Châm Ngôn 17
1 Thà một miếng bánh khô mà hòa thuận, Còn hơn là nhà đầy thịt tế lễ lại cãi lộn nhau.
Better is a dry morsel with quietness, than a house full of feasting with strife.
2 Tôi tớ khôn sáng sẽ quản trị con trai làm xấu hổ, Và được hưởng phần cơ nghiệp giữa các anh em.
A servant who deals wisely will rule over a son who causes shame, and shall have a part in the inheritance among the brothers.
3 Nồi dót để luyện bạc, lò để luyện vàng; Nhưng Ðức Giê-hô-va thử lòng của loài người.
The refining pot is for silver, and the furnace for gold, but Yahweh tests the hearts.
4 Kẻ làm ác chăm chỉ về môi gian ác; Kẻ hay nói dối lắng tai nghe lưỡi độc hiểm.
An evildoer heeds wicked lips. A liar gives ear to a mischievous tongue.
5 Ai nhạo báng người bần cùng sỉ nhục Ðấng tạo hóa mình; Ai vui mừng về tai họa sẽ chẳng được thoát khỏi bị phạt.
Whoever mocks the poor reproaches his Maker. He who is glad at calamity shall not be unpunished.
6 Mão triều thiên của ông già, ấy là con cháu; Còn vinh hiển của con cái, ấy là ông cha.
Children’s children are the crown of old men; the glory of children is their parents.
7 Lời tốt lành không xứng với kẻ ngu; Môi miệng giả dối lại càng ít xứng cho vua chúa thay.
Excellent speech isn’t fitting for a fool, much less do lying lips fit a prince.
8 Của hối lộ giống như viên ngọc quí trước mặt ai được nó; Dầu nó xây trở phía nào, cũng được may mắn.
A bribe is a precious stone in the eyes of him who gives it; wherever he turns, he prospers.
9 Kẻ nào lấp giấu tội lỗi tìm cầu điều tình ái; Còn ai nhắc lập lại điều gì chia rẽ bạn bậu thiết cốt.
He who covers an offense promotes love; but he who repeats a matter separates best friends.
10 Lời quở trách thấm sâu vào người khôn ngoan, Hơn là trăm roi đánh vào kẻ ngu muội.
A rebuke enters deeper into one who has understanding than a hundred lashes into a fool.
11 Kẻ gian ác chỉ tìm điều phản nghịch; Vì vậy sẽ sai một sứ giả dữ tợn đi hãm đánh nó.
An evil man seeks only rebellion; therefore a cruel messenger shall be sent against him.
12 Thà người ta gặp gấu cái bị cướp con, Hơn là gặp kẻ ngây dại theo điên cuồng nó.
Let a bear robbed of her cubs meet a man, rather than a fool in his folly.
13 Tai họa không hề lìa khỏi nhà Của kẻ lấy ác trả thiện.
Whoever rewards evil for good, evil shall not depart from his house.
14 Khởi đầu tranh cạnh, ấy như người ta mở đường nước chảy; Vậy, khá thôi cãi lẫy trước khi đánh lộn.
The beginning of strife is like breaching a dam, therefore stop contention before quarreling breaks out.
15 Ai xưng kẻ ác là công bình, và kẻ nào lên án cho người công bình, Cả hai điều lấy làm gớm ghiếc cho Ðức Giê-hô-va.
He who justifies the wicked, and he who condemns the righteous, both of them alike are an abomination to Yahweh.
16 Kẻ ngu muội thiếu trí hiểu, Thế thì bạc trong tay hắn mua khôn ngoan mà chi?
Why is there money in the hand of a fool to buy wisdom, since he has no understanding?
17 Bằng hữu thương mến nhau luôn luôn; Và anh em sanh ra để giúp đỡ trong lúc hoạn nạn.
A friend loves at all times; and a brother is born for adversity.
18 Kẻ ngu muội giao tay, Chịu làm bảo lãnh trước mặt kẻ lân cận mình.
A man void of understanding strikes hands, and becomes collateral in the presence of his neighbor.
19 Ai ưa tranh cạnh ưa tội lỗi; Ai xây cất cửa mình cao kiếm điều hư sập.
He who loves disobedience loves strife. One who builds a high gate seeks destruction.
20 Kẻ nào có lòng vày vò không tìm được phước hạnh; Và ai có lưỡi gian tà sẽ sa vào tai hại.
One who has a perverse heart doesn’t find prosperity, and one who has a deceitful tongue falls into trouble.
21 Ai sanh con ngu muội ắt sẽ có buồn rầu; Còn cha của kẻ ngây dại chẳng được vui vẻ.
He who becomes the father of a fool grieves. The father of a fool has no joy.
22 Lòng vui mừng vốn một phương thuốc hay; Còn trí nao sờn làm xương cốt khô héo.
A cheerful heart makes good medicine, but a crushed spirit dries up the bones.
23 Người gian ác lãnh nhẹm của hối lộ, Ðặng làm sai lệch các lối xét đoán.
A wicked man receives a bribe in secret, to pervert the ways of justice.
24 Có sự khôn ngoan trước mặt người thông sáng; Song con mắt kẻ ngu muội ở nơi địa cực.
Wisdom is before the face of one who has understanding, but the eyes of a fool wander to the ends of the earth.
25 Con ngu muội là một điều buồn rầu cho cha, Và một sự cay đắng cho mẹ đã sanh đẻ nó.
A foolish son brings grief to his father, and bitterness to her who bore him.
26 Lấy làm chẳng tốt mà phạt vạ người công bình, Hay là đánh người tước vị vì cớ lòng ngay thẳng của họ.
Also to punish the righteous is not good, nor to flog officials for their integrity.
27 Người nào kiêng lời nói mình có tri thức; Còn người có tánh ôn hàn là một người thông sáng.
He who spares his words has knowledge. He who is even tempered is a man of understanding.
28 Khi nín lặng, dầu người ngu dại, cũng được cầm bằng khôn ngoan; Còn kẻ nào ngậm môi miệng mình lại được kẻ là thông sáng.
Even a fool, when he keeps silent, is counted wise. When he shuts his lips, he is thought to be discerning.
