót kẻ nghèo khổ.
Whoever is multiplying his wealth by biting and usury, Gathers it for one favoring the poor.
9 Người nào xây tai không khứng nghe luật pháp, Lời cầu nguyện người ấy cũng là một sự gớm ghiếc.
Whoever is turning his ear from hearing the Law, Even his prayer [is] an abomination.
10 Kẻ nào làm cho người ngay thẳng lầm lạc trong đường xấu xa, Chánh kẻ đó sẽ sa vào hố của mình đã đào; Nhưng người trọn vẹn được hưởng phần phước lành.
Whoever is causing the upright to err in an evil way, He falls into his own pit, And the perfect inherits good.
11 Người giàu tự nghĩ mình là khôn ngoan; Nhưng kẻ nghèo có sự thông sáng dò xét người.
A rich man is wise in his own eyes, And the intelligent poor searches him.
12 Khi người công bình thắng hơn, thì có sự vinh hiển lớn; Còn lúc kẻ gian ác dấy lên, thì người ta đều đi ẩn trốn.
In the exulting of the righteous the glory [is] abundant, And in the rising of the wicked man is apprehensive.
13 Người nào giấu tội lỗi mình sẽ không được may mắn; Nhưng ai xưng nó ra và lìa bỏ nó sẽ được thương xót.
Whoever is covering his transgressions does not prosper, And he who is confessing and forsaking has mercy.
14 Người nào hằng kính sợ luôn luôn lấy làm có phước thay; Còn ai cứng lòng mình sẽ sa vào tai nạn.
O the blessedness of a man fearing continually, And whoever is hardening his heart falls into evil.
15 Một vua gian ác cai trị dân nghèo khổ, Khác nào sư tử gầm hét, và gấu đuổi theo mồi.
A growling lion, and a ranging bear, [Is] the wicked ruler over a poor people.
16 Quan trưởng thiếu trí hiểu cũng hà hiếp người ta nhiều; Nhưng người ghét sự hà tiện sẽ được trường thọ.
A leader lacking understanding multiplies oppressions, Whoever is hating dishonest gain prolongs days.
17 Kẻ mắc tội đổ huyết của người nào Sẽ trốn đến mồ mả; chớ có ai ngăn cản nó!
A man oppressed with the blood of a soul, Flees to the pit, [and] none takes hold on him [to help].
18 Ai ăn ở cách ngay thẳng sẽ được cứu rỗi; Còn ai đi theo hai lối cách cong vạy sẽ sa vào một trong hai lối ấy.
Whoever is walking uprightly is saved, And the perverted of ways falls at once.
19 Kẻ nào cày ruộng mình sẽ ăn bánh no nê; Còn ai theo kẻ biếng nhác sẽ được đầy sự nghèo khổ.
Whoever is tilling his ground is satisfied [with] bread, And whoever is pursuing vanity, Is filled [with] poverty.
20 Người thành thực sẽ được phước lành nhiều; Còn kẻ nào vội làm cho giàu ắt sẽ chẳng khỏi bị phạt.
A steadfast man has multiplied blessings, And whoever is hastening to be rich is not acquitted.
21 Tây vị người lấy làm chẳng tốt; Dầu vì một miếng bánh, người cũng phạm tội.
[It] is not good to discern faces, And a man transgresses for a piece of bread.
22 Người nào có mắt tham, vội ham kiếm của cải, Chẳng biết rằng sự thiếu thốn sẽ lâm vào mình nó.
The man [with] an evil eye [is] troubled for wealth, And he does not know that want meets him.
23 Ai quở trách người nào, về sau sẽ được ơn Hơn là kẻ lấy lưỡi mà dua nịnh.
Whoever is reproving a man finds grace afterward, More than a flatterer with the tongue.
24 Kẻ nào ăn cắp của cha hay mẹ mình, Và nói rằng: Chẳng phải là phạm tội đâu, Kẻ ấy đồng bạn với kẻ phá phách.
Whoever is robbing his father or his mother, And is saying, “It is not transgression,” He is a companion to a destroyer.
25 Người nào có lòng kiêu ngạo giục sự tranh cạnh; Nhưng kẻ nào tin cậy Ðức Giê-hô-va sẽ được no nê.
Whoever is proud in soul stirs up contention, And whoever is trusting on YHWH is made fat.
26 Kẻ nào tin cậy nơi lòng mình là kẻ ngu muội; Còn ai ăn ở cách khôn ngoan sẽ được cứu rỗi.
Whoever is trusting in his heart is a fool, And whoever is walking in wisdom is delivered.
27 Ai cho người nghèo sẽ không thiếu thốn; Còn ai xây mắt khỏi đi ắt sẽ bị nhiều sự rủa sả.
Whoever is giving to the poor has no lack, And whoever is hiding his eyes multiplied curses.
28 Khi kẻ ác dấy lên, người ta đều ẩn trốn; Nhưng khi chúng nó hư mất đi, người công bình bèn thêm nhiều lên.
A man is hidden in the rising of the wicked, And the righteous multiply in their destruction!
