< Châm Ngôn 21 >
1 Lòng của vua ở trong tay Ðức Giê-hô-va khác nào dòng nước chảy; Ngài làm nghiêng lệch nó bề nào tùy ý Ngài muốn.
Just as with the dividing of the waters, so also is the heart of the king in the hand of the Lord. He shall bend it whichever way he wills.
2 Các đường lối của loài người đều chánh đáng theo mắt họ; Song Ðức Giê-hô-va cân nhắc cái lòng.
Every way of a man seems right to himself. But the Lord weighs hearts.
3 Làm theo sự công bình và ngay thẳng Ðược đẹp lòng Ðức Giê-hô-va hơn của tế lễ.
To do mercy and judgment is more pleasing to the Lord than sacrifices.
4 Mặt tự cao, lòng kiêu ngạo, Và ngọn đèn của kẻ ác, đều là tội lỗi.
To lift up the eyes is to enlarge the heart. The lamp of the impious is sin.
5 Các ý tưởng của người cần mẫn dẫn đến sự dư dật; Còn những kẻ khờ dại chỉ chạy đến điều thiếu thốn.
The intentions of the robust continually bring forth abundance. But all the lazy are continually in need.
6 Tài vật nhờ dùng lưỡi dối gạt mà được, Ấy là một điều hư không mau hết của kẻ tìm sự chết.
Whoever gathers treasures by a lying tongue is vain and heartless. And he will stumble into the snares of death.
7 Sự cường bạo của kẻ ác sẽ đùa chúng nó đi; Vì chúng nó không khứng làm điều ngay thẳng.
The robberies of the impious will drag them down, because they were not willing to do judgment.
8 Con đường của kẻ gánh tội là quanh quẹo; Còn công việc kẻ trong sạch vốn ngay thẳng.
The perverse way of a man is foreign. But whoever is pure: his work is upright.
9 Thà ở nơi xó nóc nhà, Hơn là ở chung nhà với một người đờn bà hay tranh cạnh.
It is better to sit in a corner of the attic, than with a contentious woman and in a shared house.
10 Lòng kẻ dữ ao ước điều ác; Kẻ lân cận nó không được ơn trước mặt nó.
The soul of the impious desires evil; he will not take pity on his neighbor.
11 Khi kẻ nhạo báng bị phạt, người ngu dại bèn trở nên khôn ngoan; Khi khuyên dạy người khôn ngoan, người nhận lãnh sự tri thức.
When the pestilent is punished, a little one will become wiser. And if he pursues what is wise, he will receive knowledge.
12 Có một Ðấng công bình xem xét kỹ càng nhà kẻ ác; Ðấng ấy xô những kẻ ác vào tai họa.
The just thinks carefully about the house of the impious, so that he may draw the impious away from evil.
13 Ai bưng tai không khứng nghe tiếng kêu la của người nghèo khổ, Người đó cũng sẽ kêu la mà sẽ chẳng có ai đáp lại.
Whoever blocks his ears to the outcry of the poor shall also cry out himself, and he will not be heeded.
14 Của lễ dâng kín nhiệm nguôi cơn thạnh nộ; Của hối lộ đút vào lòng làm ngất cơn giận dữ tợn.
A surprise gift extinguishes anger. And a gift concealed in the bosom extinguishes the greatest indignation.
15 Làm điều ngay thẳng, ấy là một việc vui vẻ cho người công bình; Nhưng gây bại hoại cho kẻ làm gian ác.
It is gladness for the just to do judgment; and it is dread for those who work iniquity.
16 Người lầm lạc xa đường khôn sáng Sẽ ở với hội kẻ chết.
A man who wanders astray from the way of doctrine will linger in the company of the giants.
17 Ai ham sự vui chơi ắt sẽ nghèo khó; Còn ai ưa rượu với dầu sẽ chẳng hề làm giàu.
Whoever loves a feast will be in deprivation. Whoever loves wine and fatness will not be enriched.
18 Kẻ ác là một giá chuộc người công bình; Và kẻ dối gạt thế chỗ cho người ngay thẳng.
The impious is given over instead of the just, and the iniquitous is given over in place of the upright.
19 Thà ở nơi vắng vẻ, Hơn là ở với một người đờn bà hay tranh cạnh và nóng giận.
It is better to live in a deserted land, than with a quarrelsome and emotional woman.
20 Có bửu vật và dầu trong nhà người khôn ngoan; Nhưng kẻ ngu muội nuốt nó đi.
There is desirable treasure, as well as oil, in the habitations of the just. And the imprudent man will waste it.
21 Người nào tìm cầu sự công bình và sự nhơn từ sẽ tìm được sự sống, sự công bình, và tôn trọng.
Whoever follows justice and mercy shall discover life, justice, and glory.
22 Người khôn ngoan leo lên thành dõng sĩ, Ðánh hạ sức lực mà nó nương cậy.
The wise has ascended the city of the strong, and he has torn down the bulwark of its confidence.
23 Ai giữ lấy miệng và lưỡi mình Giữ linh hồn mình khỏi hoạn nạn.
Whoever guards his mouth and his tongue guards his soul from anguish.
24 Nhạo báng, ấy là tên của người kiêu căng cao cách; Nó cư xử cách xấc xược theo tánh kiêu ngạo của nó.
A proud and arrogant one is also called ignorant, if he, in anger, acts according to pride.
25 Sự ước ao của kẻ biếng nhác giết chết nó; Bởi vì hai tay nó không khứng làm việc.
Desires kill the lazy, for his hands are not willing to work at all.
26 Có người trót ngày ham hố quá; Nhưng người công bình ban cho không chắt lót.
He covets and desires all day long. But whoever is just shall distribute and shall not cease.
27 Của tế lễ của kẻ ác là một vật gớm ghiếc; Phương chi họ đem đến mà có ác tưởng.
The sacrifices of the impious are abominable, because they are offered out of wickedness.
28 Chứng dối giả sẽ hư mất đi; Nhưng người hay nghe theo sẽ nói được mãi mãi.
A lying witness will perish. An obedient man shall speak of victory.
29 Kẻ ác tự làm mặt chai mày đá; Còn người ngay thẳng làm vững đường lối mình.
The impious man insolently hardens his face. But whoever is upright corrects his own way.
30 Chẳng có sự khôn ngoan nào, sự thông minh nào, hay là mưu kế nào, Mà chống địch Ðức Giê-hô-va được.
There is no wisdom, there is no prudence, there is no counsel, which is against the Lord.
31 Ngựa sắm sửa về ngày tranh chiến; Nhưng sự thắng trận thuộc về Ðức Giê-hô-va.
The horse is prepared for the day of battle. But the Lord bestows salvation.