Châm Ngôn 27
1 Chớ khoe khoang về ngày mai, vì con đâu biết được việc gì sẽ xảy ra trong tương lai.
Do not boast thyself of to-morrow, for thou knowest not what a day may bring forth.
2 Hãy để người khác khen con, miệng con chẳng nên làm; hãy để người ngoài khen, môi con đừng làm thế.
Let another praise thee, and not thine own mouth, a stranger, and not thine own lips.
3 Đá thì nặng và cát cũng nặng, nhưng cơn nóng giận của người dại nặng hơn cả đá và cát.
Heavy is a stone, and weighty is sand, —but, the vexation of a fool, is heavier than both.
4 Sự phẫn nộ thật độc ác, cơn giận thật bạo tàn, nhưng sự ghen tương còn nguy hiểm bội phần.
The cruelty of rage, and the overflow of anger! But who can stand before, jealousy?
5 Ra mặt quở trách tỏ tường hơn là yêu thương lặng lẽ.
Better is a rebuke that is open, than love carefully concealed.
6 Thương tổn do bạn gây ra, ấy là bởi lòng thành; còn đáng tin hơn vô số cái hôn của kẻ thù.
Faithful are the wounds of a friend, but lavished are the kisses of an enemy.
7 Khi no, chê cả mật, lúc đói, đắng hóa ngọt.
The surfeited soul, trampleth upon droppings from the comb, but, to the hungry soul, every bitter thing, is sweet.
8 Người lưu lạc xa quê hương, giống như chim lạc bầy bay xa tổ.
As a bird wandering from her nest, so, is a man wandering from his place.
9 Dầu và thuốc thơm làm khoan khoái tâm hồn, lời khuyên ngọt ngào của bằng hữu cũng êm dịu dường ấy.
Oil and perfume, rejoice the heart, the sweetness of one’s friend, more than fragrant wood.
10 Chớ từ bỏ bạn—dù bạn mình hoặc bạn của cha. Lúc hoạn nạn, đừng lo đi kiếm anh em họ hàng. Vì láng giềng gần hơn họ hàng ở xa.
Thine own friend and thy father’s friend, do not thou forsake; but, the house of thy brother, do not enter, in thy day of calamity, Better a neighbour near, than a brother far off.
11 Con ơi, hãy khôn ngoan, và làm cho lòng cha sung sướng. Vì khi đó cha có thể đáp lại những lời chỉ trích xem thường.
Be wise, my son, and rejoice my heart, that I may answer him that reproacheth me in a matter.
12 Người khôn tránh né nguy nan. Người dại đâm đầu hướng tới tai họa.
A prudent man, seeth calamity—he hideth himself, the simple, pass on—they suffer.
13 Phải nắm lấy áo ai bảo lãnh cho người không quen. Giữ vật làm tin của hắn vì hắn bảo lãnh cho người đàn bà xa lạ.
Take a man’s garment when he hath become pledge for a stranger, then, for a female unknown, accept him as surety.
14 Lớn tiếng chúc phước người hàng xóm lúc sáng sớm, họ sẽ xem câu chúc đó như lời nguyền rủa.
He that blesseth his friend, with a loud voice, in the morning early, a reproach, shall it be reckoned to him.
15 Nhà dột trong ngày mưa tháng gió cũng làm khổ như người đàn bà cãi cọ.
A continuous dripping on a day of downpour, and a contentious wife, are alike:
16 Bịt miệng nàng, khác chi đưa tay cản gió hay ngửa tay đựng dầu.
He that hideth her, hideth the wind, and, perfume, his right hand may proclaim.
17 Sắt mài sắt, bạn rèn bạn.
Let, iron, by iron, become sharp, and let, a man, sharpen the face of his friend.
18 Săn sóc cây vả sẽ được ăn quả; phục vụ hết lòng, chủ sẽ thưởng công.
He that guardeth the fig-tree, shall eat the fruit thereof, and, he that watcheth over his master, shall be honoured.
19 Nước phản chiếu khuôn mặt, tấm lòng biểu lộ chân tướng con người.
As in water, face [answereth] to face, so, the heart of man to man.
Hades and destruction, are not satisfied, and, the eyes of a man, are not satisfied. (Sheol h7585)
21 Lửa dùng thử bạc, thử vàng, lời khen thử con người.
Fining pot for silver, and crucible for gold, and, a man, [is to be tried] by what he praiseth.
22 Dùng chày giã người dại như giã thóc, cũng không làm tróc ngu si của nó.
Though thou pound a fool in a mortar, amidst grain, with a pestle, his folly, will not depart from him.
23 Hãy biết rõ tình trạng bầy chiên của con, và phải chịu khó chăm nom đàn súc vật,
Note well, the appearance of thy flock, apply thy mind to thy herds;
24 vì giàu có chóng qua, và mão miện chẳng trường tồn.
For, not age-abiding, are riches, nor is the diadem, from generation to generation: —
25 Khi cỏ khô đã cắt và cỏ non lại mọc, và cỏ xanh trên đồi núi được gom về,
The grass, is taken away, and the young shoot, showeth itself, and the herbage of the mountains, is gathered;
26 thì chiên cung cấp cho con quần áo che thân, và dê sẽ giúp con tiền mua đất ruộng.
There are, lambs, for thy clothing, and, for the price of thy field, there are he-goats;
27 Sữa dê sẽ dồi dào để nuôi con, nuôi cả gia đình và luôn cả các tớ gái con nữa.
With, enough goats-milk, for thy food—for the food of thy household, and, a maintenance, for thy maidens.
