Công Vụ Các Sứ đồ 14
1 Tại thành Y-cô-ni, Phao-lô và Ba-na-ba cùng vào nhà hội của người Giu-đa, và giảng một cách đến nỗi có rất nhiều người Giu-đa và người Gờ-réc tin theo.
In Iconium it happened that they went together to the synagogue of the Jews, and so spoke that a great number both of Jews and of Gentiles believed.
2 Song những người Giu-đa chưa chịu tin thì xui giục và khêu chọc lòng người ngoại nghịch cùng anh em.
But the disobedient Jews stirred up the souls of the Gentiles, and embittered them against them against the brothers.
3 Dầu vậy, Phao-lô và Ba-na-ba ở lại đó cũng khá lâu, đầy dẫy sự bạo dạn và đức tin trong Chúa, và Chúa dùng tay của hai sứ đồ làm những phép lạ dấu kỳ, mà chứng về đạo ân điển của Ngài.
Long time, therefore, they tarried there, speaking fearlessly in the Lord, who attested the word of his grace by permitting signs and wonders to be performed by their hands.
4 Nhưng dân chúng trong thành chia phe ra: kẻ thì theo bên Giu-đa, người thì theo bên hai sứ đồ.
But the mass of the city’s people was divided; part held with the Jews, and part with the apostles.
5 Lại khi những người ngoại và người Giu-đa cùng các quan mình nổi lên đặng hà hiếp và ném đá hai sứ đồ,
And when both the Gentiles and the Jews with their ruler made a hostile move to maltreat and to stone them,
6 thì hai sứ đồ đã biết trước, bèn trốn tránh trong các thành xứ Ly-cao-ni, là thành Lít-trơ, thành Ðẹt-bơ, và miền chung quanh đó,
the apostles got wind of it, and made their escape to the Lycaonian towns of Derbe and Lystra and the neighboring country.
7 mà giảng Tin Lành.
And there they continued to proclaim the gospel.
8 Nơi thành Lít-trơ có một người liệt chơn, què từ lúc mời sanh ra, chẳng hề đi được.
Now at Lystra there used to sit a certain man, lame in his feet, a cripple from birth, who had never walked.
9 Người ngồi và nghe Phao-lô giảng. Phao-lô chăm mắt trên người, thấy có đức tin để chữa lành được,
He was listening while Paul was preaching, and Paul, looking intently at him, and perceiving that he had faith to be made whole,
10 bèn nói lớn tiếng rằng: Ngươi hãy chờ dậy, đứng thẳng chơn lên. Người nhảy một cái, rồi đi.
said in a loud voice, "Stand upright on your feet!"
11 Dân chúng thấy sự Phao-lô đã làm, thì kêu lên bằng tiếng Li-cao-ni rằng: Các thần đã lấy hình loài người mà xuống cùng chúng ta.
And he sprang up and began to walk about. Then the crowds, when they saw what Paul had done, shouted in the Lycaonian tongue, saying, "The gods are come down to us in human form."
12 Chúng bèn xưng Ba-na-ba là thần Giu-bi-tê, còn Phao-lô là thần Mẹt-cu-rơ, vì là người đứng đầu giảng đạo.
And they began to call Barnabas "Zeus," and Paul, since he was the principal speaker, "Hermes";
13 Thầy cả của thần Giu-bi-tê có miếu nơi cửa thành, đem bò đực và tràng hoa đến trước cửa, muốn đồng lòng với đoàn dân dâng một tế lễ.
and the priest of Zeus, whose temple was at the entrance to the city, brought oxen and garlands to the gates, and along with the crowds was about to offer sacrifices.
14 Nhưng hai sứ đồ là Ba-na-ba và Phao-lô hay điều đó, bèn xé áo mình, sấn vào giữa đám đông, mà kêu lên rằng:
But when the apostles, Paul and Barnabas, heard of it, they rent their garments and rushed out among the crowd, shouting and crying.
15 Hỡi các bạn, sao làm điều đó? Chúng ta chỉ là loài người giống như các ngươi; chúng ta giảng Tin Lành cho các ngươi, hầu cho xây bỏ các thần hư không kia, mà trở về cùng Ðức Chúa Trời hằng sống, là Ðấng đã dựng nên trời, đất, biển, và muôn vật trong đó.
"Men, why are you doing all this? We also are men, with natures like your own! We are bringing you good tidings, that you are to turn from these empty things to the living God, who made heaven and earth and the sea and all that in them is.
16 Trong các đời trước đây, Ngài để cho mọi dân theo đường riêng mình,
In bygone generations he allowed all the nations to walk in their own ways,
17 dầu vậy, Ngài cứ làm chứng luôn về mình, tức là giáng phước cho, làm mưa từ trời xuống, ban cho các ngươi mùa màng nhiều hoa quả, đồ ăn dư dật, và lòng đầy vui mừng.
and yet he left not himself without witness, in that he did good, and gave you rain from heaven and fruitful seasons, filling your hearts with food and gladness."
18 Tuy sứ đồ nói như vậy, chỉ vừa đủ ngăn trở dân chúng dâng cho mình một tế lễ.
Even with saying this they with difficulty restrained the crowds from sacrificing to them.
19 Bấy giờ có mấy người Giu-đa từ thành An-ti-ốt và thành Y-cô-ni đến dỗ dành dân chúng; chúng ném đã Phao-lô, tưởng người đã chết, nên kéo ra ngoài thành.
And now a party of Jews came down form Antioch and Iconium, and after persuading the crowds, they stoned Paul and dragged him out of the city, supposing him to be dead.
20 Nhưng các môn đồ đương nhóm chung quanh người, thì người vùng đứng dậy và vào trong thành. Bữa sau, người đi với Ba-na-ba đến thành Ðẹt-bơ.
But as the disciples collected around him, he rose and went back into the city. The next day he went off with Barnabas into Derbe;
21 Khi hai sứ đồ đã rao truyền Tin Lành trong thành đó, và làm cho khá nhiều người trở nên môn đồ, thì trở về thành Lít-trơ, thành Y-cô-ni và thành An-ti-ốt,
and after preaching the gospel to that town, and winning many converts, they went back to Lystra and Iconium and Antioch,
22 giục các môn đồ, vững lòng, khuyên phải bền đổ trong đức tin, và bảo trước rằng phải trải qua nhiều nỗi khó khăn mới vào được nước Ðức Chúa Trời.
Everywhere they strengthened the souls of the disciples, encouraging them to hold to the faith. "It is through many tribulations," they said, "that we must enter into the kingdom of God."
23 Khi hai sứ đồ khiến lựa chọn những trưởng lão trong mỗi Hội thánh, cầu nguyện và kiêng ăn xong, thì dâng các người đó cho Chúa là Ðấng mình đã tin đến.
They chose elders for them in every church, after prayer and fasting, and commended them to the Lord in whom they had believed.
24 Kế đó, hai sứ đồ vượt qua đất Bi-si-đi, đến trong xứ Bam-phi-ly.
Then passing through Pisidia they came to Pamphylia and,
25 Sau khi đã truyền đạo tại thành Bẹt-giê rồi, thì xuống thành Át-ta-li.
after preaching the word in Perga, they came down to Attaleia.
26 Từ nơi đó, hai người chạy buồn về thành An-ti-ốt, là chỗ mình đã ra đi, được giao phó cho ân điển Ðức Chúa Trời, để làm công việc mình vừa mới làm xong.
Thence they sailed to Antioch, from whence they had been commended to the grace of God, for the work which they had now completed.
27 Hai người đến nơi, nhóm họp Hội thánh rồi, bèn thật lại mọi việc Ðức Chúa Trời đã cậy mình làm, và Ngài mở cửa đức tin cho người ngoại là thể nào.
On their arrival they assembled the church and reported all things that God had done through them, and how he had opened a door of faith to the Gentiles.
28 Hai người ở tại đó lâu ngày với các môn đồ.
And they tarried no little time with the disciples.
