< Châm Ngôn 29 >
1 Người cứng lòng cứng cổ trước lời răn dạy sẽ suy sụp thình lình không phương chữa chạy.
A man that, having received many admonitions, still hardeneth his neck, will suddenly be broken, and this without remedy.
2 Người liêm chính cai trị, dân chúng hân hoan. Nhưng người ác nắm quyền, dân chúng lầm than.
When the righteous are in authority, the people will rejoice; but when the wicked beareth rule, the people groan.
3 Con khôn ngoan khiến cha vui lòng, người nuôi gái điếm phá hoại gia phong.
The man that loveth wisdom causeth his father to rejoice; but he that keepeth company with harlots wasteth [his] wealth.
4 Vua công minh, nước cường thịnh, vua tham nhũng, nước mạt vận.
A king will through the exercise of justice establish [the welfare of] a land; but one that loveth gifts overthroweth it.
5 Ai nịnh bợ hàng xóm láng giềng, là giăng lưới dưới chân.
A man that flattereth his neighbor spreadeth a net for his steps.
6 Người ác bị tội mình sập bẫy, nhưng người ngay ca hát vui mừng.
In the transgression of a man there is an evil snare: but the righteous ever singeth and rejoiceth.
7 Người ngay tôn trọng quyền lợi của người nghèo khó; còn người ác chẳng biết đến quyền lợi đó.
The righteous considereth the cause of the indigent: but the wicked will not understand the knowledge [of justice].
8 Người kiêu cường khua mép làm cả thành náo động xôn xao, người khôn ngoan làm lắng dịu cơn thịnh nộ cuồng bạo.
Scornful men will kindle [confusion] in a town; but the wise turn away wrath.
9 Người khôn chẳng cần tranh luận với kẻ dại dột, vì nó sẽ nổi giận, hoặc cười ngạo nghễ không thôi.
If a wise man contend with a foolish man, whether he be angry or whether he laugh, [he will have] no rest.
10 Người trọn vẹn bị bọn khát máu ghen ghét, nhưng được người công chính quý chuộng.
Men of blood hate the guiltless one; but the upright seek [to preserve] his life.
11 Người dại để cơn giận mình bùng nổ, nhưng người khôn chế ngự nó.
A fool uttereth all his mind; but the wise holdeth it back.
12 Nếu vua nghe lời giả dối, dối gạt, bầy tôi người chỉ là phường gian ác.
If a ruler listen to the word of falsehood, all his servants become wicked.
13 Người nghèo và người giàu đều giống nhau ở điểm này: Chúa Hằng Hữu cho ánh sáng để thấy.
The poor and the man of exactions meet together: the Lord enlighteneth the eyes of both of them.
14 Vua nào xử công minh cho người nghèo nàn, sẽ được tồn tại với năm tháng.
When a king judgeth in truth the indigent, his throne shall stand firmly for ever.
15 Giáo huấn, đòn vọt rèn luyện trẻ thơ, đứa trẻ phóng túng làm nhục mẹ nó.
The rod and reproof impart wisdom; but a lad abandoned to himself bringeth shame on his mother.
16 Số người ác càng nhiều, tội phạm càng gia tăng, nhưng người công chính sẽ chứng kiến cảnh chúng suy tàn.
With the increase of the wicked transgression increaseth; but the righteous shall yet look on their downfall.
17 Muốn hưởng hạnh phước và tâm hồn được an tịnh, hãy sửa phạt con mình.
Correct thy son, and he will procure thee rest: yea, he will give delight unto thy soul.
18 Nước nào không được Chúa hướng dẫn sẽ bị xáo trộn. Quốc gia nào theo luật lệ Chúa, hạnh phước trường tồn.
Without a prophetic vision a people become unruly; but when it observeth the law, then will it be happy.
19 Lời nói suông không đủ điều khiển người giúp việc, vì dù hiểu biết, chưa chắc họ đã lưu tâm.
Not with words [alone] can a servant be corrected; for though he understand, there will be no response.
20 Con có thấy người nói quá hấp tấp? Người ngu đần còn khá hơn người nói hấp tấp.
Seest then a man that is hasty in his words? there is more hope for a fool than for him.
21 Nếu nuông chiều người giúp việc từ thuở bé, lớn lên nó sẽ đòi được kể như người thừa kế.
If one rear his servant delicately from his youth, then will he at length become as [his] son.
22 Người dễ giận suốt ngày gây gổ; người nóng tính lầm lỗi liên miên.
A man of anger stirreth up strife; and a man of fury aboundeth in transgression.
23 Tính kiêu căng đưa người xuống dốc, lòng khiêm tốn đem lại vinh dự.
The pride of a man will humble him; but the humble in spirit will attain to honor.
24 Người đồng lõa với kẻ trộm, là gây hại cho bản thân. Dù đã thề trước tòa, mà ngậm miệng không tố giác,
Whoso divideth with a thief hateth his own soul: he heareth the adjuration and dareth not to tell.
25 Lo sợ người phàm là một cạm bẫy, tin cậy Chúa sẽ được an toàn.
The dread of man bringeth a snare; but whoso putteth his trust in the Lord will be upheld in safety.
26 Muốn công lý, cầu xin Chúa Hằng Hữu, đừng mong tìm ân huệ của hoàng gia.
Many seek the favor of a ruler; but from the Lord cometh justice for man.
27 Người ngay ghét việc gian tà; người gian ghen ghét việc làm của người ngay.
An abomination of the righteous is an unjust man: and an abomination of the wicked is one who is upright in [his] way.