Châm Ngôn 30
1 Lời của A-gu-ra, con trai Gia-kê, nói với Y-thi-ên và U-can:
[the] words of - Agur [the] son of Jakeh the oracle [the] utterance of the man to Ithiel to Ithiel and Ukal.
2 Tôi là người ngu dốt nhất, và cũng không hiểu biết như người thường.
That [am] stupid I more than anyone and not [the] understanding of a person [belongs] to me.
3 Tôi chưa được học sự khôn ngoan, cũng không có sự hiểu biết về Đấng Thánh.
And not I have learned wisdom and knowledge of [the] holy [one] I know.
4 Ai đã lên trời, rồi xuống đất? Ai đã góp gió trong tay, bọc biển trong áo, tạo nên vũ trụ? Đấng ấy là Ai? Và Con Trai Ngài tên gì? Xin nói giúp tôi, nếu ngươi biết!
Who? has he gone up heaven - and has he come down? who? has he gathered [the] wind - in hands his who? has he wrapped [the] waters - in cloak who? has he set up all [the] ends of [the] earth what? [is] name his and what? [is] [the] name of son his for you know.
5 Mọi lời của Đức Chúa Trời đều tinh luyện; Ngài là tấm khiên bảo vệ người nương cậy Ngài.
Every word of God [is] refined [is] a shield he for [those who] take refuge in him.
6 Đừng thêm gì vào lời của Ngài, kẻo Ngài bắt tội, vì người thêm thắt là người nói dối.
May not you add to words his lest he should rebuke you and you will be proved a liar.
7 Đức Chúa Trời ôi, trước khi con chết, xin cho con hai điều:
Two [things] I ask from with you may not you withhold [them] from me before I will die.
8 Giúp con khỏi dối trá, giả hình. Đừng để con nghèo khổ, cũng đừng cho con giàu có. Xin cho con lương thực vừa đủ cần dùng.
Deceitfulness - and a word of falsehood put far away from me poverty and wealth may not you give to me let devour me [the] food of allotment my.
9 Nếu giàu có dư dật, con sẽ khước từ Chúa và hỏi: “Chúa Hằng Hữu là ai?” Nếu nghèo khổ, con sẽ trộm cắp, làm ô nhơ Danh Đức Chúa Trời.
Lest I should be satisfied - and I will deny and I will say who? [is] Yahweh and lest I should become impoverished and I will steal and I will seize [the] name of God my.
10 Chớ vu khống người đầy tớ với chủ, người sẽ nguyền rủa con vì lỗi con tạo lấy.
May not you slander a slave to (master his *Q(K)*) lest he should curse you and you will be held guilty.
11 Có người rủa cha, và không chúc phước cho mẹ.
A generation father its it curses and mother its not it blesses.
12 Có người tự thấy mình trong trắng, nhưng chưa được rửa sạch ô uế.
A generation [is] pure in own eyes its and from excrement its not it has been washed.
13 Có người đôi mắt kiêu căng, với cái nhìn khinh người.
A generation how! they are raised eyes its and eyelids its they are lifted up.
14 Có người răng sắc như gươm, hàm răng như dao cạo. Họ nhai ngấu nghiến người nghèo, ăn nuốt người thiếu thốn.
A generation - [are] swords teeth its and [are] knives jaw bones its to devour afflicted [people] from [the] earth and needy [people] from humankind.
15 Con đỉa có hai miệng hút, chúng kêu gào “Hãy cho, Hãy cho!” Có ba vật chẳng hề thỏa mãn, và bốn loài không biết nói “Đủ rồi!”
[belong] to A leech - two daughters give - give three [things] they not they are satisfied four [things] not they say enough.
Sheol and barrenness of a womb land [which] not it is satisfied water and fire [which] not it says enough. (Sheol h7585)
17 Mắt của người chế nhạo cha, khinh bỉ mẹ, sẽ bị quạ móc đi và phụng hoàng nuốt sống.
An eye - [which] it mocks a father so it may despise obedience of a mother they will pluck out it [the] ravens of [the] wadi and they will eat it [the] young of an eagle.
18 Có ba điều quá lạ lùng— không, bốn việc dị kỳ tôi không hiểu thấu:
Three [things] they they are [too] wonderful for me (and four [things] *Q(k)*) not I know them.
19 Đường đại bàng bay trên không, lối rắn bò trên đá, đường tàu chạy trên biển, và đường tình ái giữa nam nữ.
[the] way of The eagle - in the heavens [the] way of a snake on a rock [the] way of a ship in [the] heart of [the] sea and [the] way of a man with a young woman.
20 Còn thêm một điều nữa: Người đàn bà ngoại tình, phạm tội xong, chùi miệng nói: “Tôi có làm gì đâu.”
[is] thus - [the] way of A woman adulterous she eats and she wipes clean mouth her and she says not I have done wickedness.
21 Có ba điều làm đất rung chuyển— không, bốn việc khiến đất không chịu nổi:
Under three [things] it quakes [the] earth and under four [things] not it is able to bear up.
22 Người nô lệ làm vua, người ngu xuẩn no đầy, thịnh vượng,
Under a slave for he will become king and a fool for he will be satisfied food.
23 người đàn bà ghen ghét lấy được chồng, đứa tớ gái lên làm bà chủ.
Under a hated [woman] for she will be married and a female servant for she will dispossess mistress her.
24 Có bốn loài vật tuy nhỏ bé nhưng lại khôn ngoan lạ đời:
Four [things] they [are] small [things] of [the] earth and they [are] wise [things] made wise.
25 Con kiến là loài yếu ớt, dự trữ thực phẩm suốt mùa hạ.
The ants [are] a people not strong and they prepared in the summer food their.
26 Con chồn ít năng lực, nhưng lại biết ẩn mình trong hốc đá.
Rock badgers [are] a people not mighty and they made in the rock[s] home their.
27 Con châu chấu tuy không có vua, nhưng chúng bay thành đội ngũ.
A king not [belongs] to the locust and it went out dividing all of it.
28 Con thằn lằn mà người ta lấy tay bắt được, lại ở trong cung vua.
A lizard in [two] hands you will grasp and it [is] in [the] palaces of a king.
29 Có ba dã thú dáng đi hùng dũng đẹp đẽ— không, bốn loài có nước bước oai phong lẫm liệt:
Three [things] they [are] doing well of step and four [things] [are] doing well to walk.
30 Con sư tử, chúa sơn lâm, chẳng lùi bước trước loài nào cả,
A lion [is] mighty among the animal[s] and not it turns back from before anything.
31 con công, con dê đực, và vị vua khi đi duyệt binh.
A rooster of loins or a male goat and a king a band of soldiers with him.
32 Nếu con vì ngu dại mà tự kiêu hoặc mưu đồ việc ác, phải biết xấu hổ, lấy tay che miệng lại.
If you have been foolish by exalting yourself and if you have plotted hand to a mouth.
33 Đánh sữa ra bơ và đấm mũi gây chảy máu, cũng vậy, chọc giận sinh cãi nhau.
For squeezing of milk it brings forth butter and squeezing of a nose it brings forth blood and squeezing of anger it brings forth strife.
