< Ða-ni-ên 1 >
1 Năm thứ ba về đời Giê-hô gia-kim, vua Giu-đa, thì Nê-bu-cát-nết-sa, vua Ba-by-lôn, đến thành Giê-ru-sa-lem và vây lấy.
In the third year of the reign of Jehoiakim king of Judah, Nebuchadnezzar king of Babylon has come to Jerusalem, and lays siege against it;
2 Chúa phó Giê-hô-gia-kim vua Giu-đa, và một phần khí mạnh của nhà Ðức Chúa Trời vào tay người. Nê-bu-cát-nết-sa đem khí mạnh ấy về đất Si-nê-a, vào nhà của thần mình, và để trong kho của thần mình.
and the Lord gives into his hand Jehoiakim king of Judah, and some of the vessels of the house of God, and he brings them in [to] the land of Shinar, [to] the house of his god, and the vessels he has brought in [to] the treasure-house of his god.
3 Vua truyền cho Át-bê-na, là người làm đầu các hoạn quan mình, lấy trong con cái Y-sơ-ra-ên, trong dòng vua, và trong hàng quan sang, mà đem đến
And the king says, to Ashpenaz master of his eunuchs, to bring in out of the sons of Israel (even of the royal seed, and of the chiefs),
4 mấy kẻ trai trẻ không có tật nguyền, mặt mày xinh tốt, tập mọi sự khôn ngoan, biết cách trí, đủ sự thông hiểu khoa học, có thể đứng chầu trong cung vua, và dạy cho học thức và tiếng của người Canh-đê.
boys in whom there is no blemish, and of good appearance, and skillful in all wisdom, and possessing knowledge, and teaching thought, and who have ability to stand in the palace of the king, and to teach them the literature and language of the Chaldeans.
5 Vua định mỗi ngày ban cho họ một phần đồ ngon vua ăn và rượu vua uống, hầu cho khi đã nuôi họ như vậy ba năm rồi, thì họ sẽ đứng chầu trước mặt vua.
And the king appoints for them a rate, day by day, of the king’s portion of food, and of the wine of his drinking, so as to nourish them three years, that at the end thereof they may stand before the king.
6 Trong bọn đó có Ða-ni-ên, Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria là thuộc về con cái Giu-đa.
And there are among them out of the sons of Judah, Daniel, Hananiah, Mishael, and Azariah,
7 Người làm đầu hoạn quan đặt tên cho họ: Ða-ni-ên tên Bên-tơ-xát-sa; cho Ha-na-nia tên Sa-đơ-rắc; cho Mi-sa-ên tên Mê-sác; và cho A-xa-ria tên A-bết-Nê-gô.
and the chief of the eunuchs sets names on them, and he sets on Daniel, Belteshazzar; and on Hananiah, Shadrach; and on Mishael, Meshach; and on Azariah, Abed-Nego.
8 Vả, Ða-ni-ên quyết định trong lòng rằng không chịu ô uế bởi đồ ngon vua ăn và rượu vua uống, nên cầu xin người làm đầu hoạn quan để đừng bắt mình phải tự làm ô uế.
And Daniel purposes in his heart that he will not defile himself with the king’s portion of food, and with the wine of his drinking, and he seeks of the chief of the eunuchs that he may not defile himself.
9 Ðức Chúa Trời khiến Ða-ni-ên được ơn và thương xót trước mặt người làm đầu hoạn quan.
And God gives Daniel for kindness and for mercies before the chief of the eunuchs;
10 Người làm đầu hoạn quan bảo Ða-ni-ên rằng: Ta sợ vua, là chủ ta, đã chỉ định đồ ăn đồ uống của các ngươi. Lẽ nào vua sẽ thấy mặt mày các ngươi tiều tụy hơn những kẻ trai trẻ khác đồng tuổi với các ngươi, và các ngươi nộp đầu ta cho vua sao?
and the chief of the eunuchs says to Daniel, “I am fearing my lord the king, who has appointed your food and your drink, for why does he see your faces sadder than [those of] the boys which [are] of your circle? Then you have made my head indebted to the king,”
11 Ða-ni-ên bèn nói với Ham-mên-xa mà người làm đầu hoạn quan đã khiến coi sóc Ða-ni-ên, Ha-na-nia, Mi-sa-ên và A-xa-ria, rằng:
And Daniel says to the Meltzar, whom the chief of the eunuchs has appointed over Daniel, Hananiah, Mishael, and Azariah,
12 Tôi xin ông hãy thử những kẻ tôi tớ ông trong mười ngày, cho chúng tôi chỉ ăn rau uống nước.
“Please try your servants [for] ten days; and they give to us from the vegetables and we eat, and water, and we drink;
13 Sau đó, sẽ nhìn nét mặt chúng tôi với nét mặt những kẻ trai trẻ ăn đồ ăn ngon của vua; rồi ông sẽ làm cho những kẻ tôi tớ ông theo như điều ông đã thấy.
and our appearance is seen before you, and the appearance of the boys who are eating the king’s portion of food, and as you see—deal with your servants.”
14 Ham-mên-xa nhậm lời họ xin, và thử họ trong mười ngày.
And he listens to them, to this word, and tries them ten days:
15 Mười ngày ấy qua rồi, thấy mặt họ lại có vẻ xinh tươi đầy đặn hơn mọi kẻ trai trẻ khác đã ăn đồ ngon vua ăn.
and at the end of ten days their appearance has appeared better and fatter in flesh then any of the boys who are eating the king’s portion of food.
16 Vậy, Ham-nên-xa cất phần đồ ăn ngon và rượu của họ, và cho họ ăn rau.
And the Meltzar is taking away their portion of food, and the wine of their drink, and is giving to them vegetables.
17 Vả, Ðức Chúa Trời ban cho bốn người trai trẻ đó được thông biết tỏ sáng trong mọi thứ học thức và khôn ngoan. Ða-ni-ên cũng biết được mọi sự hiện thấy và chiêm bao.
As for these four boys, God has given to them knowledge and understanding in every [kind of] literature, and wisdom; and Daniel has given instruction about every [kind of] vision and dreams.
18 Ðến kỳ vua định để đem họ đến, thì người làm đầu hoạn quan dắt họ đến trước mặt Nê-bu-cát-nết-sa.
And at the end of the days that the king had said to bring them in, the chief of the eunuchs brings them in before Nebuchadnezzar.
19 Vua nói chuyện cùng họ; và trong hết thảy bọn họ, không thấy ai bằng Ða-ni-ên, Ha-na-nia, Mi-sa-ên, và A-sa-ria; vậy họ được đứng chầu trước mặt vua.
And the king speaks with them, and there has not been found among them all like Daniel, Hananiah, Mishael, and Azariah, and they stand before the king;
20 Vả, khi vua hỏi họ những câu hỏi về mọi sự khôn ngoan sáng suốt, thì thấy họ giỏi hơn gấp mười những đồng bóng và thuật sĩ trong cả nước mình.
and [in] any matter of wisdom [and] understanding that the king has sought of them, he finds them ten hands above all the enchanters, the conjurers, who [are] in all his kingdom.
21 Vậy nên Ða-ni-ên cứ ở đó cho đến năm đầu đời vua Si-ru.
And Daniel is to the first year of Cyrus the king.