II Sử Ký 34
1 Giô-si-a được tám tuổi khi người lên ngôi làm vua, và cai trị ba mươi mốt năm tại Giê-ru-sa-lem.
[約史雅登極]約史雅登極時才八歲，在耶路撒冷作王凡三十一年。
2 Người làm điều thiện trước mặt Ðức Giê-hô-va, và đi theo con đường của Ða-vít, tổ phụ người, không xây về bên hữu hay là bên tả.
他行了上主視為正義的事，走了他祖先達味所走的路，不偏左，也不偏右。[宗教改革]
3 Năm thứ tám đời người trị vì, khi người hãy còn trẻ tuổi, thì người khởi tìm kiếm Ðức Chúa Trời của Ða-vít, tổ phụ người; năm thứ mười hai, người khởi dọn sạch Giu-đa và Giê-ru-sa-lem, trừ bỏ những nơi cao, thần A-sê-ra, tượng chạm và tượng đúc.
他在位第八年，雖然年幼，就已經開始尋求他祖先達味的天主；在位第十二年，就已開始清潔猶大和耶路撒冷，除去高丘、木偶、彫像和鑄像。
4 Trước mặt vua, người ta phá dỡ các bàn thờ Ba-anh, đánh đổ những trụ thờ mặt trời ở trên cao bàn thờ ấy; còn thần A-sê-ra, tượng chạm và tượng đúc, thì bẻ gãy, nghiền nát nó ra, rồi rải trên mồ mả của những kẻ đã cúng tế nó.
他看著人把巴耳的丘壇拆毀，他親自打碎丘壇上的香爐，將木偶、彫像和鑄像打碎，磨成粉末，撒在祭祀偶像的人的墳上；
5 Người cũng thiêu hài cốt của những thầy tế lễ tại trên bàn thờ các thần ấy, và dọn sạch Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.
在祭壇上焚燒了邪神司祭的骨骸，這樣潔淨了猶大和耶路撒冷。
6 Trong các thành của Ma-na-se, của Ép-ra-im, và của Si-mê-ôn, cho đến Nép-ta-li khắp chung quanh các nơi đổ nát,
他在默納協、厄弗辣因、西默盎、以迄納斐塔里各城和期周圍四郊，也行了同樣的事：
7 người phá dỡ các bàn thờ và nghiền nát ra bụi những thần A-sê-ra, tượng chạm và tượng đúc, đánh đổ các trụ thờ mặt trời ở trong khắp xứ Y-sơ-ra-ên; rồi người trở về Giê-ru-sa-lem.
拆毀丘壇，將木偶和彫像打碎，將以色列全境內所有的太陽柱都砍倒；然後回了耶路撒冷。[重修聖殿]
8 Năm thứ mười tám đời người trị vì, sau khi đã dọn sạch xứ và đền thờ rồi, thì người sai Sa-phan, con trai A-sa-lia, Ma-a-xê-gia, quan cai thành, và Giô-a, con trai Giô-a-cha, quan thái sử, đặng sửa sang đền của Giê-hô-va Ðức Chúa Trời người.
約史雅在位第十八年，進行清潔各地和聖殿時，派阿匝里雅的兒子沙番，城尉瑪阿色雅和約阿哈次的兒子約阿黑御史，去修理他的天主上主的聖殿。
9 Các người ấy đi đến cùng Hinh-kia, thầy tế lễ thượng phẩm, giao cho người tiền bạc đã đem vào đền Ðức Chúa Trời, tức tiền bạc mà người Lê-vi, kẻ giữ cửa, đã nhận nơi tay người Ma-na-se, người Ép-ra-im, và nơi những kẻ còn sót lại trong Y-sơ-ra-ên, cùng nhận nơi cả Giu-đa, Bên-gia-min và những dân cư thành Giê-ru-sa-lem.
他們便去見大司祭希耳克雅，將獻於天主殿宇的銀錢當面交給他。這些銀錢是守門的肋未人，由默納協、厄弗辣因和以色列全體遺民，以及猶大、本雅明和耶路撒冷居民那裏收來的。
10 Chúng giao bạc ấy nơi tay những người coi sóc công việc của đền Ðức Giê-hô-va; họ phát cho các thợ đặng tu bổ, sửa sang đền thờ:
他們再轉交給監督上主殿內工作的人，這些人發給在上主殿內工作和修理殿宇的人，
11 tức giao cho các nhà thuộc về đền mà các vua Giu-đa đã phá hủy.
即發給木匠和泥水匠，或購買鑿好的石頭和作木架及棟樑的木材，來修理歷代猶大王失修的建築。
12 Các thợ ấy đều làm công việc cách thành tâm. Kẻ quản đốc các thợ ấy là Gia-hát và Ô-ba-đia, hai người Lê-vi thuộc về dòng Mê-ra-ri; Xa-cha-ri và Mê-su-lam về dòng Kê-hát, cùng mấy người Lê-vi khác, đánh nhạc khí giỏi.
這些工人都勤於操作，監管他們工作的監督是默辣黎族的肋未人雅哈特與敖巴狄雅，和刻哈特族的則加黎雅與默叔藍；尚有精於樂器的肋未人，
13 Chúng cũng quản đốc kẻ khiêng gánh, và coi sóc những người làm đủ mọi thứ công việc; còn những ký lục, quan cai và kẻ canh cửa đều là người Lê-vi.
兼管搬運的人，督促做各種工作的人。肋未人中還有些作書記，作職員，作門丁的。[法律書的發現]
14 Khi người ta đem bạc đã đem vào đền Ðức Giê-hô-va ra, thì Hinh-kia, thầy tế lễ, tìm được cuốn sách luật pháp của Ðức Giê-hô-va truyền lại bởi Môi-se.
人們將獻於上主殿宇的銀錢拿出來的時候，大司祭希耳克雅發現了上主藉梅瑟所頒布的法律書。
15 Hinh-kia cất tiếng lên nói với thơ ký Sa-phan rằng: Ta có tìm được cuốn sách luật pháp ở trong đền của Ðức Giê-hô-va. Rồi Hinh-kia giao sách ấy cho Sa-phan.
希耳克雅告訴書記沙番說：「我在上主殿內發現了法律書。」遂將書交給了沙番。
16 Sa-phan đem sách đó cho vua; rồi người cũng tâu với vua rằng: Mọi việc giao nơi tay các tôi tớ vua thì họ đương làm.
沙番帶著那卷書去見君王，向君王回報說：「凡陛下命你僕人所辦的事，都已照辦了。
17 Chúng đã lấy bạc tìm được trong đền Ðức Giê-hô-va ra, và đã giao nơi tay các đốc công và những người làm công việc.
已將上主殿內所有的銀錢倒出來，交在監督和工人的手裏了。」
18 Thơ ký Sa-phan lại tâu với vua rằng: Thầy tế lễ Hinh-kia có trao cho tôi một cuốn sách. Sa-phan bèn đọc tại trước mặt vua.
書記沙番繼而向君王報告說：「大司祭希耳克雅還交給我一卷書。」沙番就在君王面前朗誦了那書。
19 Xảy khi vua nghe các lời luật pháp rồi, thì xé áo mình.
君王一聽了法律上的話，就撕裂了自己的衣服，
20 Vua truyền lịnh cho Hinh-kia, A-hi-cam, con trai của Sa-phan, Áp-đôn, con trai của Mi-ca, Sa-phan, thơ ký, và A-sa-gia, quan cận thần vua, mà rằng:
立即吩咐希耳克雅、沙番的兒子阿希甘、米加的兒子阿貝冬、書記沙番和君王的臣僕阿撒雅說：「
21 Hãy vì ta, vì các người Y-sơ-ra-ên và vì người Giu-đa còn sót lại, mà đi cầu vấn Ðức Giê-hô-va về các lời phán của sách này đã tìm lại được vì cơn giận của Ðức Giê-hô-va đã giáng trên chúng ta thật lớn thay, bởi các tổ phụ ta không gìn giữ lời phán của Ðức Giê-hô-va, và chẳng làm theo các điều đã chép trong sách này.
你們快去為我，為以色列的遺民和猶大，詢問上主關於所發現的這書上的話，因為我們的祖先沒有遵守上主的話，未照這書上所記載的去行，所以上主才向我們大發憤怒。」[胡耳達女先知的神諭]
22 Hinh-kia và các kẻ vua sai đi đến Hun-đa, nữ tiên tri, vợ của Sa-lum, là người giữ áo lễ, con trai của Tô-cát, cháu Hát-ra; bà ở tại Giê-ru-sa-lem trong quận thứ nhì; chúng nói với bà theo các lời vua đã phán.
希耳克雅和君王所派的人，去見胡耳達女先知，她是掌管禮服的沙隆的妻子─沙隆是哈色辣的孫子，堤刻瓦的兒子。胡耳達住在耶路撒冷新區；他們對她說明來意，
23 Bà bèn nói với chúng rằng: Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của Y-sơ -r-ên phán như vầy: Hãy nói cùng người đã sai các ngươi đến cùng ta rằng:
她就回答他們說：「上主以色列的天主這樣說：你們回報那派你們來見我的人說：
24 Ðức Giê-hô-va phán như vầy: nầy ta sẽ khiến các tai vạ giáng trên chỗ này và trên dân ở chỗ này, tức là các sự rủa sả chép trong sách mà người ta đã đọc trước mặt vua Giu-đa.
上主這意說：我必要使在猶大王前所讀的書中記載的災禍和一切詛咒，降在這地和這地上的居民身上，
25 Bởi vì chúng đã lìa bỏ ta, xông hương cho các tà thần, lấy các công việc tay chúng nó làm mà chọc giận ta; nên cơn thạnh nộ ta sẽ đổ ra trên chỗ này, không hề nguôi.
因為他們捨棄了我，向別的神焚香；他們所做的，無不惹我動怒，所以我的怒火要向這地方發作，總不熄滅。
26 Còn vua Giu-đa đã sai các ngươi đi cầu vấn Ðức Giê-hô-va, các ngươi hãy nói cho người như vầy: Về các lời ngươi đã nghe, Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên có phán như vầy:
至於那派你們來求問上主的猶大王，你們要這樣對他說：上主以色列的天主這樣說：因為你聽了這些話，
27 Khi ngươi nghe lời ta phán nghịch cùng chỗ này, và nghịch cùng dân cư nó, thì ngươi có lòng mềm mại, hạ mình xuống trước mặt ta, xé áo ngươi, và khóc lóc tại trước mặt ta; bởi vậy cho nên ta cũng có nghe ngươi.
因為你一聽了我指著這地和這地上的居民所說的話，你的心就已感化，在上主面前自卑自賤，撕裂了你的衣服，在我面前痛哭，我也應允了你：上主的斷語。
28 Kìa, ta sẽ khiến ngươi về cùng tổ phụ ngươi, ngươi sẽ được chôn bình an, và mắt ngươi sẽ chẳng thấy các tai vạ ta toan giáng xuống trên chốn này cùng trên dân cư nó. Chúng bèn tâu lại cho vua những lời ấy.
我要使你與你祖先團聚，你要安歸你的墳墓；你的眼睛見不到我在這地上和這些居民身上要降的災禍。」他們回去，將她說的話報告給君王。[重立盟約]
29 Vua bèn sai người nhóm các trưởng lão Giu-đa và Giê-ru-sa-lem.
君王於是派人召集猶大和耶路撒冷所有的長老來；
30 Ðoạn, vua đi lên đền Ðức Giê-hô-va, có hết thảy người Giu-đa, dân cư Giê-ru-sa-lem, những thầy tế lễ, người Lê-vi, và cả dân sự, từ nhỏ đến lớn, đều đi theo người; người đọc cho chúng nghe các lời của sách giao ước đã tìm được trong đền của Ðức Giê-hô-va,
君王同所有的猶大人，耶路撒冷的居民、司祭、肋未人、全體人民，不分貴賤，都上到上主的殿內，在上主殿內，將尋獲的約書上的一切話，讀給他們聽。
31 Vua đứng tại chỗ mình, lập giao ước trước mặt Ðức Giê-hô-va, hứa đi theo Ðức Giê-hô-va, hết lòng hết ý gìn giữ các điều răn, chứng cớ, và luật lệ của Ngài, đặng làm trọn lời giao ước giao ước đã chép trong sách ấy.
君王站在高台上，在上主面前立約，要全心全意服從上主，遵守他的誡命，他的典章和他的法律，履行這書上所載的盟約的話；
32 Người cũng khiến những người ở Giê-ru-sa-lem và Bên-gia-min ưng theo giao ước ấy. Vậy, dân cư Giê-ru-sa-lem đều làm theo giao ước của Ðức Chúa Trời, là Ðức Chúa Trời của tổ phụ họ.
他使所有的耶路撒冷的人都接受這盟約。於是耶路撒冷的居民都按照上主，他們祖先天主的盟約而行。
33 Giô-si-a cất hết thảy sự gớm ghiếc khỏi các xứ thuộc về dân Y-sơ-ra-ên, và buộc hết thảy những người ở xứ Y-sơ-ra-ên phải phục sự Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của họ. Trọn đời Giô-si-a, chúng hằng theo Giê-hô-va Ðức Chúa Trời của tổ phụ họ, chẳng lìa bỏ Ngài.
約史雅將以色列子民各地的一切可恥之物除去，使所有在以色列的人，都奉事上主他們的天主。約史雅王在世時，他們從未離棄上主，他們祖先的天主。
