Thánh Thi 78
1 (Giáo huấn ca của A-sáp) Dân ta hỡi, hãy nghe lời ta dạy. Hãy mở tai lưu ý lời ta,
“A Maskil of Assaph.” Give ear, O my people, to my instruction: incline thy ear to the words of my mouth.
2 vì ta sẽ nói về các ẩn dụ. Ta sẽ dạy về những điều giấu kín từ xưa—
I will open with a parable my mouth: I will utter riddles out of ancient times;
3 những bài học dân ta đã nghe biết, do tổ phụ truyền dạy chúng ta.
Which we have heard and know, and which our fathers have related unto us.
4 Chúng ta sẽ không giấu sự thật này với con cháu; nhưng sẽ nói cho thế hệ sau về những việc vinh quang của Chúa Hằng Hữu, về quyền năng và những phép lạ Ngài đã làm.
We will not conceal them from their children, relating to the latest generation the praises of the Lord, and his strength, and his wonderful deeds which he hath done.
5 Chúa ban hành luật pháp cho Gia-cốp; Ngài ban truyền chỉ thị cho Ít-ra-ên. Chúa ra lệnh cho tổ phụ chúng ta truyền dạy mọi điều cho con cháu,
Yea, he established a testimony in Jacob, and instituted a law in Israel, which he commanded our fathers, that they should make them known to their children:
6 để các thế hệ mai sau biết đến— tức con cháu sẽ sinh ra— sẽ học hỏi và dạy lại cho dòng dõi họ.
In order that the latest generation might know them, even the children that are to be born; that they may arise and relate them to their children;
7 Theo cách ấy, mọi thế hệ sẽ tin cậy Đức Chúa Trời, ghi nhớ công tác vĩ đại Ngài làm, và vâng giữ mệnh lệnh Ngài mãi mãi.
That they may place in God their hope, and not forget the doings of God, but observe his commandments;
8 Để họ sẽ không như tổ tiên họ— cứng đầu, phản nghịch, và bất trung, không chịu đặt lòng tin cậy Đức Chúa Trời.
And that they may not be like their fathers, a stubborn and rebellious generation; a generation that had not directed their heart firmly, and whose spirit was not faithful to God.
9 Các lính chiến Ép-ra-im trang bị cung tên, đã chạy trốn trong ngày chinh chiến.
The children of Ephraim, like well-armed archers, that turn round on the day of battle,
10 Họ không giữ giao ước với Đức Chúa Trời và không chịu tuân theo luật pháp Chúa.
Kept not the covenant of God, and in his law they refused to walk;
11 Họ đã quên các công việc Ngài làm— là những phép lạ họ thấy Ngài thực hiện,
And they forgot his deeds, as also his wonders, which he had permitted them to see.
12 những phép lạ Ngài đã làm cho tổ phụ họ, trên đồng bằng Xô-an, xứ Ai Cập.
In the presence of their fathers did he do wonders, in the land of Egypt, in the fields of Zo'an.
13 Chúa rạch đôi biển cả, dẫn họ đi qua, làm cho nước dựng lên như thành vách.
He divided the sea, and caused them to pass through; and he made the waters stand upright as a wall.
14 Ban ngày, Chúa dìu dắt họ qua trụ mây, suốt đêm, trụ lửa tỏa ánh sáng soi đường.
And he led them with the cloud by day, and all the night with a light of fire.
15 Chúa chẻ vầng đá giữa hoang mạc, ban cho họ dòng nước ngọt từ vực sâu.
He split rocks in the wilderness, and gave them drink as out of the mighty deep.
16 Chúa cho suối phun ra từ tảng đá, khiến nước chảy cuồn cuộn như dòng sông!
And he brought forth running streams out of the rock, and caused water to run down like rivers.
17 Nhưng họ tiếp tục phạm tội cùng Chúa, giữa hoang mạc, họ nổi loạn chống Đấng Chí Cao.
But they repeated to sin yet more against him, rebelling against the Most High in the desert.
18 Lòng ngang bướng, họ cố tình thử Đức Chúa Trời, đòi món ăn theo dục vọng trần gian.
And they tempted God in their heart, by asking food for their desire.
19 Họ nói nghịch, thách thức Đức Chúa Trời rằng: “Đức Chúa Trời không thể ban thức ăn trong hoang mạc.
Yea, they spoke against God: they said, Will God be able to set in order a table in the wilderness?
20 Phải, Chúa có thể đập vầng đá cho nước trào tuôn nhưng Ngài không thể ban dân Ngài bánh và thịt.”
Behold, he smote the rock, so that waters gushed out, and streams overflowed: shall he also be able to give bread? or can he provide flesh for his people?
21 Chúa Hằng Hữu nghe lời ấy liền nổi giận, Lửa thịnh nộ của Ngài hình phạt nhà Gia-cốp. Phải, Ngài trút đổ cơn giận trên nhà Ít-ra-ên,
Therefore, when the Lord heard this, he became wroth: and a fire was kindled against Jacob, and anger also ascended against Israel,
22 vì họ không đặt niềm tin nơi Đức Chúa Trời, không tin vào quyền giải cứu của Ngài.
Because they had not believed in God, and had not trusted in his salvation.
23 Nhưng Chúa ra lệnh bầu trời mở ra, Ngài mở toang các cửa trên trời.
Then he ordained the skies from above, and the doors of heaven he opened;
24 Chúa ban mưa ma-na xuống cho họ ăn. Ngài ban bánh cho họ từ trời.
And he let rain down upon them manna to eat, and the corn of heaven gave he unto them.
25 Họ được ăn thực phẩm thiên thần! Đức Chúa Trời cho họ ăn no nê.
Angels' bread did man eat: he sent them provision to satisfaction.
26 Chúa cũng cho gió đông thổi tới, và dùng quyền năng khuấy động gió nam.
He caused an east wind to pass along the heavens; and he led forth by his strength the south wind.
27 Đem chim cút xuống cho dân, nhiều như cát trải trên bờ biển.
And he let rain upon them flesh [as plentiful] as the dust, and winged birds like the sand of the sea;
28 Đàn chim sà xuống giữa trại quân, rơi rào rào quanh các lều trại.
And he let them fall in the midst of their camp, round about their habitations.
29 Dân ăn uống thỏa thuê. Chúa đã cho họ tùy sở thích.
And they ate, and were greatly satisfied, and what they longed for he brought unto them.
30 Nhưng trước khi họ thỏa mãn ham mê, trong khi miệng vẫn còn đầy thịt,
They were not estranged from their longing, yet was their food in their mouth:
31 thì cơn thịnh nộ Đức Chúa Trời nổi lên, Ngài giết những người mập béo nhất. Ngài triệt hạ các trai tráng Ít-ra-ên.
When the wrath of God ascended against them, and he slew some of the fattest of them, and the young men of Israel did he strike down.
32 Thế mà họ vẫn cứ phạm tội. Hoài nghi các phép lạ Ngài.
With all this they sinned again, and believed not in his wonders.
33 Nên Chúa làm ngày của họ sút giảm, và trải qua những năm tháng kinh hoàng.
Therefore he caused their days to come to an end in nought, and their years in dread.
34 Cho đến khi bị Đức Chúa Trời hình phạt, họ mới quay đầu tìm kiếm Chúa. Họ ăn năn và bước theo Đức Chúa Trời.
When he slew them, then did they seek him, and they returned and inquired earnestly after God.
35 Rồi họ nhớ Đức Chúa Trời là Vầng Đá, là Đức Chúa Trời Chí Cao là Đấng cứu chuộc mình.
And they remembered that God was their rock, and the most high God their redeemer.
36 Nhưng họ mở miệng nịnh hót Chúa; và uốn lưỡi dối gạt Ngài.
Nevertheless they prayed insincerely to him with their mouth, and with their tongue they lied unto him.
37 Lòng họ chẳng ngay thật với Chúa, Họ cũng không vâng giữ giao ước với Ngài.
For their heart was not firm with him, and they were not faithful in his covenant.
38 Nhưng Chúa vẫn thương xót và tha thứ tội họ và Ngài không tuyệt diệt họ tất cả. Bao lần Chúa dằn cơn thịnh nộ, và đã không buông lỏng sự giận mình.
But he, being merciful, forgave the iniquity, and destroyed [them] not: yea, many a time turned he his anger away, and did not awaken all his fury.
39 Vì Chúa nhớ rằng họ là người phàm, như hơi thở thoáng qua, không bao giờ trở lại.
And he remembered that they are but flesh, a spirit that passeth away, and returneth not again.
40 Ôi, bao lần họ nổi loạn trong hoang mạc, và làm buồn lòng Ngài giữa đồng hoang.
How oft did they rebel against him in the wilderness, grieve him in the desert!
41 Họ dại dột thử sự nhẫn nại của Đức Chúa Trời, và trêu chọc Đấng Thánh của Ít-ra-ên.
Yea, they once more tempted God, and set limits to the Holy One of Israel.
42 Họ quên bàn tay quyền năng Chúa, và ngày Chúa giải thoát khỏi quân thù.
They remembered not his hand, the day when he ransomed them from the adversary;
43 Họ đã quên Chúa làm các phép lạ ở Ai Cập, và các việc diệu kỳ ở đồng bằng Xô-an.
When he displayed in Egypt his signs, and his wonderful tokens in the fields of Zo'an.
44 Ngài đã biến nước sông ra máu nên các dòng nước không còn uống được.
And he changed their rivers into blood; and their running streams, that they could not drink [of them].
45 Chúa sai vô số ruồi nhặng cắn họ, và ếch nhái bò lên, phá hoại.
He sent out among them various wild beasts, which devoured them; and frogs, which destroyed them.
46 Chúa bỏ mùa màng họ cho sâu cắn; và hoa lợi cho cào cào.
And he gave unto the cricket their products, and their labor unto the locust.
47 Chúa phá vườn nho bằng mưa đá và cây sung bằng tuyết giá.
He slew with hail their vines, and their sycamore-trees with ice-bolts.
48 Ngài để mưa đá giết hại bầy súc vật, sấm sét đốt chết các bầy chiên.
And he surrendered to the hail their cattle, and their herds to the lightning's flashes.
49 Chúa đổ trút trên họ cơn giận— tất cả thịnh nộ, bất mãn, và hoạn nạn. Chúa sai đến với họ một đoàn thiên binh hủy diệt.
He let loose against them the fierceness of his anger, wrath and indignation, and distress, a host of angels of misfortune.
50 Chúa mở đường cho cơn giận Ngài; không cho người Ai Cập được sống nhưng nạp mạng họ cho dịch bệnh.
He leveled a path for his anger; he withheld not from death their soul, and their life he surrendered to the pestilence;
51 Chúa đánh hạ các trưởng nam Ai Cập, là tinh hoa sức mạnh của Cham.
And he smote all the first-born in Egypt; the first of their strength in the tents of Ham;
52 Nhưng Chúa hướng dẫn dân Ngài như đàn chiên, dìu dắt họ an toàn giữa hoang mạc.
But he caused his own people to depart like flocks, and guided them like a drove in the wilderness.
53 Chúa phù trì, bảo vệ nên họ không sợ gì; còn nước biển vùi dập quân thù nghịch.
And he led them in safety, so that they felt no dread; but the sea covered over their enemies.
54 Chúa đưa họ vào bờ cõi thánh, đến vùng đồi núi Ngài dành cho họ.
And he brought them to his holy territory, even to this mount, which his right hand had acquired.
55 Chúa đuổi các sắc dân trong xứ; bắt thăm chia đất cho đoàn dân. Cho các đại tộc Ít-ra-ên vào trong trại của mình.
And he drove out from before them nations, and divided them by the measuring-line as an inheritance, and he caused to dwell in their tents the tribes of Israel.
56 Nhưng họ lại nổi loạn, thử Đức Chúa Trời Chí Cao. Họ không vâng giữ luật pháp Ngài.
Yet they tempted and rebelled against the most high God, and his testimonies they kept not;
57 Họ phản bội, tráo trở như tổ phụ. Gian tà như mũi tên cong.
But swerved aside, and dealt unfaithfully like their fathers; they turned about like a deceitful bow.
58 Họ xây đền miếu, chọc giận Đức Chúa Trời; và thờ thần tượng làm cho Ngài ghen tức.
And they provoked him to anger with their high-places, and with their graven images they moved him to jealousy.
59 Trước những việc chướng tai gai mắt, Đức Chúa Trời khước từ, loại bỏ Ít-ra-ên,
God heard this, and he became wroth, and felt greatly disgusted with Israel;
60 Chúa lìa bỏ nơi ngự Ngài ở Si-lô, là Đền Tạm của Ngài giữa loài người.
And he cast off the dwelling at Shiloh, the tabernacle where he had dwelt among men;
61 Chúa cho phép quân thù chiếm Hòm Giao Ước; vinh quang Ngài bị giao vào tay kẻ thù.
And he gave up his strength unto captivity, and his glory into the adversary's hand.
62 Chúa để cho dân Ngài bị quân thù chém giết, vì Ngài nổi giận với dân Ngài—là dân Ngài tuyển chọn.
And he surrendered his people unto the sword; and with his inheritance was he wroth.
63 Những trai trẻ của họ bị lửa thiêu đốt, các thiếu nữ không còn được nghe hát mừng hôn lễ.
His young men the fire devoured; and his virgins were not demanded in marriage.
64 Các thầy tế lễ bị gươm đâm, các quả phụ không được quyền than khóc.
His priests fell by the sword; and his widows did not weep.
65 Thế rồi như người ngủ, Chúa thức dậy, và như người say tỉnh dậy.
Then awoke the Lord as one that sleepeth, like a mighty man that shouteth by reason of wine.
66 Ngài đánh bật quân thù ra khỏi bờ cõi, sỉ nhục địch quân đến đời đời.
And he smote his enemies backward: a perpetual disgrace on them.
67 Nhưng Chúa khước từ dòng dõi Giô-sép; Ngài không chấp nhận đại tộc Ép-ra-im.
Yet was he disgusted with the tent of Joseph, and of the tribe of Ephraim he made not choice;
68 Nhưng Ngài chọn đại tộc Giu-đa và Núi Si-ôn mà Ngài yêu mến.
But he chose the tribe of Judah, the mount Zion which he loved.
69 Chúa xây cất nơi thánh Ngài trên núi cao, nhà Ngài lập nền vững vàng trên đất.
And he built like high [mountains] his sanctuary, like the earth which he hath founded for ever.
70 Chúa chọn Đa-vít làm đầy tớ, gọi ông từ các chuồng chiên,
And he made choice of David his servant, and took him from the sheep-folds:
71 Ngài đem ông ra khỏi nơi bầy chiên được chăm sóc, Ngài đặt ông chăn giữ nhà Gia-cốp— Ít-ra-ên là cơ nghiệp của Đức Chúa Trời.
From following the ewes with young he brought him, to feed Jacob his people, and Israel his inheritance.
72 Ông chăn giữ dân cách thanh liêm, chính trực và khôn khéo lãnh đạo dân của Ngài.
And he fed them according to the integrity of his heart; and by the skilfulness of his hands did he lead them.
