< Châm Ngôn 3 >
1 Con ơi, đừng quên lời ta dạy. Nhưng giữ những mệnh lệnh ta trong lòng con.
My son, forget not my teaching, and let thy heart observe my commandments;
2 Nếu con làm vậy, con sẽ được gia tăng tuổi thọ, và cho đời sống con thịnh vượng.
for length of days, and years of life, and peace shall they add to thee.
3 Đừng để nhân từ, chân thật xa lìa con! Hãy đeo vào cổ để nhắc nhớ. Hãy ghi sâu vào lòng mình.
Let not loving-kindness and truth forsake thee; bind them about thy neck, write them upon the tablet of thy heart:
4 Như thế, trước mặt Đức Chúa Trời và loài người, con được ân huệ và sự hiểu biết chính đáng.
and thou shalt find favour and good understanding in the sight of God and man.
5 Hãy hết lòng tin cậy Chúa Hằng Hữu; đừng nương vào sự hiểu biết của riêng con.
Confide in Jehovah with all thy heart, and lean not unto thine own intelligence;
6 Trong các việc làm của con, hãy cầu xin Ngài, và Ngài sẽ hướng dẫn con trong các nẻo con đi.
in all thy ways acknowledge him, and he will make plain thy paths.
7 Đừng khôn ngoan theo mắt mình. Hãy kính sợ Chúa Hằng Hữu, xa lánh điều ác.
Be not wise in thine own eyes; fear Jehovah, and depart from evil:
8 Như thế, thân xác con sẽ mạnh khỏe và xương con được cứng cáp.
it shall be health for thy navel, and moisture for thy bones.
9 Hãy dùng tài sản và hoa lợi đầu mùa mà tôn vinh Chúa Hằng Hữu.
Honour Jehovah with thy substance, and with the first-fruits of all thine increase;
10 Như thế, kho thóc con đầy dẫy, thùng chứa rượu mới tràn đầy.
so shall thy barns be filled with plenty, and thy vats shall overflow with new wine.
11 Con ơi, đừng coi thường sự sửa phạt của Chúa Hằng Hữu, đừng bực mình khi Ngài trừng trị.
My son, despise not the instruction of Jehovah, neither be weary of his chastisement;
12 Vì Chúa Hằng Hữu sửa dạy người Ngài yêu, như cha đối với con yêu dấu.
for whom Jehovah loveth he chasteneth, even as a father the son in whom he delighteth.
13 Phước cho người tìm được khôn ngoan, vì nhận được sự thông sáng.
Blessed is the man that findeth wisdom, and the man that getteth understanding.
14 Vì được nó có ích hơn được bạc, và sinh lợi hơn vàng.
For the gain thereof is better than the gain of silver, and her revenue than fine gold.
15 Khôn ngoan quý hơn hồng ngọc; không có gì con ao ước sánh kịp.
She is more precious than rubies; and all the things thou canst desire are not equal unto her.
16 Tay phải của khôn ngoan có trường thọ, còn tay trái có giàu sang và vinh dự.
Length of days is in her right hand; in her left hand riches and honour.
17 Các đường của khôn ngoan đều thích thú; mọi nẻo của nó đều an vui.
Her ways are ways of pleasantness, and all her paths are peace.
18 Nó là cây vĩnh sinh cho người nắm lấy; và hạnh phúc cho ai giữ chặt.
She is a tree of life to them that lay hold upon her; and happy is he that retaineth her.
19 Chúa Hằng Hữu do khôn ngoan sáng tạo đất; và do thông sáng thiết lập trời.
Jehovah by wisdom founded the earth; by understanding he established the heavens.
20 Do tri thức Ngài, biển sâu mở toang, và mây đọng thành sương.
By his knowledge the deeps were broken up, and the skies drop down the dew.
21 Con ơi, hãy giữ khôn ngoan thật và thận trọng. Đừng để nó xa tầm mắt con.
My son, let them not depart from thine eyes; keep sound wisdom and discretion:
22 Nó là sức sống trong tâm hồn, là trang sức duyên dáng nơi cổ con.
so shall they be life unto thy soul, and grace unto thy neck.
23 Nhờ đó, con tiến bước an toàn, chân con không vấp ngã.
Then shalt thou walk in thy way securely, and thy foot shall not stumble;
24 Khi nằm, con không phải lo lắng, vừa ngã lưng, con đã ngon giấc.
when thou liest down, thou shalt not be afraid, but thou shalt lie down and thy sleep shall be sweet.
25 Khi thấy người ác gặp tai họa hay hủy diệt bất ngờ, con không hoang mang lo sợ,
Be not afraid of sudden fear, neither of the destruction of the wicked, when it cometh;
26 vì Chúa Hằng Hữu là Đấng con tin cậy. Ngài sẽ giữ chân con khỏi cạm bẫy.
for Jehovah shall be thy confidence, and he will keep thy foot from being taken.
27 Đừng từ chối làm lành cho người xứng đáng khi con có năng lực làm việc ấy.
Withhold not good from them to whom it is due, when it is in the power of thy hand to do it.
28 Nếu hiện tại con có thể giúp người láng giềng, thì đừng nói: “Ngày mai hãy trở lại, tôi sẽ giúp anh.”
Say not unto thy neighbour, Go, and come again, and to-morrow I will give, when thou hast it by thee.
29 Đừng mưu đồ ám hại láng giềng, vì họ vẫn có lòng tin cậy nơi con.
Devise not evil against thy neighbour, seeing he dwelleth securely by thee.
30 Đừng vô cớ cáo tội ai, khi người ấy không gây cho con thiệt hại.
Strive not with a man without cause, if he have done thee no harm.
31 Đừng thèm muốn địa vị người dữ dằn, cũng đừng bước theo con đường họ đi.
Envy not the man of violence, and choose none of his ways.
32 Vì Chúa Hằng Hữu ghét người hư hoại, nhưng thổ lộ tâm tình với ai ngay lành.
For the perverse is an abomination to Jehovah; but his secret is with the upright.
33 Chúa Hằng Hữu nguyền rủa nhà của người ác, nhưng đổ phước lành trên nhà người công chính.
The curse of Jehovah is in the house of the wicked; but he blesseth the habitation of the righteous.
34 Chúa Hằng Hữu cười chê người kiêu căng báng bổ, nhưng ban ơn phước trên người khiêm nhu.
He indeed scorneth the scorners; but he giveth grace unto the lowly.
35 Vinh dự là gia tài Chúa dành cho người khôn, còn xấu hổ nhuốc nhơ là phần của người dại dột.
The wise shall inherit glory; but shame shall be the promotion of the foolish.