Châm Ngôn 27
1 Chớ khoe khoang về ngày mai, vì con đâu biết được việc gì sẽ xảy ra trong tương lai.
Ne te glorifie pas des choses de demain; car tu ne sais pas ce qu'enfantera le jour qui va venir.
2 Hãy để người khác khen con, miệng con chẳng nên làm; hãy để người ngoài khen, môi con đừng làm thế.
Que ton prochain te loue, et non ta bouche; qu'un étranger fasse ton éloge, et non tes lèvres.
3 Đá thì nặng và cát cũng nặng, nhưng cơn nóng giận của người dại nặng hơn cả đá và cát.
La pierre est lourde et le sable est difficile à transporter; la colère de l'insensé est plus pesante que la pierre et le sable.
4 Sự phẫn nộ thật độc ác, cơn giận thật bạo tàn, nhưng sự ghen tương còn nguy hiểm bội phần.
Le courroux est sans pitié, la colère pénétrante; mais l'envie ne peut rien supporter.
5 Ra mặt quở trách tỏ tường hơn là yêu thương lặng lẽ.
Mieux vaut le blâme à découvert que des amitiés cachées.
6 Thương tổn do bạn gây ra, ấy là bởi lòng thành; còn đáng tin hơn vô số cái hôn của kẻ thù.
Les blessures faites par un ami sont plus dignes de confiance que les baisers d'un ennemi.
7 Khi no, chê cả mật, lúc đói, đắng hóa ngọt.
L'âme dans la satiété ne fait aucun cas d'un rayon de miel; à l'âme affamée tout semble doux, même les choses amères.
8 Người lưu lạc xa quê hương, giống như chim lạc bầy bay xa tổ.
L'homme qui s'est expatrié est réduit en esclavage, comme le petit oiseau tombé de son nid.
9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái tâm hồn, lời khuyên ngọt ngào của bằng hữu cũng êm dịu dường ấy.
Le cœur se réjouit du vin, des parfums et de l'encens; mais l'âme est déchirée par les malheurs.
10 Chớ từ bỏ bạn—dù bạn mình hoặc bạn của cha. Lúc hoạn nạn, đừng lo đi kiếm anh em họ hàng. Vì láng giềng gần hơn họ hàng ở xa.
N'abandonne point ton ami ni l'ami de ton père; si tu es en détresse, n'entre point dans la maison de ton frère; mieux vaut un ami auprès de toi qu'un frère qui demeure au loin.
11 Con ơi, hãy khôn ngoan, và làm cho lòng cha sung sướng. Vì khi đó cha có thể đáp lại những lời chỉ trích xem thường.
Sois sage, ô mon fils, afin que ton cœur se réjouisse; éloigne de toi les paroles de blâme.
12 Người khôn tránh né nguy nan. Người dại đâm đầu hướng tới tai họa.
L'homme habile, à l'approche d'un malheur, se tient caché; mais les insensés courent au-devant, et en portent la peine.
13 Phải nắm lấy áo ai bảo lãnh cho người không quen. Giữ vật làm tin của hắn vì hắn bảo lãnh cho người đàn bà xa lạ.
Ôte son manteau à quiconque ravage le champ d'autrui; car c'est un méchant qui a passé là.
14 Lớn tiếng chúc phước người hàng xóm lúc sáng sớm, họ sẽ xem câu chúc đó như lời nguyền rủa.
Celui qui bénira son ami à haute voix, dès l'aurore, semblera ne différer en rien de celui qui le maudit.
15 Nhà dột trong ngày mưa tháng gió cũng làm khổ như người đàn bà cãi cọ.
La pluie, en hiver, tombant dans une maison en chasse le maître; il en est de même d'une femme querelleuse dans sa propre maison.
16 Bịt miệng nàng, khác chi đưa tay cản gió hay ngửa tay đựng dầu.
L'aquilon est un vent rigoureux, et pourtant il est réputé de bon augure.
17 Sắt mài sắt, bạn rèn bạn.
Le fer aiguise le fer; ainsi l'ami ranime le visage de son ami.
18 Săn sóc cây vả sẽ được ăn quả; phục vụ hết lòng, chủ sẽ thưởng công.
Qui plante un figuier en mange les fruits; qui barde son maître sera honoré.
19 Nước phản chiếu khuôn mặt, tấm lòng biểu lộ chân tướng con người.
Les visages ne ressemblent point aux visages; ainsi en est-il des pensées des hommes.
L'enfer et la perdition ne sont jamais rassasiés; de même les yeux des hommes sont insatiables; (Sheol h7585)
21 Lửa dùng thử bạc, thử vàng, lời khen thử con người.
On éprouve par le feu l'or et l'argent; l'épreuve de l'homme est la bouche de ceux qui le louent.
22 Dùng chày giã người dại như giã thóc, cũng không làm tróc ngu si của nó.
Tu auras beau flageller en pleine assemblée l'imprudent qui se déshonore, tu ne lui ôteras point son imprudence.
23 Hãy biết rõ tình trạng bầy chiên của con, và phải chịu khó chăm nom đàn súc vật,
Apprends à bien connaître les besoins de tes brebis, et applique ton cœur au soin de tes grands troupeaux.
24 vì giàu có chóng qua, và mão miện chẳng trường tồn.
La force et le pouvoir de l'homme de durent pas des siècles; ils ne passent pas de génération en génération.
25 Khi cỏ khô đã cắt và cỏ non lại mọc, và cỏ xanh trên đồi núi được gom về,
Occupe-toi de l'herbe des champs; fauche tes près et recueille du fourrage durant l'été.
26 thì chiên cung cấp cho con quần áo che thân, và dê sẽ giúp con tiền mua đất ruộng.
Si tu veux avoir des brebis pour te vêtir, cultive tes champs pour avoir des agneaux.
27 Sữa dê sẽ dồi dào để nuôi con, nuôi cả gia đình và luôn cả các tớ gái con nữa.
Mon fils, tu tiens de moi des préceptes sûrs pour ta vie et pour la vie de tes serviteurs.
