Châm Ngôn 19
1 Thà người nghèo khổ ăn ở thanh liêm, Còn hơn là kẻ môi miệng gian tà và là một kẻ ngây dại.
Better is the poor who walks in his integrity than he who is perverse in his lips and is a fool.
2 Lòng thiếu tri thức ấy chẳng phải một điều hay; Vả kẻ nào vội bước bị vấp phạm.
It is not good to have zeal without knowledge; nor being hasty with one’s feet and missing the way.
3 Sự ngu dại của người nào làm cho hư hỏng đường lối mình, Và lòng người oán Ðức Giê-hô-va.
The foolishness of man subverts his way; his heart rages against Adonai.
4 Sự giàu có kết nhiều bậu bạn; Còn kẻ khó khăn dầu bạn cũng lìa bỏ.
Wealth adds many friends, but the poor is separated from his friend.
5 Chứng gian nào chẳng bị phạt; Và kẻ buông điều giả dối không sao thoát khỏi.
A false witness shall not be unpunished. He who pours out lies shall not go free.
6 Có nhiều kẻ tìm ơn người rộng rãi; Và mỗi người đều là bằng hữu của kẻ hay ban lễ vật.
Many will entreat the favor of a ruler, and everyone is a friend to a man who gives gifts.
7 Hết thảy anh em ruột của kẻ nghèo đều ghét người; Phương chi bậu bạn sẽ lìa xa khỏi người! Người lấy lời đuổi theo chúng, chúng chẳng còn đó nữa!
All the relatives of the poor shun him: how much more do his friends avoid him! He pursues them with pleas, but they are gone.
8 Ai có được sự khôn ngoan thương mến linh hồn mình; Còn ai giữ lấy sự thông sáng tìm được phước hạnh.
He who gets wisdom 'ahav ·affectionately loves· his own soul. He who keeps understanding shall find good.
9 Chứng gian sẽ chẳng thoát khỏi bị phạt; Và kẻ buông lời giả dối sẽ bị hư mất.
A false witness shall not be unpunished. He who utters lies shall perish.
10 Aên ở sung sướng chẳng xứng hiệp cho kẻ ngu muội; Phương chi kẻ tôi mọi cai trị các hoàng tử!
Delicate living is not appropriate for a fool, much less for a servant to have rule over princes.
11 Sự khôn ngoan của người khiến cho người chậm nóng giận; Và người lấy làm danh dự mà bỏ qua tội phạm.
The discretion of a man makes him slow to anger. It is his glory to overlook an offense.
12 Vua thạnh nộ khác nào sư tử gầm thét; Còn ân dịch người như sương móc xuống trên đồng cỏ.
The king’s wrath is like the roaring of a lion, but his favor is like dew on the grass.
13 Con trai ngu muội là tai họa cho cha nó; Và sự tranh cãi của người vợ vốn một máng xối hằng chảy luôn.
A foolish son is the calamity of his father. A wife’s quarrels are a continual dripping.
14 Nhà cửa và tài sản là cơ nghiệp của tổ phụ để lại; Còn một người vợ khôn ngoan do nơi Ðức Giê-hô-va mà đến.
House and riches are an inheritance from fathers, but a prudent wife is from Adonai.
15 Sự biếng nhác làm cho ngủ mê; Và linh hồn trễ nải sẽ bị đói khát.
Slothfulness casts into a deep sleep. The idle soul shall suffer hunger.
16 Ai gìn giữ điều răn, gìn giữ lấy linh hồn mình; Nhưng kẻ nào không coi chừng đường lối mình sẽ thác.
He who keeps a mitzvah ·instruction· keeps his soul, but he who is contemptuous in his ways shall die.
17 Ai thương xót kẻ nghèo, tức cho Ðức Giê-hô-va vay mượn; Ngài sẽ báo lại việc ơn lành ấy cho người.
He who has pity on the poor lends to Adonai; he will reward him.
18 Hãy sửa phạt con ngươi trong lúc còn sự trông cậy; Nhưng chớ toan lòng giết nó.
Discipline your son, for there is hope; don’t be a willing party to his death.
19 Người hay nóng giận dữ tợn, sẽ phải mang hình; Vì nếu con giải cứu hắn, ắt phải giải cứu lại nữa.
A hot-tempered man must pay the penalty, for if you rescue him, you must do it again.
20 Hay nghe lời khuyên dạy, và tiếp nhận sự giáo hối, Ðể con được khôn ngoan trong lúc cuối cùng.
Sh'ma ·Hear obey· counsel and receive instruction, that you may be wise in your latter end.
21 Trong lòng loài người có nhiều mưu kế; Song ý chỉ của Ðức Giê-hô-va sẽ thành được.
There are many plans in a man’s heart, but Adonai’s counsel will prevail.
22 Lòng nhơn từ của người làm cho người ta yêu chuộng mình; Và người nghèo khổ là hơn kẻ nói dối.
That which makes a man to be desired is his cheshed ·loving-kindness·. A poor man is better than a liar.
23 Sự kính sợ Ðức Giê-hô-va dẫn đến sự sống, Làm cho người ta được ở thỏa nguyện, không bị tai họa lâm đến.
The fear of Adonai leads to life, then contentment; he rests and will not be touched by trouble.
24 Kẻ biếng nhác thò tay mình trong dĩa, Rồi không thèm đem nó lên miệng mình nữa.
The sluggard buries his hand in the dish; he will not so much as bring it to his mouth again.
25 Hãy đánh kẻ nhạo báng, thì người ngu dại sẽ trở nên khôn khéo; Khá sửa dạy người thông sáng, ắt người sẽ hiểu điều tri thức.
Flog a scoffer, and the simple will learn prudence; rebuke one who has understanding, and he will gain knowledge.
26 Kẻ hãm hại cha mình, và xô đuổi mẹ mình, Là một con trai gây hổ ngươi và chiêu sỉ nhục.
He who robs his father and drives away his mother, is a son who causes shame and brings reproach.
27 Hỡi con, hãy thôi nghe sự khuyên dạy Khiến cho con lầm lạc cách xa các lời tri thức.
If you stop sh'ma ·hearing obeying· instruction, my son, you will stray from the words of knowledge.
28 Chứng gian tà nhạo báng sự công bình; Và miệng kẻ dữ nuốt tội ác.
A corrupt witness mocks mishpat ·justice·, and the mouth of the wicked gulps down iniquity.
29 Sự xét đoán dự bị cho kẻ nhạo báng; Và roi vọt sắm sửa cho lưng kẻ ngu muội.
Penalties are prepared for scoffers, and beatings for the backs of fools.
