Sáng Thế 49
1 Gia-cốp gọi các con trai mình lại và nói rằng: Hãy hội lại đây, cha sẽ nói những điều phải xảy đến cho các con ngày sau.
Jacob called his sons together, and said, “Gather round so I can tell you what's going to happen to you in the future.
2 Hỡi các con trai Gia-cốp, hãy hội lại mà nghe; Nghe lời Y-sơ-ra-ên, cha của các con.
Come here, sons of Jacob, and listen to Israel your father.
3 Hỡi Ru-bên! con là trưởng nam của cha, Sức lực cha, và đầu tiên sự mạnh mẽ cha; Vốn có sự tôn trọng và quyền năng tót chúng.
Reuben. You are my firstborn, conceived when I was strong, born when I was vigorous! You were above all others is position, above all others in power.
4 Con sôi trào như nước, nên sẽ chẳng phần hơn ai! Vì con đã lên giường cha. Con lên giường cha bèn làm ô làm dơ đó!
But you boil over like water, so you won't be above anyone anymore, because you went and slept with my concubine; you violated my marriage bed.
5 Si-mê-ôn và Lê-vi là anh em ruột. Thanh gươm chúng nó thật khí giới hung tàn.
Simeon and Levi are two of the same kind—they use their weapons for destructive violence.
6 Cầu cho tâm hồn cha chớ có đồng mưu, Vinh hiển cha chớ hiệp cùng hội họ; Vì họ đã giết người trong cơn giận dữ, Cắt nhượng bò đực vì ý riêng mình.
I refuse to be part of their decisions; I refuse to participate in what they do. For they killed men in their anger; they crippled cattle just for fun.
7 Ðáng rủa sả thay cơn giận dữ họ, vì thật là hung mạnh! Ðáng rủa sả thay khí giận họ, vì dữ dằn thay! Ta sẽ phân chia họ ra trong nhà Gia-cốp, Tan lạc họ trong dân Y-sơ-ra-ên.
I curse their anger because it is too harsh; I curse their fury because it is too cruel! I will separate their descendants throughout Jacob; I will scatter them throughout Israel.
8 Hỡi Giu-đa! các anh em sẽ khen ngợi con, Tay con chận cổ quân nghịch, Các con trai cha sẽ quì lạy trước mặt con.
Judah, your brothers will praise you. You will defeat your enemies. Your father's sons shall bow down to you in respect.
9 Giu-đa là một sư tử tơ; Hỡi con! Con bắt được mồi rồi tha về. Nó sụm gối, nằm khác nào sư tử đực, Như sư tử cái; há ai dám khiến ngồi lên?
My son Judah is a young lion coming back from eating its prey. He crouches and lies down like a lion. Like a lion, who would dare to disturb him?
10 Cây phủ việt chẳng hề dời khỏi Giu-đa, Kẻ lập pháp không dứt khỏi giữa chơn nó, Cho đến chừng Ðấng Si-lô hiện tới, Và các dân vâng phục Ðấng đó.
Judah will always hold the scepter, and the staff of authority will always be at his feet until Shiloh comes; the nations will obey him.
11 Người buộc lừa tơ mình vào gốc nho, Lừa con mình vào nhành nho tốt nhứt. Người giặt áo xống mình vào rượu nho, Cùng lấy huyết nho lau áo tơi mình.
He ties his donkey to the vine, his donkey's colt to the best vine. He washes his clothes in wine, his robes in the red juice of grapes.
12 Mắt người đỏ vì cớ rượu, Răng nhiều trắng vì cớ sữa.
His eyes sparkle more than wine, and his teeth are whiter than milk.
13 Sa-bu-lôn sẽ ở nơi gành biển, Tức là nơi có tàu đậu; Bờ cõi người chạy về hướng Si-đôn.
Zebulun will live on the seashore and provide a harbor for ships; his territory will extend towards Sidon.
14 Y-sa-ca là một con lừa mạnh mẽ, Nằm nghỉ giữa chuồng;
Issachar is a strong donkey, lying down between two saddle bags.
15 Thấy rằng sự yên ổn là tốt lành, Và đất-đai đẹp lắm thay. Người đã rùn vai vác gánh nặng, Phải vâng phục những điều sưu-dịch.
He sees that the place where he's resting is good, and the land is lovely, so he's willing to lower his back to accept the burden and to work as a slave.
16 Ðan sẽ xử đoán dân chúng mình, Như một trong các chi phái Y-sơ-ra-ên.
Dan will judge his people as one of the tribes of Israel.
17 Ðan sẽ là một con rắn trên đường, Một con rắn lục trong chốn nẻo cùng, Cắn vó ngựa, Làm cho kẻ cỡi phải té nhào.
Dan will be as dangerous as a snake beside the road, a viper by the path that bites the horse's heel, throwing its rider off backwards.
18 Hỡi Giê-hô-va! tôi trông ơn chửng-cứu của Ngài!
I trust in you to save me, Lord.
19 Còn Gát sẽ bị một đạo binh xông đánh, Nhưng người xông đánh lại và đuổi theo.
Raiders will attack Gad, but he will attack their heels.
20 Do nơi A-se có thực vật ngon, Người sẽ cung cấp mỹ vị cho các vua.
Asher will have delicious food—he'll produce fancy food for royalty.
21 Nép-ta-li là nai cái thả chuồng Nói bày nhiều lời văn hoa.
Naphtali is a deer that's free to run; it gives birth to beautiful fawns.
22 Giô-sép là chồi của cây tươi tốt, Mọc gần bên suối nước; Nhành nhánh phủ bao trên ngọn tường.
Joseph is a fruitful tree, a fruitful tree beside a spring, whose branches climb over the wall.
23 Kẻ cầm cung đã ghẹo-chọc người, Bắn tên vào, và hãm đánh;
The archers viciously attacked him; they shot their arrows at him with hate.
24 Nhờ tay Ðấng toàn năng của Gia-cốp, Nên cung người vẫn bền-chắc; Nhờ Ðấng Chăn chiên, là Ðá của Y-sơ-ra-ên, Nên hai tay người thêm mạnh.
But he held his bow steady, and his arms and hands moved quickly in the strength of the Mighty One of Jacob, who is called the Shepherd, the Rock of Israel.
25 Ðức Chúa Trời của Cha sẽ giúp đỡ con; Ðấng toàn năng sẽ ban phước cho con, Tức là phước lành ở chốn trời cao xuống, Cùng phước lành ở nơi vực rộng thẳm lên, Phước lành của vú, và của lòng mẹ.
The God of your father will help you and the Almighty will bless you with blessings from the heavens above, with blessings from the depths below, with blessings for many children.
26 Phước lành cha chúc cho con vượt lần lên Cao hơn các phước lành của tổ phụ cha, Cho đến các chót núi đời đời: Các phước nầy sẽ ở nơi đầu Giô-sép, Nơi trán của chúa các anh em mình.
The blessings your father received were greater than the blessings of his forefathers, more than the blessings of the eternal mountains. May they be upon the head of Joseph, on the forehead of the one set apart as a leader from his brothers.
27 Bên-gia-min là một con chó sói hay cấu-xé; Ban mai đi đánh chết mồi, Chiều phân chia mồi đã được.
Benjamin is a vicious wolf. In the morning he destroys his enemies, in the evening he divides the loot.”
28 Các người đó là đầu trưởng của mười hai chi phái Y-sơ-ra-ên; và đó là lời của cha họ nói đương khi chúc phước cho, chúc một lời phước riêng cho mỗi người vậy.
These are all of the twelve tribes of Israel, and this is what their father told them as he blessed them, each according to their respective blessings.
29 Ðoạn, người ra lịnh cho các con trai mà rằng: Cha sẽ về nơi tổ tông, các con hãy chôn cha chung cùng tổ phụ, nơi hang đá tại đồng ruộng Ép-rôn, người Hê-tít,
Then he gave them the following instructions: “I'm going to die soon. Bury me with my forefathers in the cave in the field of Ephron the Hittite.
30 tức là hang đá ở trong đồng Mặc-bê-la, ngang Mam-rê, thuộc về xứ Ca-na-an, mà Áp-ra-ham đã mua làm mộ địa luôn với đồng ruộng của Ép-rôn
This is the cave in the field of Machpelah, near Mamre in Canaan, that Abraham bought together with the field from Ephron the Hittite to own as a burial site.
31 Ấy nơi đó, người ta đã chôn Áp-ra-ham và Sa-ra, vợ người; Y-sác và Rê-be-ca, vợ người; mà lại nơi đó cha cũng đã chôn Lê-a nữa.
Abraham and his wife Sarah were buried there, Isaac and his wife Rebekah were buried there, and I buried Leah there.
32 Cái đồng ruộng cùng hang đá ở tại đó đã mua của dân họ Hếch vậy.
The field and the cave were bought from the Hittites.”
33 Khi trối mấy lời nầy cho các con mình xong, thì Gia-cốp để chơn vào giường lại, rồi tắt hơi, được về cùng tổ tông mình.
When Jacob finished giving these instructions he pulled up his feet into the bed, breathed his last, and joined his forefathers in death.
