Ma-thi-ơ 12
1 Lúc đó, nhằm ngày Sa-bát, Ðức Chúa Jêsus đi qua giữa đồng lúa mì; các môn đồ đói, bứt bông lúa mà ăn.
About this time as Jesus passed through the cornfields on the sabbath-day, his disciples being hungry began to pluck the ears of corn, and to eat them.
2 Người Pha-ri-si thấy vậy, bèn nói cùng Ngài rằng: Kìa môn đồ thầy làm điều không nên làm trong ngày Sa-bát.
And when the pharisees saw it they said to Him, See, thy disciples are doing what is not lawful for them to do on the sabbath.
3 Song Ngài đáp rằng: Chuyện vua Ða-vít đã làm trong khi vua với kẻ đi theo bị đói, các ngươi há chưa đọc đến sao?
But He replied, Have ye not read what David did, when he, and his attendants, were hungry? how he went into the house of God,
4 tức là vua vào đền Ðức Chúa Trời, ăn bánh bày ra, là bánh mà vua và kẻ đi theo không có phép ăn, chỉ để riêng cho các thầy tế lễ.
and did eat the shew-bread, which it was not lawful for him to eat, nor those that were with him; but for the priests only? or have ye not read in the law,
5 Hay là các ngươi không đọc trong sách luật, đến ngày Sa-bát, các thầy tế lễ trong đền thờ phạm luật ngày đó, mà không phải tội sao?
what profane sort of work the priests do in the temple on the sabbath-days, and yet are blameless?
6 Vả lại, ta phán cùng các ngươi, tại chỗ nầy có một đấng tôn trọng hơn đền thờ.
But I tell you, that a greater than the temple is here:
7 Phải chi các ngươi hiểu nghĩa câu nầy: Ta muốn lòng nhân từ, không muốn của tế lễ, thì các ngươi không trách những người vô tội;
and if ye had known what that scripture means, "I desire mercy rather than sacrifice," ye would not have condemned the guiltless.
8 vì Con người là Chúa ngày Sa-bát.
For the Son of man is lord even of the sabbath.
9 Ðức Chúa Jêsus đi khỏi nơi đó, bèn vào nhà hội.
And he went away and came into their synagogue: and there being a man there who had a withered hand,
10 Ở đó, có một người teo một bàn tay. Có kẻ hỏi Ngài rằng: Trong ngày Sa-bát, có phép chữa kẻ bịnh hay không? Ấy là họ có ý kiếm dịp kiện Ngài.
they asked Him, if it were lawful to heal on the sabbath-days? that they might accuse Him.
11 Ngài bèn phán cùng họ rằng: Ai trong vòng các ngươi có một con chiên, nếu đương ngày Sa-bát, bị té xuống hầm, thì há không kéo nó lên sao?
But He said unto them, What man of you shall have one of his sheep fall into a pit on the sabbath-day, and will not lay hold of it and lift it out?
12 Huống chi người ta trọng hơn con chiên là dường nào! Vậy, trong ngày Sa-bát có phép làm việc lành.
And of how much more worth is a man than a sheep? Sure then it is lawful to do good on the sabbath-days.
13 Ðoạn, Ngài phán cùng người tay teo rằng: Hãy giơ tay ra. Người liền giơ tay, thì tay nầy cũng lành như tay kia.
Then saith He to the man, Stretch out thine hand: and he stretched it out, and it was made sound like the other.
14 Những người Pha-ri-si đi ra ngoài rồi, bàn với nhau, lập mưu đặng giết Ngài.
But the pharisees went out of the synagogue and took counsel together against Him, how they might destroy Him:
15 Song Ðức Chúa Jêsus biết điều ấy, thì bỏ đi khỏi chỗ đó; có nhiều người theo, và Ngài chữa lành cả.
but Jesus knew it, and withdrew from thence; and great multitudes followed Him with their sick,
16 Ngài cấm ngặt họ đừng cho ai biết Ngài;
and he healed them all, charging them not to make Him known:
17 để được ứng nghiệm lời đấng tiên tri Ê-sai đã nói rằng:
that it might be fulfilled which was spoken by Esaias the prophet, saying, Behold my servant whom I have chosen,
18 Nầy, tôi tớ ta đã chọn, Là người mà ta rất yêu dấu, đẹp lòng ta mọi đàng. Ta sẽ cho Thánh Linh ta ngự trên người, Người sẽ rao giảng sự công bình cho dân ngoại.
my beloved in whom my soul is well pleased: I will put my spirit upon Him, and He shall declare judgement to the nations: He shall not contend,
19 Người sẽ chẳng cãi lẫy, chẳng kêu la, Và chẳng ai nghe được tiếng người ngoài đường cái.
nor cry aloud, nor shall any one hear his voice in the streets:
20 Người sẽ chẳng bẻ cây sậy đã gãy, chẳng tắt ngọn đèn gần tàn, Cho đến chừng nào người khiến sự công bình được thắng.
a bruised reed shall he not break, and smoking flax he will not extinguish, till He send forth judgement victorious.
21 Dân ngoại sẽ trông cậy danh người.
And in his name shall the Gentiles hope.
22 Bấy giờ có kẻ đem đến cho Ðức Chúa Jêsus một người mắc quỉ ám, đui và câm; Ngài chữa cho, đến nỗi người câm nói và thấy được.
Then was brought to Him a demoniac, who was blind and dumb; and he healed Him, so that the blind and dumb man both spake and saw:
23 Chúng lấy làm lạ, mà nói rằng: Có phải người đó là con cháu vua Ða-vít chăng?
and all the multitudes were amazed, and said, "Is not this the Son of David?"
24 Song những người Pha-ri-si nghe vậy, thì nói rằng: Người nầy chỉ nhờ Bê-ên-xê-bun là chúa quỉ mà trừ quỉ đó thôi.
which the pharisees hearing, said, "He only casts out demons by the help of Beelzebub the prince of the devils."
25 Ðức Chúa Jêsus biết ý tưởng họ, thì phán rằng: Một nước mà chia xé nhau thì bị phá hoang; một thành hay là một nhà mà chia xé nhau thì không còn được.
But Jesus, who well knew their thoughts, said to them, Every kingdom divided against itself becomes desolate; and no city, or family, divided against itself can stand:
26 Nếu quỉ Sa-tan trừ quỉ Sa-tan, ấy là tự nó chia xé nhau; thì nước nó làm sao còn được ư?
if Satan cast out Satan, he is divided against himself; how then shall his kingdom stand?
27 Và nếu ta nhờ Bê-ên-xê-bun mà trừ quỉ, thì con các ngươi nhờ ai mà trừ quỉ ư? Bởi đó, chính chúng nó sẽ xử đoán các ngươi vậy.
And if I cast out demons by the power of Beelzebub, by whom do your own people cast them out? wherefore they shall be your judges:
28 Mà nếu ta cậy Thánh Linh của Ðức Chúa Trời để trừ quỉ, thì nước Ðức Chúa Trời đã đến tận các ngươi.
but if I by the Spirit of God cast out devils, then certainly the kingdom of God is come unto you.
29 Hay là, có lẽ nào, ai vào nhà một người mạnh sức để cướp lấy của, mà trước không trói người mạnh sức ấy được sao? Phải trói người rồi mới cướp của nhà người được.
Or, how can any one enter into the house of a strong man, and take away his goods, unless he first overpower the strong man? and then indeed he may strip his house.
30 Ai không ở với ta, thì nghịch cùng ta; ai không thâu hiệp với ta, thì tan ra.
He that is not with me, is against me; and he that gathereth not with me, scattereth.
31 Ấy vậy, ta phán cùng các ngươi, các tội lỗi và lời phạm thượng của người ta đều sẽ được tha; song lời phạm thượng đến Ðức Thánh Linh thì sẽ chẳng được tha đâu.
Wherefore, I tell you, All manner of sin and blasphemy shall be forgiven to men; but the blasphemy against the holy Spirit shall not be forgiven them:
32 Nếu ai nói phạm đến Con người, thì sẽ được tha; song nếu ai nói phạm đến Ðức Thánh Linh, thì dầu đời nầy hay đời sau cũng sẽ chẳng được tha. (aiōn g165)
and if any one speak against the Son of man, it may be forgiven him: but if any one speak against the holy Spirit, it shall not be forgiven him, neither in this life, nor in that to come. (aiōn g165)
33 Hoặc cho là cây tốt thì trái cũng tốt, hoặc cho là cây xấu thì trái cũng xấu; vì xem trái thì biết cây.
Either allow the tree to be good, and it's fruit good; or shew the tree to be corrupt, and it's fruit corrupt: for the tree is known by it's fruit.
34 Hỡi dòng dõi rắn lục; bay vốn là loài xấu, làm sao nói được sự tốt? Bởi vì do sự đầy dẫy trong lòng mà miệng mới nói ra.
O race of vipers, how can ye speak good things, who are yourselves so wicked? for out of the abundance of the heart the mouth speaketh.
35 Người lành do nơi đã chứa điều thiện mà phát ra điều thiện; nhưng kẻ dữ do nơi đã chứa điều ác mà phát ra điều ác.
A good man out of the good treasure of the heart produceth good things; and a wicked man out of the wicked treasure uttereth wicked things:
36 Vả, ta bảo các ngươi, đến ngày phán xét, người ta sẽ khai ra mọi lời hư không mà mình đã nói;
but I tell you, that of every idle word, which men shall speak, they shall give an account in the day of judgement; for by thy words thou shalt be justified,
37 vì bởi lời nói mà ngươi sẽ được xưng là công bình, cũng bởi lời nói mà ngươi sẽ bị phạt.
and by thy words thou shalt be condemned.
38 Bấy giờ có mấy thầy thông giáo và người Pha-ri-si thưa cùng Ðức Chúa Jêsus rằng: Bẩm thầy, chúng tôi muốn xem thầy làm dấu lạ.
Then some of the scribes and pharisees answered Him, saying, Master, we should be glad to see a sign from thee:
39 Ngài đáp rằng: Dòng dõi hung ác gian dâm này xin một dấu lạ, nhưng sẽ chẳng cho dấu lạ khác ngoài dấu lạ của đấng tiên tri Giô-na.
but He replied and said unto them, This wicked and degenerate race demand a sign; but no sign shall be given them, except that of the prophet Jonah:
40 Vì Giô-na đã bị ở trong bụng cá lớn ba ngày ba đêm, cũng một thể ấy, Con người sẽ ở trong lòng đất ba ngày ba đêm.
for as Jonas was three days and three nights in the whale's belly, so shall the Son of man be three days and three nights in the heart of the earth.
41 Ðến ngày phán xét, dân thành Ni-ni-ve sẽ đứng dậy với dòng dõi nầy mà lên án nó, vì dân ấy đã nghe lời Giô-na giảng và ăn năn; mà đây nầy, có một người tôn trọng hơn Giô-na!
So that the men of Nineveh will rise up in the judgement against this generation, and condemn it; for they repented at the preaching of Jonah, and behold a greater than Jonas is here.
42 Ðến ngày phán xét, nữ hoàng nam phương sẽ đứng dậy với dòng dõi nầy mà lên án nó, vì người từ nơi cùng trái đất đến nghe lời khôn ngoan vua Sa-lô-môn; mà đây nầy, có một người tôn trọng hơn vua Sa-lô-môn!
The queen of the South too, shall rise up in the day of judgement against this generation, and condemn it; for she came from the ends of the earth to hear the wisdom of Solomon, and behold a greater than Solomon is here.
43 Khi tà ma ra khỏi một người, thì nó đi đến nơi khô khan kiếm chỗ nghỉ, nhưng kiếm không được;
Now when an impure spirit is gone out of a man, he wanders through dry desert places, seeking rest, and findeth none:
44 rồi nó nói rằng: Ta sẽ trở về nhà ta mà ta mới ra khỏi; khi trở về, thấy nhà không, quét sạch, và sửa soạn tử tế.
then saith he, I will return into my house, that I came out of; and when he cometh, he findeth it empty, swept, and set off to advantage:
45 Nó bèn lại đi, đem về bảy quỉ khác dữ hơn nó nữa, cùng vào nhà đó mà ở; vậy số phận người ấy sau lại xấu hơn trước. Dòng dõi dữ nầy cũng như vậy.
then he goeth and taketh with him seven other spirits more wicked than himself, and they enter in and dwell there; and so the last state of that man is worse than the first. And thus shall it be to this wicked generation.
46 Khi Ðức Chúa Jêsus còn phán cùng dân chúng, thì mẹ và anh em Ngài đến đứng ngoài, muốn nói cùng Ngài.
Now as He was yet discoursing to the people, behold, his mother and his brethren stood without, and desired to speak to Him:
47 Có người thưa cùng Ngài rằng: Ðây nầy, mẹ và anh em thầy ở ngoài, muốn nói cùng thầy.
and somebody said to Him, "Here are thy mother and thy brethren standing without, desiring to speak to thee."
48 Ngài đáp rằng: Ai là mẹ ta, ai là anh em ta?
But in answer to him that told Him, He said, "Who is my mother, and who are my brethren?"
49 Ngài giơ tay chỉ các môn đồ mình, mà phán rằng: Nầy là mẹ ta cùng anh em ta!
and stretching out his hand towards his disciples, He said, "Behold my mother and my brethren:"
50 Vì hễ ai làm theo ý muốn Cha ta ở trên trời, thì người đó là anh em, chị em ta, cùng là mẹ ta vậy.
for whosoever doth the will of my Father who is in heaven, he is to me as my brother and sister and mother.
