< Lu-ca 22 >
1 Ngày lễ ăn bánh không men thứ là lễ Vượt Qua đến gần.
Now the Feast of Unleavened Bread, called the Passover, was approaching,
2 Các thầy tế lễ cả cùng các thầy thông giáo tìm phương đặng giết Ðức Chúa Jêsus; vì họ sợ dân.
and the chief priests and scribes were looking for a way to put Jesus to death; for they feared the people.
3 Vả, quỉ Sa-tan ám vào Giu-đa, gọi là Ích-ca-ri-ốt, là người trong số mười hai sứ đồ,
Then Satan entered Judas Iscariot, who was one of the Twelve.
4 nó đi kiếm các thầy tế lễ cả và các thầy đội, để đồng mưu dùng cách nào nộp Ngài cho họ.
And Judas went to discuss with the chief priests and temple officers how he might betray Jesus to them.
5 Các người kia mừng lắm, hứa sẽ cho nó tiền bạc.
They were delighted and agreed to give him money.
6 Nó đã ưng thuận với họ, bèn kiếm dịp tiện đặng nộp Ðức Chúa Jêsus trong khi dân chúng không biết.
Judas consented, and began to look for an opportunity to betray Jesus to them in the absence of a crowd.
7 Ðến ngày lễ ăn bánh không men, là ngày người ta phải giết con sinh làm lễ Vượt Qua,
Then came the day of Unleavened Bread on which the Passover lamb was to be sacrificed.
8 Ðức Chúa Jêsus sai Phi -e-rơ và Giăng đi, mà phán rằng: Hãy đi dọn lễ Vượt Qua cho chúng ta ăn.
Jesus sent Peter and John, saying, “Go and prepare for us to eat the Passover.”
9 Hai người trong: Thầy muốn chúng tôi dọn lễ ấy tại đâu?
“Where do You want us to prepare it?” they asked.
10 Ngài đáp rằng: Khi các ngươi vào thành, sẽ gặp một người mang vò nước; hãy theo người vào nhà.
He answered, “When you enter the city, a man carrying a jug of water will meet you. Follow him to the house he enters,
11 và nói cùng chủ nhà rằng: Thầy phán cùng ngươi rằng: Phòng khách là chỗ ta sẽ ăn lễ Vượt Qua với môn đồ ta ở đâu?
and say to the owner of that house, ‘The Teacher asks: Where is the guest room, where I may eat the Passover with My disciples?’
12 Chủ nhà sẽ chỉ cho một cái phòng rộng và cao, đồ đạc sẵn sàng; các ngươi hãy dọn ở đó.
And he will show you a large upper room, already furnished. Make preparations there.”
13 Hai môn đồ đi, quả gặp những đều như Ngài đã phán, bèn dọn lễ Vượt Qua.
So they went and found it just as Jesus had told them. And they prepared the Passover.
14 Ðến giờ, Ngài ngồi bàn ăn, các sứ đồ cùng ngồi với Ngài.
When the hour had come, Jesus reclined at the table with His apostles.
15 Ngài phán rằng: Ta rất muốn ăn lễ Vượt Qua nầy với các ngươi trước khi ta chịu đau đớn.
And He said to them, “I have eagerly desired to eat this Passover with you before My suffering.
16 Vì, ta nói cùng các ngươi, ta sẽ không ăn lễ nầy nữa cho đến khi lễ ấy được trọn trong nước Ðức Chúa Trời.
For I tell you that I will not eat it again until it is fulfilled in the kingdom of God.”
17 Ngài bèn cầm chén, tạ ơn, rồi phán rằng: Hãy lấy cái nầy phân phát cho nhau.
After taking the cup, He gave thanks and said, “Take this and divide it among yourselves.
18 Vì, ta nói cùng các ngươi, từ nay ta sẽ không uống trái nho nữa, cho tới khi nước Ðức Chúa Trời đến rồi.
For I tell you that I will not drink of the fruit of the vine from now on until the kingdom of God comes.”
19 Ðoạn, Ngài cầm lấy bánh, tạ ơn xong, bẻ ra phân phát cho môn đồ, mà phán rằng: Nầy là thân thể ta, đã vì các ngươi mà phó cho; hãy làm sự nầy để nhớ đến ta.
And He took the bread, gave thanks and broke it, and gave it to them, saying, “This is My body, given for you; do this in remembrance of Me.”
20 Khi ăn xong, Ngài cũng làm như vậy, lấy chén đưa cho môn đồ, mà phán rằng: Chén nầy là giao ước mới trong huyết ta vì các ngươi mà đổ ra.
In the same way, after supper He took the cup, saying, “This cup is the new covenant in My blood, which is poured out for you.
21 Vả lại, nầy, bàn tay kẻ phản ta ở gần ta, nơi bàn nầy.
Look! The hand of My betrayer is with Mine on the table.
22 Con người đi, theo như điều đã chỉ định; nhưng khốn cho người nầy phản Ngài!
Indeed, the Son of Man will go as it has been determined, but woe to that man who betrays Him.”
23 Môn đồ bèn hỏi nhau trong bọn mình ai là người sẽ làm điều đó.
Then they began to question among themselves which of them was going to do this.
24 Môn đồ lại cãi lẫy nhau, cho biết ai sẽ được tôn là lớn hơn hết trong đám mình.
A dispute also arose among the disciples as to which of them would be considered the greatest.
25 Nhưng Ngài phán cùng môn đồ rằng: Các vua của các dân ngoại lấy phép riêng mình mà cai trị, những người cầm quyền cai trị được xưng là người làm ơn.
So Jesus declared, “The kings of the Gentiles lord it over them, and those in authority over them call themselves benefactors.
26 Về phần các ngươi, đừng làm như vậy; song ai lớn hơn trong các ngươi phải như kẻ rất nhỏ, và ai cai trị phải như kẻ hầu việc.
But you shall not be like them. Instead, the greatest among you should be like the youngest, and the one who leads like the one who serves.
27 Vì một người ngồi ăn với một người hầu việc, ai là lớn hơn? Có phải là kẻ ngồi ăn không? Nhưng ta ở giữa các ngươi như kẻ hầu việc vậy.
For who is greater, the one who reclines at the table or the one who serves? Is it not the one who reclines? But I am among you as one who serves.
28 Còn như các ngươi, đã bền lòng theo ta trong mọi sự thử thách ta,
You are the ones who have stood by Me in My trials.
29 nên ta ban nước cho các ngươi, cũng như Cha ta đã ban cho ta vậy,
And I bestow on you a kingdom, just as My Father has bestowed one on Me,
30 để các ngươi được ăn uống chung bàn trong nước ta, và được ngồi ngai để xét đoán mười hai chi phái Y-sơ-ra-ên.
so that you may eat and drink at My table in My kingdom, and sit on thrones, judging the twelve tribes of Israel.
31 Hỡi Si-môn, Si-môn, nầy quỉ Sa-tan đã đòi sàng sảy ngươi như lúa mì.
Simon, Simon, Satan has asked to sift each of you like wheat.
32 Song ta đã cầu nguyện cho ngươi, hầu cho đức tin ngươi không thiếu thốn. Vậy, đến khi ngươi đã hối cải, hãy làm cho vững chí anh em mình.
But I have prayed for you, Simon, that your faith will not fail. And when you have turned back, strengthen your brothers.”
33 Phi -e-rơ thưa rằng: Thưa Chúa, tôi sẵn lòng đi theo Chúa, đồng tù đồng chết.
“Lord,” said Peter, “I am ready to go with You even to prison and to death.”
34 Ðức Chúa Jêsus đáp rằng: Hỡi Phi -e-rơ, ta nói cùng ngươi, hôm nay khi gà chưa gáy, ngươi sẽ ba lần chối không biết ta.
But Jesus replied, “I tell you, Peter, the rooster will not crow today until you have denied three times that you know Me.”
35 Ðoạn, Ngài lại phán rằng: Khi ta đã sai các ngươi đi, không đem túi, bao giày chi hết, các ngươi có thiếu gì không? Môn đồ thưa rằng: Không thiếu chi hết.
Then Jesus asked them, “When I sent you out without purse or bag or sandals, did you lack anything?” “Nothing,” they answered.
36 Ngài phán rằng: Nhưng bây giờ, ai có túi bạc, hãy lấy đi, ai có bao, cũng vậy; ai không có gươm, hãy bán áo người đi mà mua.
“Now, however,” He told them, “the one with a purse should take it, and likewise a bag; and the one without a sword should sell his cloak and buy one.
37 Vì ta rao cho các ngươi, có lời chép rằng: Ngài đã bị kể vào hàng kẻ dữ. Lời ấy phải ứng nghiệm về chính mình ta. Thật vậy, sự đã chỉ về ta hầu được trọn.
For I tell you that this Scripture must be fulfilled in Me: ‘And He was numbered with the transgressors.’ For what is written about Me is reaching its fulfillment.”
38 Các sứ đồ thưa rằng: Thưa Chúa, có hai thanh gươm đây. Ngài phán rằng: Ấy là đủ.
So they said, “Look, Lord, here are two swords.” “That is enough,” He answered.
39 Ðoạn, Ðức Chúa Jêsus ra đi, lên núi ô-li-ve theo như thói quen; các môn đồ cùng đi theo Ngài.
Jesus went out as usual to the Mount of Olives, and the disciples followed Him.
40 Khi đã đến nơi đó, Ngài phán cùng môn đồ rằng: Hãy cầu nguyện, hầu cho các ngươi khỏi sa vào sự cám dỗ.
When He came to the place, He told them, “Pray that you will not enter into temptation.”
41 Ngài bèn đi khỏi các môn đồ, cách chừng liệng một cục đá, quì xuống mà cầu nguyện
And He withdrew about a stone’s throw beyond them, where He knelt down and prayed,
42 rằng: Lạy Cha, nếu Cha muốn, xin cất chén nầy khỏi tôi! Dầu vậy, xin ý Cha được nên, chớ không theo ý tôi!
“Father, if You are willing, take this cup from Me. Yet not My will, but Yours be done.”
43 Có một thiên sứ từ trên trời hiện xuống cùng Ngài, mà thêm sức cho Ngài.
Then an angel from heaven appeared to Him and strengthened Him.
44 Trong cơn rất đau thương, Ngài cầu nguyện càng thiết, mồ hôi trở nên như giọt máu lớn rơi xuống đất.
And in His anguish, He prayed more earnestly, and His sweat became like drops of blood falling to the ground.
45 Cầu nguyện xong, Ngài đứng dậy trở lại cùng các môn đồ, thấy đương ngủ mê vì buồn rầu.
When Jesus rose from prayer and returned to the disciples, He found them asleep, exhausted from sorrow.
46 Ngài phán rằng: Sao các ngươi ngủ? Hãy đứng dậy cầu nguyện, để cho khỏi sa vào sự cám dỗ.
“Why are you sleeping?” He asked. “Get up and pray so that you will not enter into temptation.”
47 Khi Ngài còn đương phán, một lũ đông kéo đến. Tên Giu-đa, một trong mười hai sứ đồ, đi trước hết, lại gần Ðức Chúa Jêsus đặng hôn Ngài.
While He was still speaking, a crowd arrived, led by the man called Judas, one of the Twelve. He approached Jesus to kiss Him.
48 Ðức Chúa Jêsus hỏi rằng: Hỡi Giu-đa, ngươi lấy cái hôn để phản Con người sao?
But Jesus asked him, “Judas, are you betraying the Son of Man with a kiss?”
49 Những người ở với Ngài thấy sự sắp xảy đến, bèn nói rằng: Thưa Chúa, chúng tôi nên dùng gươm đánh chăng:
Those around Jesus saw what was about to happen and said, “Lord, should we strike with our swords?”
50 Một người trong các sứ đồ đánh đầy tớ của thầy cả thượng phẩm và chém đứt tai bên hữu.
And one of them struck the servant of the high priest, cutting off his right ear.
51 Nhưng Ðức Chúa Jêsus cất tiếng phán rằng: Hãy để cho họ đến thế! Ngài bèn rờ tai đầy tớ ấy, làm cho nó được lành.
But Jesus answered, “No more of this!” And He touched the man’s ear and healed him.
52 Ðoạn, Ðức Chúa Jêsus phán cùng các thầy tế lễ cả, các thầy đội coi đền thờ, và các trưởng lão đã đến bắt Ngài, rằng: Các ngươi cầm gươm và gậy đến bắt ta như bắt kẻ trộm cướp.
Then Jesus said to the chief priests, temple officers, and elders who had come for Him, “Have you come out with swords and clubs as you would against an outlaw?
53 Hằng ngày ta ở trong đền thờ với các ngươi, mà các ngươi không ra tay bắt ta. Nhưng nầy là giờ của các người, và quyền của sự tối tăm vậy.
Every day I was with you in the temple courts, and you did not lay a hand on Me. But this hour belongs to you and to the power of darkness.”
54 Bấy giờ họ bắt Ðức Chúa Jêsus đem đi, giải Ngài đến nhà thầy cả thượng phẩm. Phi -e-rơ đi theo Ngài xa xa.
Then they seized Jesus, led Him away, and took Him into the house of the high priest. And Peter followed at a distance.
55 Họ nhúm lửa giữa sân, rồi ngồi với nhau; Phi -e-rơ cũng ngồi giữa đám họ.
When those present had kindled a fire in the middle of the courtyard and sat down together, Peter sat down among them.
56 Một con đòi kia thấy Phi -e-rơ ngồi gần lửa, thì ngó chăm chỉ, mà nói rằng: Người nầy vốn cũng ở với người ấy.
A servant girl saw him seated in the firelight and looked intently at him. “This man also was with Him,” she said.
57 Song Phi -e-rơ chối Ðức Chúa Jêsus, nói rằng: Hỡi đờn bà kia, ta không biết người đó.
But Peter denied it. “Woman, I do not know Him,” he said.
58 Một lát, có người khác thấy Phi -e-rơ, nói rằng: Ngươi cũng thuộc về bọn đó! Phi -e-rơ đáp rằng: Hỡi người, ta không phải thuộc về bọn đó đâu.
A short time later, someone else saw him and said, “You also are one of them.” But Peter said, “Man, I am not.”
59 Ðộ cách một giờ, có kẻ khác đề quyết như vậy mà rằng: Thật người nầy cũng ở với Jêsus, vì người là dân Ga-li-lê.
About an hour later, another man insisted, “Certainly this man was with Him, for he too is a Galilean.”
60 Nhưng Phi -e-rơ cãi rằng: Hỡi người, ta không biết ngươi nói chi! Ðương lúc Phi -e-rơ còn nói, thì gà liền gáy;
“Man, I do not know what you are talking about,” Peter replied. While he was still speaking, the rooster crowed.
61 Chúa xây một lại ngó Phi -e-rơ. Phi -e-rơ nhớ lại lời Chúa đã phán cùng mình rằng: Hôm nay trước khi gà chưa gáy, ngươi sẽ chối ta ba lần;
And the Lord turned and looked at Peter. Then Peter remembered the word that the Lord had spoken to him: “Before the rooster crows today, you will deny Me three times.”
62 rồi đi ra ngoài, khóc lóc thảm thiết.
And he went outside and wept bitterly.
63 Vả, những kẻ canh Ðức Chúa Jêsus nhạo báng và đánh Ngài;
The men who were holding Jesus began to mock Him and beat Him.
64 che mặt Ngài lại rồi nói rằng: Hãy nói tiên tri đi, hãy đoán xem ai đánh ngươi!
They blindfolded Him and kept demanding, “Prophesy! Who hit You?”
65 Họ lại nhiếc móc Ngài nhiều lời khác nữa.
And they said many other blasphemous things against Him.
66 Ðến sáng ngày, các trưởng lão trong dân, các thầy tế lễ cả, và các thầy thông giáo nhóm lại, rồi sai đem Ðức Chúa Jêsus đến nơi tòa công luận.
At daybreak the council of the elders of the people, both the chief priests and scribes, met together. They led Jesus into their Sanhedrin and said,
67 Họ hỏi Ngài rằng: Nếu ngươi phải là Ðấng Christ, hãy xưng ra cho chúng ta. Ngài đáp rằng: Nếu ta nói, thì các ngươi không tin;
“If You are the Christ, tell us.” Jesus answered, “If I tell you, you will not believe.
68 nếu ta tra gạn các ngươi, thì các ngươi không trả lời.
And if I ask you a question, you will not answer.
69 Nhưng từ nay về sau, Con người sẽ ngồi bên hữu quyền phép Ðức Chúa Trời.
But from now on the Son of Man will be seated at the right hand of the power of God.”
70 ai nầy đều hỏi rằng: Vậy, ngươi là Con Ðức Chúa Trời sao? Ngài đáp rằng: Chính các ngươi nói ta là Con Ngài.
So they all asked, “Are You then the Son of God?” He replied, “You say that I am.”
71 Họ bèn nói rằng: Chúng ta nào có cần chứng cớ nữa làm chi? Chính chúng ta đã nghe từ miệng nó nói ra rồi.
“Why do we need any more testimony?” they declared. “We have heard it for ourselves from His own lips.”