Châm Ngôn 6
1 Con ơi, nếu con bảo lãnh bạn sơ giao, hay đưa tay cam kết với người lạ mặt.
fili mi si spoponderis pro amico tuo defixisti apud extraneum manum tuam
2 Nếu con vướng mắc lời thề, bị miệng lưỡi con ràng buộc—
inlaqueatus es verbis oris tui et captus propriis sermonibus
3 hãy nghe lời ta khuyên và tự cứu mình, vì con đã rơi vào tay của bạn con. Hãy hạ mình xuống; đi xin họ hủy lời cam kết.
fac ergo quod dico fili mi et temet ipsum libera quia incidisti in manu proximi tui discurre festina suscita amicum tuum
4 Đừng trì hoãn; con phải đi ngay! Không được nghỉ ngơi cho đến khi xong việc.
ne dederis somnum oculis tuis nec dormitent palpebrae tuae
5 Phải lo giải thoát lấy thân, như nai thoát tay thợ săn, như chim thoát bẫy.
eruere quasi dammula de manu et quasi avis de insidiis aucupis
6 Này người lười biếng, hãy quan sát sinh hoạt loài kiến. Hãy rút tỉa bài học để khôn ngoan!
vade ad formicam o piger et considera vias eius et disce sapientiam
7 Tuy không có thủ lãnh, quan chức, hay người cai trị,
quae cum non habeat ducem nec praeceptorem nec principem
8 nhưng mùa hè, chúng biết dự trữ lương thực, mùa gặt chúng biết gom góp thóc lúa.
parat aestate cibum sibi et congregat in messe quod comedat
9 Nhưng người lười biếng kia, còn ngủ mãi sao? Đến bao giờ mới thức giấc?
usquequo piger dormis quando consurges ex somno tuo
10 Ngủ một chút, mơ màng thêm một chút, khoanh tay nghỉ một chút nữa thôi—
paululum dormies paululum dormitabis paululum conseres manus ut dormias
11 cảnh nghèo đến như kẻ trộm; bạo tàn, đột ngột như phường cướp tấn công.
et veniet tibi quasi viator egestas et pauperies quasi vir armatus
12 Bọn vô lại độc ác thích điều gì? Họ không ngớt nói lời dối trá,
homo apostata vir inutilis graditur ore perverso
13 nháy mắt, khều chân hay tay ngầm ra dấu.
annuit oculis terit pede digito loquitur
14 Lòng đầy gian tà, mưu toan điều ác, xui cạnh tranh, bất hòa.
pravo corde machinatur malum et in omni tempore iurgia seminat
15 Nhưng họ sẽ bị tai họa bất ngờ, bị diệt không phương cứu thoát.
huic extemplo veniet perditio sua et subito conteretur nec habebit ultra medicinam
16 Sáu điều Chúa Hằng Hữu ghét— hay bảy điều làm Ngài gớm ghê:
sex sunt quae odit Dominus et septimum detestatur anima eius
17 Mắt kiêu căng, lưỡi gian dối, bàn tay đẫm máu vô tội,
oculos sublimes linguam mendacem manus effundentes innoxium sanguinem
18 lòng mưu toan những việc hung tàn, chân phóng nhanh đến nơi tội ác,
cor machinans cogitationes pessimas pedes veloces ad currendum in malum
19 làm chứng gian khai mang hại người, xúi giục anh chị em tranh chấp.
proferentem mendacia testem fallacem et eum qui seminat inter fratres discordias
20 Con ơi, phải nghe lời cha khuyên dạy, và đừng bỏ khuôn phép mẹ con.
conserva fili mi praecepta patris tui et ne dimittas legem matris tuae
21 Phải luôn luôn ghi lòng tạc dạ. Đeo những lời ấy vào cổ con.
liga ea in corde tuo iugiter et circumda gutturi tuo
22 Nó sẽ dẫn dắt con khi đi. Gìn giữ con lúc ngủ. Trò chuyện khi con thức dậy.
cum ambulaveris gradiantur tecum cum dormieris custodiant te et evigilans loquere cum eis
23 Vì sự khuyên dạy là ngọn đèn, khuôn phép là ánh sáng; Quở trách khuyên dạy là vạch đường sống cho con.
quia mandatum lucerna est et lex lux et via vitae increpatio disciplinae
24 Gìn giữ con khỏi đàn bà tội lỗi, khỏi lưỡi dụ dỗ của dâm phụ.
ut custodiant te a muliere mala et a blanda lingua extraneae
25 Lòng con đừng thèm muốn nhan sắc nó. Chớ để khóe mắt nó chinh phục con.
non concupiscat pulchritudinem eius cor tuum nec capiaris nutibus illius
26 Mê kỹ nữ thì sẽ lâm cảnh vong gia bại sản, lấy vợ người thì mất cả hồn linh.
pretium enim scorti vix unius est panis mulier autem viri pretiosam animam capit
27 Có ai mang lửa trong lòng, mà áo quần không bốc cháy?
numquid abscondere potest homo ignem in sinu suo ut vestimenta illius non ardeant
28 Có ai bước trên than hồng, mà khỏi bị phỏng chân chăng?
aut ambulare super prunas et non conburentur plantae eius
29 Ai ngoại tình với vợ người cũng vậy. Người đụng đến nàng hẳn không tránh khỏi hình phạt.
sic qui ingreditur ad mulierem proximi sui non erit mundus cum tetigerit eam
30 Người ta có thể khoan hồng cho kẻ trộm, vì hắn phạm tội ăn cắp do đói.
non grandis est culpae cum quis furatus fuerit furatur enim ut esurientem impleat animam
31 Nhưng nếu bị bắt nó phải bồi thường gấp bảy lần, phải lấy hết tài vật trong nhà để trang trải.
deprehensus quoque reddet septuplum et omnem substantiam domus suae tradet
32 Nhưng người phạm tội ngoại tình thật ngu dại, vì tự hủy diệt chính mình.
qui autem adulter est propter cordis inopiam perdet animam suam
33 Danh liệt, thân bại. Hổ thẹn nhục nhã suốt đời.
turpitudinem et ignominiam congregat sibi et obprobrium illius non delebitur
34 Người chồng sẽ ghen tuông giận dữ, báo thù chẳng chút nương tay.
quia zelus et furor viri non parcet in die vindictae
35 Anh ta không nhận tiền chuộc lỗi, dù con nộp bao nhiêu cũng không bằng lòng.
nec adquiescet cuiusquam precibus nec suscipiet pro redemptione dona plurima
