II Các Vua 19
1 Hay được tin ấy, vua Ê-xê-chia xé rách quần áo mình, mặc áo bao, và đi vào đền thờ của Ðức Giê-hô-va.
希則克雅王一聽這話，就撕破了自己的衣服，穿上苦衣，走進了上主的殿；
2 Ðoạn, người sai Ê-li-a-ki, quan cai đền, Sép-na, thơ ký, và hững thầy tế lễ già hơn hết, mặc bao, đến Ê-sai, thầy tiên tri, con trai A-mốt.
然後打發厄里雅金家宰，舍布納書記和幾位老司祭，穿著苦衣，去見阿摩茲的兒子依撒意亞先知，
3 Chúng nói với người rằng: Ê-xê-chia nói như vầy: Ngày nay là một ngày tai nạn, sửa phạt, và ô danh; vì đờn bà đã đến kỳ mãn nguyệt, nhưng thiếu sức đẻ con.
對他說：「希則克雅這樣說：今天是受苦難，受責罰，受侮辱的日子。因為嬰兒到了要出生的時候，卻沒有產生的力量。
4 Có lẽ Giê-hô-va Ðức Chúa Trời ông đã nghe các lời của Ráp-sa-kê, mà vua A-si-ri, chủ hắn, đã sai đến đặng phỉ báng Ðức Chúa Trời hằng sống, và Giê-hô-va Ðức Chúa Trời ông sẽ quở phạt các lời Ngài đã nghe. Vậy, xin hãy cầu nguyện giùm cho những kẻ còn sống.
但願上主你的天主聽到那大將軍的一切話，就是他的主上亞述王打發他來，辱罵永生的天主所說的話! 願上主你的天主聽了那些話而加以懲罰! 所以請你為剩下的遺民舉行祈禱罷! 」
5 Các tôi tớ vua Ê-xê-chia đi đến Ê-sai.
希則克雅王的臣僕來到了依撒意亞前，
6 Người nói với chúng rằng: Các ngươi khá đáp với chủ mình thế này: Ðức Giê-hô-va phán như vầy: Chớ sợ hãi những lời các ngươi đã nghe các tôi tớ của vua A-si-ri dùng mà phạm đến ta.
依撒意亞就對他們說：「你們要這樣對你們的主上說：上主這樣說：你聽到亞述王的僕人們辱罵我的話，不要害怕!
7 Ta sẽ khiến một thần đến cùng nó, làm cho nó nghe tiếng đồn, và nó sẽ trở về xứ mình; tại đó ta sẽ dùng gươm giết nó.
我必叫他感到一種怕情，使他一聽到某種消息，就返回本國；我要使他在本國內喪身刀下。」
8 Khi Ráp-sa-kê trở về vua A-si-ri, thấy vua đương vây Líp-na, vì có hay rằng chủ mình đã lìa khỏi La-ki.
大將軍回去時，正遇見亞述王去攻打里貝納。原來他已聽說君王離開了拉基士。
9 Vua bèn nghe nói về Tiệt-ha-ca, vua Ê-thi-ô-bi rằng: Kìa, người đã kéo ra đặng giao chiến với ông. Bởi cớ đó, San-chê-ríp lại sai sứ giả đến Ê-xê-chia, và dặn rằng:
那時，散乃黑黎布聽人說：雇士王提爾哈卡出來攻打他，就再派使者去見希則克雅，並吩咐說：「
10 Các ngươi hãy nói như vầy với Ê-xê-chia, vua Giu-đa, mà rằng: Chớ để cho Ðức Chúa Trời, là Ðấng ngươi nhờ cậy, phỉnh gạt ngươi, mà nói rằng: Giê-ru-sa-lem sẽ chẳng bị sa vào tay vua A-si-ri.
你們要這樣對猶大王希則克雅說：不要讓你所依靠的天主哄騙了你說：耶路撒冷決不會落在亞述王手中!
11 Kìa, người đã hay những việc các vua A-si-ri đã làm cho các xứ mà diệt đi hết thảy: còn ngươi, sẽ thoát khỏi nào!
你必聽說過亞述的列王對各國所行的事，將各國完全消滅了。你還能有救嗎﹖
12 Các thần của những dân tộc mà tổ phụ ta đã tuyệt diệt, há có giải cứu chúng chăng, là các thần của Gô-xa, Ha-ran, Rết-sép, và dân Ê-đen, ở tại Tê-la-sa?
我的祖先所消滅的各民族，如哥倉、哈郎、勒責夫、以及在特拉撒爾的厄登子民，他們的神又何曾救了他們﹖
13 Vua Ha-mát, vua Aït-bát, vua thành Sê-phạt-va-im, vua Hê-na, và vua Y-va, đều ở đâu?
哈瑪特王，阿帕得王，色法瓦因城的王，赫納王和依瓦王，他們現今都在那裡﹖」
14 Ê-xê-chia tiếp đặng thơ ở nơi tay các sứ giả, bèn đọc. Ðoạn, người đi lên đền thờ của Ðức Giê-hô-va, và mở thơ ra trước mặt Ðức Giê-hô-va.
希則克雅從使者中接過信來，念了以後，就走進上主的殿，將那信在上主面前展開，
15 Ê-xê-chia cầu nguyện Ðức Giê-hô-va rằng: Ôi, Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên! Ngài vẫn ngự ở giữa các chê-ru-bin, chỉ một mình Ngài là Ðức Chúa Trời của các nước thế gian. Chính Ngài đã làm nên trời và đất.
然後，希則克雅懇求上主說：「上主，坐在革魯賓上面的以色列的天主! 惟獨你是地上萬國的天主，你創造了天地。
16 Hỡi Ðức Giê-hô-va! hãy nghiêng tai Ngài và nghe. Hỡi Ðức Giê-hô-va! hãy mở mắt Ngài ra và xem. Cầu Chúa hãy nghe các lời mà San-chê-ríp sai nói, đặng phỉ báng Ðức Chúa Trời hằng sống.
上主，請你側耳傾聽! 上主，求你睜眼垂視，細聽那打發使者辱罵永生天主的散乃黑黎布的話。
17 Ðức Giê-hô-va ôi! quả thật các vua A-si-ri đã diệt các dân tộc, và phá hoang địa phận chúng nó,
上主，的確，亞述王曾毀滅了所有的民族和他們的國家，
18 ném các thần chúng nó vào lửa; nhưng chẳng phải là thần, chẳng qua là công việc của tay người ta làm ra bằng gỗ và bằng đá; nên chúng hủy diệt các thần ấy.
將他們的神像投入火中，因為它們不是神，只是人手造成的木石的作品，所以能被消滅。
19 Vậy bây giờ, hỡi Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của chúng tôi ôi! hãy giải cứu chúng tôi khỏi tay San-chê-ríp, hầu cho muôn nước trên đất biết rằng chỉ một mình Giê-hô-va là Ðức Chúa Trời.
但是現今，上主我們的天主，求你拯救我們脫離他的手，使地上萬國都知道：惟獨你是上主，天主! 」
20 Ê-sai, con trai A-mốt, sai nói với Ê-xê-chia rằng: Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên phán như vầy: Ta có nghe lời ngươi cầu nguyện cùng ta về việc San-chê-ríp, vua A-si-ri.
那時，阿摩茲的兒子依撒意亞打發人去見希則克雅說：「上主以色列的天主這樣說：你既然論亞述王散乃黑黎布向我懇求，我已經俯聽了你。
21 Này là lời Ðức Giê-hô-va đã phán về hắn. Gái đồng trinh Si-ôn khinh dể, chê cười ngươi; con gái Giê-ru-sa-lem đã lắc đầu theo ngươi.
這就是上主論他所說的話：熙雍的貞女輕視你，嘲笑你；耶路撒冷的女子在你背後搖頭。
22 Ngươi phỉ báng và sỉ nhục ai? Cất tiếng lên cùng ai? Thật ngươi đã trừng con mắt nghịch với Ðấng Thánh của Y-sơ-ra-ên!
你所辱罵，所詛咒的是誰﹖你提高聲音，仰起眼睛攻擊的是誰﹖是攻擊以色列的聖者。
23 Ngươi đã nhờ các sứ giả mình nhạo báng Chúa, mà rằng: Ta đem nhiều xe, lên chót núi, đến đỉnh rất xa của Li-ban; ta sẽ đốn những cay bá hương cao hơn hết, và cây tòng tốt nhất của nó; ta sẽ đến cõi xa hơn hết, tức rừng rậm của nó.
你藉你的使者辱罵了吾主，你說：我用我大批的車輛，登上了叢山的極峰，到黎巴嫩的絕頂，砍伐了其中最高的香柏，最好的青松；衝入了它的最深處，走進了果木的林園。
24 Ta đã đào giếng, uống nước của đất lạ; dưới bàn chơn ta sẽ làm cạn sông Ê-díp-tô.
我掘了井喝了外邦的水，用我的腳掌踏乾了埃及所有的河川。
25 Sự này ta đã làm từ lâu, việc này ta đã định từ thời cổ, ngươi há chẳng nghe đến sao? Bây giờ, ta khiến cho sự đó xảy đến, để cho ngươi phá hoang các thành kiên cố ra đống hư nát.
難道你沒有聽說嗎﹖很久以前我所計劃的，昔日我所決定的，現在我就在實現，叫你毀壞堅城，化為廢墟，
26 Vì vậy, dân sự của các thành ấy đều yếu đuối, bị sợ hãi và hổ thẹn; chúng giống như cây cỏ xanh ngoài đồng, tỉ như cây cỏ trên nóc nhà, khác nào lúa mì đã héo trước khi cọng chưa thành.
使城中的居民軟弱無力，驚慌失措，有如田野的青草，有如青綠的嫩苗，有如屋頂被東風吹焦的小草。
27 Nơi ngươi ngồi, lúc ngươi đi ra, đi vào, và sự giận dại ngươi đối cùng ta, ta đã biết hết.
但是，你或起或坐，或出或入，我都知道，
28 Bởi ngươi giận dại cùng ta, và vì lời kiêu ngạo ngươi đã thấu đến tai ta, ắt ta sẽ xỏ cái vòng nơi mũi ngươi, để khớp nơi môi miếng ngươi. Ðoạn, ta sẽ khiến ngươi trở về theo con đường mà ngươi đã đi đến.
因為你對我的暴怒，和你的狂囂已達到我的耳鼓，所以我要把環子穿在你的鼻子上，把轡頭套在你的嘴上，從你來的路上將你牽回去。
29 Hỡi Ê-xê-chia, nhờ dấu hiệu này ngươi nhìn biết rằng lời này sẽ ứng nghiệm: Năm nay, các ngươi sẽ ăn vật hột giống rớt xuống, sanh ra; năm thứ nhì, ăn vật tự mọc lên; nhưng năm thứ ba, các ngươi sẽ gieo và gặt, trồng nho và ăn trái nó.
這是給你的記號：今年你們要吃自然所生的，明年仍要吃自然所生的，第三年你們就要播種收割，栽種葡萄園，吃園中的果實。
30 Hễ giống gì thoát khỏi, còn lại của dân tộc Giu-đa, dưới sẽ châm rễ xuống, trên sẽ kết bông trái lên.
猶大家的遺民，仍要向下生根，往上結實，
31 Vì sẽ có phần sót lại từ Giê-ru-sa-lem mà ra, kẻ thoát khỏi từ núi Si-ôn mà đến; lòng sốt sắng của Ðức Giê-hô-va sẽ làm nên việc ấy.
因為剩餘的人將由耶路撒冷而出，逃脫的人將由熙雍山而來：萬軍上主的熱誠必要成就這事。
32 Bởi cớ đó, Ðức Giê-hô-va phán về vua A-si-ri như vầy: Nó sẽ không vào thành này, chẳng xạ tên trong nó, cũng chẳng kéo đến giơ khiên lên trước mặt nó, và chẳng đắp lũy nghịch nó.
為此，上主問亞述王這樣說：他決不會進入這城，決不會向這城放射一箭，決不會持盾臨於城下，也決不會起造土堆攻城。
33 Ðức Giê-hô-va phán: Nó sẽ trở về theo con đường nó đã đi đến, không vào trong thành này.
他必要由來路回去，決不能進入這城：上主的斷語。
34 Vì tại cớ ta và Ða-vít, kẻ tôi tớ ta, ta sẽ binh vực thành này đặng cứu nó.
為了我自己，為了我的僕人達味，我必要保護拯救這城。」
35 Trong đêm đó, có một thiên sứ của Ðức Giê-hô-va đi đến trong dinh A-si-ri, và giết một trăm tám mươi lăm ngàn người tại đó. Sáng ngày mai, người ta thức dậy, bèn thấy quân ấy, kìa, chỉ là thây đó thôi.
當天夜裡，上主的使者出來，在亞述營裡殺了十八萬五千人。清晨人們起來，看見遍地都是死屍。
36 San-chê-ríp, vua A-si-ri, bèn trở về, ở tại Ni-ni-ve.
亞述王散乃黑黎布於是拔營，起程回國，住在尼尼微。
37 Một ngày kia, người thờ lạy tại trong chùa Nít-róc, thần của mình, thì A-tra-mê-léc và Sa-rết-se giết người bằng gươm, đoạn chúng nó trốn trong xứ A-ra-rát. Ê-sạt-ha-đôn, con trai người, kế vị người.
一日，他在自己的神尼色洛客廟內叩拜的時候，他的兒子阿德辣默肋客和沙勒責爾用劍刺殺了他，然後逃往阿辣辣特地方去了；他的兒子厄撒哈冬繼位為王。
