< Châm Ngôn 26 >
1 Sự vinh hiển không xứng cho kẻ ngu muội, Như tuyết trong mùa hạ, như mưa trong mùa gặt.
Honoring someone stupid is as inappropriate as snow in the summer or rain during harvest.
2 Như chim sẻ bay đi đây đó, như con én liệng đi, Lời rủa sả vô cớ cũng vậy, nó chẳng hề xảy đến.
A curse that isn't deserved won't land on the person, like a fluttering sparrow or a flitting swallow.
3 Roi nẹt dùng cho ngựa, hàm thiết để cho lừa, Còn roi vọt dành cho lưng kẻ ngu muội.
Horses need a whip, donkeys need a bridle, and stupid people need a rod on their backs!
4 Chớ đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, E con giống như nó chăng.
Don't answer stupid people following their stupidity, or you'll become as bad as them.
5 Hãy đáp với kẻ ngu si tùy sự ngu dại nó, Kẻo nó khôn ngoan theo mắt nó chăng.
Answer stupid people following their stupidity, otherwise they'll think they're wise.
6 Kẻ nào cậy kẻ ngu muội đem báo tin, Chặt chơn mình, và uống lấy sự tổn hại.
Trusting someone stupid to deliver a message is like cutting of your feet or drinking poison.
7 Oáng chơn người què đòng đưa vô đụng; Câu châm ngôn trong miệng kẻ ngu dại cũng vậy.
A proverb spoken by someone stupid is as useless as a lame person's legs.
8 Tôn trọng kẻ ngu muội, Giống như bỏ cục ngọc vào trong đống đá.
Honoring someone stupid is as pointless as tying a stone into a sling.
9 Câu châm ngôn ở nơi miệng kẻ ngu muội, Khác nào một cái gai đâm vào tay người say rượu.
A proverb spoken by someone stupid is as ridiculous as a thorn bush waved around by a drunk.
10 Ai mướn người ngu muội và kẻ khách đi qua đường, Giống như một lính xạ tên làm thương mọi người.
Anyone who hires someone stupid or just a passer-by is like an archer wounding people by shooting arrows at random.
11 Kẻ ngu muội làm lại việc ngu dại mình, Khác nào con chó đã mửa ra, rồi liếm lại.
Stupid people repeat their stupidity like a dog returning to its vomit.
12 Con có thấy người nào khôn ngoan theo mắt nó chăng? Còn có sự trông cậy cho kẻ ngu muội hơn là cho nó.
Have you seen a man who is wise in his own eyes? There's more hope for stupid people than for him!
13 Kẻ biếng nhác nói: Có con sư tử ngoài đường; Một con sư tử ở trong đường phố.
Lazy people are the ones who say, “There's a lion on the road—a lion running around the streets!”
14 Kẻ biếng nhác lăn trở trên giường mình, Khác nào cửa xây trên bản lề nó.
A lazy person turns in bed like a door turns on its hinge.
15 Kẻ biếng nhác thò tay mình vào trong dĩa, Lấy làm mệt nhọc mà đem nó lên miệng.
Lazy people put their hands in a dish, but are too tired to lift the food to their mouths.
16 Kẻ biếng nhác tự nghĩ mình khôn ngoan Hơn bảy người đáp lại cách có lý.
In their own eyes lazy people are wiser than many sensible advisors.
17 Kẻ nào đi qua đường mà nổi giận về cuộc cãi lẫy không can đến mình, Khác nào kẻ nắm con chó nơi vành tai.
Interfering in someone else's quarrel is like grabbing a stray dog by the ears.
18 Người nào phỉnh gạt kẻ lân cận mình, Rồi nói rằng: Tôi chơi mà!
You're like a crazy person firing off blazing arrows and killing people
19 Khác nào kẻ điên cuồng ném than lửa, Cây tên, và sự chết.
if you lie to your friend and then say, “I was only joking!”
20 Lửa tắt tại thiếu củi; Khi chẳng có ai thèo lẻo cuộc tranh cạnh bèn nguôi.
Without wood, the fire goes out; and without gossips, arguments stop.
21 Than chụm cho than đỏ, và củi để chụm lửa; Người hay tranh cạnh xui nóng cãi cọ cũng vậy.
An argumentative person fires up quarrels like putting charcoal on hot embers or wood on a fire.
22 Lời kẻ thèo lẻo giống như vật thực ngon, Vào thấu đến tận gan ruột.
Listening to gossip is like gulping down bites of your favorite food—they go deep down inside you.
23 Môi miệng sốt sắng và lòng độc ác, Khác nào bình gốm bọc vàng bạc pha.
Smooth talking with evil intent is like a shiny lead glaze on an earthenware pot.
24 Kẻ nào ghen ghét, dùng môi miệng nói giả đò, Nhưng trong lòng nó nuôi sự gian lận;
People say nice things to you even though they hate you; deep down they're just lying to you.
25 Khi nó nói ngọt nhạt, thì chớ tin; Vì trong lòng nó có bảy sự gớm ghiếc.
When people talk nicely to you, don't believe them—their minds are full of hate for you.
26 Dầu sự ghen ghét ẩn giấu trong tuồng giả bộ, Sự gian ác nó sẽ bị lộ ra nơi hội chúng.
Even though their hatred may be hidden by cunning tricks, their evil will be revealed to everyone.
27 Ai đào hầm sẽ té xuống đó; Kẻ nào lăn đá, đá sẽ trở đè lại nó.
Those who dig pits to trap others will fall in themselves, and those who start boulders rolling will be crushed themselves.
28 Lưỡi giả dối ghét những kẻ nó đã chà nát; Và miệng dua nịnh gây điều bại hoại.
If you tell lies, you show you hate your victims; if you flatter people, you cause disaster.